Το ψεύτικο ρητό του Ισοκράτη για την «αυτοκαταστροφή της δημοκρατίας»
Ακολουθεί το πολύ καλό άρθρο του Νίκου Σαραντάκου -από το site του- σχετικά με την περίφημη φράση του Ισοκράτη που δημοσίευσε σε πρωτοσέλιδο ο "Ελεύθερος Τύπος", ερμηνεύοντάς την όπως ήθελε...
--------------------------------------------------------------------------------------------
http://www.sarantakos.com/isocrat.htm
Κάποια ελληνοαμερικάνικη οργάνωση μʼ έχει βάλει στον κατάλογο παραληπτών της και μου στέλνει (όχι μόνο σε μένα, βέβαια) ταχτικά μηνύματα, ως επί το πλείστον εθνικιστικά. Σήμερα, τέσσερις μέρες μετά τη δολοφονία του Αλέξη Γρηγορόπουλου, πήρα από την οργάνωση αυτή ένα μήνυμα με τον ανορθόγραφο τίτλο «Τάδε έφει Ισοκράτης» και το εξής περιεχόμενο:
Η Δημοκρατία μας αυτοκαταστρέφεται, διότι κατεχράσθη το δικαίωμα της ελευθερίας και της ισότητας, διότι έμαθε τους πολίτες να θεωρούν την αυθάδεια ως δικαίωμα, την παρανομία ως ελευθερία, την αναίδεια του λόγου ως ισότητα και την αναρχία ως ευδαιμονία
Κατά σύμπτωση, το ίδιο μήνυμα το είχα πάρει κι από μια εγχώρια ταχυδρομική λίστα, και απ' ό,τι είδα κυκλοφορεί πολύ στο Διαδίκτυο τις τελευταίες μέρες, με αφορμή την εξέγερση των παιδιών που τα έλεγαν αλήτες.
Δεν θα επεκταθώ στη γνώμη μου για τη δολοφονία και για όσα την ακολούθησαν. Θα ασχοληθώ με κάτι δευτερεύον, με το ρητό του Ισοκράτη, ή μάλλον με το δήθεν ρητό του Ισοκράτη που πλασάρουν αυτές τις μέρες πολλοί, άλλοι καλοπροαίρετοι και άλλοι ελλαδέμπορες. Πριν συνεχίσω, να ομολογήσω ότι το εύρημα δεν είναι δικό μου· ναι μεν εγώ είχα ψυλλιαστεί ότι η φράση «η δημοκρατία μας αυτοκαταστρέφεται» ακούγεται πολύ μοντέρνα, αλλά πριν ανοίξω τα κιτάπια μου με πρόλαβε (εκμεταλλευόμενος και τη διαφορά της ώρας) ο φίλος Ηλίας από την Καλιφόρνια, που σʼ αυτόν ανήκει ο έπαινος.
Διότι, βλέπετε, ο Ισοκράτης δεν είπε αυτό που έβαλαν στο στόμα του οι πλασιέδες της ελληνοφροσύνης. Το απόσπασμα είναι από τον Αρεοπαγιτικό λόγο του και έχει στο πρωτότυπο ως εξής (ζητώ συγνώμη για το πολυτονικό):
Οἱ γὰρ κατ' ἐκεῖνον τὸν χρόνον τὴν πόλιν διοικοῦντες κατεστήσαντο πολιτείαν οὐκ ὀνόματι μὲν τῷ κοινοτάτῳ καὶ πραοτάτῳ προσαγορευομένην, ἐπὶ δὲ τῶν πράξεων οὐ τοιαύτην τοῖς ἐντυγχάνουσι φαινομένην, οὐδ' ἣ τοῦτον τὸν τρόπον ἐπαίδευε τοὺς πολίτας ὥσθ' ἡγεῖσθαι τὴν μὲν ἀκολασίαν δημοκρατίαν, τὴν δὲ παρανομίαν ἐλευθερίαν, τὴν δὲ παρρησίαν ἰσονομίαν, τὴν δ' ἐξουσίαν τοῦ ταῦτα ποιεῖν εὐδαιμονίαν, ἀλλὰ μισοῦσα καὶ κολάζουσα τοὺς τοιούτους βελτίους καὶ σωφρονεστέρους ἅπαντας τοὺς πολίτας ἐποίησεν.
