Εγώ, ο Μπέρτολτ Μπρεχτ, είμαι απ' τα μαύρα δάση.
Η μάνα μου στις πολιτείες με κουβάλησε,
σαν ήμουνα ακόμα στη κοιλιά της.
Και των δασών η παγωνιά,
μέσα μου θα 'ναι ως το θανατό μου.
Απ' αυτές τις πολιτείες θ' απομείνει
Εκείνος που διάβηκε από μέσα τους.Ο άνεμος.
Δίνει χαρά, στο σπίτι σ' αυτό που τρώει.Τ' αδειάζει.
Ξέρουμε ότι είμαστε περαστικοί κι ότι ύστερα από μας,
τίποτα τ' αξιόλογο δεν θα 'ρθει.
Ελπίζω, στους σεισμούς που μέλλονται για να 'ρθουν,
να μην αφήσω τη Βιρτζίνιά μου απ' την πίκρα να μου σβήσει.
Εγώ, ο Μπέρτολτ Μπρεχτ, από τα μαύρα δάση,
ξερασμένος στις πολιτείες της ασφάλτου
μέσα στη μάνα μου σε πρώιμη εποχή.
Σπάνια φωτογραφία του μέγιστου Γερμανού δραματουργού και ποιητή Μπέρτολτ Μπρεχτ, την ώρα που παίζει σκάκι, στο Λος Άντζελες το 1948, κατά τη διάρκεια της αμερικανικής του περιπέτειας, λίγους μήνες πριν εγκατασταθεί στο Ανατολικό Βερολίνο.
Δεν ηξερα οτι ο Μπρεχτ ηξερε σκακι...Ωραια φωτο.Γατε που τη βρηκες?
ΑπάντησηΔιαγραφήΔεν έπαιζε απλά, ήταν αυτό που θα λέγαμε μανιώδης ερασιτέχνης.
ΑπάντησηΔιαγραφήΙστορικές έχουν μείνει οι συναντήσεις του με τον στενό του φίλο Walter Benjamin, είναι χαρακτηριστικό ότι στην αμερικανική έκδοση του βιβλίου του (Διευθυντή του Αρχείου Brecht) Erdmut Wizisla "Walter Benjamin and Bertolt Brecht The Story of a Friendship", επιλέχτηκε για εξώφυλλο μια φωτογραφία με τους δυό τους να παίζουν σκάκι. Περισσότερα για το βιβλίο, στη διεύθυνση http://yalepress.yale.edu/yupbooks/book.asp?isbn=9780300136951
Οι σκακιστικές αναμετρήσεις ανάμεσα στον Μπρεχτ και τον Μπένζαμιν καταλαμβάνουν σημαντικό μέρος στη σειρά των φωτογραφιών που τράβηξε η στενή φίλη και συνεργάτιδά του Margarete Steffin, το καλοκαίρι του 1934, όταν ο Μπρεχτ ζούσε εξόριστος στη Δανία, ενώ δεν λείπει η αναφορά στο σκάκι ούτε από το επίγραμμα που αφιέρωσε "στον Βάλτερ Μπένγιαμιν, αυτόχειρα, φυγάδα μπροστά στον επερχόμενο Χίτλερ": H τακτική της καταπόνησης ήταν αυτό που σ' άρεσε / με τη σκακιέρα στης αχλαδιάς τους ίσκιους καθισμένος / Ο εχθρός που από τα βιβλία σου σε κυνήγησε / από ανθρώπους σαν κι εμάς δεν βγαίνει καταπονημένος.
