http://skakistiko.blogspot.com -Σκακι
Ελληνικο Σκακιστικο Ιστολογιο - Greek Chess Blog
Πέμπτη 30 Ιουλίου 2009
Παλαιόχωρα 2009
Τελική βαθμολογία στο διεθνές τουρνουά της Παλαιόχωρας Χανίων:
1 GM Najer Evgeniy RUS 2663 7,5
2 GM Fontaine Robert FRA 2540 7,5
3 GM Rychagov Andrey RUS 2534 7
4 GM Glek Igor GER 2528 7
5 GM Turov Maxim RUS 2561 7
6 GM Kryvoruchko Yuriy UKR 2611 7
7 GM Banikas Hristos GRE 2598 7
8 GM Gelashvili Tamaz GEO 2605 7
9 GM Vorobiov Evgeny E RUS 2598 7
10 GM Tukhaev Adam UKR 2534 7
11 GM Timoshenko Georgy UKR 2556 7
12 GM Lahno Kateryna f UKR 2481 7
13 GM Kharitonov Alexandr RUS 2534 7
14 GM Parligras Mircea ROU 2557 6,5
15 GM David Alberto LUX 2565 6,5
16 IM Haznedaroglu Kivanc TUR 2468 6,5
17 IM Das Arghyadip IND 2392 6,5
18 IM Konguvel Ponnuswamy IND 2419 6,5
19 GM Gupta Abhijeet IND 2565 6,5
(227 συμμετοχές)
Επίσημος δικτυακός τόπος
Parligras 2557 - Najer 2663, Palaiochora 2009 (Sicilian, B92)
1. e4 c5 2. Nf3 d6 3. d4 cxd4 4. Nxd4 Nf6 5. Nc3 a6 6. Be3 e5 7. Nb3 Be7 8. Be2 Be6 9. Nd5 Nxd5 10. exd5 Bf5 11. O-O O-O 12. Qd2 a5 13. f4 a4 14. Nc1 exf4 15. Rxf4 Bg6 16. Rb4 a3 17. bxa3 Bf6 18. Rab1 Nd7 19. Bd3 Re8 20. Bxg6 hxg6 21. Nd3 Rxa3 22. Rxb7 Qc8 23. R7b3 Bc3 24. Qf2 Rxa2 25. h3 Nf6 26. Rf1 Ra4 27. Kh1 Rae4 28. Bc5 Re2 29. Qf3 dxc5 30. Rxc3 R8e3 31. Qf4
31...g5 32. Qxg5 Rxh3+ 33. Kg1 Rh5 34. Qg3 Nxd5 35. Rxc5 Qe6 36. c4 Qh6 37. Nf2 Nf4 38. Rxh5 Nxh5 39. Qb8+ Kh7 40. Qb1+ g6 41. Qb7 Qf4 42. Nh3 Qe3+ 43. Kh2 Kh6 44. Qf3 Qe5+ 45. Kg1 f5 46. Qa8 Ng3 47. Qf8+ Kh5 48. Qd8 Qe3+ 49. Nf2 Rxf2 50. Rxf2 Qe1+ 51. Kh2 Qxf2 52. c5 Nf1+ 53. Kh1 Ng3+ 54. Kh2 Ne2 0-1.
Μπορείτε να δείτε την παρτίδα εδώ
Kotronias 2613 - Rychagov 2635, Palaiochora 2009 (French, C09)
1. e4 e6 2. d4 d5 3. Nd2 c5 4. Ngf3 Nc6 5. exd5 exd5 6. Bb5 Bd6 7. dxc5 Bxc5 8. O-O Nge7 9. Nb3 Bd6 10. Re1 O-O 11. Bd3 h6 12. h3 Bf5 13. Bxf5 Nxf5 14. Qd3 Qd7 15. Bd2 Rad8 16. Bc3 Nfe7 17. Nbd4 Rfe8 18. a3 Ng6 19. Qf5 Qxf5 20. Nxf5 Bf8 21. Rxe8 Rxe8 22. Rd1 Nf4 23. Kf1 Rd8 24. b4 Ne6 25. b5 Ne7 26. Ne3 Nc8 27. a4 Nb6 28. Ba5 d4 29. Bxb6 axb6 30. Nc4 Rc8 31. Nxb6 Rxc2 32. Nxd4 Nxd4 33. Rxd4 Bc5 34. Rd8+ Kh7 35. Nd7 Bxf2 36. g4 Bg3 37. Nf8+ Kg8 38. Nd7+ Kh7 39. b6 Kg6 40. Re8 Rf2+ 41. Kg1 Ra2 42. Re4 Kg5 43. Kf1 Rf2+ 44. Kg1 Kh4 45. Nc5 Kxh3 46. Rb4 Rf3 0-1.
Μπορείτε να δείτε την παρτίδα εδώ
Delabaca 2212 - Moriadiabi 2542, Palaiochora 2009 (Modern, B07)
1. e4 g6 2. d4 Bg7 3. Nc3 a6 4. a4 d6 5. g3 Nc6 6. Be3 Nf6 7. h3 O-O 8. Bg2 e5 9. Nge2 exd4 10. Nxd4 Ne5 11. b3 Bd7 12. O-O Re8 13. Nde2 Qc8 14. g4 Bc6 15. Nd4 Bd7 16. Nde2 Rb8 17. Ba7
17... h5 18. g5 Nh7 19. Bxb8 Bxh3 20. Nf4 Bxg2 21. Kxg2 Qxb8 22. f3 Qd8 23. Nh3 Nxg5 24. Rb1 c6 25. Ng1 Nexf3 26. Rxf3 Nxf3 27. Qxf3 Qg5+ 28. Kf1 Re6 0-1.
Μπορείτε να δείτε την παρτίδα εδώ
Lipka 2419 - Banikas 2598, Palaiochora 2009 (English, A33)
1. Nf3 c5 2. c4 Nc6 3. d4 cxd4 4. Nxd4 Nf6 5. Nc3 e6 6. Ndb5 d5 7. Bf4 e5 8. cxd5 exf4 9. dxc6 bxc6 10. Qxd8+ Kxd8 11. Rd1+ Bd7 12. Nd4 Kc7 13. g3 Bb4 14. Bg2 Bxc3+ 15. bxc3 fxg3 16. hxg3 Rab8 17. Nb3 Be6 18. Rb1 Rb6 19. Rh4 Ng4 20. Bh3 h5 21. Bxg4 Bxg4 22. f3 g5 23. Rh1 Be6 24. Kd2 h4 25. gxh4 gxh4 26. Nd4 Bd7 27. e4 h3 28. Ke3 Rxb1 29. Rxb1 Kd6 30. Rh1 Kc5 31. Kd3 h2 32. Nb3+ Kb5 33. a4+ Kb6 34. Nd2 Bc8 35. c4 Kc5 36. Kc3 Kd6 37. Kd4 c5+ 38. Ke3 Be6 39. Kf4 Rh3 40. Nf1 Bxc4 41. Nxh2 Bb3 42. Rb1 Bc2 43. Rh1 c4 44. a5 Kc5 45. Ke3 Bb3 0-1.
