Καλοκαίρι

Μέχρι τις 12 Αυγούστου (περίπου) στο ιστολόγιο δεν θα δημοσιευτούν νέες αναρτήσεις. Διακοπές, κυρίως μέσα στην Αθήνα, αλλά ακόμη κι έτσι, διακοπές (για πρώτη φορά στα τρία χρόνια ζωής του ιστολογίου). Ο χώρος των σχολίων παραμένει φυσικά ανοικτός, μπορείτε να γράφετε στις αναρτήσεις τα μηνύματά σας, για οποιοδήποτε θέμα. Όσο για το τεχνικό πρόβλημα με την πλευρική στήλη προεπισκόπησης των τελευταίων σχολίων που ανέκυψε χτες, διορθώθηκε σήμερα το πρωί.

***Το «καλοκαίρι» από τις «Τέσσερις Εποχές» του Αντόνιο Βιβάλντι, ο οποίος έφυγε από τη ζωή μια μέρα καλοκαιριού, σαν σήμερα (29 Ιουλίου 1741). Τα αριστουργηματικά πράγματα που βλέπετε στο βίντεο, γίνονται μόνο με την άμμο, πάνω σε ένα γυαλί και τα δημιουργούν τα χέρια της 24χρονης Ουκρανής Ξένια Σιμόνοβα.

Εικόνες

Ταμπλό σκακιού με κρύπτη για μεταφορά εγγράφων.
Η σκακιέρα εκτίθεται στον προσεγμένο χώρο του Μουσείου Δημοκρατίας και είναι δωρεά του Γιώργου Φαρσακίδη.

Εδώ και λίγα χρόνια λειτουργεί στον Αϊ Στράτη το Μουσείο Δημοκρατίας. Το νησί του Αϊ Στράτη αποτέλεσε για δεκαετίες τόπο εξορίας. Οι εξόριστοι, ανάμεσά τους και πολλοί γνωστοί άνθρωποι των Τεχνών, οργάνωσαν πλήθος καλλιτεχνικών και επιμορφωτικών δραστηριοτήτων. Μόνο οι θεατρικές παραστάσεις που ανέβηκαν στο νησί ήταν πάνω από 50. Φυσικά το σκάκι αποτελούσε αγαπημένη ασχολία πολλών πολιτικών εξορίστων. Μπορείτε να περιηγηθείτε ηλεκτρονικά στον ιστότοπο του μουσείου και να δείτε όλα τα κείμενα και τα εκθέματά του.
(φωτ - κειμ. Ελισσαίος Βλάχος)

Πρωτάθλημα Βρετανίας στο Καντέρμπουρι

Η αφίσα της ταινίας «Θρύλοι του Καντέρμπουρι» του Παζολίνι. Στην Αγγλία του Μεσαίωνα ένας συγγραφέας (τον οποίο ενσαρκώνει ο ίδιος ο Παζολίνι) παρευρίσκεται στη διήγηση μιας σειράς ιστοριών αστείων κι ερωτικών ενώ αυτός κρατά σημειώσεις παρατηρεί και αφήνει τη φαντασία του να οργιάσει. Ο Πιερ Πάολο Παζολίνι χρησιμοποιεί κατά τη συνήθη πρακτική του τις σκηνές σεξ για να περάσει τα πολιτικά του μηνύματα.

Άρχισε σήμερα και θα ολοκληρωθεί στις 7 Αυγούστου, σε αίθουσα του πανεπιστημίου του Κεντ, στο Καντέρμπουρι, το 97ο (!) πρωτάθλημα των Βρετανικών Νήσων. Νο1 του τουρνουά είναι ο 38χρονος Μίκι Άνταμς , ο οποίος ενώ στο παρελθόν ήταν ένας από τους ισχυρότερους παίκτες στον κόσμο, εδώ και αρκετά χρόνια διανύει περίοδο κακής απόδοσης . Τελευταία μόνο, επανήλθε με ορισμένα καλά αποτελέσματα και ανέβηκε στο νο23 της παγκόσμιας κατάταξης. Ο Λέοναρντ Μπάρντεν, στη στήλη του στον Γκάρντιαν, τον θεωρεί φαβορί και προβλέπει πως θα τερματίσει τους αγώνες με τουλάχιστον 9/11. Εκτός του Άνταμς (2706), μετέχουν οι GM Περτ (2551), Γκόρντον (2534), Κόνκουεστ (2523), Γουίλιαμς (2511), Γουέλς (2488), Γκορμάλι (2480), Άρκελ (2465) και Σαμερσκέιλ (2428). Συνολικά αγωνίζονται 78 σκακιστές, σε ελβετικό 11 γύρων.

Παράλληλα με την κύρια διοργάνωση διεξάγονται και πολλά άλλα τουρνουά (νέων, βετεράνων, ερασιτεχνικά όπεν, ράπιντ).
Οι 12 πρώτες παρτίδες του πρωταθλήματος αναμεταδίδονται ζωντανά, κάθε μέρα, στη διεύθυνση
http://www.britishchess2010.com/live_games.htm (έναρξη 16:15 ώρα Ελλάδας).
Επίσημη ιστοσελίδα διοργάνωσης http://www.britishchess2010.com/