Φυσικά, μετάφραση δεν μας χρειάζεται διότι όλοι εμείς οι Έλληνες την έχουμε μία και ενιαία και τρισχιλιετή. Επειδή όμως μπορεί να περάσει και κανείς αλλοδαπός που δεν μετέχει της ημετέρας παιδείας, μεταφράζω πρόχειρα το απόσπασμα:
Διότι εκείνοι που διοικούσαν την πόλη τότε (ενν. στην εποχή του Σόλωνα και του Κλεισθένη), δεν δημιούργησαν ένα πολίτευμα το οποίο μόνο κατʼ όνομα να θεωρείται το πιο φιλελεύθερο και το πιο πράο από όλα, ενώ στην πράξη να εμφανίζεται διαφορετικό σε όσους το ζουν· ούτε ένα πολίτευμα που να εκπαιδεύει τους πολίτες έτσι ώστε να θεωρούν δημοκρατία την ασυδοσία, ελευθερία την παρανομία, ισονομία την αναίδεια και ευδαιμονία την εξουσία του καθενός να κάνει ό,τι θέλει, αλλά ένα πολίτευμα το οποίο, δείχνοντας την απέχθειά του για όσους τα έκαναν αυτά και τιμωρώντας τους, έκανε όλους τους πολίτες καλύτερους και πιο μυαλωμένους.
Μʼ άλλα λόγια, ο Ισοκράτης δεν μίλησε για «δημοκρατία που αυτοκαταστρέφεται». Αυτό είναι προϊόν ερμηνείας, για να μην πω προϊόν φαντασίας. Όπως προϊόν φαντασίας, που καμιά σχέση δεν έχει με το πραγματικό ρητό του Ισοκράτη, είναι και η ατάκα ότι η δημοκρατία «κατεχράσθη το δικαίωμα της ελευθερίας και της ισότητας». Για άλλη μια φορά, οι ελληναράδες χρησιμοποιούν τους αρχαίους όπως ο μεθυσμένος τον φανοστάτη: όχι για να φωτίσουν το δρόμο τους, αλλά για δεκανίκι που θα στηρίξει τα σαθρά τους επιχειρήματα.
Υστερόγραφο: Μόλις είχα αναρτήσει το κείμενο και μια καλή φίλη με διορθώνει· ο Ισοκράτης-μαϊμού δεν κυκλοφορεί απλώς στο Διαδίκτυο, παρά τον δημοσίεψε πρωτοσέλιδο, με κάτι γραμματάρες να, και μάλιστα σε μαύρο φόντο, μια υποτιθέμενη σοβαρή εφημερίδα σαν τον Ελεύθερο Τύπο. Και για του λόγου το αληθές:
--------------------------------------------------------------------------------------------
Και η απάντηση στη βλακεία του Ε.Τ. από Δερμεντζόγλου:
«Ουκ έστι Θεός», όπως λέει και η Βίβλος
ΑπάντησηΔιαγραφήΆλλη μία περίπτωση που μια ρήση απομονώνεται από το συγκείμενό της και ερμηνεύεται κατά το δοκούν, με χαρακτηριστικότερη βέβαια αυτή της επικεφαλίδας: στο πρωτότυπο (Ψαλμοί 13:1) προηγείται ένα “ασήμαντο” «Είπεν ο άφρων εν καρδία αυτού».
Το επίμαχο χωρίο (Ισοκράτους, Αρεοπαγιτικός 7.20) στο πρωτότυπο και δύο αποδόσεις του στα νέα ελληνικά υπάρχουν εδώ. Στο αχανές αυτό θησαυροφυλάκιο ("Πύλη για την ελληνική γλώσσα") μπορεί κανείς να βρει το πλήρες κείμενο όχι μόνο του συγκεκριμένου επίλεκτου έργου της αττικής πεζογραφίας, αλλά και μια ευρύτατη ανθολόγηση της αρχαίας ελληνικής, της μεσαιωνικής και της νεοελληνικής λογοτεχνίας, και άφθονο ακόμα υλικό.