Μπορείτε να δείτε την παρτίδα εδώ
Τετάρτη 29 Ιουλίου 2009
Μια ξεχωριστή μέρα
«Θα 'θελα να κουρνιάσω στο φεγγάρι και να βλέπω από κει ψηλά όλες τις τρέλες αυτού του κόσμου» Μαρτσέλο Μαστρογιάνι.
Η πιο σπαραχτική εμφάνιση στην οθόνη του ζεύγους Μαρτσέλο Μαστρογιάνι - Σοφία Λόρεν. Γειτονιές της Ρώμης, 1938, σε μια έρημη από κόσμο εργατική πολυκατοικία. Όταν ο φασίστας άντρας της, την αφήνει μόνη στο διαμέρισμά τους για να παρακολουθήσει το ιστορικό γεγονός, την ημέρα της επίσημης επίσκεψης του Φίρερ στη μουσολινική Ρώμη, η Σοφία Λόρεν, γίνεται φίλη με τον ομοφυλόφιλο γείτονά της Μαστρογιάνι. Δυο απλοί άνθρωποι απαξιούν να παρακολουθήσουν τη μεγαλειώδη παρέλαση που αποσπά το ενδιαφέρον του πλήθους και προτιμούν να γνωριστούν μεταξύ τους. Όσο περνάει η μέρα και νυχτώνει, η Λόρεν και ο Μαστρογιάνι, αποκτούν μια ιδιαίτερη σχέση, και θα τους αλλάξει ριζικά τον τρόπο που βλέπουν τη ζωή μέχρι τώρα.
Μια ταινία που αναδεικνύει την προσωπική ερημιά, αλλά και τη χυδαιότητα του φασισμού, όχι με την υπερβολή της σάτιρας ή τον υπερτονισμό, αλλά με την ακριβόλογη, πιστή, ρεαλιστική ανασύνθεση.
Μια ξεχωριστή μέρα (Una giornata particolare)
Έτος παραγωγής: 1977
Σκηνοθεσία: Ettore Scola
Σενάριο: Maurizio Costanzo, Ruggero Maccari, Ettore Scola
Μουσική: Armando Trovaioli
Παίζουν: Sophia Loren, Marcello Mastroianni, John Vernon.
(μέρος των στοιχείων από το blue-white.gt)
Chess960 World Computer Championship
Ο Ούγγρος Βάσικ Ράιλιχ, δημιουργός της Rybka.
Στο διεθνές σκακιστικό φεστιβάλ του Μάιντς έχει ενταχθεί και το παγκόσμιο σκακιστικό πρωτάθλημα για προγράμματα Η/Υ, σε Chess960 (ή Fischer Random). Τέσσερα ισχυρά προγράμματα θα αναμετρηθούν μεταξύ τους σήμερα και αύριο. Ο τελικός ανάμεσα στα δυο καλύτερα προγράμματα θα διεξαχθεί την Παρασκευή και θα είναι ματς τεσσάρων παρτίδων.
Συμμετέχουν οι δυο φιναλίστ της προηγούμενης χρονιάς, η Rybka του Vasik Rajlich και το Shredder του Stefan Meyer-Kahlen καθώς και δυο ακόμη προγράμματα που κέρδισαν τη συμμετοχή τους από αγώνες που διεξήχθησαν μέσω ίντερνετ: Το Deep Sjeng του Gian-Carlo Pascutto το οποίο προκρίθηκε από αγώνες που οργάνωσε το Chess Tigers σε συνεργασία με το ICC και το γερμανικό πρόγραμμα Ikarus. Τα προγράμματα θα τρέξουν σε ίδιο hardware (64 bit Windows XP/Intel Core2Quad Q9400 2,67GHz/1333MHz processors).
Επίσημος δικτυακός τόπος
Τρίτη 28 Ιουλίου 2009
Σκακιστικές εκδηλώσεις στο Νυδρί Λευκάδας
Οι τελευταίοι παίκτες του σιμουλτανέ, στη 1.30 τη νύχτα (φωτ. από το μπλογκ http://www.nikitas-myblog.blogspot.com/ )
Το Νυδρί είναι παραλιακό χωριό της Λευκάδας. Έχει πληθυσμό 865 κατοίκους, σύμφωνα με την απογραφή του 2001. Βρίσκεται στο ανατολικό τμήμα του νησιού και είναι το πιο γνωστό και κοσμοπολίτικο τουριστικό θέρετρο του νομού. Το χωριό έγινε ιδιαίτερα γνωστό όταν το 1963 ο Αριστοτέλης Ωνάσης αγόρασε το αντικρυνό νησάκι Σκορπιός.
Την Παρασκευή 24 Ιουλίου διεξήχθη, για δεύτερη συνεχή χρονιά, στο Νυδρί Λευκάδας αγώνας σιμουλτανέ με διοργανωτή το σύλλογο «Ελπίδες Οδυσσέα Νυδρίου» υπό την αιγίδα του Δήμου Ελλομένου και με χορηγούς επικοινωνίας τα τοπικά ΜΜΕ. Τον αγώνα έδωσε ο ΔΜ Ηλίας Κουρκουνάκης που αντιμετώπισε αγόγγυστα 79 αντιπάλους σημειώνοντας 76 νίκες, μία ισοπαλία και μόνο δύο ήττες. Ο πρόεδρος του συλλόγου Ρήγας Βρεττός και οι συνεργάτες του με πολύ μεράκι έστησαν μια άρτια διοργάνωση που είχε απ’ όλα: αθρόα συμμετοχή, εκατοντάδες θεατές, γιγαντοοθόνη προβολής της εκδήλωσης, αγώνα επίδειξης μπλιτς, χάπενινγκ και μετάλλια για όλους.
Ένα πραγματικό σκακιστικό πανηγύρι, που στεφάνωσε το δεύτερο κύκλο μαθημάτων στο Νυδρί και το γειτονικό Μεγανήσι. Ένας καινούριος σκακιστικός σύλλογος είναι στα σκαριά. Η ιδέα για ένα διεθνές τουρνουά έπεσε ζεστή στο τραπέζι. Την επιτυχημένη σκακιστική σεζόν θα κλείσει το σιμουλτανέ του παλαίμαχου μετρ Γεράσιμου Δάγλα στο Μεγανήσι στις 16 Αυγούστου.
To Nυδρί ήταν το πρώτο χωριό της Λευκάδας που αναπτύχθηκε τουριστικά και από τότε είναι πολυσύχναστο κάθε καλοκαίρι.
Δευτέρα 27 Ιουλίου 2009
Φωτοκουίζ
Άτιτλο
Δευτέρα πρωί. Ιούλιος 2009, ημερολόγιο καύσωνα. Το ταξί που παίρνω για μια σύντομη διαδρομή προς το κέντρο της πόλης παίζει δυνατά τα μπλουζ του πρίγκηπα. Ο οδηγός, ένας άνδρας στην ηλικία μου περίπου, απαντάει στο σχόλιό μου: «Ήταν μεγάλος μαλάκας, μεγάλο κορόιδο. Τον είχα δει σε συναυλία, όταν είχε παραλύσει πια το χέρι του και το είχε δεμένο».
