Εικόνες

1η Αυγούστου 2009. Δυο άνδρες παίζουν σκάκι σε κήπους που βρίσκονται κοντά στο παραμυθένιο βασιλικό παλάτι της πόλης Μανταλάι, στην Μιανμάρ (πρώην Βιρμανία). Η Μανταλάι είναι η πολιτιστική, οικονομική και θρησκευτική πρωτεύουσα της χώρας και το αξιοθέατο που εντυπωσιάζει είναι η περίφημη παγόδα Μαχαμούνι με το χρυσό άγαλμα του Βούδα. Στην πόλη είχε ζήσει κατά τη δεκαετία του 1920 ο Τζορτζ Όργουελ, υπηρετώντας ως αξιωματικός στην αποικιακή βρετανική αστυνομία. Εκεί έγραψε το πρώτο του έργο, «Μέρες της Βιρμανίας».
Εν έτει 2009, ο λαός της πανέμορφης χώρας στενάζει κάτω από το βάναυσο στρατιωτικό καθεστώς του στρατηγού Ταν Σουέ, αρχηγού του «Κρατικού Συμβουλίου Ειρήνης και Ανάπτυξης».

Οι μεγάλοι προκάτοχοί μου - βιβλίο 2

Οι αγώνες για το Παγκόσμιο Πρωτάθλημα Σκακιού έχουν προκαλέσει πολλές τιτάνιες μάχες που δεν έχουν κεντρίσει μόνο το ενδιαφέρον των σκακιστών, αλλά και του ευρύτερου κοινού. Η σκακιέρα είναι το ύψιστο σημείο μάχης και οι παγκόσμιοι πρωταθλητές είναι οι κορυφαίοι μονομάχοι της σκέψης. Σʼ αυτό το μνημειώδες έργο για τη νεότερη αλλά και για τη σύγχρονη ιστορία του σκακιού, ο μεγαλύτερος παίκτης όλων των εποχών Γκάρυ Κασπάροβ ξετυλίγει την ιστορία του Παγκόσμιου Πρωταθλήματος. Στον πρώτο τόμο του έργου «Οι μεγάλοι προκάτοχοί μου», ο Ρώσος γκρανμαίτρ αναφέρθηκε στους εστεμμένους του μακρινού παρελθόντος, δηλαδή στους τέσσερις πρώτους παγκόσμιους πρωταθλητές στην ιστορία του σκακιού – Βίλχελμ Στάινιτς, Εμάνουελ Λάσκερ, Χοσέ Ραούλ Καπαμπλάνκα και Αλεξάντρ Αλιέχιν. Αυτός ο δεύτερος τόμος, από τους πέντε που συνολικά θα κυκλοφορήσουν στη σειρά, είναι αφιερωμένος στους τέσσερις επόμενους κατά χρονολογική σειρά παγκόσμιους πρωταθλητές, στη ζωή και τις παρτίδες τους: τον μεγαλοφυή σε θέματα σκακιστικής ανάλυσης Μαξ Όιβε (1935-37), τον καινοτόμο και πολυνίκη Μιχαήλ Μποτβίνικ (1948-57, 1958-60, 1961-63), τον μάγο των φινάλε Βασίλι Σμύσλοβ (1957-58) και τον απρόβλεπτο και θεαματικό Μιχαήλ Ταλ (1960-61). Πλάι τους, στις σελίδες του βιβλίου παρελαύνουν οι μεγάλοι τους αντίπαλοι: Κέρες, Μπρονστάιν, Γκέλλερ, Σπάσκυ, Μπόμπι Φίσερ.

Ο Κασπάροβ παρουσιάζει, αναλυμένες εκ νέου με τη βοήθεια υπολογιστή, τις κορυφαίες παρτίδες αυτών των ιερών τεράτων της σκακιστικής τέχνης, εστιάζει στις κρίσιμες καμπές της σκακιστικής ιστορίας, δηλαδή στις συναντήσεις που έκριναν τα παγκόσμια πρωταθλήματα και συγχρόνως αναζητά τα στοιχεία της προσωπικότητας των τεσσάρων πρωταθλητών, που διαμόρφωσαν το διαφορετικό στυλ του καθενός στη σκακιέρα.

Ο συγγραφέας σημειώνει χαρακτηριστικά στην εισαγωγή: «Οι αλλαγές στον σκακιστικό θρόνο προέκυπταν πάντοτε για διάφορους λόγους, αλλά συνήθως ο κυριότερος ήταν ιστορικός: η ταχεία εξέλιξη του σκακιού [….] Όπως παρατήρησε εύστοχα ο αναλυτής μου Γιούρι Ντοκογιάν, με το πέρασμα του χρόνου ο εκάστοτε παγκόσμιος πρωταθλητής αρχίζει να απολιθώνεται. Με άλλα λόγια γίνεται άκαμπτος και μεταμορφώνεται σε ζωντανό μνημείο. Αυτό σημαίνει ότι σταδιακά παύει να προσθέτει κάτι καινούριο στο σκάκι και δεν αντιλαμβάνεται την κυρίαρχη τάση στη εξέλιξη του παιχνιδιού. Έτσι, αργά ή γρήγορα, έρχεται αναπόφευκτα η τιμωρία, καθώς ο νέος διεκδικητής, σε αντίθεση με τον πρωταθλητή, συνήθως κάνει ένα βήμα προς τα εμπρός».
(δελτίο Τύπου)

Απόδοση: Κώστας Κολιόπουλος
Σελ. 674
Σχήμα: 24,5 Χ 17,5
Σκληρό εξώφυλλο
Ασπρόμαυρη εικονογράφηση και φωτογραφικό υλικό
Τιμή: 38.00€
Εκδόσεις Κέδρος

Ντιράκ

Ο Ντάβιντ Ντάλεκ, συγγραφέας και δημοσιογράφος, αντιμετωπίζει ένα κορυφαίο πρόβλημα: Πώς να περιγράψει τη ζωή του Πωλ Ντιράκ (1902-1984), αυτού του σχεδόν άγνωστου πρωτοπόρου της σύγχρονης φυσικής. Η ιστορία αυτού του ξεχωριστού επιστήμονα και ανθρώπου παίρνει σταδιακά μορφή και σχήμα, ξετυλίγοντας παράλληλα το νήμα μιας δεύτερης βιογραφίας που φτάνει ως τις μέρες μας: της βιογραφίας μιας γενιάς που κάποτε πίστεψε πως "πρέπει να έχεις ένα σκοπό, να αποβλέπεις σε κάτι πέρα από μια φιλήσυχη ζωή, όπου ο καθένας ζει στη γωνιά του".

Πως μπορείς να κάνεις λογοτεχνία από τη φυσική; Καλύτερα να μην το επιχειρήσεις καν. Στο βιβλίο αυτό πάντως δεν επιχειρήθηκε σε κανένα σημείο. Γιατί η φυσική και η λογοτεχνία δεν είναι απλά δύο διαφορετικές γλώσσες, που θα μπορούσε κανείς να μεταφράσει τη μία στην άλλη, αλλά δύο διαφορετικοί τρόποι κοσμοθεώρησης, που ενδιαφέρονται για εντελώς διαφορετικά πράγματα. Αντικείμενο αυτού του βιβλίου δεν είναι, λοιπόν, η φυσική επιστήμη, αλλά μία ορισμένη στάση απέναντι στη ζωή, στη σύγχρονη, μοντέρνα εποχή. Η στάση αυτή, ωστόσο, χρωστά στην επιστήμη της φυσικής τις ηθικές, γνωστικές και αισθητικές επιρροές της. Ένα λογοτεχνικό κείμενο για έναν φυσικό επιστήμονα δεν στερείται πληρότητας, όταν απουσιάζει από αυτό ο διδακτικός τόνος. Όπως ο σκοπός και το νόημα ενός ζωγραφικού πίνακα που απεικονίζει μια ιστορική μάχη δεν είναι να κάνει μάθημα ιστορίας στον θεατή του.
(από τον επίλογο του Ντίτμαρ Ντατ)

Συγγραφέας: Ντίτμαρ Ντατ
Εκδότης: Μελάνι
Μετάφραση: Πελαγία Τσινάρη
Σελίδες: 512
---------------------------------------------------------------------