Βέβαια, και ο ημέτερος Νίκος Σαραντάκος έχει στις Σελίδες του, συγκεκριμένα εδώ και εδώ, μια εκτενέστατη και οσημέραι αυξανόμενη συλλογή νεοελληνικών λογοτεχνικών κειμένων. Δεν ξέρω αν αυτό λέει κάτι, όμως προσωπικά έχω αυτό το url όχι απλώς στα bookmarks, αλλά στο toolbar :-)
Παρόμοια ανάλυση, όπου είναι ξεκάθαρο ότι ακριβώς τα αντίθετα έλεγε ο αρχαίος ρήτορας μπορείτε να δείτε εδώ. Από περιέργεια, μπορείτε να δείτε τα σχόλια μετά την ανάρτηση ή άλλα θέματα της ιστοσελίδας αυτής.
ΑπάντησηΔιαγραφήΑρκετές φορές τα θέματα που μας σερβίρονται είναι διαστρεβλωμένα, οπότε χρειάζονται ανεξάρτητες φωνές για να γκρεμίζουν τους τοίχους των αυτιών μας.
Πολύ διαφωτιστικό το άρθρο , ευχαριστώ τον blogger που το αναδημοσίευσε.
ΑπάντησηΔιαγραφήΕπειδή απότι φαίνεται πολιτικοί και δημοσιαγράφοι γνωρίζουν ότι δεν έχουν πλέον έρισμα στην κοινωνία , προσπαθούν τώρα να μας περάσουν τα μηνύματά τους παραφράζοντας τους αρχαίους Έλληνες!
Δυστυχώς η καπηλεία των αρχαίων και των νοημάτων τους είναι παληό φαινόμενο. Ας αναλογιστούμε την δικτατορία ή όλους αυτούς τους σκ@τοκέφαλους που φωνάζουν συνθήματα κατά του ο,τιδήποτε κατά την γνώμη τους δεν είναι ελληνικό.
ΑπάντησηΔιαγραφήΚαι αυτός είναι ένας από τους λόγους που πολλές γενιές άργησαν ή μάλλον αρνήθηκαν να ασχοληθούν με τους αρχαίους από φόβο να μην ταυτισθούν με ηλίθιους. Και έτσι οι τελευταίοι καταφέρνουν εκμεταλευομένοι την άγνοια να περνάνε τα μυνήματά τους όπως τους βολεύει και οι υπόλοιποι να αισθάνονται κατά κάποιο τρόπο κατώτεροι απέναντί τους.
Μπράβο στο Νίκο (Σαραντάκο) για το ξεμπρόστιασμα. Πολύ το χάρηκα.
ΑπάντησηΔιαγραφή@καλοπροαίρετος
ΑπάντησηΔιαγραφήΣ'ευχαριστώ θερμά για τα εξαιρετικά links. Τόσο η "μυριόβιβλος" (που σημειωτέον δεν αφορά μόνο στα της βίβλου), όσο και η "πύλη", αποτελούν πραγματικά θησαυροφυλάκια. Το δε του Σαραντάκου μ'αφησε έκπληκτο. Αλήθεια ο Γιώργος Κοτζιούλας που "ανέβασε" ο Σαραντάκος στις 2 Οκτωβρίου 2008, είναι αυτός που έκανε την μνημειώδη πρώτη μετάφραση στη δημοτική των "Αθλίων" του Ουγκώ;
Μια απλή ερώτηση:΄
ΑπάντησηΔιαγραφήΜας ενδιαφέρει ποιος είπε κάτι ή τι είπε΄;
Αν δηλαδή το είπε ο Ισοκράτης είναι σωστό και πρέπει να το αποδκτούμε ενώ αν το είπε ο περιπτεράς της γειτονιάς είναι λάθος;
Η συζήτηση θα μπορούσε να είναι για το πόσο το χωρίο εκφάζει την πραγματικότητα ή όχι και αν από αυτό θα μπορούσαμε να βγάλουμε κάποια συμπεράσματα για τη βελτίωση του εαυτού μας και της κοινωνίας.