Τον χειμώνα παρακολουθούσα ένα σχετικό αφιέρωμα στους «Πρωταγωνιστές» του Σταύρου Θεοδωράκη, με τίτλο «Οι άγιοι των Εξαρχείων». Μαζί του η Γώγου και ο Άσιμος. Έδειχνε πολύ πολύ μακριά στον χρόνο ο πρίγκηπας. 19 χρόνια πέρασαν άλλωστε.
Μια απουσία που ενηλικιώθηκε.
Τον χειμώνα παρακολουθούσα ένα σχετικό αφιέρωμα στους «Πρωταγωνιστές» του Σταύρου Θεοδωράκη, με τίτλο «Οι άγιοι των Εξαρχείων». Μαζί του η Γώγου και ο Άσιμος. Έδειχνε πολύ πολύ μακριά στον χρόνο ο πρίγκηπας. 19 χρόνια πέρασαν άλλωστε.
Μια απουσία που ενηλικιώθηκε.
Κυριακή 26 Ιουλίου 2009
Εικόνες
How Not To Play Chess
Το «How Not To Play Chess» θεωρείται ένα από τα κλασικά έργα της σκακιστικής βιβλιογραφίας. Αντικατοπτρίζει το χάρισμα του συγγραφέα Eugene Znosko-Borovsky να επεξηγεί το σκάκι με σαφήνεια και χιούμορ.
Πρόκειται -βασικά- για ένα απλό βιβλίο. Και εκτός των άλλων, για σύντομο βιβλίο (119 σελίδες στην έκδοση Dover, εκ των οποίων οι 20 σελίδες είναι ασκήσεις σε μορφή διαγραμμάτων που προστέθηκαν από τον εκδότη-επιμελητή Fred Reinfeld). Απευθύνεται σε παίκτες μέσης δυναμικότητας και ακόμη και οι τελευταίες εκδόσεις περιέχουν την ύλη των θέσεων με την περιγραφική γραφή, το οποίο δεν είναι απαραιτήτως μειονέκτημα (ο αναγνώστης αναγκάζεται να βλέπει τις βαριάντες πιο προσεκτικά).
Κρίνοντας από τον τίτλο του βιβλίου, κάποιος μπορεί να υποθέσει πως πρόκειται για συλλογή με γκάφες και κακές επιλογές κινήσεων, όμως το βιβλίο διαπραγματεύεται κυρίως σχέδια του μέσου της παρτίδας.
Από την εποχή που ο Znosko-Borovsky έγραψε το «How Not To Play Chess» (1930) είναι βέβαιο πως έχουν αλλάξει πολλά στην φιλοσοφία και την οπτική του παιχνιδιού και πως οι μεταγενέστεροι συγγραφείς ενσωμάτωσαν στα έργα τους συμπεράσματα του συγγραφέα και των συγχρόνων του. Με την ματιά του 2007, δεν θεωρείται ένα απαραίτητο βιβλίο στρατηγικής, είναι όμως ένα ιδιαίτερα ευχάριστο ανάγνωσμα με δεδομένη την ποσοτική υπεροχή του κειμένου έναντι των αναλύσεων και το χαρισματικό προσωπικό ύφος της συγγραφής.
Ακολουθεί ο πρόλογος του συγγραφέα σε σκαναρισμένη εικόνα:
Κλικ πάνω στην εικόνα για μεγέθυνση
***Ο Eugene Znosko-Borovsky γεννήθηκε στην Αγία Πετρούπολη το 1884 και ήταν μετρ σκακιού, δάσκαλος, συγγραφέας και κριτικός λογοτεχνίας και θεάτρου. Η πρώτη φορά που μετείχε σε διεθνές τουρνουά ήταν στην Οστάνδη το 1906, όπου κέρδισε το «βραβείο ωραιότητας» για την παρτίδα του με τον Amos Burn. Υπηρέτησε ως στρατιώτης στους ρωσοϊαπωνικούς πολέμους του 1904-1905 καθώς και στον πρώτο παγκόσμιο πόλεμο. Βρέθηκε σε ένα αγγλικό καράβι στην Κωνσταντινούπολη και από εκεί πήγε στο Παρίσι, που έγινε ο μόνιμος τόπος διαμονής του από το 1920 και μετά.
Ως παίκτης ο Znosko-Borovsky δεν γνώρισε μεγάλες και συνεχείς διακρίσεις. Η σπουδαιότερη επιτυχία του ήταν η πρώτη θέση στο διεθνές τουρνουά του Παρισιού, το 1930, όπου ξεπέρασε τους Tartakower, Lilienthal και Mieses. Είχε κερδίσει επίσης σε παρτίδες τους Capablanca, Rubinstein, Euwe και Bogoljubov.
Θεωρείται όμως απολαυστικός και οξυδερκής δάσκαλος και συγγραφέας. Δημοσίευσε πληθώρα άρθρων σε περιοδικά, έδωσε πολλές διαλέξεις στην Ευρώπη και ορισμένα από τα πιο γνωστά (και καλά) βιβλία του είναι: The Evolution of Chess , The Middle Game in Chess, How Not to Play Chess. Πέθανε το 1954.
(πρώτη δημοσίευση: 11 Δεκεμβρίου 2007)
Περί αξιών και ισοπαλιών - μέρος ΙΙ
Σχετικά κείμενα και τοποθετήσεις σχολιαστών:
http://skakistiko.blogspot.com/2009/07/blog-post_1196.html
http://skakistiko.blogspot.com/2009/07/blog-post.html
(το κείμενο που ακολουθεί είχε σταλεί από τον Παναγιώτη Κονιδάρη αρχικά σαν σχόλιο σε προηγούμενη ανάρτηση και με δική μου πρωτοβουλία δημοσιεύεται σαν ξεχωριστή ανάρτηση - κυρίως για λόγους ισορροπίας μεταξύ των θέσεων).
Του Παναγιώτη Κονιδάρη
Ο Μπόρχες θα ήταν ασφαλώς ικανοποιημένος με το Εγκώμιο της Ισοπαλίας.
Εγώ όμως, που δεν είχα την αγαθή τύχη να είμαι βιβλιοθηκάριος και που ο βαθμός κατανόησής μου είναι ευθέως ανάλογος με την ορατότητα του Αργεντινού και αντιστρόφως ανάλογος με το ΕΛΟ του Ίβαντσουκ (και που, όπως απέδειξε πέραν πάσης αμφιβολίας ο σύντροφος middlewave, ο σύλλογός μου, το Μοσχάτο, θα έχει κάποιο έννομο συμφέρον, το οποίο προσωρινά μου διαφεύγει), θα ήθελα να κάνω κάποιες παρατηρησούλες. Όπου κάνω λάθος σκούντα με (εκτός από την ώρα που παίζω σκάκι, διότι αυτό αντίκειται στον Κανονισμό).
Οι θέσεις σου μπορούν να συνοψιστούν ως εξής:
Α) Έτσι είν’ η ζωή και ποιος να την αλλάξει; Άλλοι κλαίνε κι άλλοι γελάνε, δηλαδή.