Les Diagonales du Fou

Του Ελισσαίου Βλάχου

Στo πλαίσιo της έκθεσης Med I Krv3 (βλ. προηγούμενη ανάρτηση εδώ και για περισσότερες πληροφορίες http://medikrv.blogspot.com/ ), με κεντρικό θεματικό άξονα την Ουτοπία, εκτός από τους Έλληνες και Σέρβους εικαστικούς, εκθέτανε έργα τους και καλλιτέχνες άλλων εθνικοτήτων που ζουν και δρουν στις δύο αυτές χώρες. Όπως γνωρίζετε και όπως έχω αναφέρει ξανά, οι σκακιστές έχουμε αποκτήσει μια διαστροφή με τα 64 τετράγωνα και τα σχετικά συνοδευτικά. Είμαστε ικανοί να περάσουμε απαθείς μια σειρά από αριστουργήματα στην αίθουσα κάποιου μουσείου, όμως αν διακρίνουμε, σ’ ένα κατά τ’ άλλα αδιάφορο έργο, σκακιέρα ή πεσσούς, τότε σίγουρα θα σταθούμε να παρατηρήσουμε (κυρίως το αν η σκακιέρα έχει δεξιά λευκό τετράγωνο κι αν τα κομμάτια, που πιθανόν βρίσκονται πάνω της, απεικονίζουν κάποια διάσημη, ενδιαφέρουσα ή έστω νόμιμη θέση). Επόμενο ήταν λοιπόν, καθώς κοιτούσα τα έργα της έκθεσης να σταθώ στις πέντε παραλλαγές του Γάλλου εικαστικού Gaël Roux (Γκαέλ Ρου), με το γενικό τίτλο Les Diagonales du Fou (Οι Διαγώνιες του Τρελλού). Φωτογράφησα, σαν Γιαπωνέζος τουρίστας, τα σχέδια αυτά προκειμένου να τα μοιραστώ μαζί σας. Τον συγκεκριμένο καλλιτέχνη δεν τον γνώρισα, όμως και οι Σέρβοι εικαστικοί, που είχα την ευκαιρία να συναντήσω, είχαν αγάπη για το σκάκι και μου το απέδειξαν βάζοντας με να παίζω μαζί τους παρτίδες, το τελευταίο βράδυ της παραμονής μου εκεί, μέχρι τις τέσσερις το πρωί.

Εικόνες

Το εύθραυστο σουηδικό καλοκαίρι και ένα κορίτσι που παίζει σκάκι, σε καμπ παιδιών κοντά στην πόλη Μάλμε, στο νότο της χώρας. Την εικόνα έστειλε ο Ν.Π., από την Ξάνθη. Αυτές τις μέρες συμπληρώνονται δυο χρόνια από το θάνατο του Ίνγκμαρ Μπέργκμαν. Για εικόνες από το σουηδικό καλοκαίρι προτείνεται ανεπιφύλακτα το «Καλοκαίρι με τη Μόνικα», της πρώτης περιόδου (1952) του μέγιστου Σουηδού σκηνοθέτη και ανατόμου της ανθρώπινης ψυχής. Η ασπρόμαυρη φωτογραφία της ταινίας είναι μαγευτική. Τα περίτεχνα πλάνα του Μπέργκμαν συναντούν τις υπαρξιακές του αγωνίες και έτσι το καλοκαίρι αποκτά λιγότερο φως...

18ο Όπεν Νίκαιας

Ο πολιτιστικός πολυχώρος «Μάνος Λοΐζος» (Θηβών 245) όπου διεξάγονται όλα τα τελευταία χρόνια οι αγώνες της Νίκαιας.

Το παραδοσιακό Όπεν Διεθνές Σκακιστικό τουρνουά «Τιμή στην Εθνική Αντίσταση», 18ο στη σειρά φέτος, θα διεξαχθεί από 20 έως 27 Αυγούστου.
Στη φετινή διοργάνωση θα υπάρχουν δυο όμιλοι δυναμικότητας: Α΄ όμιλος: παίκτες με διεθνές ή ελληνικό έλο μεγαλύτερο του 1800 (γυναίκες μεγαλύτερο του 1700), Β΄ όμιλος: παίκτες με διεθνές ή ελληνικό έλο μικρότερο του 1800.
Δεν υπάρχει παράβολο συμμετοχής.
Συνδιοργανώνεται από τον ΟΦΟΝ, τον Φυσιολάτρη Νικαίας, τον Δήμο Νικαίας και την Ελληνική Σκακιστική Ομοσπονδία. Τα χρηματικά έπαθλα ανέρχονται στο ύψος των 5.500 ευρώ (πρώτος γενικής κατάταξης: 1.200 ευρώ). Δηλώσεις συμμετοχής: ΟΦΟΝ τηλ.: 210-4908.666(18.00-21.00), Φυσιολάτρης τηλ.: 210-4930.470, κ. Νίκο Ορνιθόπουλο τηλ.: 210-4940.395 και 6979.285543, email: fysiolatris@yahoo.com
Ηλεκτρονική διεύθυνση: http://www.fysiolatris.net/

Νύχτες καλοκαιριού με ραδιόφωνο (notturno)

Στις προεπιλογές μου στο winamp έχω συγκεντρώσει πάρα πολλούς ραδιοφωνικούς σταθμούς από όλο τον κόσμο, αλλά και την Ελλάδα. που τους ακούω ανάλογα με τη διάθεση της στιγμής. Το απόγευμα και τη νύχτα όμως, η ενημέρωση, η world μουσική, αλλά και τα άλλα είδη μουσικής αποσύρονται για τα καλά από τα ηχεία του υπολογιστή και θέση παίρνει σχεδόν πάντα η κλασσική μουσική. Ακόμη και στην πολύβουη Αθήνα, η ηρεμία της μουσικής του Μπαχ μέσα στη νύχτα, στο δωμάτιο, φερμένη από μια άλλη γωνιά της γης, δεν μπορεί να είναι αδιάφορη. Στο σημείωμα αυτό, επέλεξα λίγες διευθύνσεις σταθμών που μεταδίδουν όλο το 24ωρο κλασσική μουσική. Στο χώρο των σχολίων, μπορείτε -αν θέλετε- να προτείνετε τις δικές σας ραδιοφωνικές επιλογές, για οποιοδήποτε είδος μουσικής, θα είναι πολύ χρήσιμο.

Radio Suisse Classique: http://www.radiosuisseclassique.ch/en Από τη Βέρνη της Ελβετίας, με συντομότατες προαναγγελίες (στα γαλλικά) μεταξύ των κομματιών, χωρίς διαφημίσεις. Στον πολύ καλό ιστότοπο βλέπετε το πλήρες playlist της ημέρας και πληροφορίες για τον δημιουργό όπως και τη σύνθεση που ακούγεται εκείνη τη στιγμή.

