του
Τριαντάφυλλου ΣωτηρίουΈνα.- Σήμερα παίζω με τον Ανακλησίδη, τον Φάνη, ξέρεις, τον διεθνή μαιτρ. Αρχίζουμε στις πέντε, μέχρι τις οχτώ το πολύ θα με έχει κάνει αλοιφή για τα μπρούτζα, οχτώμιση, εννιά παρά θα έρθω να σε βρω στο στέκι μας.
- Μήπως θέλεις να το αναβάλουμε, Νάσο; Έτσι κι αλλιώς, εγώ μέχρι δέκα έχω περιθώριο, ξέρεις τώρα τον μπαμπά, είναι παλαιών αρχών. Και βλεπόμαστε αύριο.
- Όχι βέβαια. Εννιά παρά, εννιά το αργότερο αν βρω κίνηση, θα είμαι εκεί.
- Να έρθω να σε περιμένω;
- Όχι, Τίνα, πού να ανεβαίνεις Αμπελοκήπους μόνη σου σαββατοβραδιάτικα, και τι να κάνεις ανάμεσα στους πορωμένους, θα πλήξεις. Άσε που θα σε τρώνε με τα μάτια, οι λιγούρηδες, είσαι και νόστιμη. Κάτσε με την παρέα και θάρθω να σας βρω εγώ.
Δύο.Κοίταζε μια τη θέση, εννιά παρά πέντε, μια το ρολόι, δύο Πύργους κάτω.

Έμεναν τέσσερις κινήσεις για τις σαράντα. Έδωσε μερικά σαχ της απελπισίας:
37.Βε2+ Ρζ5 38.Βθ5+ Ρζ6 39.Βθ8+ Ρε6 40.Βε8+ Ρδ6.
Ο χρόνος ανανεώθηκε. Μόλις τότε παρατήρησε ότι ο μαύρος Βασιλιάς έπρεπε να εκτελεί κυκλοτερή χορό γύρω από τη συμβία του – αν δεν ήθελε να τη χάσει.
41.Ββ8+ Ρδ5 42.Ββ5+ Ρδ4 43.Ββ2+.Ναι, είναι οριστικό. Αρκεί να δίνει σαχ από τα κατάλληλα τετράγωνα.
Ο Νάσος δεν πρότεινε ισοπαλία• εθιμικά, η πρωτοβουλία για την πρόταση ανήκει στον καλύτερο παίκτη, κατά μείζονα λόγο αν έχει και περισσότερο υλικό.
Ο Φάνης δεν δοκίμασε
43...Ρδ3, μήπως και ο άλλος δεν παίξει
44.Βγ2+, αλλά παρασυρθεί να πάρει τη Βασίλισσα και γίνει ματ με Πα1. Πρότεινε ισοπαλία.
Όταν ο Νάσος δέχτηκε, δεν αισθανόταν, τι περίεργο, κάποια ικανοποίηση, κάποια ευχαρίστηση• μάλλον ένα κενό, μια ματαίωση ένιωθε. Και ενοχή.
Έβλεπε αστράκια από την ένταση και ένιωθε το κεφάλι του να ζυγίζει όσο ένας μετεωρίτης. Αν τον εξέταζε γιατρός εκείνη τη στιγμή, θα του ακύρωνε το δελτίο. Και σαν να μην έφταναν αυτά, στο κάτω μέρος του οπτικού του πεδίου είρπε, σαν κινούμενο μήνυμα, το ποίημα του Χριστιανόπουλου για το κουρείο και το κορμί.
Ήταν ήδη εννιά και τέταρτο. «Θα πάρω ταξί, σε δέκα λεπτά θα είμαι Καλλιθέα», σκέφτηκε.
- Συγχαρητήρια φίλε, έπαιξες καταπληκτικά. Συγγνώμη που δεν σού πρότεινα ισοπαλία νωρίτερα, δεν κατάλαβα αμέσως ότι είχα πέσει σε αεικίνητο.
«Ήθος», σκέφτηκε ο Νάσος. «Του στέρησα την πρώτη θέση και το έπαθλο, και κάθεται και μου λέει και σπολλάτη». Πόση διαφορά από τον αντίπαλό του στον προηγούμενο γύρο που, αφού τον ταλαιπώρησε για ώρα σε μια νεκρή θέση, μόλις βγήκε χειρότερος όταν δεν έπιασε μια τελευταία ζούλα που έβαλε, πήρε απότομα το παρτιδόφυλλο του Νάσου, και προεξοφλώντας τη συναίνεσή του, έγραψε μισό – μισό και στα δύο παρτιδόφυλλα, τα υπέγραψε και σηκώθηκε κι έφυγε.
Πλησίασε το τραπέζι τους ο διαιτητής. Εκτός από τους τρεις τους, μόνο ο υπεύθυνος του εντευκτηρίου είχε μείνει.