Β) Τι σου ‘κανα και πίνεις, τσιγάρο στο τσιγάρο κι όλα σου τα κομμάτια, στο πάτωμα τσουξβάνγκ;
Γ) Τώρα κλαις. Γιατί κλαις; Συ δεν είσαι που γέλαγες χτες;
Δ) Και μου’παν πως την είδανε να βγαίνει χέρι- χέρι, μαζί με τον Χαράλαμπο από το «Ροζυκλαίρη».
Ε) Παίζαν οι μικρότεροι κλέφτες κι αστυνόμους κι ήταν αρχηγός (ομάδας) η Αργυρώ.
ΣΤ) Ήταν πέντε, ήταν έξι κι έγιναν εφτά (οι ισοπαλίες), το παράπονο με πήρε κι έκλαψα πικρά.
Και τέλος
Ζ) Είναι μία, μόνο μία, η ονειρεμένη Φρουτοπία. Είναι μία, μόνο μία, δεν υπάρχει άλλη καμία.
Ας αφήσω όμως τη σοβαρότητα και ας περάσω και στους αστεϊσμούς, που ταιριάζουν περισσότερο στο στυλ παιχνιδιού μου.
-Μου κάνει εντύπωση πραγματικά η αρχική παράθεση ορισμένων αυτονόητων απαντήσεων, όπως αυτή που θα έδινε ο καθένας στην ερώτηση «είναι όλες οι ισοπαλίες κακές;» ή την άλλη «χέζει η αρκούδα στο δάσος;». Αυτό αποσκοπεί στο να ισχυροποιήσει την μετέπειτα επιχειρηματολογία; Απορία ψάλτου, βηξ.
-Μου κάνει επίσης εντύπωση που ενώ ξεκινάς να υπερασπιστείς τους διαιτητές (που σε τελική ανάλυση δεν είναι δικαστές για να κρίνουν και την ηθική βλάβη, η δουλειά τους είναι να εφαρμόσουν κατά γράμμα τον κανονισμό, ακόμα κι αν αυτός είναι σουρωτήρι, που θα’ λεγε κι ο Τάκης) υπερασπίζεσαι τα (στημένα) αποτελέσματα. Γιατί ήταν στημένα; Γιατί αν βάλεις δύο ομάδες να παίξουν ματς σε δώδεκα σκακιέρες χίλιες φορές, το ποσοστό του 6-6 με 12 νούλες θα είναι 0,1%. Αυτό απέχει παρασάγγες από το αντίστοιχο της Καλλιθέας (και του Χαροκόπου).
-«Άγαρμπη ισοπαλία»; Ωραίος όρος, θα τον έχω υπόψη μου. Ίσως να ταίριαζε και το «χαριτωμένη νουλίτσα». Δυστυχώς, ούτε το ένα, ούτε το άλλο κάνουν ομοιοκαταληξία με το «ξεφτίλα».
- Γενικά μιλώντας, δεν έχω τίποτε με την ισοπαλία (αυτή δεν ξέρω αν έχει τίποτε μαζί μου). Ισοπαλία όμως στο σκάκι νόμιζα πως σημαίνει το να μην κατορθώνουν δύο αντίπαλοι να επικρατήσει ο ένας του άλλου. Δεν ήξερα ότι σημαίνει το να κατορθώνουν δύο αντίπαλοι να επικρατήσουν επί ενός τρίτου.
- Περιττό να πω, άλλο ισοπαλία και άλλο ισοφυγομαχία.
- Όπως θα’ λεγε κι ο Όργουελ, στο Πρωτάθλημα οι ομάδες ήταν όλες ίσες απέναντι στο Νόμο, μόνο που μερικές ήταν λίγο πιο ίσες από τις άλλες.
- Αφού η Επιτροπή των Διαιτητών είχε προβλέψει –και βάσει του συστήματος αγώνων- το ενδεχόμενο του στησίματος, γιατί δεν έβγαλε μια ανακοίνωση «φρόνιμα παιδιά, μην τύχει και μυριστώ τίποτε τέτοιο γιατί θα το παραπέμψω», αλλά σήκωσε τους ώμους σαν τον Μητσοτάκη; (ο ψάλτης βήχει λες κι έχει κοκίτη).
- Το Πρωτάθλημα Α’Εθνικής υποτίθεται πως είναι η βιτρίνα μας, η γυναίκα του Καίσαρα. Φοβάμαι πως η Καισαρίνα στον τελευταίο γύρο, όχι μόνο δεν ήταν τίμια, μα έκανε και παρτούζες.
-Αλήθεια, πόσοι νέοι σκακιστές
ήρθαν στο άθλημα λόγω του Πρωταθλήματος ; (ο ψάλτης τη βγάζει- δεν τη βγάζει).
- Τώρα θα μου πεις, γιατί ένα ανταγωνιστικό άθλημα σαν το σκάκι να πρέπει να είναι και τίμιο; Κάποιοι έχουν συμφέροντα, βιοπορίζονται, αποκτούν δόξα και θώκους, είναι μοιραίο λοιπόν να μην είναι όλα αγγελικά πλασμένα. Φυσικά θα διαφωνήσω. Ο επαγγελματισμός δεν έχει τίποτε να χάσει από το τίμιο σκάκι, μάλλον να κερδίσει έχει, μέσα από την ανάπτυξή του. Εκτός κι αν μιλάμε για κάποιους που η τιμιότητα τους ενοχλεί στη δουλειά τους. Εκεί πάω πάσο που λέει και κάποιος παραπάνω φίλος.
- Τελικά υπάρχει ηθική στο ανταγωνισμό; Λέω, υπάρχει ηθική και στις πέτρες. Και φυσικά και στο σκάκι. Ακόμα πιο εύκολα στο σκάκι. Σεβασμός στον αντίπαλο, ευγένεια, τιμιότητα, ταπεινότητα, αυτοκριτική και αυτοσεβασμός είναι μερικά από τα συστατικά της. Αν τώρα κάποιοι χασκογελάνε με αυτά τα γραφικά, και πιστεύουν πως στο σκάκι πρέπει να κάνεις οτιδήποτε –μα οτιδήποτε- για να πετύχεις τον στόχο σου (πρωτάθλημα, νόρμα, παραμονή, γκόμενα κτλ) και πως δεν έχουν κανένα λόγο να είναι ακέραιοι, τίμιοι, και να εφαρμόζουν το φερπλέι, με γειά τους με χαρά τους. Ας σηκώσουν δημόσια το χέρι και ορκίζομαι να μην ξαναμιλήσω για το θέμα.
- Πωπω! Όσα και να γράψω, μου ‘ρχονται κι άλλα που ξέχασα. Θα σταματήσω όμως, είπα πολλά και τα είπα ανάκατα. Άσε που έχουν βαρεθεί όλοι τον αθεράπευτο ιδεαλισμό. Τα παιδιά μου πάντως θα τα μάθω σκάκι. Γιατί το σκάκι είναι σαν τη ζωή. Δεν το χορταίνεις όσα λάθη και να κάνεις. Και κυρίως γιατί, όπως πρέπει να συμβαίνει και με τη ζωή, σε μαθαίνει να κερδίζεις και να χάνεις με αξιοπρέπεια. Ακόμα και να κάνεις ισοπαλίες με αξιοπρέπεια.