Ντιράκ και σκάκι
Η νεώτερη βιογραφία του Πωλ Ντιράκ που κυκλοφόρησε στα αγγλικά το 2009 έχει τίτλο The Strangest Man – The Hidden Life of Paul Dirac, Quantum Genius και έχει γραφτεί από τον Γκράχαμ Φαρμέλο (Λονδίνο, 2009). Στο βιβλίο περιέχονται αρκετές αναφορές για τη σχέση του άγγλου επιστήμονα με το σκάκι. Τις αναφορές μπορείτε να διαβάσετε στην ανάρτηση 6051 του Έντουαρντ Γουίντερ http://www.chesshistory.com/winter/winter56.html

18ο Διεθνές Τουρνουά Καβάλας

To 18ο Όπεν Διεθνές Τουρνουά της Καβάλας διεξάγεται από 1 έως 8 Αυγούστου 2009 και σ΄ αυτό έχουν ενσωματωθεί και φέτος το 19ο Πανελλήνιο Ανοικτό Ατομικό Πρωτάθλημα και το 12ο Πανελλήνιο Ανοικτό Ατομικό Πρωτάθλημα Γυναικών.

*** Επίσημος δικτυακός τόπος: http://www.chesskavala.gr/
***Ζωντανή αναμετάδοση των κυριότερων παρτίδων: http://www.chessworld.info/live/Kavala09.html
***Ανταποκρίσεις: http://www.blackqueen.net/
***Παρτίδες σε pgn: http://www.greekbase.gr

FIDE Music

Η φωτογραφία από το Chess Notes του Edward Winter.
Στις σελίδες 244-245 του περιοδικού Chess, Αύγουστος 1951, βρίσκουμε την παρτιτούρα του ύμνου της FIDE, σε μουσική του κόμη dal Verme και στίχους του Marcel Berman.
Πόσο συχνά η συγκεκριμένη σύνθεση συνόδευσε τελετές της FIDE από το 1951 και μετά, δεν είμαστε σε θέση να γνωρίζουμε. Αποφεύγουμε επίσης να διερωτηθούμε, αν και κατά πόσο, η Διεθνής Ομοσπονδία σήμερα, χρειάζεται ένα ρέκβιεμ, παρά έναν ύμνο.

Εικόνες

Δυο παιδιά χαίρονται το παιχνίδι παίζοντας σε ένα αυτοσχέδιο σκάκι καμωμένο από πετραδάκια. Ηνωμένες Πολιτείες Αμερικής, σύνορα Αριζόνα - Γιούτα.

Παλαιόχωρα 2009

Τελική βαθμολογία στο διεθνές τουρνουά της Παλαιόχωρας Χανίων:
1 GM Najer Evgeniy RUS 2663 7,5
2 GM Fontaine Robert FRA 2540 7,5
3 GM Rychagov Andrey RUS 2534 7
4 GM Glek Igor GER 2528 7
5 GM Turov Maxim RUS 2561 7
6 GM Kryvoruchko Yuriy UKR 2611 7
7 GM Banikas Hristos GRE 2598 7
8 GM Gelashvili Tamaz GEO 2605 7
9 GM Vorobiov Evgeny E RUS 2598 7
10 GM Tukhaev Adam UKR 2534 7
11 GM Timoshenko Georgy UKR 2556 7
12 GM Lahno Kateryna f UKR 2481 7
13 GM Kharitonov Alexandr RUS 2534 7
14 GM Parligras Mircea ROU 2557 6,5
15 GM David Alberto LUX 2565 6,5
16 IM Haznedaroglu Kivanc TUR 2468 6,5
17 IM Das Arghyadip IND 2392 6,5
18 IM Konguvel Ponnuswamy IND 2419 6,5
19 GM Gupta Abhijeet IND 2565 6,5
(227 συμμετοχές)

Επίσημος δικτυακός τόπος

Parligras 2557 - Najer 2663, Palaiochora 2009 (Sicilian, B92)
1. e4 c5 2. Nf3 d6 3. d4 cxd4 4. Nxd4 Nf6 5. Nc3 a6 6. Be3 e5 7. Nb3 Be7 8. Be2 Be6 9. Nd5 Nxd5 10. exd5 Bf5 11. O-O O-O 12. Qd2 a5 13. f4 a4 14. Nc1 exf4 15. Rxf4 Bg6 16. Rb4 a3 17. bxa3 Bf6 18. Rab1 Nd7 19. Bd3 Re8 20. Bxg6 hxg6 21. Nd3 Rxa3 22. Rxb7 Qc8 23. R7b3 Bc3 24. Qf2 Rxa2 25. h3 Nf6 26. Rf1 Ra4 27. Kh1 Rae4 28. Bc5 Re2 29. Qf3 dxc5 30. Rxc3 R8e3 31. Qf4

31...g5 32. Qxg5 Rxh3+ 33. Kg1 Rh5 34. Qg3 Nxd5 35. Rxc5 Qe6 36. c4 Qh6 37. Nf2 Nf4 38. Rxh5 Nxh5 39. Qb8+ Kh7 40. Qb1+ g6 41. Qb7 Qf4 42. Nh3 Qe3+ 43. Kh2 Kh6 44. Qf3 Qe5+ 45. Kg1 f5 46. Qa8 Ng3 47. Qf8+ Kh5 48. Qd8 Qe3+ 49. Nf2 Rxf2 50. Rxf2 Qe1+ 51. Kh2 Qxf2 52. c5 Nf1+ 53. Kh1 Ng3+ 54. Kh2 Ne2 0-1.
Μπορείτε να δείτε την παρτίδα εδώ

Kotronias 2613 - Rychagov 2635, Palaiochora 2009 (French, C09)
1. e4 e6 2. d4 d5 3. Nd2 c5 4. Ngf3 Nc6 5. exd5 exd5 6. Bb5 Bd6 7. dxc5 Bxc5 8. O-O Nge7 9. Nb3 Bd6 10. Re1 O-O 11. Bd3 h6 12. h3 Bf5 13. Bxf5 Nxf5 14. Qd3 Qd7 15. Bd2 Rad8 16. Bc3 Nfe7 17. Nbd4 Rfe8 18. a3 Ng6 19. Qf5 Qxf5 20. Nxf5 Bf8 21. Rxe8 Rxe8 22. Rd1 Nf4 23. Kf1 Rd8 24. b4 Ne6 25. b5 Ne7 26. Ne3 Nc8 27. a4 Nb6 28. Ba5 d4 29. Bxb6 axb6 30. Nc4 Rc8 31. Nxb6 Rxc2 32. Nxd4 Nxd4 33. Rxd4 Bc5 34. Rd8+ Kh7 35. Nd7 Bxf2 36. g4 Bg3 37. Nf8+ Kg8 38. Nd7+ Kh7 39. b6 Kg6 40. Re8 Rf2+ 41. Kg1 Ra2 42. Re4 Kg5 43. Kf1 Rf2+ 44. Kg1 Kh4 45. Nc5 Kxh3 46. Rb4 Rf3 0-1.
Μπορείτε να δείτε την παρτίδα εδώ

Delabaca 2212 - Moriadiabi 2542, Palaiochora 2009 (Modern, B07)
1. e4 g6 2. d4 Bg7 3. Nc3 a6 4. a4 d6 5. g3 Nc6 6. Be3 Nf6 7. h3 O-O 8. Bg2 e5 9. Nge2 exd4 10. Nxd4 Ne5 11. b3 Bd7 12. O-O Re8 13. Nde2 Qc8 14. g4 Bc6 15. Nd4 Bd7 16. Nde2 Rb8 17. Ba7

17... h5 18. g5 Nh7 19. Bxb8 Bxh3 20. Nf4 Bxg2 21. Kxg2 Qxb8 22. f3 Qd8 23. Nh3 Nxg5 24. Rb1 c6 25. Ng1 Nexf3 26. Rxf3 Nxf3 27. Qxf3 Qg5+ 28. Kf1 Re6 0-1.
Μπορείτε να δείτε την παρτίδα εδώ