Rondo: http://dagskra.ruv.is/rondo/ Ο κρατικός σταθμός κλασσικής μουσικής της Ισλανδίας, ένας σταθμός χωρίς μικρόφωνο, δεν έχει μιλήσει ποτέ κανείς, νομίζεις πως βρίσκεσαι σε κονσέρτο. Την πανδαισία της κλασσικής διακόπτουν μόνο -καμιά φορά- εξαιρετικές τζαζ επιλογές.

Sveriges Radio P2: http://sverigesradio.se/sida/default.aspx?programid=2523 Το δεύτερο πρόγραμμα της Σουηδικής Ραδιοφωνίας. Από τη μία το πρωί (ώρα Ελλάδας) και για όλη τη διάρκεια της νύχτας ακούγεται η εκπομπή Notturno (σε συνεργασία με το BBC), με συντομότατα σχόλια ανάμεσα στη μουσική. Ένας από τους τακτικούς παρουσιαστές είναι ο ελληνικής καταγωγής Βασίλης Μπολονάσος (κατοικεί στη Σουηδία από το 1968).

KDFC 102.1: http://www.kdfc.com/ Από το Σαν Φρανσίσκο της Καλιφόρνιας. Σύντομα μέρη από κλασσικά έργα (σπάνια υπερβαίνουν τα 7-8 λεπτά), όλο το 24ωρο.

Amadeus: http://www.amadeus103.com/ Από την Αργεντινή. Με το πλήρες playlist στην ιστοσελίδα του σταθμού και σύντομες προαναγγελίες (στα ισπανικά) μεταξύ των κομματιών.

Ο Κάρποβ στην Κύπρο

Δεν γνωρίζουμε ακόμη αν η Κύπρος υποστηρίξει τελικά την εκλογή του Ιλιουμζίνοβ ή του Κάρποβ, πάντως, ο πρώην παγκόσμιος πρωταθλητής επισκέφθηκε το νησί στις 7 Ιουλίου. Ήταν ένα ταξίδι-αστραπή που εμπίπτει στην εκστρατεία που πραγματοποιεί στο πλαίσιο της υποψηφιότητάς του για την προεδρία της FIDE. Ο Ρώσος σκακιστής συναντήθηκε για 45 λεπτά με τον Δημήτρη Χριστόφια. Ο Κύπριος πρόεδρος, όπως περιγράφει το site της Κυπριακής Σκακιστικής Ομοσπονδίας, του ευχήθηκε κάθε επιτυχία.


Ακολούθησε μια εκδρομή στο χωριό Όμοδος, όπου εκεί ο Κάρποβ παρουσίασε το πρόγραμμά του στα μέλη του Διοικητικού Συμβουλίου της Κυπριακής Σκακιστικής Ομοσπονδίας (ΚΥΣΟ) και ένα σύντομο σιμουλτανέ με δεκατρείς σκακιστές.

Εν τω μεταξύ, αυτές τις μέρες στην Κύπρο βρίσκεται και ο Νάιτζελ Σορτ για να μιλήσει σχετικά με την υποψηφιότητά του στη θέση του αντιπροέδρου της Ευρωπαϊκής Ένωσης Σκακιού (ECU). Ο συνδυασμός του υποστηρίζεται από τους Κάρποβ-Κασπάροβ.

Πηγή: http://www.cypruschessfed.com/

Αγαπητέ Ντμίτρι...

Η φωτογραφία δημοσιεύτηκε στο τεύχος Νοεμβρίου 1946 του British Chess Magazine και εικονίζει τον Ντμίτρι Σοστακόβιτς να παίζει σκάκι. Για τον ιδιοφυή Ρώσο συνθέτη το σκάκι ήταν μονάχα ένα νεανικό πάθος. Του άρεσε το παιχνίδι αλλά ποτέ δεν αφοσιώθηκε σ' αυτό, όπως έκαναν ο Προκόφιεφ και ο Όιστραχ. Αυτός ο μελαγχολικός, λιγομίλητος και ανασφαλής άνθρωπος που αποτελούσε μια πολύ ιδιαίτερη περίπτωση στη σταλινική εποχή, σχεδόν τραγική, και που η μουσική του αποδείχθηκε εξυπνότερη και διαρκέστερη από μια ολόκληρη αυτοκρατορία καλλιτεχνικής ανελευθερίας, διηγήθηκε στα γεράματά του, πως κάποτε είχε χάσει από τον Αλιέχιν. Αυτό πρέπει να συνέβη πριν το 1921, χρονιά που ο Αλιέχιν εγκατέλειψε τη Ρωσία.

Στους θαυμαστούς καιρούς του youtube, μπορούμε να δούμε μια συγκλονιστική κινηματογράφηση, με τον ίδιο τον Σοστακόβιτς να παίζει πιάνο, πιθανώς το 1940:

Αφιέρωμα για το Ακρόπολις 2009 στο «Chess»

Το αγγλικό περιοδικό «Chess», στο τεύχος 12/2009, περιέχει εξασέλιδο αφιέρωμα της Άννα Μπουρτάσοβα για το περυσινό «Ακρόπολις» που διεξήχθη στη Χαλκίδα. Η Ρωσίδα σκακίστρια δίνει τίτλο στο κείμενό της Chess Under the Greek Sun και αναφέρεται, όπως θα δείτε, με τα κολακευτικότερα λόγια στη διοργάνωση, αλλά και στην πόλη της Χαλκίδας. Το αφιέρωμα περιέχει επίσης φωτογραφίες και αναλυμένες παρτίδες.
Μπορείτε να το διαβάσετε (σελίδες 32-37) σε μορφή pdf πατώντας εδώ

Παλαιόχωρα 2010

Ο Δήμος Πελεκάνου σε συνεργασία με τη Σκακιστική Ακαδημία Χανίων διοργανώνει το 3ο Διεθνές Τουρνουά Παλαιόχωρας στη νότια Κρήτη, το οποίο αρχίζει αύριο, 22/7.
Η Παλαιόχωρα είναι μια μικρή πόλη που βρίσκεται στο Δήμο Πελεκάνου και απέχει περίπου 60 χιλιόμετρα νοτιοδυτικά από την πόλη των Χανίων. Στη λίστα του chess-results εμφανίζονται 232 σκακιστές και σκακίστριες, ανάμεσά τους δεκάδες γκρανμέτρ και διεθνείς μετρ. Oι δηλώσεις συμμετοχής για το τουρνουά έχουν λήξει και θα γίνουν δεκτές αιτήσεις συμμετοχής μόνο κατόπιν συνεννόησης με τους διοργανωτές εφόσον υπάρχουν ακυρώσεις.
Πληροφορίες για το τουρνουά θα βρείτε στην ιστοσελίδα http://www.chaniachess.gr/
Σύνδεσμος chess-results: http://www.chess-results.com/tnr36301.aspx?lan=1