- Για τους παίκτες τι να πω; Να κατηγορήσω τον Χ γκρανμέτρ; Μα αυτός είναι μηχανή λαδωμένη. Έχει πληρωθεί για να χορεύει όπως παίζει το κλαρίνο. Και χορεύει και καλά. Για τα παιδιά λυπάμαι. Αυτό μόνο. Για τους λοιπούς όμως δε λυπάμαι καθόλου. Είχαν το σθένος και την ευκαιρία να αρνηθούν την πρόταση του «αρχηγού». Τι σημασία έχει που μια ισοπαλία της ομάδας εξασφαλίζει την παραμονή; Το ίδιο και καλύτερο θα κάνει τότε και μια νίκη. Αγωνίσου να νικήσεις. Μα, η ισοπαλία συμφέρει και τους αντιπάλους… Και τι με νοιάζει; Ας αγωνιστούν κι αυτοί να μας κερδίσουν. Ας επικρατήσει ο καλύτερος, αυτό δεν είναι δικαιοσύνη; Μα, είναι και τα λεφτουδάκια…Ναι, αλλά είναι και η ακεραιότητα. Κι αυτή δε νοικιάζεται σαν την πρώτη σκακιέρα.
http://skakistiko.blogspot.com/2009/07/blog-post_1196.html
http://skakistiko.blogspot.com/2009/07/blog-post.html
(το κείμενο που ακολουθεί είχε σταλεί από τον Παναγιώτη Κονιδάρη αρχικά σαν σχόλιο σε προηγούμενη ανάρτηση και με δική μου πρωτοβουλία δημοσιεύεται σαν ξεχωριστή ανάρτηση - κυρίως για λόγους ισορροπίας μεταξύ των θέσεων).
Του Παναγιώτη Κονιδάρη
Ο Μπόρχες θα ήταν ασφαλώς ικανοποιημένος με το Εγκώμιο της Ισοπαλίας.
Εγώ όμως, που δεν είχα την αγαθή τύχη να είμαι βιβλιοθηκάριος και που ο βαθμός κατανόησής μου είναι ευθέως ανάλογος με την ορατότητα του Αργεντινού και αντιστρόφως ανάλογος με το ΕΛΟ του Ίβαντσουκ (και που, όπως απέδειξε πέραν πάσης αμφιβολίας ο σύντροφος middlewave, ο σύλλογός μου, το Μοσχάτο, θα έχει κάποιο έννομο συμφέρον, το οποίο προσωρινά μου διαφεύγει), θα ήθελα να κάνω κάποιες παρατηρησούλες. Όπου κάνω λάθος σκούντα με (εκτός από την ώρα που παίζω σκάκι, διότι αυτό αντίκειται στον Κανονισμό).
Οι θέσεις σου μπορούν να συνοψιστούν ως εξής:
Α) Έτσι είν’ η ζωή και ποιος να την αλλάξει; Άλλοι κλαίνε κι άλλοι γελάνε, δηλαδή.
Β) Τι σου ‘κανα και πίνεις, τσιγάρο στο τσιγάρο κι όλα σου τα κομμάτια, στο πάτωμα τσουξβάνγκ;
Γ) Τώρα κλαις. Γιατί κλαις; Συ δεν είσαι που γέλαγες χτες;
Δ) Και μου’παν πως την είδανε να βγαίνει χέρι- χέρι, μαζί με τον Χαράλαμπο από το «Ροζυκλαίρη».
Ε) Παίζαν οι μικρότεροι κλέφτες κι αστυνόμους κι ήταν αρχηγός (ομάδας) η Αργυρώ.
ΣΤ) Ήταν πέντε, ήταν έξι κι έγιναν εφτά (οι ισοπαλίες), το παράπονο με πήρε κι έκλαψα πικρά.
Και τέλος
Ζ) Είναι μία, μόνο μία, η ονειρεμένη Φρουτοπία. Είναι μία, μόνο μία, δεν υπάρχει άλλη καμία.
Ας αφήσω όμως τη σοβαρότητα και ας περάσω και στους αστεϊσμούς, που ταιριάζουν περισσότερο στο στυλ παιχνιδιού μου.
-Μου κάνει εντύπωση πραγματικά η αρχική παράθεση ορισμένων αυτονόητων απαντήσεων, όπως αυτή που θα έδινε ο καθένας στην ερώτηση «είναι όλες οι ισοπαλίες κακές;» ή την άλλη «χέζει η αρκούδα στο δάσος;». Αυτό αποσκοπεί στο να ισχυροποιήσει την μετέπειτα επιχειρηματολογία; Απορία ψάλτου, βηξ.
-Μου κάνει επίσης εντύπωση που ενώ ξεκινάς να υπερασπιστείς τους διαιτητές (που σε τελική ανάλυση δεν είναι δικαστές για να κρίνουν και την ηθική βλάβη, η δουλειά τους είναι να εφαρμόσουν κατά γράμμα τον κανονισμό, ακόμα κι αν αυτός είναι σουρωτήρι, που θα’ λεγε κι ο Τάκης) υπερασπίζεσαι τα (στημένα) αποτελέσματα. Γιατί ήταν στημένα; Γιατί αν βάλεις δύο ομάδες να παίξουν ματς σε δώδεκα σκακιέρες χίλιες φορές, το ποσοστό του 6-6 με 12 νούλες θα είναι 0,1%. Αυτό απέχει παρασάγγες από το αντίστοιχο της Καλλιθέας (και του Χαροκόπου).
-«Άγαρμπη ισοπαλία»; Ωραίος όρος, θα τον έχω υπόψη μου. Ίσως να ταίριαζε και το «χαριτωμένη νουλίτσα». Δυστυχώς, ούτε το ένα, ούτε το άλλο κάνουν ομοιοκαταληξία με το «ξεφτίλα».
- Γενικά μιλώντας, δεν έχω τίποτε με την ισοπαλία (αυτή δεν ξέρω αν έχει τίποτε μαζί μου). Ισοπαλία όμως στο σκάκι νόμιζα πως σημαίνει το να μην κατορθώνουν δύο αντίπαλοι να επικρατήσει ο ένας του άλλου. Δεν ήξερα ότι σημαίνει το να κατορθώνουν δύο αντίπαλοι να επικρατήσουν επί ενός τρίτου.
- Περιττό να πω, άλλο ισοπαλία και άλλο ισοφυγομαχία.
- Όπως θα’ λεγε κι ο Όργουελ, στο Πρωτάθλημα οι ομάδες ήταν όλες ίσες απέναντι στο Νόμο, μόνο που μερικές ήταν λίγο πιο ίσες από τις άλλες.
- Αφού η Επιτροπή των Διαιτητών είχε προβλέψει –και βάσει του συστήματος αγώνων- το ενδεχόμενο του στησίματος, γιατί δεν έβγαλε μια ανακοίνωση «φρόνιμα παιδιά, μην τύχει και μυριστώ τίποτε τέτοιο γιατί θα το παραπέμψω», αλλά σήκωσε τους ώμους σαν τον Μητσοτάκη; (ο ψάλτης βήχει λες κι έχει κοκίτη).
- Το Πρωτάθλημα Α’Εθνικής υποτίθεται πως είναι η βιτρίνα μας, η γυναίκα του Καίσαρα. Φοβάμαι πως η Καισαρίνα στον τελευταίο γύρο, όχι μόνο δεν ήταν τίμια, μα έκανε και παρτούζες.