Ο εγωισμός και η άποψη ότι υποστηριζούμε πάντα τις σωστές ιδέες σπάνια μας αφήνει να ακούσουμε την άλλη πλευρά πόσο μάλλον να υιοθετήσουμε τις απόψεις της.
Ευχαριστώ για τα καλά λόγια από ένα ιστολόγιο που το θεωρώ "δικό μου".
ΑπάντησηΔιαγραφήΣτην απορία του φίλου Δύμιου, ναι, ξέρω ότι ο Κοτζιούλας έχει μεταφράσει τους Αθλίους αλλά δεν νομίζω να έχω διαβάσει τη μετάφραση (κυκλοφορεί άραγε σήμερα;)
Περισσότερα για έναν θαυμάσιο λογοτέχνη και μεταφραστή που δεν είναι τόσο γνωστός όσο αξίζει, εδώ:
http://www.sarantakos.com/liter/kotzioulas.html
Συγχαρητήρια για την αποκατάσταση της αλήθειας. Από την άλλη, θα συμφωνήσω ότι δεν έχει σημασία ποιος το λέει, αλλά αν αυτό που λέει αντικατοπτρίζει την πραγματικότητα (απλά αύξησε το ειδικό βάρος της πρότασης το ότι υποτιθέμενα την είπε ο Ισοκράτης).
ΑπάντησηΔιαγραφήΑλλά εγώ έχω να ρωτήσω τον δημιουργό του παρόντος blog: παραθέτετε ένα απόσπασμα από ένα αρχαιοελληνικό κείμενο και ζητάτε συγγνώμη(;!!) επειδή χρησιμοποιήσατε πολυτονικό σύστημα. Δεν αντελήφθην το νόημα της συγγνώμης, θα μπορούσατε να το εξηγήσετε λίγο αν δεν σας κάνει κόπο;
Διότι ναι μεν να καταγγέλουμε τους "ελληνέμπορους" όπως πολύ σωστά λέτε, αλλά όχι να πηγαίνουμε και στο άλλο άκρο, διότι έτσι χάνει το νόημά της η κριτική.
Προς τον αγαπητό Ravenous:
ΑπάντησηΔιαγραφήΤην επίμαχη "συγνώμη για το πολυτονικό" δεν τη ζήτησε ο ιστολόγος μας, αλλά η αφεντιά μου, οπότε ας απολογηθώ:
Ζήτησα συγνώμη για το πολυτονικό για δύο λόγους, πρώτον επειδή ήξερα πως μερικοί αναγνώστες θα έβλεπαν τα τονούμενα γράμματα σαν τετραγωνάκια, οπότε τους ζητώ συγνώμη για την ταλαιπωρία και δεύτερον διότι πίστευα ότι θα μπορούσα και θα έπρεπε να μονοτονίσω το κείμενο, αλλά βαρέθηκα.
Μ' άλλα λόγια, θεωρώ από φυσιολογικό έως επιβεβλημένο να γράφονται με μονοτονικό όλα τα κείμενα που γράφονται σήμερα στην Ελλάδα, ανεξάρτητα από το πότε πρωτογράφτηκαν. Αυτά, εφόσον λέτε (όχι εσείς απαραίτητα) ότι την έχουμε μία και ενιαία και τρισχιλιετή. Αν μου πείτε ότι δεν την έχουμε μία και ενιαία, τότε συζητάμε το ενδεχόμενο να υπάρξει ένα άλλο τονικό σύστημα για την αρχαία ελληνική.