Lipka 2419 - Banikas 2598, Palaiochora 2009 (English, A33)
1. Nf3 c5 2. c4 Nc6 3. d4 cxd4 4. Nxd4 Nf6 5. Nc3 e6 6. Ndb5 d5 7. Bf4 e5 8. cxd5 exf4 9. dxc6 bxc6 10. Qxd8+ Kxd8 11. Rd1+ Bd7 12. Nd4 Kc7 13. g3 Bb4 14. Bg2 Bxc3+ 15. bxc3 fxg3 16. hxg3 Rab8 17. Nb3 Be6 18. Rb1 Rb6 19. Rh4 Ng4 20. Bh3 h5 21. Bxg4 Bxg4 22. f3 g5 23. Rh1 Be6 24. Kd2 h4 25. gxh4 gxh4 26. Nd4 Bd7 27. e4 h3 28. Ke3 Rxb1 29. Rxb1 Kd6 30. Rh1 Kc5 31. Kd3 h2 32. Nb3+ Kb5 33. a4+ Kb6 34. Nd2 Bc8 35. c4 Kc5 36. Kc3 Kd6 37. Kd4 c5+ 38. Ke3 Be6 39. Kf4 Rh3 40. Nf1 Bxc4 41. Nxh2 Bb3 42. Rb1 Bc2 43. Rh1 c4 44. a5 Kc5 45. Ke3 Bb3 0-1.
Μπορείτε να δείτε την παρτίδα εδώ

Μια ξεχωριστή μέρα

«Θα 'θελα να κουρνιάσω στο φεγγάρι και να βλέπω από κει ψηλά όλες τις τρέλες αυτού του κόσμου» Μαρτσέλο Μαστρογιάνι.
Η πιο σπαραχτική εμφάνιση στην οθόνη του ζεύγους Μαρτσέλο Μαστρογιάνι - Σοφία Λόρεν. Γειτονιές της Ρώμης, 1938, σε μια έρημη από κόσμο εργατική πολυκατοικία. Όταν ο φασίστας άντρας της, την αφήνει μόνη στο διαμέρισμά τους για να παρακολουθήσει το ιστορικό γεγονός, την ημέρα της επίσημης επίσκεψης του Φίρερ στη μουσολινική Ρώμη, η Σοφία Λόρεν, γίνεται φίλη με τον ομοφυλόφιλο γείτονά της Μαστρογιάνι. Δυο απλοί άνθρωποι απαξιούν να παρακολουθήσουν τη μεγαλειώδη παρέλαση που αποσπά το ενδιαφέρον του πλήθους και προτιμούν να γνωριστούν μεταξύ τους. Όσο περνάει η μέρα και νυχτώνει, η Λόρεν και ο Μαστρογιάνι, αποκτούν μια ιδιαίτερη σχέση, και θα τους αλλάξει ριζικά τον τρόπο που βλέπουν τη ζωή μέχρι τώρα.
Μια ταινία που αναδεικνύει την προσωπική ερημιά, αλλά και τη χυδαιότητα του φασισμού, όχι με την υπερβολή της σάτιρας ή τον υπερτονισμό, αλλά με την ακριβόλογη, πιστή, ρεαλιστική ανασύνθεση.

Μια ξεχωριστή μέρα (Una giornata particolare)
Έτος παραγωγής: 1977
Σκηνοθεσία: Ettore Scola
Σενάριο: Maurizio Costanzo, Ruggero Maccari, Ettore Scola
Μουσική: Armando Trovaioli
Παίζουν: Sophia Loren, Marcello Mastroianni, John Vernon.

(μέρος των στοιχείων από το blue-white.gt)

Chess960 World Computer Championship

Ο Ούγγρος Βάσικ Ράιλιχ, δημιουργός της Rybka.

Στο διεθνές σκακιστικό φεστιβάλ του Μάιντς έχει ενταχθεί και το παγκόσμιο σκακιστικό πρωτάθλημα για προγράμματα Η/Υ, σε Chess960 (ή Fischer Random). Τέσσερα ισχυρά προγράμματα θα αναμετρηθούν μεταξύ τους σήμερα και αύριο. Ο τελικός ανάμεσα στα δυο καλύτερα προγράμματα θα διεξαχθεί την Παρασκευή και θα είναι ματς τεσσάρων παρτίδων.
Συμμετέχουν οι δυο φιναλίστ της προηγούμενης χρονιάς, η Rybka του Vasik Rajlich και το Shredder του Stefan Meyer-Kahlen καθώς και δυο ακόμη προγράμματα που κέρδισαν τη συμμετοχή τους από αγώνες που διεξήχθησαν μέσω ίντερνετ: Το Deep Sjeng του Gian-Carlo Pascutto το οποίο προκρίθηκε από αγώνες που οργάνωσε το Chess Tigers σε συνεργασία με το ICC και το γερμανικό πρόγραμμα Ikarus. Τα προγράμματα θα τρέξουν σε ίδιο hardware (64 bit Windows XP/Intel Core2Quad Q9400 2,67GHz/1333MHz processors).
Επίσημος δικτυακός τόπος

Σκακιστικές εκδηλώσεις στο Νυδρί Λευκάδας

Οι τελευταίοι παίκτες του σιμουλτανέ, στη 1.30 τη νύχτα (φωτ. από το μπλογκ http://www.nikitas-myblog.blogspot.com/ )

Το Νυδρί είναι παραλιακό χωριό της Λευκάδας. Έχει πληθυσμό 865 κατοίκους, σύμφωνα με την απογραφή του 2001. Βρίσκεται στο ανατολικό τμήμα του νησιού και είναι το πιο γνωστό και κοσμοπολίτικο τουριστικό θέρετρο του νομού. Το χωριό έγινε ιδιαίτερα γνωστό όταν το 1963 ο Αριστοτέλης Ωνάσης αγόρασε το αντικρυνό νησάκι Σκορπιός.
Την Παρασκευή 24 Ιουλίου διεξήχθη, για δεύτερη συνεχή χρονιά, στο Νυδρί Λευκάδας αγώνας σιμουλτανέ με διοργανωτή το σύλλογο «Ελπίδες Οδυσσέα Νυδρίου» υπό την αιγίδα του Δήμου Ελλομένου και με χορηγούς επικοινωνίας τα τοπικά ΜΜΕ. Τον αγώνα έδωσε ο ΔΜ Ηλίας Κουρκουνάκης που αντιμετώπισε αγόγγυστα 79 αντιπάλους σημειώνοντας 76 νίκες, μία ισοπαλία και μόνο δύο ήττες. Ο πρόεδρος του συλλόγου Ρήγας Βρεττός και οι συνεργάτες του με πολύ μεράκι έστησαν μια άρτια διοργάνωση που είχε απ’ όλα: αθρόα συμμετοχή, εκατοντάδες θεατές, γιγαντοοθόνη προβολής της εκδήλωσης, αγώνα επίδειξης μπλιτς, χάπενινγκ και μετάλλια για όλους.
Ένα πραγματικό σκακιστικό πανηγύρι, που στεφάνωσε το δεύτερο κύκλο μαθημάτων στο Νυδρί και το γειτονικό Μεγανήσι. Ένας καινούριος σκακιστικός σύλλογος είναι στα σκαριά. Η ιδέα για ένα διεθνές τουρνουά έπεσε ζεστή στο τραπέζι. Την επιτυχημένη σκακιστική σεζόν θα κλείσει το σιμουλτανέ του παλαίμαχου μετρ Γεράσιμου Δάγλα στο Μεγανήσι στις 16 Αυγούστου.


To Nυδρί ήταν το πρώτο χωριό της Λευκάδας που αναπτύχθηκε τουριστικά και από τότε είναι πολυσύχναστο κάθε καλοκαίρι.