Φωτοκουίζ

Ένας πολύ γνωστός σκακιστής σε στιγμές αυτοσυγκέντρωσης κατά τη διάρκεια της παρτίδας. Ο φακός τον έπιασε τουλάχιστον τρεις φορές σε αυτή τη θέση, σε διαφορετικές στιγμές του αγώνα. Ποιος μπορεί να είναι; Και αν ακόμη δεν τον αναγνωρίζετε, μπορείτε να προτείνετε στα σχόλια ευφάνταστες λεζάντες για τη φωτογραφία!

Εικόνες

Ένα κορίτσι ανάμεσα σε γιγαντιαίους πεσσούς κινέζικου σκακιού (σιάνγκτσι). Η σκακιέρα παρουσιάζει 2 βασίλεια, των Χαν και των Τσου, τα οποία χωρίζονται από ένα ποτάμι. Τα ίχνη του παιχνιδιού στην Κίνα ξεκινούν από το 650 μ.Χ. Η σκακιέρα και οι πεσσοί της φωτογραφίας έχουν κατασκευαστεί από ανακυκλωμένα υλικά και παρουσιάστηκαν στο εντυπωσιακό οικολογικό πάρκο «Πράσινο Όνειρο» του Πεκίνου, στις 16 Ιουλίου. Η Κίνα, αν και σύμφωνα με τις ανεξάρτητες διεθνείς εκθέσεις είναι χώρα που αποτελεί τραγικό σημείο αναφοράς για το περιβάλλον στον πλανήτη, φαίνεται ότι δεν τσιγκουνεύεται τις παράτες και τα ταρατατζούμ για την οικολογία, ενώ την ίδια ώρα οι αρχές συνεχίζουν να καταστέλλουν βάναυσα οποιοδήποτε δείγμα πολιτικής εναντίωσης.

Φωκικά 2010

Σάλωνα (Άμφισσα), 1903. Στη φωτογραφία ποζάρουν ο χαμογελαστός νεαρός χωροφύλακας και δύο πιτσιρικάδες. Την προσοχή όμως του βλέμματος, δεξιά, τραβάει ο διερχόμενος τσαρουχοφόρος φουστανελάς, που φορά ευρωπαϊκό επενδύτη (φωτ. http://gerontakos.blogspot.com/)

Το 4ο όπεν σκακιστικό τουρνουά «Φωκικά 2010» θα διεξαχθεί στην Άμφισσα από τις 2 έως τις 6 Σεπτεμβρίου 2010. Όπως και πέρυσι, είναι αφιερωμένο στη μνήμη του Νίκου Καραπάνου. Το τουρνουά θα είναι ελβετικό 7 γύρων, με διεθνή αξιολόγηση (τα τρία προηγούμενα τουρνουά έγιναν με μειωμένο χρόνο σκέψης και είχαν μόνο εθνική αξιολόγηση) και τα συνολικά έπαθλα είναι 3.700 ευρώ (πρώτος νικητής 1.000 ευρώ). Ο χώρος των αγώνων βρίσκεται ακριβώς στην κεντρική πλατεία της Άμφισσας.
Ιστοσελίδα διοργάνωσης: http://www.eskachess.gr/

Η σκακιέρα στον κόσμο

Η λίμνη του Μπιλ, στη δυτική Ελβετία

Του Μέτοικου στη Νίσυρο

Το φετινό τουρνουά της Biel-Bienne, στην Ελβετία, αποφάσισε να καινοτομήσει, καθώς όλοι οι σκακιστές που προσκλήθηκαν στο κυρίως τουρνουά είναι νεαροί.
Έτσι, από σήμερα το μεσημέρι (15.00 ώρα Ελλάδας), 10 σκακιστές που το άθροισμα των ηλικιών τους δεν ξεπερνά τους δυο αιώνες, θα ξεκινήσουν να αγωνίζονται για να διαδεχτούν τον περσινό πρωταθλητή Vachier-Lagrave (Fra-2723-90). Ο νεαρός Γάλλος θα είναι εκεί για να υπερασπιστεί τον τίτλο που κατέκτησε μπροστά από τους Morozevich, Ivanchuk και Gelfand. Η επιτυχία στην Ελβετία συνοδεύτηκε τον ίδιο χρόνο με τον τίτλο του Παγκόσμιου Πρωταθλητή Νέων.
Αντίπαλοί του θα είναι ο «προφεσόρας» Ε. Tomashevsky (Rus-2708-87), πρωταθλητής Ευρώπης το 2009 και παγκόσμιος πρωταθλητής με την ομάδα της Ρωσίας το 2010, ο Ιταλοαμερικανός πολίτης του κόσμου F. Caruana (Ita-2697-92) που επί του παρόντος ζει στην Ελβετία, ο 17χρονος W. So (Phi-2674-93) που στο τελευταίο Παγκόσμιο Κύπελλο απέκλεισε Ivanchuk και Kamsky πριν χάσει από τον Malakhov, o μικρότερος ανάμεσα στους πρώτους εκατό σκακιστές A. Giri (Ned-2672-94) που πρόλαβε ωστόσο να ζήσει σε Ρωσία, Ιαπωνία και Ολλανδία ενώ άνετα μπορεί να κάνει παρέα στον Καλοπροαίρετο (μιλάει πολύ καλά Ρώσικα, Αγγλικά και Ολλανδικά, αλλά κάτι καταλαβαίνει και απο Γιαπωνέζικα, Γερμανικά και Νεπαλέζικα), ο Dm. Andreikin (Rus-2650-90) πρωταθλητής Ρωσίας 2009 και 2010 στο Κ-20, βοήθησε με την πολύ καλή του απόδοση την Σαρατόβ να κατακτήσει το πανευρωπαϊκό διασυλλογικό πέρσι, ο Nguyen (επίθετο) Ngoc Truong (μεσαίο όνομα) Son (όνομα), (Vie-2617-90), έχει την ατυχία να ζει στη σκιά του συνομήλικου συμπατριώτη του Le Quang Liem, o D. Ηοwell (Eng-2616-90) τρίτος πέρσι στο υπερτουρνουά του Λονδίνου πίσω από Carlsen και Kramnik, ο P. Negi (Ind-2615-93) που αγωνίστηκε με τον ΣΟ Πατρών στο φετινό διασυλλογικό και κατέχει τον τίτλο του δεύτερου νεαρότερου σκακιστή που κατέκτησε τίτλο GM και ο Μ. Rodshtein (Isr-2609-89) που βοήθησε πολύ την ισραηλινή ομάδα να κατακτήσει το ασημένιο στην Ολυμπιάδα της Δρέσδης με το 7/9 που πέτυχε στην 4η σκακιέρα.