Θα μου πείτε, αλλιώς τα θέλησαν τα κείμενα οι συγγραφείς τους. Μα τότε θα πρέπει άλλα κείμενα να τα τυπώνουμε με κεφαλαία και άτονα, άλλα με κεφαλαία και σποραδική χρήση τόνων, άλλα στα γκρίκλις (π.χ. την Ερωφίλη), άλλα σε πολυτονικό, και με όλες τις ορθογραφικές ιδιοτροπίες ή παραλλαγές που μπορείτε να φανταστείτε. Απλούστερο λοιπόν το βρίσκω να μεταγράφονται όλα στο εκάστοτε ισχύον σύστημα τονισμού, λοιπόν στο μονοτονικό.
Καταλαβαίνω βέβαια πως μπορεί να υπάρχουν άλλες γνώμες. Αν θέλετε, το συζητάμε περισσότερο.
Κύριε Σαραντάκο, δεκτό το πρώτο τμήμα της απάντησης περί γραμματοσειράς Unicode, αλλά για το δεύτερο επιτρέψτε μου να διαφωνήσω, διότι έχουμε έναν ιστορικώς αποδεκτό τρόπο να γράφουμε και να τονίζουμε τα αρχαιοελληνικά κείμενα, θα το γνωρίζετε καλύτερα και από εμένα ότι οι τόνοι στο πολυτονικό σύστημα μεταφέρουν ιδιαίτερα σημαντικές πληροφορίες, ασχέτως εάν εμείς σήμερα δεν τους προφέρουμε.
ΑπάντησηΔιαγραφήΤο επιχείρημα περί απλότητας στη γραφή, σεβαστό και κατανοητό, απλά πολλές φορές γίνονται ατυχείς συνειρμοί της χρήσης του πολυτονικού συστήματος με συγκεκριμένες πολιτικές πεποιθήσεις (και αυτό δεν το καταλαβαίνω, αυτά τα πράγματα δεν είναι και δεν πρέπει να είναι "ιδιοκτησία" κανενός) και δυστυχώς αυτά είναι που μας κατατρώνε επί δεκατίες ολόκληρες στην Ελλάδα.
Οταν οι αναρχικοί είδαν το χάος και σάστισαν
ΑπάντησηΔιαγραφήΤου Νικου Γ. Ξυδακη
Ποιοι είναι οι γνωστοί - άγνωστοι; Το προσφιλέστερο κλισέ των μήντια εμπεριέχει μια αντίφαση, η οποία ακυρώνει τη δημοσιογραφική αξιοπιστία: Αν είναι γνωστοί, γιατί δεν κατονομάζονται; Αν είναι άγνωστοι, γιατί δεν τους μαθαίνουμε;
Δυστυχώς, μέγα μέρος της μηντιόσφαιρας έχει απολέσει τις σχέσεις του με την έρευνα, με το πρωτογενές ρεπορτάζ και με την ψυχρή περιγραφή των ευρημάτων. Αντ' αυτών μηρυκάζει δελτία τύπου, διαρροές κρατικών πηγών, στερεότυπα και κόπι-πέιστ από το ίντερνετ.
Ωστόσο, αν θέλεις να διαβάσεις ψυχρά τα γεγονότα και αν ερευνήσεις, μπορείς να αποκτήσεις μια ιδέα για το ποιοι κρύβονται πίσω από τις αντιδακρυγόνες κουκούλες. Καταρχάς, η παρούσα νεανική εξέγερση κατέρριψε τα κλισέ περί δυο-τριών εκατοντάδων κουκουλοφόρων που κατοικοεδρεύουν στα Εξάρχεια. Οι χιλιάδες νεαροί με τα κουκουλο-φούτερ «χούντις» Nike και GAP, σε όλη την Ελλάδα, ασφαλώς δεν ανάβλυσαν από τα μυθολογημένα Εξάρχεια. Οι περισσότεροι χούντις των Δεκεμβριανών είναι λυκειόπαιδα εύπορων και μικροαστικών οικογενειών, που έως την ιστορική πια Νύχτα του Αγίου Νικολάου δεν είχαν ιδέα πώς ανατρέπονται οι κάδοι και πώς προφυλάσσεσαι από τα δακρυγόνα. Το έμαθαν σε λιγότερο από δύο εικοσιτετράωρα. Η θεαματική είσοδος των λυκειακών χούντις στους δρόμους είναι το πρώτο και πιο εντυπωσιακό στοιχείο των Δεκεμβριανών '08.