Φωτοκουίζ

Παρίσι, μέρες του 1970. Ένα νέο κορίτσι και ένας άνδρας παίζουν σκάκι στο δάπεδο. Ποιοί είναι αυτοί οι καλλιτέχνες που εικονίζονται;

Άτιτλο

Δευτέρα πρωί. Ιούλιος 2009, ημερολόγιο καύσωνα. Το ταξί που παίρνω για μια σύντομη διαδρομή προς το κέντρο της πόλης παίζει δυνατά τα μπλουζ του πρίγκηπα. Ο οδηγός, ένας άνδρας στην ηλικία μου περίπου, απαντάει στο σχόλιό μου: «Ήταν μεγάλος μαλάκας, μεγάλο κορόιδο. Τον είχα δει σε συναυλία, όταν είχε παραλύσει πια το χέρι του και το είχε δεμένο».
Τον χειμώνα παρακολουθούσα ένα σχετικό αφιέρωμα στους «Πρωταγωνιστές» του Σταύρου Θεοδωράκη, με τίτλο «Οι άγιοι των Εξαρχείων». Μαζί του η Γώγου και ο Άσιμος. Έδειχνε πολύ πολύ μακριά στον χρόνο ο πρίγκηπας. 19 χρόνια πέρασαν άλλωστε.
Μια απουσία που ενηλικιώθηκε.

Εικόνες

Η γαλλίδα ηθοποιός Corinne Dacla σε σκακιστική πόζα για φωτογράφηση περιοδικού. Γεννημένη το 1962, τη θυμόμαστε για την εμφάνισή της στην τηλεοπτική σειρά Maria Vandamme όπου ενσάρκωσε τον ομώνυμο ρόλο.

How Not To Play Chess

Το «How Not To Play Chess» θεωρείται ένα από τα κλασικά έργα της σκακιστικής βιβλιογραφίας. Αντικατοπτρίζει το χάρισμα του συγγραφέα Eugene Znosko-Borovsky να επεξηγεί το σκάκι με σαφήνεια και χιούμορ.
Πρόκειται -βασικά- για ένα απλό βιβλίο. Και εκτός των άλλων, για σύντομο βιβλίο (119 σελίδες στην έκδοση Dover, εκ των οποίων οι 20 σελίδες είναι ασκήσεις σε μορφή διαγραμμάτων που προστέθηκαν από τον εκδότη-επιμελητή Fred Reinfeld). Απευθύνεται σε παίκτες μέσης δυναμικότητας και ακόμη και οι τελευταίες εκδόσεις περιέχουν την ύλη των θέσεων με την περιγραφική γραφή, το οποίο δεν είναι απαραιτήτως μειονέκτημα (ο αναγνώστης αναγκάζεται να βλέπει τις βαριάντες πιο προσεκτικά).
Κρίνοντας από τον τίτλο του βιβλίου, κάποιος μπορεί να υποθέσει πως πρόκειται για συλλογή με γκάφες και κακές επιλογές κινήσεων, όμως το βιβλίο διαπραγματεύεται κυρίως σχέδια του μέσου της παρτίδας.
Από την εποχή που ο Znosko-Borovsky έγραψε το «How Not To Play Chess» (1930) είναι βέβαιο πως έχουν αλλάξει πολλά στην φιλοσοφία και την οπτική του παιχνιδιού και πως οι μεταγενέστεροι συγγραφείς ενσωμάτωσαν στα έργα τους συμπεράσματα του συγγραφέα και των συγχρόνων του. Με την ματιά του 2007, δεν θεωρείται ένα απαραίτητο βιβλίο στρατηγικής, είναι όμως ένα ιδιαίτερα ευχάριστο ανάγνωσμα με δεδομένη την ποσοτική υπεροχή του κειμένου έναντι των αναλύσεων και το χαρισματικό προσωπικό ύφος της συγγραφής.

Ακολουθεί ο πρόλογος του συγγραφέα σε σκαναρισμένη εικόνα:

Κλικ πάνω στην εικόνα για μεγέθυνση

***Ο Eugene Znosko-Borovsky γεννήθηκε στην Αγία Πετρούπολη το 1884 και ήταν μετρ σκακιού, δάσκαλος, συγγραφέας και κριτικός λογοτεχνίας και θεάτρου. Η πρώτη φορά που μετείχε σε διεθνές τουρνουά ήταν στην Οστάνδη το 1906, όπου κέρδισε το «βραβείο ωραιότητας» για την παρτίδα του με τον Amos Burn. Υπηρέτησε ως στρατιώτης στους ρωσοϊαπωνικούς πολέμους του 1904-1905 καθώς και στον πρώτο παγκόσμιο πόλεμο. Βρέθηκε σε ένα αγγλικό καράβι στην Κωνσταντινούπολη και από εκεί πήγε στο Παρίσι, που έγινε ο μόνιμος τόπος διαμονής του από το 1920 και μετά.
Ως παίκτης ο Znosko-Borovsky δεν γνώρισε μεγάλες και συνεχείς διακρίσεις. Η σπουδαιότερη επιτυχία του ήταν η πρώτη θέση στο διεθνές τουρνουά του Παρισιού, το 1930, όπου ξεπέρασε τους Tartakower, Lilienthal και Mieses. Είχε κερδίσει επίσης σε παρτίδες τους Capablanca, Rubinstein, Euwe και Bogoljubov.
Θεωρείται όμως απολαυστικός και οξυδερκής δάσκαλος και συγγραφέας. Δημοσίευσε πληθώρα άρθρων σε περιοδικά, έδωσε πολλές διαλέξεις στην Ευρώπη και ορισμένα από τα πιο γνωστά (και καλά) βιβλία του είναι: The Evolution of Chess , The Middle Game in Chess, How Not to Play Chess. Πέθανε το 1954.

(πρώτη δημοσίευση: 11 Δεκεμβρίου 2007)

Περί αξιών και ισοπαλιών - μέρος ΙΙ

Σχετικά κείμενα και τοποθετήσεις σχολιαστών:
http://skakistiko.blogspot.com/2009/07/blog-post_1196.html
http://skakistiko.blogspot.com/2009/07/blog-post.html
(το κείμενο που ακολουθεί είχε σταλεί από τον Παναγιώτη Κονιδάρη αρχικά σαν σχόλιο σε προηγούμενη ανάρτηση και με δική μου πρωτοβουλία δημοσιεύεται σαν ξεχωριστή ανάρτηση - κυρίως για λόγους ισορροπίας μεταξύ των θέσεων).

Του Παναγιώτη Κονιδάρη

Ο Μπόρχες θα ήταν ασφαλώς ικανοποιημένος με το Εγκώμιο της Ισοπαλίας.

Εγώ όμως, που δεν είχα την αγαθή τύχη να είμαι βιβλιοθηκάριος και που ο βαθμός κατανόησής μου είναι ευθέως ανάλογος με την ορατότητα του Αργεντινού και αντιστρόφως ανάλογος με το ΕΛΟ του Ίβαντσουκ (και που, όπως απέδειξε πέραν πάσης αμφιβολίας ο σύντροφος middlewave, ο σύλλογός μου, το Μοσχάτο, θα έχει κάποιο έννομο συμφέρον, το οποίο προσωρινά μου διαφεύγει), θα ήθελα να κάνω κάποιες παρατηρησούλες. Όπου κάνω λάθος σκούντα με (εκτός από την ώρα που παίζω σκάκι, διότι αυτό αντίκειται στον Κανονισμό).

Οι θέσεις σου μπορούν να συνοψιστούν ως εξής:
Α) Έτσι είν’ η ζωή και ποιος να την αλλάξει; Άλλοι κλαίνε κι άλλοι γελάνε, δηλαδή.

Β) Τι σου ‘κανα και πίνεις, τσιγάρο στο τσιγάρο κι όλα σου τα κομμάτια, στο πάτωμα τσουξβάνγκ;

Γ) Τώρα κλαις. Γιατί κλαις; Συ δεν είσαι που γέλαγες χτες;

Δ) Και μου’παν πως την είδανε να βγαίνει χέρι- χέρι, μαζί με τον Χαράλαμπο από το «Ροζυκλαίρη».

Ε) Παίζαν οι μικρότεροι κλέφτες κι αστυνόμους κι ήταν αρχηγός (ομάδας) η Αργυρώ.

ΣΤ) Ήταν πέντε, ήταν έξι κι έγιναν εφτά (οι ισοπαλίες), το παράπονο με πήρε κι έκλαψα πικρά.