Πολύ ισχυρό είναι και το ανοικτό τουρνουά με την συμμετοχή των Riazantsev (2674), Grachev (2667), Roiz (2664) αλλά και της Ν. Kosintseva (2553). O δικτυακός τόπος του τουρνουά είναι ο http://www.bielchessfestival.ch/ ενώ οι Caruana, So, Giri, Howell θα ξαναβρεθούν στο Άμστερνταμ όπου μαζί με τον Nakamura θα αποτελέσουν την ομάδα των νεαρών που θ' αντιμετωπίσει τους πεπειραμένους Gelfand, Svidler, Nielsen, Van Vely και Ljubojevic το διάστημα 12-22 Αυγούστου http://www.nhchess.com/index.html .

Ο L. Mc Shane (Eng-2623-84) βγήκε κερδισμένος απο την απόφαση ν' αφήσει την πρωινή του δουλειά στην Goldman-Sachs για ν' αφοσιωθεί στο σκάκι. Μπορεί την προηγούμενη εβδομάδα να έμεινε στην δεύτερη θέση του World Open της Φιλαδέλφειας μαζί με τους Harikrishna (2660), Smirin (2634) και πίσω από τον Laznicka (2636), που εισέπραξε περίπου 17.500$ στο Τορόντο, ωστόσο χθές κατέκτησε τον τίτλο (6.500$) με 8/9, μπροστά από τους Noritsyn (2536) 7.5, Gagunashvili (2596) και Shabalov (2578) που έμειναν στους 7 βαθμούς. http://monroi.com/2010-cocc-results.html

Στο πολύ ισχυρό όπεν «Villa de Benasque» νικητής αναδείχθηκε ο Boύλγαρος Κiril Georgiev (2675) που υπερίσχυσε στα κριτήρια ισοβαθμίας του Αζέρου Ε. Safarli (2603). Οι δυο σκακιστές συγκέντρωσαν από 8.5/10, ενώ στην ομάδα αυτών που τερμάτισαν μισό βαθμό πιο κάτω βρίσκουμε και τους Fier (Bra-2570), Burmakin (Rus-2605) καθώς και τον πολύ φορμαρισμένο πρόσφατα Vocaturo (Ita-2526) http://chess-results.com/tnr35836.aspx?art=0&lan=1&flag=30&m=-1&wi=1000 .

Racha, chemi sikvaruli

Σκακιστική σκηνή από την ταινία Racha, chemi sikvaruli (Γεωργία, 1977), που σατιρίζει τις γραφειοκρατικές δομές στη μπρεζνιεφική εποχή. Οι δημιουργοί τέτοιων ταινιών, με όχημα το χιούμορ, κατάφερναν συνήθως να ξεγλυστρούν από τη λογοκρισία της εποχής. Στις περιφερειακές δημοκρατίες της ΕΣΣΔ άλλωστε, ο έλεγχος ήταν λιγότερο ασφυκτικός.

Μυρωδιές μικρής περιήγησης στη Σερβία

Του Ελισσαίου Βλάχου

Ένα από τα πράγματα που μ’ αρέσουν στις περισσότερες πόλεις του εξωτερικού που έχω επισκεφθεί, και μου λείπει σε σχέση με την Αθήνα, είναι ότι έχουν μεριμνήσει για τον πεζοπόρο. Έτσι όταν βρίσκομαι έξω, μου δίνεται η ευκαιρία να περπατώ αρκετά. Θεωρώ πως περπατώντας, λόγω της μικρής μεταβολής του χώρου που κινείσαι, σου δίνεται η δυνατότητα να γνωρίσεις καλύτερα μια πόλη, να παρατηρήσεις τους ανθρώπους της, να διακρίνεις τις λειτουργίες της και να αντιληφθείς τους ρυθμούς ζωής της πόλης. Αυτή τη φορά η τύχη και οι επαγγελματικές ασχολίες με φέρανε στη Σερβία και πρώτα στο Νόβι Σαντ.

Το Νόβι Σαντ (Νέα Φυτεία) είναι μάλλον μια μη αντιπροσωπευτική πόλη της Σερβίας. Πρωτεύουσα της αυτόνομης επαρχίας της Βοϊβοντίνα, θυμίζει περισσότερο πόλη της κεντρικής Ευρώπης.


Η σύγχρονη πόλη του Νόβι Σαντ χτίστηκε κατά μήκος του Δούναβη

Ο Δούναβης κοιτάζοντας προς τη γέφυρα της Ελευθερίας

κυρίως τον 19ο αιώνα, απέναντι από το κάστρο της πόλης

Δρόμος που οδηγεί στο πάνω τμήμα του κάστρου

και των πρώτων κτισμάτων του Πετροβάραντιν γύρω από το κάστρο.

Στέγες και καμινάδες της παλιάς πόλης του Πετροβάραντιν κάτω από το κάστρο του Νόβι Σαντ

Έχει έντονο Ουγγρικό στοιχείο, άλλωστε υπήρξε τμήμα της Αυστροουγγαρίας, αλλά εγκολπώνεται και πληθυσμούς από πολλούς άλλους λαούς.