Το δεύτερο καινοφανές στοιχείο είναι ο ρόλος των λούμπεν βανδάλων. Σε αυτό το άμορφο σύνολο αθροίζονται μικροποινικοί, παραβατικοί, πρεζάκια, τσιγγάνοι, μετανάστες, γηπεδο-συναυλιακοί χούλιγκαν, περιθωριακοί χωρίς καμιά πολιτική συνείδηση. Τους ενώνει το σπάσιμο χωρίς επιλεκτική στόχευση, το μπάχαλο, το ντου, το μικροπλιάτσικο. Οι λούμπεν βάνδαλοι σπάνε «ό,τι να' ναι», αδιακρίτως, και έδωσαν τον τόνο σε αρκετά σημεία της Αθήνας, την περασμένη Δευτέρα. Αυτοί κυριάρχησαν σιωπηρά και το βράδυ της Τετάρτης στο κατειλημμένο Πολυτεχνείο, υπερισχύοντας ακόμη και επί των δυναμικών, πλην ευάριθμων και πολιτικοποιημένων αντιεξουσιαστών, οι οποίοι ενώπιον του χάους των λούμπεν μετακόμισαν στη συνέλευση της ΑΣΟΕΕ. Οι αναρχικοί έχασαν το Πολυτεχνείο, το μυθικό τους Κάμελοτ, άπαρτο από το 1973.
Αυτούς τους λούμπεν τους εχω δει και στην Ιταλία και στη Γένοβα -μάς έλεγε εμπειροπόλεμος αναρχικός, την Πέμπτη τα ξημερώματα- αλλά δεν τους είχα ξαναδεί σε τέτοια έκταση εδώ. Οι λούμπεν δεν υπακούουν σε καμιά συλλογικότητα: έκλεβαν κινητά, κράνη και μοτοσικλέτες από αναρχικούς, ακόμη και μέσα στο Πολυτεχνείο...
Τρίτο στοιχείο: το πλιάτσικο. Περισσότερο και από τους λούμπεν, στο πλιάτσικο επιδόθηκαν μετανάστες που δεν συμμετείχαν καν στα σπασίματα. Η Πατησίων λεηλατήθηκε από τέτοιους ανθρώπους: Είδα Πακιστανό με σαγιονάρα, να φοράει γούνα-λάφυρο, μας είπε αναρχικός ακτιβίστας.
Αλλοι γνωστοί - άγνωστοι; Ναι, μια ακαθόριστη ομάδα «γκρίζων» που κινείται στις διαδηλώσεις σε ρόλο προβοκάτορα: σπάει απρόκλητα εκτός στόχων, αρχίζει το πλιάτσικο κι ύστερα ξεγλιστράει, αφήνοντας πίσω τους νεοφώτιστους, τους άπειρους νεαρούς, οι οποίοι και συνήθως συλλαμβάνονται. Αυτοί οι «γκρίζοι» πιθανολογείται ότι χρωστούν κάτι στην αστυνομία από το παρελθόν - σύλληψη για ουσίες, για μικροποινικά κ.λπ. - και δρουν, για κάποιο διάστημα, μέσα σε αυτό το πλαίσιο ιδιότυπης ομηρίας και ανταπόδοσης. Για κάποιους τουλάχιστον αυτοί οι «γκρίζοι» δεν είναι «άγνωστοι», και δεν είναι αναρχικοί.
