Jan Hannelius

O Φινλανδός Jan Hannelius (1916-2005) δημοσίευσε το πρώτο του σκακιστικό πρόβλημα σε ηλικία 15 ετών και 1.000 σκακιστικά προβλήματα συνολικά στη διάρκεια της ζωής του. Το 1950 ο Φινλανδός συνθέτης όρισε ένα θέμα που έγινε αργότερα πολύ δημοφιλές και που πήρε το όνομά του (θέμα Hannelius). Από το 1974 ως το 1986 διετέλεσε πρόεδρος της επιτροπής καλλιτεχνικού σκακιού της FIDE.

Το θέμα Hannelius είναι η εξής ιδέα:
Δυο δοκιμές (V1 και V2) απειλούν η καθεμία τους από ένα ματ (Α και Β) και έχουν, η καθεμία τους από μια άμυνα (a και b). Στο πραγματικό παιχνίδι οι άμυνες γίνονται βαριάντες και τα ματ αυτών των βαριαντών είναι σταυρωτά τα ματ του φαινομενικού παιχνιδιού:
1. V1 ? (απειλεί 2.A#) αλλά 1...a !
1. V2 ? (απειλεί 2.B#) αλλά 1...b !
Στο κλειδί 1 S ! αν 1...a τότε 2. B# και αν 1...b τότε 2 A#.

Το πρώτο πρόβλημα του Hannelius που διαπραγματεύεται την ιδέα είναι το παρακάτω:

J. Hannelius, Die Schwalbe 1950, 2nd prize

Παίζουν τα λευκά και κάνουν ματ σε 2 κινήσεις.

1. Nxg3? (απειλεί 2. Bc3 # (Α)) αλλά 1...Rxc5! (a)
1. Nd2? (aπειλεί 2. Rd3# (B)) αλλά 1...Bxc5! (b)
Το κλειδί είναι 1. Nd6! (απειλεί 2. Nb5#).
1...Rxc5 (a) 2. Rd3# (B)
1...Bxc5 (b) 2. Bc3# (A)

*** Εφαρμογή του «θέματος Hannelius» σε πρόβλημα τριών κινήσεων (οι λύσεις, όπως πάντα, ευπρόσδεκτες στα σχόλια):
Th. Zirkwitz & M. Keller, Schach-Report 1992, commended

Παίζουν τα λευκά και κάνουν ματ σε 3 κινήσεις.