-Αλήθεια, πόσοι νέοι σκακιστές
ήρθαν στο άθλημα λόγω του Πρωταθλήματος ; (ο ψάλτης τη βγάζει- δεν τη βγάζει).
- Τώρα θα μου πεις, γιατί ένα ανταγωνιστικό άθλημα σαν το σκάκι να πρέπει να είναι και τίμιο; Κάποιοι έχουν συμφέροντα, βιοπορίζονται, αποκτούν δόξα και θώκους, είναι μοιραίο λοιπόν να μην είναι όλα αγγελικά πλασμένα. Φυσικά θα διαφωνήσω. Ο επαγγελματισμός δεν έχει τίποτε να χάσει από το τίμιο σκάκι, μάλλον να κερδίσει έχει, μέσα από την ανάπτυξή του. Εκτός κι αν μιλάμε για κάποιους που η τιμιότητα τους ενοχλεί στη δουλειά τους. Εκεί πάω πάσο που λέει και κάποιος παραπάνω φίλος.
- Τελικά υπάρχει ηθική στο ανταγωνισμό; Λέω, υπάρχει ηθική και στις πέτρες. Και φυσικά και στο σκάκι. Ακόμα πιο εύκολα στο σκάκι. Σεβασμός στον αντίπαλο, ευγένεια, τιμιότητα, ταπεινότητα, αυτοκριτική και αυτοσεβασμός είναι μερικά από τα συστατικά της. Αν τώρα κάποιοι χασκογελάνε με αυτά τα γραφικά, και πιστεύουν πως στο σκάκι πρέπει να κάνεις οτιδήποτε –μα οτιδήποτε- για να πετύχεις τον στόχο σου (πρωτάθλημα, νόρμα, παραμονή, γκόμενα κτλ) και πως δεν έχουν κανένα λόγο να είναι ακέραιοι, τίμιοι, και να εφαρμόζουν το φερπλέι, με γειά τους με χαρά τους. Ας σηκώσουν δημόσια το χέρι και ορκίζομαι να μην ξαναμιλήσω για το θέμα.
- Πωπω! Όσα και να γράψω, μου ‘ρχονται κι άλλα που ξέχασα. Θα σταματήσω όμως, είπα πολλά και τα είπα ανάκατα. Άσε που έχουν βαρεθεί όλοι τον αθεράπευτο ιδεαλισμό. Τα παιδιά μου πάντως θα τα μάθω σκάκι. Γιατί το σκάκι είναι σαν τη ζωή. Δεν το χορταίνεις όσα λάθη και να κάνεις. Και κυρίως γιατί, όπως πρέπει να συμβαίνει και με τη ζωή, σε μαθαίνει να κερδίζεις και να χάνεις με αξιοπρέπεια. Ακόμα και να κάνεις ισοπαλίες με αξιοπρέπεια.
- Για τους παίκτες τι να πω; Να κατηγορήσω τον Χ γκρανμέτρ; Μα αυτός είναι μηχανή λαδωμένη. Έχει πληρωθεί για να χορεύει όπως παίζει το κλαρίνο. Και χορεύει και καλά. Για τα παιδιά λυπάμαι. Αυτό μόνο. Για τους λοιπούς όμως δε λυπάμαι καθόλου. Είχαν το σθένος και την ευκαιρία να αρνηθούν την πρόταση του «αρχηγού». Τι σημασία έχει που μια ισοπαλία της ομάδας εξασφαλίζει την παραμονή; Το ίδιο και καλύτερο θα κάνει τότε και μια νίκη. Αγωνίσου να νικήσεις. Μα, η ισοπαλία συμφέρει και τους αντιπάλους… Και τι με νοιάζει; Ας αγωνιστούν κι αυτοί να μας κερδίσουν. Ας επικρατήσει ο καλύτερος, αυτό δεν είναι δικαιοσύνη; Μα, είναι και τα λεφτουδάκια…Ναι, αλλά είναι και η ακεραιότητα. Κι αυτή δε νοικιάζεται σαν την πρώτη σκακιέρα.
Σάββατο 25 Ιουλίου 2009
La Vérité
Σκάκι στην ταινία του περίφημου Γάλλου σκηνοθέτη Ζορζ Ανρί Κλουζό «La Vérité» (H αλήθεια), που πραγματεύεται ένα έγκλημα πάθους. Δικηγόρος στο επάγγελμα, στα πενήντα του χρόνια έκλεισε το γραφείο του και έγινε σκηνοθέτης, Κοινό γνώρισμα στις περισσότερες ταινίες του, οι δίκες.
Θα διακρίνετε, φυσικά, στη φωτογραφία την Μπριζίτ Μπαρντό.
Η ταινία βγήκε στις αίθουσες το 1960. Η καλύτερη ταινία της Μπεμπέ, όπως θα υποστήριζε αργότερα η ίδια. Ωστόσο, η πίεση από μια παγκόσμια δημοσιότητα που δεν μπορούσε να διαχειριστεί, η δυσκολία της να ασχοληθεί με το παιδί της, την ωθούν στα όριά της και πραγματοποιεί απόπειρα αυτοκτονίας τη μέρα των γενεθλίων της, στις 28 Σεπτεμβρίου της ίδιας χρονιάς, πέφτοντας για πολλές μέρες σε κώμα.
Παρασκευή 24 Ιουλίου 2009
Περί αξιών και ισοπαλιών
Η απόψη του Ελισσαίου Βλάχου για το γνωστό θέμα με τις ομαδικές ισοπαλίες στον τελευταίο γύρο του διασυλλογικού πρωταθλήματος Α' Εθνικής κατηγορίας:
Περί αξιών και ισοπαλιών
Χαίρετε, με κάποια καθυστέρηση ομολογουμένως, αλλά συνήθως η χρονική απόσταση βοηθάει την κρίση.
Πολύς λόγος έγινε τις τελευταίες βδομάδες για τους διαιτητές (και τους παράγοντες και το σύστημα και τους διοικούντες και τους αρχηγούς) και την ανεπάρκειά τους ή την έλλειψη πυγμής ή την εσκεμμένη οσφυοκαμψία τους. Έτυχε να μην είμαι διαιτητής στις επίμαχες συναντήσεις. Θίγομαι όμως, γιατί θεωρώ πως όποιος και να ήταν από εμάς το ίδιο θα έπραττε.
Η όλη ιστορία κατ' εμέ έχει δύο σκέλη. Ένα ηθικό και ένα κανονιστικό.