Και τέλος
Ζ) Είναι μία, μόνο μία, η ονειρεμένη Φρουτοπία. Είναι μία, μόνο μία, δεν υπάρχει άλλη καμία.

Ας αφήσω όμως τη σοβαρότητα και ας περάσω και στους αστεϊσμούς, που ταιριάζουν περισσότερο στο στυλ παιχνιδιού μου.

-Μου κάνει εντύπωση πραγματικά η αρχική παράθεση ορισμένων αυτονόητων απαντήσεων, όπως αυτή που θα έδινε ο καθένας στην ερώτηση «είναι όλες οι ισοπαλίες κακές;» ή την άλλη «χέζει η αρκούδα στο δάσος;». Αυτό αποσκοπεί στο να ισχυροποιήσει την μετέπειτα επιχειρηματολογία; Απορία ψάλτου, βηξ.

-Μου κάνει επίσης εντύπωση που ενώ ξεκινάς να υπερασπιστείς τους διαιτητές (που σε τελική ανάλυση δεν είναι δικαστές για να κρίνουν και την ηθική βλάβη, η δουλειά τους είναι να εφαρμόσουν κατά γράμμα τον κανονισμό, ακόμα κι αν αυτός είναι σουρωτήρι, που θα’ λεγε κι ο Τάκης) υπερασπίζεσαι τα (στημένα) αποτελέσματα. Γιατί ήταν στημένα; Γιατί αν βάλεις δύο ομάδες να παίξουν ματς σε δώδεκα σκακιέρες χίλιες φορές, το ποσοστό του 6-6 με 12 νούλες θα είναι 0,1%. Αυτό απέχει παρασάγγες από το αντίστοιχο της Καλλιθέας (και του Χαροκόπου).

-«Άγαρμπη ισοπαλία»; Ωραίος όρος, θα τον έχω υπόψη μου. Ίσως να ταίριαζε και το «χαριτωμένη νουλίτσα». Δυστυχώς, ούτε το ένα, ούτε το άλλο κάνουν ομοιοκαταληξία με το «ξεφτίλα».

- Γενικά μιλώντας, δεν έχω τίποτε με την ισοπαλία (αυτή δεν ξέρω αν έχει τίποτε μαζί μου). Ισοπαλία όμως στο σκάκι νόμιζα πως σημαίνει το να μην κατορθώνουν δύο αντίπαλοι να επικρατήσει ο ένας του άλλου. Δεν ήξερα ότι σημαίνει το να κατορθώνουν δύο αντίπαλοι να επικρατήσουν επί ενός τρίτου.

- Περιττό να πω, άλλο ισοπαλία και άλλο ισοφυγομαχία.

- Όπως θα’ λεγε κι ο Όργουελ, στο Πρωτάθλημα οι ομάδες ήταν όλες ίσες απέναντι στο Νόμο, μόνο που μερικές ήταν λίγο πιο ίσες από τις άλλες.

- Αφού η Επιτροπή των Διαιτητών είχε προβλέψει –και βάσει του συστήματος αγώνων- το ενδεχόμενο του στησίματος, γιατί δεν έβγαλε μια ανακοίνωση «φρόνιμα παιδιά, μην τύχει και μυριστώ τίποτε τέτοιο γιατί θα το παραπέμψω», αλλά σήκωσε τους ώμους σαν τον Μητσοτάκη; (ο ψάλτης βήχει λες κι έχει κοκίτη).

- Το Πρωτάθλημα Α’Εθνικής υποτίθεται πως είναι η βιτρίνα μας, η γυναίκα του Καίσαρα. Φοβάμαι πως η Καισαρίνα στον τελευταίο γύρο, όχι μόνο δεν ήταν τίμια, μα έκανε και παρτούζες.

-Αλήθεια, πόσοι νέοι σκακιστές
ήρθαν στο άθλημα λόγω του Πρωταθλήματος ; (ο ψάλτης τη βγάζει- δεν τη βγάζει).

- Τώρα θα μου πεις, γιατί ένα ανταγωνιστικό άθλημα σαν το σκάκι να πρέπει να είναι και τίμιο; Κάποιοι έχουν συμφέροντα, βιοπορίζονται, αποκτούν δόξα και θώκους, είναι μοιραίο λοιπόν να μην είναι όλα αγγελικά πλασμένα. Φυσικά θα διαφωνήσω. Ο επαγγελματισμός δεν έχει τίποτε να χάσει από το τίμιο σκάκι, μάλλον να κερδίσει έχει, μέσα από την ανάπτυξή του. Εκτός κι αν μιλάμε για κάποιους που η τιμιότητα τους ενοχλεί στη δουλειά τους. Εκεί πάω πάσο που λέει και κάποιος παραπάνω φίλος.

- Τελικά υπάρχει ηθική στο ανταγωνισμό; Λέω, υπάρχει ηθική και στις πέτρες. Και φυσικά και στο σκάκι. Ακόμα πιο εύκολα στο σκάκι. Σεβασμός στον αντίπαλο, ευγένεια, τιμιότητα, ταπεινότητα, αυτοκριτική και αυτοσεβασμός είναι μερικά από τα συστατικά της. Αν τώρα κάποιοι χασκογελάνε με αυτά τα γραφικά, και πιστεύουν πως στο σκάκι πρέπει να κάνεις οτιδήποτε –μα οτιδήποτε- για να πετύχεις τον στόχο σου (πρωτάθλημα, νόρμα, παραμονή, γκόμενα κτλ) και πως δεν έχουν κανένα λόγο να είναι ακέραιοι, τίμιοι, και να εφαρμόζουν το φερπλέι, με γειά τους με χαρά τους. Ας σηκώσουν δημόσια το χέρι και ορκίζομαι να μην ξαναμιλήσω για το θέμα.

- Πωπω! Όσα και να γράψω, μου ‘ρχονται κι άλλα που ξέχασα. Θα σταματήσω όμως, είπα πολλά και τα είπα ανάκατα. Άσε που έχουν βαρεθεί όλοι τον αθεράπευτο ιδεαλισμό. Τα παιδιά μου πάντως θα τα μάθω σκάκι. Γιατί το σκάκι είναι σαν τη ζωή. Δεν το χορταίνεις όσα λάθη και να κάνεις. Και κυρίως γιατί, όπως πρέπει να συμβαίνει και με τη ζωή, σε μαθαίνει να κερδίζεις και να χάνεις με αξιοπρέπεια. Ακόμα και να κάνεις ισοπαλίες με αξιοπρέπεια.

- Για τους παίκτες τι να πω; Να κατηγορήσω τον Χ γκρανμέτρ; Μα αυτός είναι μηχανή λαδωμένη. Έχει πληρωθεί για να χορεύει όπως παίζει το κλαρίνο. Και χορεύει και καλά. Για τα παιδιά λυπάμαι. Αυτό μόνο. Για τους λοιπούς όμως δε λυπάμαι καθόλου. Είχαν το σθένος και την ευκαιρία να αρνηθούν την πρόταση του «αρχηγού». Τι σημασία έχει που μια ισοπαλία της ομάδας εξασφαλίζει την παραμονή; Το ίδιο και καλύτερο θα κάνει τότε και μια νίκη. Αγωνίσου να νικήσεις. Μα, η ισοπαλία συμφέρει και τους αντιπάλους… Και τι με νοιάζει; Ας αγωνιστούν κι αυτοί να μας κερδίσουν. Ας επικρατήσει ο καλύτερος, αυτό δεν είναι δικαιοσύνη; Μα, είναι και τα λεφτουδάκια…Ναι, αλλά είναι και η ακεραιότητα. Κι αυτή δε νοικιάζεται σαν την πρώτη σκακιέρα.