«Να σε καρφώσει κανένας στην ΚΕΔ, που παίζεται παρτίδα στην κόψη του ξυραφιού κι εσύ έχεις πιάσει ψιλή κουβέντα με τον γερο-Βάσια στην άλλη άκρη της αίθουσας, να σου πω εγώ, Λόταρ Σμιτ της πεντάρας», σκέφτηκε ο Νάσος.
- Άντε να πάμε σπίτια μας. Αλλά κι εσύ, γύρισε στον Νάσο, έπρεπε να έχεις εγκαταλείψει προ πολλού, όχι να συνεχίζεις με τόσο υλικό κάτω. Και διόρθωσε το αποτέλεσμα στο παρτιδόφυλλό σου, μηδέν – ένα, όχι μισό – μισό. Και καθαρά, να μη σε βάλω να το αντιγράψεις.
- Μα, ισοπαλία ήρθε, κύριε Βαγγέλη, είπε ήρεμα ο Φάνης. Να, δείτε και το δικό μου παρτιδόφυλλο.
Ο διαιτητής έγινε μπορντώ. Μάζεψε τα παρτιδόφυλλα και έφυγε σαν κυνηγημένος, χωρίς να χαιρετήσει. «Εμ, βέβαια, αφού μετράς μόνο το Έλο και το υλικό, με είχες για τελειωμένο, διαιτητόμπα της πυρκαγιάς», σκέφτηκε ο Νάσος.
Ο Φάνης άρχισε να στήνει μια θέση στη σκακιέρα. «Ωχ, έχει όρεξη για ανάλυση. Τώρα είναι που δεν μπορώ να φύγω με τίποτα, είναι μεγάλη αγένεια».
- Εδώ, αντί να αλλάξω τα πιόνια στην πτέρυγα της Βασίλισσας, έπρεπε να σπρώξω α4, ώστε να διατηρήσω την ένταση και να αδειάσω και το α5 για τον Ίππο. Και, αν θέλεις τη γνώμη μου, η διάσπασή σου με ζ5 ήταν μάλλον πρόωρη, έπρεπε πρώτα να αναδιπλώσεις τα ελαφρά σου...
«Καληνύχτα γι΄ αύριο, άρχισε τη βαθιά στρατηγική. Καλοσύνη του βέβαια να πιστεύει ότι είμαι σε θέση να τον παρακολουθήσω και μου μιλάει σαν ίσος προς ίσον. Εννιάμιση. Η μόνη μου ελπίδα είναι να μας διώξει ο Βάσια για να κλείσει».
- Δυνατός ο μικρός, ε, Φάνη; είπε ο ηλικιωμένος, ακουμπώντας επιδοκιμαστικά τον Νάσο στον ώμο.
«Μικρό είναι το μάτι σου, δεκαεφτά χρονών άντρας είμαι, μπαίνω και στα ακατάλληλα. Καλά, παρά δύο μήνες».
- Vamos a ver, λοιπόν – είπε.
«Εντάξει, το ξέρουμε ότι έχεις πάει και στην Κούβα σε τάγματα εθελοντικής εργασίας – εθελοντικής, ο πισινός μου».
Τράβηξε καρέκλα και κάθισε καβαλλικευτά.
«Τώρα δέσαμε, έχει διάθεση για κουβέντα. Θα αρχίσει να μας λέει πάλι την ιστορία που παραλίγο να πάρει ισοπαλία στο σιμουλτανέ από τον Μπονταρέφσκι, ή την άλλη στο σχολείο στην Οδησσό. Δέκα χιλιάδες φορές μας τα έχει διηγηθεί».
- ...και τότε ήρθε στην τάξη ο γυμνασιάρχης μαζί με έναν άλλο κύριο, δεν ξέραμε ποιος ήταν, και μας λέει:....
«...και ο Μπρονστάιν πήρε την κιμωλία και άρχισε να τραβάει κάτι ακατανόητες γραμμές στον μαυροπίνακα...»
- ...και ο σύντροφος Νταβίντ Ιόνοβιτς πήρε την κιμωλία και άρχισε να σχεδιάζει κάτι ακαθόριστες γραμμές στον μαυροπίνακα...
«Το παράλλαξε λίγο αυτή τη φορά», σκέφτηκε ο Νάσος.
Τρία.Ήταν δέκα και δέκα όταν βγήκε Αλεξάνδρας, και έντεκα παρά είκοσι όταν έφτασε στο «Μινωικόν». Βρήκε μόνο τον Διονύση με τη Βάλια.
- Για λίγο θα την προλάβαινες, είπε ο Διονύσης. Σου άφησε αυτό.

Η Τίνα δεν ήξερε ότι ο τελευταίος γύρος ήταν πρωί
• δεν της το είχε πει και ο Νάσος.