Το Νόβι Σαντ δεν είναι μεγάλη πόλη. Περίπου 250.000 κάτοικοι. Αυτή την εποχή, όμως, η πόλη είχε πολλούς επισκέπτες από την Ευρώπη που ήρθαν για το φεστιβάλ EXIT, ένα μεγάλο μουσικό φεστιβάλ με δεκάδες συγκροτήματα και καλλιτέχνες. Όλοι κινιόντουσαν στους ρυθμούς των τουριστών, αλλά χωρίς ακρότητες και αναξιοπρέπειες. Δεν υπήρχαν αυξημένες τιμές για γρήγορο κέρδος. Στο πιο κεντρικό μαγαζί η τιμή του καφέ δεν ξεπερνούσε τα 90 Δηνάρια, περίπου 90 λεπτά δηλαδή. Ούτε αντιλήφθηκα κάποια στιγμή κάποια πρόθεση εξαπάτησης. Επίσης στο Νόβι Σαντ δεν ένοιωσα ποτέ την απειλή της κλοπής. Δεν άκουσα κανένα κρούσμα, παρότι είχαμε έρθει από Ελλάδα πάνω από 20 άτομα. Καμία στιγμή του 24ωρου δεν φοβόσουν να περπατήσεις μόνος σου, ακόμη και κοντά στις στερεοτυπικές φωλιές κακοποιών και διεστραμμένων, όπως πάρκα, όχθες ποταμών, κάτω από γέφυρες, δίπλα σε γήπεδα, σε μικρά σοκάκια, υπονόμους, καμινάδες κ.ά. Και για να μην πάει ο νους σας σε ομάδες Δέλτα, Ζήτα, Νάικ και Ασίκς Τάιγκερ, αστυνομία έβλεπες μια φορά τη μέρα και μόνο αν το προσπαθούσες αρκετά. Μάλλον στο Νόβι Σαντ, ακόμη τουλάχιστον, βλέπουν με σεβασμό τους συμπολίτες και τους ξένους της πόλης. Αυτό αποτυπώνεται και στο ότι είναι φιλικοί και εγκάρδιοι και σε κάνουν να αισθανθείς άνετα εξαρχής.

Γενικά, οι κάτοικοι στο Νόβι Σαντ δείχνουν χαρούμενοι κι αισιόδοξοι. Όταν τους ρωτήσεις πως είναι τα πράγματα εδώ, σου λένε ότι οικονομικά ζορίζονται. [Το κόστος των περισσότερων αγαθών είναι στο μισό σε σχέση με την Ελλάδα, αλλά μόνο στα εγχώρια προϊόντα. Ηλεκτρικές συσκευές και άλλα εισαγόμενα προϊόντα τα βρίσκεις σχεδόν σε τιμές Ελλάδας, ενώ ένας μέσος μισθός είναι 250 με 300 ευρώ.] Υπάρχει ανεργία και χαμηλά μεροκάματα, διαφθορά στην κυβέρνηση και τους αξιωματούχους και καλό είναι να μην αρρωστήσεις σοβαρά. Στην ερώτηση από πού αντλούν την αισιοδοξία τους τότε, σου δίνουν την απλή απάντηση, «πόσο χειρότερα μπορούν να είναι τα πράγματα από το να σε βομβαρδίζουν;».
Σημάδια βομβαρδισμού δεν βλέπεις πια. Μόνο τα θεμέλια ενός γεφυριού που γκρεμίστηκε και δεν χτίστηκε άλλο στην ίδια θέση, καθώς και κάποια μικρά μνημεία.

Η επιγραφή της φωτογραφίας για τον νεαρό που σκοτώθηκε από το βομβαρδισμό μιας γέφυρας, όπως και άλλες επιγραφές, δεν γράφει φυσικά «οι βομβαρδισμοί των Αμερικανών» αλλά «οι βομβαρδισμοί από τη συμμαχία του ΝΑΤΟ». Για να μην ξεχνιόμαστε, στο ΝΑΤΟ είναι μέλος η Ελλάδα, οπότε κάποιος πίσω από τη διπλωματική γλώσσα της επιγραφής μπορεί να διαβάσει: και οι Έλληνες βομβαρδίσανε αυτή τη γέφυρα. Το ίδιο ισχύει φαντάζομαι και για κάποιες άλλες ομορφιές του ΝΑΤΟ στον υπόλοιπο κόσμο.

Στην πόλη, πέρα από τις βόμβες, υπήρχε κάποτε αξιοσημείωτο ελληνικό στοιχείο. Μέχρι και τις αρχές του περασμένου αιώνα λειτουργούσε ελληνικό σχολείο, υπάρχει άλλωστε ακόμη η ταμπέλα στα ελληνικά έξω από το κτίριο, που τώρα λειτουργεί ως πολυϊατρείο: «Ελληνικό Σχολείο, Η Ομόνοια». Και ο μικρός δρόμος που φιλοξενεί το κτίριο έχει την ονομασία: «Ούλιτσα Γκρεκοσκόλσκα» (Οδός ελληνικού σχολείου)


Ένα άλλο κύμα ελλήνων ξέμεινε στο Νόβι Σαντ μετά τον εμφύλιο πόλεμο. Σήμερα βλέπεις κυρίως το ελληνικό στοιχείο μέσα από τη διείσδυση (ή τα απομεινάρια) του ελληνικού κεφαλαίου στην περιοχή, κυρίως του τραπεζικού, καθώς και μερικές ελληνικές επιγραφές, οι περισσότερες από γυράδικα.


Δίπλα από το πρώην ελληνικό σχολείο και νυν πολυϊατρείο, υπάρχουν μερικά σκαλάκια που οδηγούν σε ένα υπόγειο. Στην είσοδο γράφει: “Art Klinika”. Δίπλα από το πολυϊατρείο το τεχνοϊατρείο.