Στο κλασσικό πια βιβλίο του John Fuegi "Brecht and company: sex, politics, and the making of the modern drama" συναντάμε πολλές αναφορές στη σχέση του μεγάλου δημιουργού με το σκάκι. Πρώτη απ' όλες, αυτή που αναφέρεται στην άρνησή του να ενταχθεί σε κάποια Σκακιστική Ομάδα του Σχολείου του και τη δημιουργία ενός ανεπίσημου Σκακιστικού Ομίλου, που λειτουργούσε στο διαμέρισμα της οικογένειάς του. Σύμφωνα με τον Fuegi, "όταν ένας δάσκαλος του Μπρεχτ είδε το chess newletter που κυκλοφορούσε, ήρθε το τέλος για τον Ομιλο, αλλά όχι και για την αντισυμβατική συμπεριφορά του Μπρεχτ". Χωρίς αγιογραφική διάθεση πάντως, ο JF δεν διστάζει ν' αποκαλύψει ότι "...when he lost a game, any game, in the eyes of his playmates and his brother, he was the worst loser one could imagine". :-)
Πάνε πολλά χρόνια που ετοιμάζαμε στα πλαίσια μιας θεατρικής φοιτητικής ομάδας μια "βραδιά Μπρεχτ" (ότι κι αν μπορούσε να σημαίνει αυτό). Σκαλίζοντας τα ράφια στου Κάουφμαν έπεσα πάνω σ' ένα βιβλίο, που αναφερόταν στο "Brechtian Chess", τις σκέψεις του πάνω σε μια παραλλαγή του παιχνιδιού, όπου τα κομμάτια (πρέπει να) χάνουν τη δύναμή τους όσο αυξάνεται ο χρόνος που μένουν αδρανή πάνω στη σκακιέρα.
Ενδιαφέρουσα πολιτική αναλογία, δυστυχώς το φοιτητικό μου βαλάντιο επέβαλε να επιστρέψω το βιβλίο στη θέση του κι όταν επέστρεψα μετά από λίγες μέρες με το αντίτιμο -καρπό παραπαιδείας- στην τσέπη, κάποιος με είχε προλάβει. :(
Σε ευχαριστω για τις πληροφοριες,να εισαι καλα.Λες τωρα να διαβαζω με μεγαλυτερο ζηλο Μπρεχτ?...:)
ΑπάντησηΔιαγραφή@panmeg: Αφού σε ευχαριστήσω θερμά για την εξαιρετική συνεισφορά σου στο θέμα του Μπρεχτ, θα ήθελα να σε ενημερώσω πως προσπαθώ να απαντήσω στο email οου, αλλά μου βγάζει "mailbox error". Μήπως έχεις την καλωσύνη να μου ξαναγράψεις, από άλλη διεύθυνση ηλεκτρονικού ταχυδρομείου, ώστε να είμαι σε θέση να σου απαντήσω;
ΑπάντησηΔιαγραφήΠολυ ωραια η δημοσιευση του panmeg με γεγονοτα και προσωπικη εμπλοκη.Δειτε και μια δημοσιευση της Βαροπουλου στο Βημα
ΑπάντησηΔιαγραφήhttp://www.tovima.gr/default.asp?pid=2&ct=114&artid=174997&dt=13/08/2006.
Ευχαριστώ πολύ.
ΑπάντησηΔιαγραφήΗ πληροφόρηση για τις φωτογραφίες της Στεφφιν προέρχεται ακριβώς από αυτό το δημοσίευμα. Το έψαξα μάλιστα, μόνο που χρησιμοποίησα πλάι στους όρους "ΒΗΜΑ" και "ΜΠΡΕΧΤ" το όνομα του Μάριου Πλωρίτη, τακτικού συνεργάτη της εφημερίδας και σημαντικού μελετητή (και μεταφραστή) του Μπρεχτ.
Οταν η αναζήτηση αποδείχτηκε άκαρπη, δοκίμασα το όνομα του Πέτρου Μάρκαρη (επίσης με τεράστιο μελετητικό και μεταφραστικό έργο πάνω στον Μπρεχτ) και της Μίρκας Θεοδωροπούλου, που έχει δημοσιεύσει ένα εξαιρετικά πυκνό κείμενο στην Βιβλιοθήκη των Φίλων της Μουσικής.
Πάλι χωρίς αποτέλεσμα, έτσι έγραψα ότι θυμόμουν. Ούτε που πήγε το μυαλό μου στην Βαροπούλου.
Ου γαρ έρχεται μόνον...