La Vérité

Σκάκι στην ταινία του περίφημου Γάλλου σκηνοθέτη Ζορζ Ανρί Κλουζό «La Vérité» (H αλήθεια), που πραγματεύεται ένα έγκλημα πάθους. Δικηγόρος στο επάγγελμα, στα πενήντα του χρόνια έκλεισε το γραφείο του και έγινε σκηνοθέτης, Κοινό γνώρισμα στις περισσότερες ταινίες του, οι δίκες.
Θα διακρίνετε, φυσικά, στη φωτογραφία την Μπριζίτ Μπαρντό.
Η ταινία βγήκε στις αίθουσες το 1960. Η καλύτερη ταινία της Μπεμπέ, όπως θα υποστήριζε αργότερα η ίδια. Ωστόσο, η πίεση από μια παγκόσμια δημοσιότητα που δεν μπορούσε να διαχειριστεί, η δυσκολία της να ασχοληθεί με το παιδί της, την ωθούν στα όριά της και πραγματοποιεί απόπειρα αυτοκτονίας τη μέρα των γενεθλίων της, στις 28 Σεπτεμβρίου της ίδιας χρονιάς, πέφτοντας για πολλές μέρες σε κώμα.

Περί αξιών και ισοπαλιών

Η απόψη του Ελισσαίου Βλάχου για το γνωστό θέμα με τις ομαδικές ισοπαλίες στον τελευταίο γύρο του διασυλλογικού πρωταθλήματος Α' Εθνικής κατηγορίας:


Περί αξιών και ισοπαλιών

Χαίρετε, με κάποια καθυστέρηση ομολογουμένως, αλλά συνήθως η χρονική απόσταση βοηθάει την κρίση.

Πολύς λόγος έγινε τις τελευταίες βδομάδες για τους διαιτητές (και τους παράγοντες και το σύστημα και τους διοικούντες και τους αρχηγούς) και την ανεπάρκειά τους ή την έλλειψη πυγμής ή την εσκεμμένη οσφυοκαμψία τους. Έτυχε να μην είμαι διαιτητής στις επίμαχες συναντήσεις. Θίγομαι όμως, γιατί θεωρώ πως όποιος και να ήταν από εμάς το ίδιο θα έπραττε.
Η όλη ιστορία κατ' εμέ έχει δύο σκέλη. Ένα ηθικό και ένα κανονιστικό.

Στο κανονιστικό, εκεί εμπλέκονται οι διαιτητές για το θεσμικό τους ρόλο, ακούω μόνο μπούρδες και μεγαλοστομίες περί τιμωριών και αποκεφαλισμών και ανασκολοπισμών. Στη συνάντηση διαιτητών, μια μέρα πριν ξεκινήσει η διοργάνωση, τέθηκε ακριβώς η ερώτηση για το 6-6 με 12 ισοπαλίες. Αποφασίσαμε ότι δεν θα κάνουμε τίποτε γιατί δεν μπορεί να αποδειχθεί εύκολα κάτι. Εκτός αν τα στοιχεία είναι αδιάσειστα. Και νομίζω ότι σωστά αποφασίσαμε. Δεν θεωρείτε προσυνεννόηση ούτε η φημολογία ούτε ακόμη και η επίγνωση της αγωνιστικής πρακτικής. Αν αποφάσιζε κάποιος διαιτητής να μηδενίσει δύο ομάδες, θα τον άδειαζε η επιτροπή ενστάσεων και στη χειρότερη το ΑΣΕΑΔ. Πουθενά δεν λέει ότι απαγορεύεται οι δώδεκα παίκτες μιας ομάδας να προτείνουν, κατόπιν προτροπή του αρχηγού ή έστω με δική τους πρωτοβουλία, ισοπαλία στον αντίπαλο και αυτός είτε με δική του πρωτοβουλία είτε με προτροπή του αρχηγού του να δεχθεί. Ακόμη και η πιπίλα της γελοιοποίησης του αθλήματος στις δύο παρτίδες της Καβάλας θα είχε ως αυστηρότερο αποτέλεσμα να τιμωρηθούν οι συγκεκριμένοι παίκτες και όχι η ομάδα. Οπότε θα είχαμε δύο αμοιβαίους μηδενισμούς και το τελικό σκορ θα έληγε πάλι ισόπαλο με 5-5. Δεν νομίζω ο στόχος όλης αυτής της κριτικής να είναι τα δύο παιδιά και η άγαρμπη ισοπαλία τους. Ούτε φυσικά δεν μπορώ να δεχθώ πως η Καβάλα δεν ήταν η άξια πρωταθλήτρια. Το απέδειξε κατ’ επανάληψη στους αγώνες αυτούς. Κανονιστικά λοιπόν ας σταματήσουν να κρέμονται τα δρεπάνια πάνω από τα κεφάλια δικαίων και αδίκων. Αν αλλάξουν οι κανονισμοί το ξανασυζητάμε. Όχι όμως ότι οι κανονισμοί σώζουν τη χαμένη τιμή του σκακιού, αν πράγματι αυτή έχει χαθεί.

Το ηθικό κομμάτι έχει ενδιαφέρον. Ποια είναι τα ερωτήματά μας όμως;


Είναι μεμπτή η ισοπαλία εν γένει;

Όχι. Υπάρχουν πολλές μαχητικότατες ισοπαλίες.


Είναι μεμπτή η επιδίωξη της ισοπαλίας;

Πάλι όχι, εφ’ όσον μέσα σ’ αυτή την κατηγορία υπάρχουν περιπτώσεις όπου κάποιος παίκτης δεν αισθάνεται βέβαιος για τον εαυτό του ότι μπορεί να διεκδικήσει τη νίκη και καταφεύγει σε τριπλές επαναλήψεις ή υπεραπλοποιήσεις της θέσης. Σε μερικές περιπτώσεις μάλιστα, όπου υπάρχει και διαφορά δυναμικότητας, βλέπουμε να προτείνει ισοπαλία ο ασθενέστερος παίκτης στον τυπικά ισχυρότερο παρότι ο ασθενέστερος έχει ελαφρά υλική υπεροχή. Μπορεί να κατηγορήσει κανείς κάποιον παίκτη για ανηθικότητα σε μια τέτοια περίπτωση; Σαφώς όχι. Για έλλειψη αγωνιστικού πνεύματος ναι, όχι όμως για ηθικώς μεμπτή συμπεριφορά.


Είναι μεμπτή η σύντομη ισοπαλία;

Σε ατομικό επίπεδο, η σύντομη ισοπαλία μεταξύ δύο παικτών είναι διαδεδομένη πρακτική. Επίσης δεν εγέρθηκε ποτέ ηθικό θέμα για αυτό. Ακόμη και η αλλαγή των κανονισμών περί ισοπαλίας έγινε για χάρη των χορηγών και των διοργανωτών και όχι διότι μπορεί να εκμαιευτεί η αγωνιστική διάθεση των παικτών. Είναι πολύ εύκολο για δύο παίκτες που έχουν αποφασίσει ισοπαλία να το κάνουν να φανεί ότι προέκυψε μετά από φυσιολογική μάχη. (Άραγε κι αυτό δεν είναι υποκριτικό; Να απαιτούμε δια του φαίνεσθαι κάτι διαφορετικό από την ουσία;)

Κάθε σύντομη ισοπαλία είναι προσυμφωνημένη;

Οι παίκτες (οι κορυφαίοι τουλάχιστον) δεν συζητούν συνήθως εκ των προτέρων για τη συμφωνία ισοπαλίας. Αν γνωρίζουν τον αντίπαλο και έχουν την άνεση, μπορεί να τον ρωτήσουν αν θα παίξει για νίκη. Συνήθως η πρόθεσή τους φαίνεται με το που κάθονται στη σκακιέρα. Γνωρίζουν και οι δύο αν τους βολεύει το αποτέλεσμα, αν πρέπει να κρατήσουν δυνάμεις, τσεκάρονται λίγο με τα μάτια και κάποια στιγμή παίρνει την πρωτοβουλία κάποιος από τους δύο να προτείνει την ισοπαλία. Κάποιος έγραψε πολύ σωστά ότι όποια κουβέντα και να έχει προηγηθεί, η συμφωνία γίνεται επί της σκακιέρας και κανείς δεν εγγυάται ότι κάποιος από τους παίκτες δεν θα αποφασίσει τελευταία στιγμή να διεκδικήσει τη νίκη. Ακόμη και αυτοί που παραδοσιακά δεν παίζουν για νίκη μεταξύ τους , επειδή τους συνδέει συγγένεια, φιλία ή άλλοι δεσμοί, δεν κάθονται να το συζητήσουν από πριν. Παίζουν λίγες κινήσεις στη σκακιέρα, κοιτιούνται και δίνουν τα χέρια. Στην πράξη λίγες είναι οι περιπτώσεις που ο ένας παίκτης λέει στον άλλο από πριν να κάνουν ισοπαλία.