Η Art Klinika είναι ένα παλιό κελάρι που λειτουργεί ως χώρος δράσης των εικαστικών τεχνών. Αυτή η λειτουργία του χώρου πρωτοξεκίνησε υπό άλλη ονομασία κατά τη διάρκεια του πολέμου. Οι καλλιτέχνες φτιάχνανε έργα από πάγο, ένα αναλογικό σχόλιο για το ότι οι κάτοικοι παγώναν αποθέματα τροφών για να προστατευτούν από την έλλειψη αγαθών. Η λέξη klinika προσδιορίζει την οπτική των εμπνευστών της για την τέχνη, ως θεραπευτική για την κοινωνική και πολιτική παθολογία. Στο χώρο της, φιλοξενήθηκε το μεγαλύτερο κομμάτι της έκθεσης Med I Krv 3, η τρίτη μιας σειράς εκθέσεων εικαστικών που δρουν στην Ελλάδα και τη Σερβία (όχι απαραίτητα Έλληνες ή Σέρβοι). Στα πλαίσια αυτής της έκθεσης, για κάποιες παράλληλες εκδηλώσεις βρεθήκαμε εκεί, το μουσικό συγκρότημα ElektroBalkana και η χορευτική ομάδα Ditto.

Med I Krv είναι το τουρκικό Balkan, η ονομασία με την οποία προσδιορίζουμε τη χερσόνησο του Αίνου. Και δεν θα μπορούσε να περιγραφεί ακριβέστερα αυτό το ιδιαίτερο κομμάτι της Ευρώπης μιας και σημαίνει: «Μέλι και Αίμα». Μέλι και αίμα τα βαλκάνια και το ξέρουμε καλά όλοι οι λαοί της περιοχής. Οι Σέρβοι μαζί και με άλλους λαούς της πρώην Γιουγκοσλαβίας έχουν πιο πρόσφατο το αίμα. Αυτήν την περίοδο δείχνουν να θέλουν να αφήσουν το αίμα πίσω τους και να γευτούν το μέλι.

Ρωσο-ελληνικό λεξικό σκακιστικών όρων

Πώς ξεκίνησε

Υπέθεσα κάποια στιγμή ότι η λίστα Swadesh (1) θα μπορούσε να χρησιμεύσει ως πυρήνας για μια πρωτότυπη μέθοδο σταδιακού χτισίματος λεξιλογίου -επιδόμηση τη βάφτισα-, αλλά και εκμάθησης γραμματικής και συντακτικού σε οποιαδήποτε δεδομένη γλώσσα. Παράλληλα, από καιρό λογάριαζα να ξεσκονίσω τα ρωσικά μου, τα οποία είχα αυτοδιδαχτεί στα μαθητικά μου χρόνια, έκτοτε όμως, ελλείψει πρακτικής εξάσκησης και συστηματικών επαναλήψεων, τα είχα σχεδόν ξεχάσει. Βάλθηκα λοιπόν να δοκιμάσω την αξία ή απαξία της υπόθεσης αυτής στην πράξη με όχημα τη ρωσική γλώσσα.

(1) Ο αμερικανός γλωσσολόγος και ανθρωπολόγος Morris Swadesh (1909-1967) συνέταξε έναν κατάλογο με 100 (και έναν διευρυμένο με 200) βασικές έννοιες για τις οποίες όλες οι γλώσσες, ανεξάρτητα από πολιτισμικές διαφορές, έχουν μεγάλες πιθανότητες να διαθέτουν λέξη, και παράλληλα έχουν τις λιγότερες πιθανότητες να την έχουν δανειστεί από άλλες γλώσσες. Χρησιμοποιώντας αυτόν τον κατάλογο, οι γλωσσοχρονολόγοι [υποτίθεται ότι, πίστεψαν ότι] μπορούν να υπολογίσουν κατά προσέγγιση τον χρόνο που παρήλθε από τον διαχωρισμό δύο συσχετιζόμενων γλωσσών (παρόμοια με τον Ανθρακα-14 με τον οποίον υπολογίζεται η ηλικία αρχαιολογικών ευρημάτων -μόνο που αυτός αλλάζει με σταθερό ρυθμό, ενώ οι γλώσσες όχι).

Πώς σχηματοποιήθηκε

Κατά την επιδόμηση της λίστας Swadesh στα ρωσικά, όταν ο αρχικός πυρήνας είχε υποστεί πολυάριθμες σχάσεις και το εξαγόμενο είχε πια δεκα-, σε μερικές περιπτώσεις και εικοσι-, πλασιαστεί, παρατήρησα ότι δυσανάλογα πολλά λήμματα και παραδείγματα προέρχονταν από τον σκακιστικό χώρο. Τα αυτονόμησα, και συνέχισα να δουλεύω τα δύο κομμάτια χωριστά και παράλληλα, με σαφή έμφαση στο νεοπαγές.


Πώς αποκρυσταλλώθηκε

Στην αρχή, ο κατάλογος των σχετικών με το σκάκι λημμάτων ήταν αλφαβητικός. Μετά σκέφτηκα ότι θα ήταν λειτουργικότερο να λάβει τη μορφή δομημένων ενοτήτων ομοειδών λημμάτων. Προς στιγμήν, σκέφτηκα να περιλάβω και καταλόγους βασικών λέξεων γενικής χρήσης, π.χ. αντωνυμίες, αριθμητικά κ.τ.τ., καθώς και κλιτικά παραδείγματα. Αμφιταλαντεύτηκα· για καταλογογράφηση καμιάς εκατοντάδας σκακιστικών λέξεων και φράσεων ξεκίνησα, προς Ξαβιέ ντε Μπουζ όδευα. Κατέληξα να παραθέσω ενδεικτικά την κλίση μερικών σκακιστικών λέξεων, όπως το ρήμα «κερδίζω», τα ουσιαστικά «ίππος» και «πιόνι», το επίθετο «σκακιστικός», κ.ο.κ. -στα ρωσικά τους αντίστοιχα, εννοείται-, χωρίς θεωρητικές επεξηγήσεις (π.χ. συντελικά και εξακολουθητικά ρήματα). Επίσης, η ενότητα του καλλιτεχνικού σκακιού πλατειάζει με επεξηγήσεις όρων· αποφάσισα να μην τις απαλείψω. Το αποτέλεσμα είναι το «Δομημένο».