Στο κανονιστικό, εκεί εμπλέκονται οι διαιτητές για το θεσμικό τους ρόλο, ακούω μόνο μπούρδες και μεγαλοστομίες περί τιμωριών και αποκεφαλισμών και ανασκολοπισμών. Στη συνάντηση διαιτητών, μια μέρα πριν ξεκινήσει η διοργάνωση, τέθηκε ακριβώς η ερώτηση για το 6-6 με 12 ισοπαλίες. Αποφασίσαμε ότι δεν θα κάνουμε τίποτε γιατί δεν μπορεί να αποδειχθεί εύκολα κάτι. Εκτός αν τα στοιχεία είναι αδιάσειστα. Και νομίζω ότι σωστά αποφασίσαμε. Δεν θεωρείτε προσυνεννόηση ούτε η φημολογία ούτε ακόμη και η επίγνωση της αγωνιστικής πρακτικής. Αν αποφάσιζε κάποιος διαιτητής να μηδενίσει δύο ομάδες, θα τον άδειαζε η επιτροπή ενστάσεων και στη χειρότερη το ΑΣΕΑΔ. Πουθενά δεν λέει ότι απαγορεύεται οι δώδεκα παίκτες μιας ομάδας να προτείνουν, κατόπιν προτροπή του αρχηγού ή έστω με δική τους πρωτοβουλία, ισοπαλία στον αντίπαλο και αυτός είτε με δική του πρωτοβουλία είτε με προτροπή του αρχηγού του να δεχθεί. Ακόμη και η πιπίλα της γελοιοποίησης του αθλήματος στις δύο παρτίδες της Καβάλας θα είχε ως αυστηρότερο αποτέλεσμα να τιμωρηθούν οι συγκεκριμένοι παίκτες και όχι η ομάδα. Οπότε θα είχαμε δύο αμοιβαίους μηδενισμούς και το τελικό σκορ θα έληγε πάλι ισόπαλο με 5-5. Δεν νομίζω ο στόχος όλης αυτής της κριτικής να είναι τα δύο παιδιά και η άγαρμπη ισοπαλία τους. Ούτε φυσικά δεν μπορώ να δεχθώ πως η Καβάλα δεν ήταν η άξια πρωταθλήτρια. Το απέδειξε κατ’ επανάληψη στους αγώνες αυτούς. Κανονιστικά λοιπόν ας σταματήσουν να κρέμονται τα δρεπάνια πάνω από τα κεφάλια δικαίων και αδίκων. Αν αλλάξουν οι κανονισμοί το ξανασυζητάμε. Όχι όμως ότι οι κανονισμοί σώζουν τη χαμένη τιμή του σκακιού, αν πράγματι αυτή έχει χαθεί.
Το ηθικό κομμάτι έχει ενδιαφέρον. Ποια είναι τα ερωτήματά μας όμως;
Είναι μεμπτή η ισοπαλία εν γένει;
Όχι. Υπάρχουν πολλές μαχητικότατες ισοπαλίες.
Είναι μεμπτή η επιδίωξη της ισοπαλίας;
Πάλι όχι, εφ’ όσον μέσα σ’ αυτή την κατηγορία υπάρχουν περιπτώσεις όπου κάποιος παίκτης δεν αισθάνεται βέβαιος για τον εαυτό του ότι μπορεί να διεκδικήσει τη νίκη και καταφεύγει σε τριπλές επαναλήψεις ή υπεραπλοποιήσεις της θέσης. Σε μερικές περιπτώσεις μάλιστα, όπου υπάρχει και διαφορά δυναμικότητας, βλέπουμε να προτείνει ισοπαλία ο ασθενέστερος παίκτης στον τυπικά ισχυρότερο παρότι ο ασθενέστερος έχει ελαφρά υλική υπεροχή. Μπορεί να κατηγορήσει κανείς κάποιον παίκτη για ανηθικότητα σε μια τέτοια περίπτωση; Σαφώς όχι. Για έλλειψη αγωνιστικού πνεύματος ναι, όχι όμως για ηθικώς μεμπτή συμπεριφορά.
Είναι μεμπτή η σύντομη ισοπαλία;
Σε ατομικό επίπεδο, η σύντομη ισοπαλία μεταξύ δύο παικτών είναι διαδεδομένη πρακτική. Επίσης δεν εγέρθηκε ποτέ ηθικό θέμα για αυτό. Ακόμη και η αλλαγή των κανονισμών περί ισοπαλίας έγινε για χάρη των χορηγών και των διοργανωτών και όχι διότι μπορεί να εκμαιευτεί η αγωνιστική διάθεση των παικτών. Είναι πολύ εύκολο για δύο παίκτες που έχουν αποφασίσει ισοπαλία να το κάνουν να φανεί ότι προέκυψε μετά από φυσιολογική μάχη. (Άραγε κι αυτό δεν είναι υποκριτικό; Να απαιτούμε δια του φαίνεσθαι κάτι διαφορετικό από την ουσία;)
Κάθε σύντομη ισοπαλία είναι προσυμφωνημένη;
Οι παίκτες (οι κορυφαίοι τουλάχιστον) δεν συζητούν συνήθως εκ των προτέρων για τη συμφωνία ισοπαλίας. Αν γνωρίζουν τον αντίπαλο και έχουν την άνεση, μπορεί να τον ρωτήσουν αν θα παίξει για νίκη. Συνήθως η πρόθεσή τους φαίνεται με το που κάθονται στη σκακιέρα. Γνωρίζουν και οι δύο αν τους βολεύει το αποτέλεσμα, αν πρέπει να κρατήσουν δυνάμεις, τσεκάρονται λίγο με τα μάτια και κάποια στιγμή παίρνει την πρωτοβουλία κάποιος από τους δύο να προτείνει την ισοπαλία. Κάποιος έγραψε πολύ σωστά ότι όποια κουβέντα και να έχει προηγηθεί, η συμφωνία γίνεται επί της σκακιέρας και κανείς δεν εγγυάται ότι κάποιος από τους παίκτες δεν θα αποφασίσει τελευταία στιγμή να διεκδικήσει τη νίκη. Ακόμη και αυτοί που παραδοσιακά δεν παίζουν για νίκη μεταξύ τους , επειδή τους συνδέει συγγένεια, φιλία ή άλλοι δεσμοί, δεν κάθονται να το συζητήσουν από πριν. Παίζουν λίγες κινήσεις στη σκακιέρα, κοιτιούνται και δίνουν τα χέρια. Στην πράξη λίγες είναι οι περιπτώσεις που ο ένας παίκτης λέει στον άλλο από πριν να κάνουν ισοπαλία.
Είναι μεμπτό το να πουν δυο παίκτες πριν από την έναρξη του αγώνα να κάνουν ισοπαλία;
Εδώ νομίζω ότι ερχόμαστε αντιμέτωποι με τη φύση του παιχνιδιού του σκακιού και τη δυνατότητα της ισοπαλίας. Το σκάκι είναι από τα παιχνίδια που περιλαμβάνουν την ισοπαλία. Και η ισοπαλία είναι αγωνιστικός στόχος. Και κάθε αγωνιστικός στόχος κουβαλάει και την αντίστοιχη αγωνιστική διάθεση. Αν τώρα και οι δύο παίκτες δείχνουν την ίδια αγωνιστική διάθεση είναι πολύ φυσιολογικό να παίξουν με τέτοιο τρόπο έτσι ώστε ούτε να απειλήσουν τον αντίπαλο ούτε να εκθέσουν την άμυνά τους. Το σκάκι δεν έχει προκαθορισμένο χρόνο. Μία νίκη μπορεί να επιτευχθεί σε λίγα λεπτά και σε αρκετές ώρες. Το ίδιο και μια ισοπαλία. Στα ομαδικά αθλήματα που περιλαμβάνουν την ισοπαλία, ο χρόνος των 90 (ή όσων) λεπτών καθιστά κουραστική την έλλειψη αγωνιστικής διάθεσης. Παρόλα αυτά, ούτε εκεί εμποδίζονται δύο ομάδες να κάνουν ισοπαλία, επειδή τους συμφέρει αμοιβαία, χωρίς να προσυνεννοηθούν, απλώς αποφεύγοντας κάποια ρίσκα. Στο σκάκι μπορούμε να γλυτώσουμε αυτό το μαρτύριο και να κάνουμε ισοπαλία, επειδή μας συμφέρει το αποτέλεσμα, σε λίγα λεπτά και να μην σέρνουμε την έλλειψη διάθεσης για μάχη μέχρι να πείσουμε κάποιους ότι πράγματι αγωνιζόμαστε και δεν κάνουμε αγγαρεία.