Είναι μεμπτό το να πουν δυο παίκτες πριν από την έναρξη του αγώνα να κάνουν ισοπαλία;

Εδώ νομίζω ότι ερχόμαστε αντιμέτωποι με τη φύση του παιχνιδιού του σκακιού και τη δυνατότητα της ισοπαλίας. Το σκάκι είναι από τα παιχνίδια που περιλαμβάνουν την ισοπαλία. Και η ισοπαλία είναι αγωνιστικός στόχος. Και κάθε αγωνιστικός στόχος κουβαλάει και την αντίστοιχη αγωνιστική διάθεση. Αν τώρα και οι δύο παίκτες δείχνουν την ίδια αγωνιστική διάθεση είναι πολύ φυσιολογικό να παίξουν με τέτοιο τρόπο έτσι ώστε ούτε να απειλήσουν τον αντίπαλο ούτε να εκθέσουν την άμυνά τους. Το σκάκι δεν έχει προκαθορισμένο χρόνο. Μία νίκη μπορεί να επιτευχθεί σε λίγα λεπτά και σε αρκετές ώρες. Το ίδιο και μια ισοπαλία. Στα ομαδικά αθλήματα που περιλαμβάνουν την ισοπαλία, ο χρόνος των 90 (ή όσων) λεπτών καθιστά κουραστική την έλλειψη αγωνιστικής διάθεσης. Παρόλα αυτά, ούτε εκεί εμποδίζονται δύο ομάδες να κάνουν ισοπαλία, επειδή τους συμφέρει αμοιβαία, χωρίς να προσυνεννοηθούν, απλώς αποφεύγοντας κάποια ρίσκα. Στο σκάκι μπορούμε να γλυτώσουμε αυτό το μαρτύριο και να κάνουμε ισοπαλία, επειδή μας συμφέρει το αποτέλεσμα, σε λίγα λεπτά και να μην σέρνουμε την έλλειψη διάθεσης για μάχη μέχρι να πείσουμε κάποιους ότι πράγματι αγωνιζόμαστε και δεν κάνουμε αγγαρεία.


Είναι μεμπτό οι παίκτες να λειτουργήσουν σύμφωνα με τις προτροπές του αρχηγού και να προτείνουν ή να δεχθούν ισοπαλία;

Κάθε ομάδα έχει τους στόχους της. Όποιος παίκτης συμμερίζεται τους στόχους της ομάδας και αποφασίζει να υποτάξει την προσωπική του όρεξη για χάρη του ομαδικού συμφέροντος δεν μπορεί να μέμφεται για ανηθικότητα.

Αν υπάρχει, λοιπόν, πρόβλημα, τότε αυτό δεν εντοπίζεται στην ισοπαλία, όποια μορφή αν έχει αυτή, αλλά στην έλλειψη αγωνιστικής διάθεσης και στο αν πρέπει να λειτουργήσεις προς όφελος του fair play ακόμη και εις βάρος των συμφερόντων της ομάδας σου.

Κατ’ αρχάς να δώσω τρία αντιπαραδείγματα για την καταστρατήγηση του fair play, εκτός από την ισοπαλία 6-6 με δώδεκα ισοπαλίες. Είναι η ισοπαλία 6-6 με 6 ισοπαλίες και από 3 νίκες σε κάθε ομάδα εκεί που οι διαφορές ΕΛΟ είναι καθοριστικές. Αφήνουμε τις 6 παρτίδες να κριθούν όπως είναι αναμενόμενο και συμφωνούμε ισοπαλία στις άλλες έξι. Πιο κομψό, δεν βρίσκεται; Ταιριαστό με την εθελοτυφλία μας. Ας αφήσουμε όμως το 6-6 και ας πάμε στο 6-5. Νομίζω το έθιξε και ο Τάκης Δρεπανιώτης κάπως παρόμοια. Το σκορ είναι 6-5 εις βάρος μας. Θέλουμε δύο βαθμούς, της νίκης, για να σωθούμε. Άμα κερδίσει η τελευταία μας σκακιέρα θα έρθουμε 6-6, θα πάρουμε μόνο έναν βαθμό και μετά θα κληρωθούμε με δύσκολη ομάδα, οπότε αντίο στόχοι. Τι κάνω ως αρχηγός; Δέχομαι ισοπαλία στην τελευταία σκακιέρα, οδηγώντας την ομάδα στην ήττα και περιμένω να κληρωθούμε με μια εύκολη ομάδα για να κάνουμε τους δύο βαθμούς στην τελευταία αγωνιστική. Ωραίος αλήθεια τρόπος για να ξεγελάσεις τα λαγωνικά του fair play. Τελευταίο και πιο ζόρικο. Το σκορ είναι 5,5-5,5. Μόνο νίκη χρειαζόμαστε για την επίτευξη του στόχου (ή ακόμη χειρότερα, το αποτέλεσμα είναι αδιάφορο για την ομάδα μου αλλά εγώ, ας πούμε, που έχω μείνει τελευταίος θέλω να παίξω). Το οφθαλμοφανές αποτέλεσμα, όμως, στη σκακιέρα είναι η ισοπαλία. Αν γίνει αυτή η ισοπαλία στη σκακιέρα άρα και στον αγώνα, ευνοείται μια τρίτη ομάδα. Παίζω όμως για νίκη σε μια νεκρή θέση και τελικά παραβιάζω, χάνω και το συνολικό αποτέλεσμα δεν έρχεται ισοπαλία. Και η τρίτη ομάδα που περιμένει να έρθει το δίκαιο αποτέλεσμα, έτσι όπως εξελίχθηκαν οι αγώνες, την πατάει επειδή εγώ δεν σεβάστηκα τη θέση και την ικανότητα τού αντιπάλου μου. Δεν είναι λοιπόν, μόνο το 6-6 με 12 ισοπαλίες έλλειψη fair play, αλλά είναι το πιο εύκολο να μυριστούμε, ιδίως αν γίνουν γρήγορα. Δεν είναι όμως υποκριτικό. Δύο ομάδες (ή έστω δύο αρχηγοί) βάζουν το συμφέρον τους πάνω από τη μαχητική νοοτροπία και δεν ντρέπονται να το δείξουν. Υπάρχουν πολλά unfair που μπορούν να κρίνουν τους αγωνιστικούς στόχους των ομάδων σ’ ένα πρωτάθλημα. Unfair, θα μπορούσε να πει κανείς πως είναι να μην κατεβάζεις την πιο ισχυρή σου σύνθεση σε κάθε αγωνιστική και ακόμη να μην παίζεις με την ίδια μαχητική διάθεση σε κάθε γύρο. Γιατί, θα πει η ασθενής ομάδα Α στην ισχυρή, κατέβασες μαζί μας την πιο δυνατή σου σύνθεση και έπαιξες με στόχο το 12-0 και μας διέλυσες, ενώ μόλις είχες μαθηματικά κατακτήσει το πρωτάθλημα, κατέβασες κάποιους πιτσιρικάδες και ήρθες 7-5 με την ασθενή ομάδα Β; Αν είχαμε πάρει και μεις 5 πόντους μαζί σου τώρα θα είχαμε σωθεί. Μπορεί όμως να κατηγορήσει κανείς την ισχυρή ομάδα γιατί θέλησε να ξεκουράσει κάποιους παίκτες, ή να δώσει ευκαιρίες σε κάποιους άλλους ή ακόμη και ταπεινά να γλυτώσει κάποια χρήματα, επειδή δεν θα χρησιμοποιήσει τους κορυφαίους της για μία ή δύο παρτίδες;

Για μένα το όλο πρόβλημα εντοπίζεται στην έλλειψη αγωνιστικού πνεύματος και μαχητικής διάθεσης, από την οποία πηγάζει και το fair play. Επαναλαμβάνω ότι αυτό δεν είναι θέμα κανονισμών και γι’ αυτό οι τοποθετήσεις περί τιμωριών μου φαίνονται άστοχες. Δεν είναι και θέμα ηθικό κατ’ εμέ, μιας και δεν επιστρατεύεται κάποιο δόλιο μέσο στην συμφωνία ισοπαλίας, αλλά γίνεται χρήση των διαθέσιμων μέσων για την επίτευξη ενός στόχου. Όταν εμπλέκεσαι σε μια αγωνιστική διαδικασία, μπορείς να χρησιμοποιήσεις όλα τα μέσα που σου διατίθενται για να επιτύχεις το προσδοκώμενο αποτέλεσμα. Παράδειγμα: Ως αρχηγός δεν εξετάζω την εγκυρότητα των δελτίων των αντιπάλων, αν κάποιος όμως το πράξει και καταφέρει να μηδενίσει μία σκακιέρα μας, δεν μπορώ να τον κατηγορήσω για ανηθικότητα.