Τι θα το κάνω

Τρεις εκδοχές: έντυπη έκδοση, κλείδωμα στο συρτάρι, δωρεάν παραχώρηση. Η πρώτη, πολλή φασαρία για το τίποτα, ίσως λίγες εκατοντάδες ευρώ διάφορο, και αν. Η δεύτερη, ντεμοντέ, και επιπλέον ενάντια στο αγαπημένο μου ρητό με την κεκρυμμένη σοφία και τον αφανή θησαυρό. Βέβαια, σοφία και θησαυρό δεν το λες, δεν είναι όμως και ανάξιο λόγου. Άρα, δωρεάν παραχώρηση.


Πού θα το παραχωρήσω – και γιατί

Με την εξάπλωση του διαδικτύου, μια εργασία όπως αυτή, μικρή πρακτική αξία έχει για τους σκακιστές· ίσως έχει για τους ασχολούμενους με τη γλώσσα. Τότε, γιατί δεν το παραχωρώ σε κάποιον σχετικό ιστότοπο; Ο λόγος είναι απλός. Εδώ και τρία σχεδόν χρόνια, η φωτεινή και φιλόξενη αυτή γωνιά του κυβερνοχώρου είναι, για λόγους που παρέλκει να επαναληφθούν, η οικοσελίδα μου και το σταθερό στέκι μου. Επιπλέον, είναι η αφορμή που, εκεί που ως μαθητής έγραφα εκθέσεις-τηλεγραφήματα, απολύτως άχρωμα και τετριμμένα, έφτασα να γράφω αναρτήσεις-ποταμούς, ως και διηγήματα, με κάποια δομή, συνοχή, πολυπλοκότητα και φαντασία· μέχρι και διακριτό προσωπικό ύφος διαμόρφωσα. Θεωρώ λοιπόν ότι, αυτοδίκαια, η πρώτη δημοσίευση αυτού του κειμένου ανήκει στο παρόν ιστολόγιο, στο ιστολόγιό μας.


Μια πρωτοτυπία

Πολλά λογοτεχνικά έργα, αλλά και άλλες μορφές λόγου, έχουν δημοσιευτεί με ψευδώνυμο· λεξικά, φαντάζομαι, όχι, ή όχι πολλά. Και πάντως, το «Δομημένο» είναι μάλλον το πρώτο λεξικό που δημοσιεύεται με... εξισπανορωσισμένο ψευδώνυμο ψευδωνύμου.


Κι ύστερα;

Ακόμα δεν στέγνωσε το μελάνι, και ήδη έχω εντοπίσει ατέλειες και σημεία που επιδέχονται βελτίωση. Όσο διατηρείται το ενδιαφέρον μου και βρίσκω υλικό, θα συνεχίσω, για δική μου ευχαρίστηση και χρήση, να επεξεργάζομαι το «Δομημένο». Αν σε κάποια φάση κρίνω ότι το αποτέλεσμα είναι σημαντικά βελτιωμένο σε σχέση με την παρούσα έκδοση, θα το δώσω για δημοσίευση· αυτόδηλο πού.

ΒΑ τεταρτοσφαίριο, Ιούλιος 2010

Σαλβαδόρ Ρόζανωφ

aka Τριαντάφυλλος Σωτηρίου


***Κατεβάστε το δομημένο ρωσο-ελληνικό λεξικό σκακιστικών όρων http://www.mediafire.com/?fg3zc37y18lkyp7

Εικόνες

1984, διεθνές σκακιστικό σεμινάριο της Μόσχας. Ο 18χρονος FIDE μετρ Στράτος Γρίβας (αριστ.) και ο εθνικός μετρ Β. Βάικοβ μιλούν την ίδια γλώσσα, τη γλώσσα του σκακιού.


Απρίλιος του 1984. Στρατιωτικοί, βετεράνοι του Β' Παγκοσμίου Πολέμου, με όλα τα παράσημά τους, συμμετέχουν σε αγώνες σκακιού. Στον τοίχο, οι φωτογραφίες των παγκόσμιων πρωταθλητών.

Στη διεύθυνση http://others.sport-express.ru/reviews/6822/ περιέχονται εκτός από τη νεανική φωτογραφία του Γρίβα πολλές ακόμη, από την ίδια εποχή. Στο κείμενο ο φωτογράφος αναπολεί την εποχή που το σκάκι ήταν το πιο διαδεδομένο άθλημα στην ΕΣΣΔ, θυμάται τη γιαγιά του, που στα ενενήντα της χρόνια ενδιαφερόταν για την εξέλιξη του ματς Κάρποβ-Κασπάροβ, αλλά αφήνει και μια ακτίνα ελπίδας, καθώς αναφέρει πως ο Άβερμπαχ στα 88 του παίζει μπλιτς στο ίντερνετ! Τις φωτογραφίες βρήκε ο Μέτοικος στη Νίσυρο.

3ο Μεσογειακό Πρωτάθλημα Νέων στα Χανιά

Το Μεσογειακό Πρωτάθλημα Νέων θα διεξαχθεί από 31 Αυγούστου έως 7 Σεπτεμβρίου στα Χανιά. Σε αυτό έχουν ήδη δηλώσει συμμετοχή σκακιστές από Ελλάδα, Γαλλία, Ιταλία, Τουρκία, Μάλτα, Μαυροβούνιο, Σλοβενία, Πορτογαλία και Λίβανο, ενώ αναμένονται συμμετοχές και από άλλες χώρες.
Θα βραβευτούν οι νικητές στις κατηγορίες 8, 10, 12, 14, 16, 18 και 20 ετών. Η συμμετοχή είναι ελεύθερη για όσους έχουν γεννηθεί μετά την 1η Ιανουαρίου 1990.
Πληροφορίες για όσους θέλουν να συμμετάσχουν στο http://www.kydonchess.gr/
Αφιέρωμα για τη διοργάνωση δημοσιεύει η ιστοσελίδα της chessbase http://www.chessbase.com/newsdetail.asp?newsid=6508