Τέσσερα.- Σιμπίτιουμ! Η αδυναμία μου. Πώς το ήξερες; και του έδωσε ένα πεταχτό φιλάκι.
«Σιμπι- τι; Βρε τον απατεώνα, και μου τη μοσχοπούλησε για ορχιδέα. Την προηγούμενη φορά η αδυναμία της ήταν τα λευκά τριαντάφυλλα, και την προ-προηγούμενη οι γαρδένιες. Ευτυχώς που έχει πολλές αδυναμίες, λευκού χρώματος μέχρι στιγμής, όμως όλο και ανεβαίνουμε πίστα. Αγιογδύτης ο λουλουδάς, αλλά χαλάλι της. Αν πάντως την ξαναστήσω, δεν καθαρίζω ούτε με μπέντζαμιν».
- Για πες μου λοιπόν για τη χτεσινή παρτίδα.
- Τίνα, να σου εξηγήσω...
- Χάρηκα ειλικρινά για την ισοπαλία που πήρες, τον διέκοψε. Είχα θετικό προαίσθημα, αλλά δεν σου το είπα για να μη σε επηρεάσω.
«Ναι, πώς, αμέ, φενγκ σούι, ίη-ες-πίη, ασημένια χορδή, λύγισμα κουταλιών, τηλεκίνηση σκρίνιων και βιολοδόξαρα. Διάβασε και λίγο Φρομμ και Άντλερ, κοριτσάκι, που έχεις μείνει στον Μπουσκάλια και τον Πιντέρη, ν΄ ανοίξουν τα ματάκια σου, που παθαίνεις μυδρίαση στο φως σαν νεογέννητο κατσούλι. Μα για στάσου, πότε πρόλαβε και το έμαθε; Κατάλαβα, θα τηλεφωνήθηκαν με τη Βάλια. Είδες γυναικεία αντικατασκοπία τα δεκατετράχρονα; Όχι, παίζουμε».
- Και τώρα, με ένα βαθμό το απόγευμα στον τελευταίο γύρο κάνεις νόρμα, έτσι; Είδες, που έλεγες ότι είναι ακατόρθωτο;
«Ούτε υστερίες, ούτε σκηνές. Σαν να μη συνέβη τίποτα. Τέρμα, είναι γλύκισμα η πιτσιρίκα. Και πιστεύει ότι στο σκάκι έχουμε τρία – ένα – μηδέν, όπως στο ποδόσφαιρο. Άσε, δεν θα τη διορθώσω, αρκετά της έχω γανώσει το κεφάλι με δαύτα. Είπα μια φορά να δοκιμάσω να κάνω σχέση, όχι βαριάντα. Και, ναι, δεν ξέρει ότι ο τελευταίος γύρος ξεκινάει αυτή την ώρα. Ούτε θα το μάθει τώρα. Και να βράσω και τη νόρμα και την Τόσκα και τη Μαντάμ Μπατερφλάι».
Πέντε.
«Το Πειθαρχικό Συμβούλιο (...) με την κατηγορία της απροειδοποίητης μη προσέλευσης στον τελευταίο γύρο του τουρνουά (...) Αφού έλαβε υπόψη του την απολογία του κατηγορουμένου (...) Δια ταύτα, ο κατηγορούμενος Αθανάσιος Κιρκινέζης απαλλάσσεται λόγω έρωτος».
Επίλογος: Επειδή
ουκ εά με καθεύδειν το του Παναγιώτου τρόπαιον, ο οποίος κράτησε το ενδιαφέρον μας τα τρία προηγούμενα Σάββατα με ένα διήγημα σε τρία μέρη, με κεντρική ιδέα τον σταυρό σε διάφορες θέσεις από σπουδές. γονατόγραψα ένα γράφημα όπου σε
μία θέση εμφανίζονται
τέσσερις σταυροί.
Στη θέση που διάλεξα (ενδιάμεση φάση από σπουδή του Κασπαριάν, 1938), σχηματίζονται τέσσερις ισόπλευροι σταυροί με το ίδιο κέντρο:

Αν ο μαύρος Βασιλιάς βρεθεί στα ε6, ζ5, ε4, δ5 (σταυρός με κέντρο το ε5 και πλευρά 1), η λευκή Βασίλισσα του δίνει σαχ από τα συζυγή τετράγωνα ε8, θ5, ε2, β5 (σταυρός με το ίδιο κέντρο, το ε5, και πλευρά 3)
• αν ο μαύρος Βασιλιάς βρεθεί στα τετράγωνα ζ6, ζ4, δ4, δ6 (σταυρός με κέντρο το ε5 και πλευρά √2), η λευκή Βασίλισσα του δίνει σαχ από τα συζυγή τετράγωνα θ8, θ2, β2, β8 (σταυρός με το ίδιο κέντρο, το ε5, και πλευρά 3√2).