Σε τι διαφέρω όμως από τον άλλο αρχηγό; Σε τι διαφέρει ο παίκτης που θα αρνηθεί να ακούσει την προτροπή του αρχηγού για ισοπαλία, από τον συμπαίκτη του, που θα τη δεχθεί ακόμη κι αν η θέση του είναι καλύτερη; Σε τι διαφέρει η ομάδα που θα επιδιώξει την ισοπαλία με δώδεκα νούλες, με την ομάδα που θα παίξει περήφανα και στα ίσια για την νίκη ρισκάροντας ακόμη και να τα χάσει όλα; Η διαφορά αυτή είναι αξιακή. Η έννοια της περηφάνιας που ανέφερα, το ρομαντικό πνεύμα που αδιαφορεί για το αποτέλεσμα προκειμένου να γευτεί την ένταση και την ηδονή της μάχης έχει αξιακή διαφορά με την επικρατούσα αντίληψη περί αποτελεσματικότητας, η οποία ανέχεται να κατηγορηθεί για σκοπιμότητα προκειμένου να επιτύχει το στόχο της. Είναι αξιακή η εύστοχη κριτική που κάνει ο Παναγιώτης Κονιδάρης μέσω του κείμενού του και των τοποθετήσεών του. Και με βρίσκει ομόθυμο, αν εξαιρέσω δύο θέματα που για μένα είναι ακόμη ανοιχτά. Το θέμα της υποταγής της ατομικής επιδίωξης για χάρη του ομαδικού συμφέροντος και το θέμα της παραίτησης-απόσυρσης.

Οι διαφωνίες που έχουν εγερθεί δείχνουν την ύπαρξη αντανακλαστικών ενός άλλου αξιακού συστήματος. Δεν συμμερίζομαι όμως, πως οι εμπλεκόμενοι, φορείς και πρόσωπα, είναι κατάπτυστοι, δουλοπρεπείς, ή ό,τι άλλο από την ομοβροντία κακοχαρακτηρισμών που εκτοξεύθηκε. Και για μια ακόμη φορά τονίζω ότι είναι πέρα οποιασδήποτε τιμωρίας. Τα αξιακά συστήματα δεν επιβάλλονται, αποτυπώνονται έμπρακτα, βρίσκουν μιμητές, γίνονται κοινός τόπος. Γίνονται αφηγήσεις στα στόματα κάποιων δασκάλων, γίνονται υποδειγματικές συμπεριφορές των γονιών προς τα παιδιά τους, καλλιεργούνται μέσα από το πνεύμα του συναγωνισμού που σέβεται τον αντίπαλο, από το πνεύμα που λέει πως πριν από αντίπαλοι είμαστε συνάνθρωποι και –ίσως– φίλοι. Το διαμορφώνουν οι άνθρωποι ενός συλλόγου, φαίνεται στη νοοτροπία ενός συλλόγου και αν θεωρούμε πως αυτή η νοοτροπία δεν μας ταιριάζει και ότι είναι αδύνατον να τη συνδιαμορφώσουμε, μπορούμε κάλλιστα να επιδιώξουμε να μεταστεγαστούμε σε μια άλλη συλλογικότητα που θα μας εκφράζει. Ή έστω να μην ξαναασχοληθούμε με συλλογικότητες και να παίζουμε σκάκι μόνο όταν καλύπτονται οι όροι που επιβάλλει η συνείδησή μας. Το ευγενές μας πνευματικό άθλημα δεν έχει, ακριβώς, χάσει την τιμή του. Έχει υιοθετήσει το κυρίαρχο αξιακό σύστημα. Και οι φωτεινές εξαιρέσεις, οφείλουν να αναδεικνύονται, από όσους τις αισθάνονται ως τέτοιες, ως φωτεινές, χωρίς να πρέπει να σταλθούν οι μιμητές του κανόνα στο πυρ το εξώτερον.

Ελισσαίος Βλάχος

Εικόνες

«Αλλάζουν όλα εδώ κάτω με ορμή». Η μοναξιά του σκακιστή σε μια αίθουσα που άδειασε σε ελάχιστο χρόνο, σαν ο κόσμος να σκάρωσε μια φάρσα. Τελικό στάδιο στην παρτίδα Παπασταυρόπουλου - Ράγκερ, διασυλλογικό πρωτάθλημα Α' εθνικής κατηγορίας 2009, Καλλιθέα Χαλκιδικής, η οποία έληξε ισόπαλη σε 129 κινήσεις. (Φωτογραφία του Παναγή Σκλαβούνου από το http://www.zinonchess.gr/)

Από πρόσφατα τουρνουά

Θέσεις που προέκυψαν σε πρόσφατα τουρνουά του εξωτερικού:

Perelshteyn (2535) - Kovalyov (2557), Edmonton 2009

Από τον 8ο γύρο του καναδικού όπεν. Η τελευταία κίνηση του μαύρου ήταν 37...Nb4-c2, απειλώντας τη βασίλισσα. Πώς κερδίζουν αμέσως τα λευκά;

Hebden (2468) - Prasad (2556), Edinburgh 2009

Από το 116ο (!) πρωτάθλημα Σκωτίας, που ολοκληρώθηκε πριν λίγες μέρες και διεξήχθη -όπως όλα τα τελευταία χρόνια- με τη μορφή διεθνούς όπεν. Πώς διασώζονται τα μαύρα με ισοπαλία;

E. Lie (2457) - Urkedal (2333), Bergen 2009

Και μια δυσκολότερη θέση. Από το εθνικό πρωτάθλημα Νορβηγίας 2009. Παίζουν τα λευκά. Η συνέχεια 54.c8=Q Rxc8 55.Kxc8 f1=Q 56.Rxf1 Kxf1 57.Kb7 f5 58.Kb6 f4 59.Kxa5 f3 60.Kb6 f2 61.a5 Ke2 62.a6 f1=Q 63.a7 Qf3 οδηγεί όπως είναι φανερό σε νίκη των μαύρων. Πώς διασώζονται τα λευκά;

Φωκικά 2009

Άποψη της Άμφισσας σε επιστολικό δελτάριο του 1918

Η Ένωση Σκακιστών Άμφισσας διοργανώνει το 3ο Ανοικτό Τουρνουά "Φωκικά 2009" στις 4, 5 & 6 Σεπτεμβρίου 2009. Οι αγώνες θα διεξαχθούν με ελβετικό σύστημα 6 γύρων, χρόνο σκέψης 45΄ και 15΄΄ και θα υπολογιστούν για αξιολόγηση εθνικού έλο. Ένα από τα καινούργια στοιχεία της φετινής διοργάνωσης είναι ο νέος χώρος που θα διεξαχθούν οι αγώνες, στο Πνευματικό Κέντρου Δήμου Άμφισσας, στην κεντρική πλατεία της πόλης. Είναι ένας χώρος άριστα κλιματιζόμενος, με υπέροχο φυσικό και τεχνητό φωτισμό. Σύνολο χρηματικών επάθλων: 2.400€. Πληροφορίες στα τηλέφωνα 6932380187 & 6936706652/
Η αναλυτική προκήρυξη των αγώνων στο δικτυακό τόπο: http://www.eskachess.gr/