Οι αναρχικοί; Σαραντάρης διανοούμενος αντεξουσιαστής, την Κυριακή των δακρυγόνων στον Λυκαβηττό, ενώ μας προσπερνούσαν εκατοντάδες έξαλλοι σπάστες, μας είπε: Τώρα το λόγο έχει η ξέφρενη μεταβλητή... Προφανώς είχε διαγνώσει τη φύση του πλήθους. Οι αναρχικοί δεν είναι οργανωμένοι και δεν είναι ενιαίοι ιδεολογικά: αναρχοκομμουνιστές, συμβουλιακοί, σιτουασιονίστ, κοινωνικοί οικολόγοι, πολιτικοί σπάστες, αυθόρμητοι μπάχαλοι, κ.λπ., χωρίς καν ενιαία στάση στη χρήση βίας. Τα σπασίματά τους πάντως, όταν συμβαίνουν, στρέφονται κατά στόχων με σαφή συμβολισμό: κρατικά κτίρια, τράπεζες, πολυεθνικές, ποτέ μικρομάγαζα και κτίρια κατοικιών.
Στις πρωτοφανούς εκτάσεως και διάρκειας ταραχές της περασμένης εβδομάδας, ακόμη και οι αναρχικοί «έχασαν την μπάλα», όπως μας είπαν. «Είδαμε μπροστά μας το όνειρο κάθε αναρχικού: το χάος. Και σαστίσαμε...» Οι συνειδητοποιημένοι αναρχικοί είναι μορφωμένοι· όταν δεν σπάνε, περνούν με άνεση από τον Ντοστογιέφσκι στον Αναγνωστάκη και τον Ντεμπόρ, από το dubstep στα ρεμπέτικα και στο noise, συζητούν για τη βακχεία της εξέγερσης, για τη μέθη της βίας και τα όριά της. Αναγνωρίζουν προγόνους, συγχρωτίζονται με την Αριστερά και αλληλοεπηρεάζονται, βρίσκονται εντός κοινωνίας. Μετά τα τριάντα, συνήθως, αποσύρονται σταδιακά από το δρόμο. «Οι πιο υπέροχες στιγμές ήταν όταν κατεβαίναμε πιασμένοι χέρι-χέρι», άκουσα να εξομολογείται υποβλητικά η νεαρή αναρχική. «Δεν αντέχω πια τους "ζέουλες" της Δευτέρας που τρέχανε τρελαμένοι όπου γινόταν μπάχαλο. Βαρέθηκα τα όχι, θέλω να πω ναι, δεν γουστάρω άλλο θάνατο...»
Αλλά οι πολιτικοί αναρχικοί δεν δίνουν πια τον κυρίαρχο τόνο στα οδοφράγματα και τα σπασίματα· το κύμα των αυθόρμητων χούντις εφήβων και η αγέλη των λούμπεν απειλούν, αν δεν έχουν σπάσει ήδη, την ηγεμονία τους.
Tου Πασχου Μανδραβελη
ΑπάντησηΔιαγραφήΔηλαδή, μετά την «ασύμμετρη απειλή» στα δάση, υπάρχει και η απειλή της ασύμμετρης Αριστεράς στις πόλεις; Ο ΣΥΡΙΖΑ είναι η μοναδική εξήγηση που έχει η κυβέρνηση για το χάος που τώρα ζούμε; Πρέπει να ξεκαθαρίσουμε τα πράγματα γιατί η στρεβλή θεώρηση των πραγμάτων, οδηγεί σταδιακά σε καταστροφικές λύσεις.
Φυσικά υπάρχει μια προβληματική σχέση ενός μέρους της Αριστεράς με τη βία. Δεν έχει ξεκαθαρίσει τα όρια της «επαναστατικής βίας». Δεν μας έχει πει αν η «δυναμική αντίδραση στο σύστημα» περιλαμβάνει το σπάσιμο μιας τζαμαρίας, ή την πυρπόληση μιας βιβλιοθήκης. Δεν κάνει εμφανές πού σταματά η ωμή βία και πού αρχίζει η επανάσταση, με αποτέλεσμα να έχουμε ένα εννοιολογικό χυλό όπου οι «μπαχαλάκηδες» ταυτίζονται με τους Ζαπατίστας, οι τρομοκράτες με τους απελπισμένους, η «17 Νοέμβρη» με τους αντιστασιακούς της χούντας, η επίθεση σε ένα υποκατάστημα τραπέζης με την επίθεση στα Χειμερινά Ανάκτορα και ο αδικοχαμένος δεκαπεντάχρονος με τον Παπαφλέσσα! Υπάρχει, ταυτόχρονα μια μεταμοντέρνα ρητορεία που βάφτισε «τρομοκρατία» τις επιχειρήσεις εξάρθρωσης της τρομοκρατίας, «χαφιεδισμό» την ενημέρωση των διωκτικών αρχών για έκνομες πράξεις και παράνομους, «δικτατορία» την αστική δημοκρατία, «λαϊκή δημοκρατία» την κομμουνιστική δικτατορία, «δουλεία» την εργασία, «εξαθλίωση» την ανεργία, και «τανκς των φτωχών» την ισλαμική τρομοκρατία.
Με δεδομένη την εννοιολογική θολούρα, η αιτιολόγηση κοινωνικών καταστάσεων εύκολα γίνεται δικαιολόγηση έκνομων μέχρι αιματηρών αντιδράσεων, και η εξήγηση κάποιων πράξεων γλιστρά ακόμη πιο εύκολα σε αθώωση των δραστών.
Αν προσθέσουμε σ' αυτή τη θολούρα και το διαχρονικό, διαπαραταξιακό και διαταξικό νεοελληνικό απόφθεγμα «ε, τι να κάνουν τα παιδιά...» τότε κάθε πράξη είναι εκ προοιμίου δικαιολογημένη και κάθε δράστης εκ προοιμίου αθώος. Προσοχή: Το «ε, τι να κάνουν τα παιδιά...» δεν αφορά μόνο τα παιδιά που είναι στους δρόμους. Αφορά πια το σύνολο των δρώντων στην ελληνική κοινωνία: αφορά τα «παιδιά της αστυνομίας» που παραβαίνουν τους νόμους και τραβούν πιστόλι χωρίς τον φόβο της τιμωρίας, αφορά μέχρι τους ταξιτζήδες (οι οποίοι «ε, τι να κάνουν τα παιδιά. Αν δεν παραβούν λίγο τον ΚΟΚ, πώς θα βγάλουν μεροκάματο;»), αφορά μέχρι και τους βουλευτές οι οποίοι παραβιάζουν τους νόμους εντός του κοινοβουλίου που ψηφίστηκαν (ε, τι να κάνουν τα παιδιά της εξεταστικής επιτροπής; Αν δεν δουν το παρανόμως αποκτηθέν DVD πώς θα φτάσουν στην αλήθεια;).
Η δικαιολόγηση της ανομίας είναι διάχυτη στην ελληνική κοινωνία, μόνο που από τ' Αριστερά υπάρχει και η θεωρητική τεκμηρίωσή της. Και αυτό (παρά το γεγονός ότι δεν είναι το κυρίαρχο) συνιστά πρόβλημα. Οι μεταμοντέρνες μπαρούφες που εκστομίζουν διάφοροι επαγγελματίες της επαναστατικής ρητορείας πείθουν κάποιους ρομαντικούς να πολεμούν αόρατους εχθρούς οι οποίοι «τους πίνουν το αίμα». Και τα παιδιά συνήθως είναι ρομαντικά...
Το ζήτημα όμως για μια Πολιτεία δεν είναι οι θεωρητικές μπούρδες που ένα κομμάτι της Αριστεράς τις μεταμφιέζει σε επιχειρήματα. Αυτές χρειάζονται το αναλογούν κράξιμο από κάθε έλλογο άνθρωπο. Μια κυβέρνηση όμως πρέπει να αναπτύξει συνολικότερες πολιτικές, που θα αποξηράνουν το έδαφος όπου πέφτει ο σπόρος του ανόητου αυτού λόγου. Αλλά αυτό χρειάζεται επαρκή ιδεολογική συγκρότηση, κάτι που η κυβέρνηση ποτέ δεν είχε.