Είναι μεμπτό οι παίκτες να λειτουργήσουν σύμφωνα με τις προτροπές του αρχηγού και να προτείνουν ή να δεχθούν ισοπαλία;
Κάθε ομάδα έχει τους στόχους της. Όποιος παίκτης συμμερίζεται τους στόχους της ομάδας και αποφασίζει να υποτάξει την προσωπική του όρεξη για χάρη του ομαδικού συμφέροντος δεν μπορεί να μέμφεται για ανηθικότητα.
Αν υπάρχει, λοιπόν, πρόβλημα, τότε αυτό δεν εντοπίζεται στην ισοπαλία, όποια μορφή αν έχει αυτή, αλλά στην έλλειψη αγωνιστικής διάθεσης και στο αν πρέπει να λειτουργήσεις προς όφελος του fair play ακόμη και εις βάρος των συμφερόντων της ομάδας σου.
Κατ’ αρχάς να δώσω τρία αντιπαραδείγματα για την καταστρατήγηση του fair play, εκτός από την ισοπαλία 6-6 με δώδεκα ισοπαλίες. Είναι η ισοπαλία 6-6 με 6 ισοπαλίες και από 3 νίκες σε κάθε ομάδα εκεί που οι διαφορές ΕΛΟ είναι καθοριστικές. Αφήνουμε τις 6 παρτίδες να κριθούν όπως είναι αναμενόμενο και συμφωνούμε ισοπαλία στις άλλες έξι. Πιο κομψό, δεν βρίσκεται; Ταιριαστό με την εθελοτυφλία μας. Ας αφήσουμε όμως το 6-6 και ας πάμε στο 6-5. Νομίζω το έθιξε και ο Τάκης Δρεπανιώτης κάπως παρόμοια. Το σκορ είναι 6-5 εις βάρος μας. Θέλουμε δύο βαθμούς, της νίκης, για να σωθούμε. Άμα κερδίσει η τελευταία μας σκακιέρα θα έρθουμε 6-6, θα πάρουμε μόνο έναν βαθμό και μετά θα κληρωθούμε με δύσκολη ομάδα, οπότε αντίο στόχοι. Τι κάνω ως αρχηγός; Δέχομαι ισοπαλία στην τελευταία σκακιέρα, οδηγώντας την ομάδα στην ήττα και περιμένω να κληρωθούμε με μια εύκολη ομάδα για να κάνουμε τους δύο βαθμούς στην τελευταία αγωνιστική. Ωραίος αλήθεια τρόπος για να ξεγελάσεις τα λαγωνικά του fair play. Τελευταίο και πιο ζόρικο. Το σκορ είναι 5,5-5,5. Μόνο νίκη χρειαζόμαστε για την επίτευξη του στόχου (ή ακόμη χειρότερα, το αποτέλεσμα είναι αδιάφορο για την ομάδα μου αλλά εγώ, ας πούμε, που έχω μείνει τελευταίος θέλω να παίξω). Το οφθαλμοφανές αποτέλεσμα, όμως, στη σκακιέρα είναι η ισοπαλία. Αν γίνει αυτή η ισοπαλία στη σκακιέρα άρα και στον αγώνα, ευνοείται μια τρίτη ομάδα. Παίζω όμως για νίκη σε μια νεκρή θέση και τελικά παραβιάζω, χάνω και το συνολικό αποτέλεσμα δεν έρχεται ισοπαλία. Και η τρίτη ομάδα που περιμένει να έρθει το δίκαιο αποτέλεσμα, έτσι όπως εξελίχθηκαν οι αγώνες, την πατάει επειδή εγώ δεν σεβάστηκα τη θέση και την ικανότητα τού αντιπάλου μου. Δεν είναι λοιπόν, μόνο το 6-6 με 12 ισοπαλίες έλλειψη fair play, αλλά είναι το πιο εύκολο να μυριστούμε, ιδίως αν γίνουν γρήγορα. Δεν είναι όμως υποκριτικό. Δύο ομάδες (ή έστω δύο αρχηγοί) βάζουν το συμφέρον τους πάνω από τη μαχητική νοοτροπία και δεν ντρέπονται να το δείξουν. Υπάρχουν πολλά unfair που μπορούν να κρίνουν τους αγωνιστικούς στόχους των ομάδων σ’ ένα πρωτάθλημα. Unfair, θα μπορούσε να πει κανείς πως είναι να μην κατεβάζεις την πιο ισχυρή σου σύνθεση σε κάθε αγωνιστική και ακόμη να μην παίζεις με την ίδια μαχητική διάθεση σε κάθε γύρο. Γιατί, θα πει η ασθενής ομάδα Α στην ισχυρή, κατέβασες μαζί μας την πιο δυνατή σου σύνθεση και έπαιξες με στόχο το 12-0 και μας διέλυσες, ενώ μόλις είχες μαθηματικά κατακτήσει το πρωτάθλημα, κατέβασες κάποιους πιτσιρικάδες και ήρθες 7-5 με την ασθενή ομάδα Β; Αν είχαμε πάρει και μεις 5 πόντους μαζί σου τώρα θα είχαμε σωθεί. Μπορεί όμως να κατηγορήσει κανείς την ισχυρή ομάδα γιατί θέλησε να ξεκουράσει κάποιους παίκτες, ή να δώσει ευκαιρίες σε κάποιους άλλους ή ακόμη και ταπεινά να γλυτώσει κάποια χρήματα, επειδή δεν θα χρησιμοποιήσει τους κορυφαίους της για μία ή δύο παρτίδες;
Για μένα το όλο πρόβλημα εντοπίζεται στην έλλειψη αγωνιστικού πνεύματος και μαχητικής διάθεσης, από την οποία πηγάζει και το fair play. Επαναλαμβάνω ότι αυτό δεν είναι θέμα κανονισμών και γι’ αυτό οι τοποθετήσεις περί τιμωριών μου φαίνονται άστοχες. Δεν είναι και θέμα ηθικό κατ’ εμέ, μιας και δεν επιστρατεύεται κάποιο δόλιο μέσο στην συμφωνία ισοπαλίας, αλλά γίνεται χρήση των διαθέσιμων μέσων για την επίτευξη ενός στόχου. Όταν εμπλέκεσαι σε μια αγωνιστική διαδικασία, μπορείς να χρησιμοποιήσεις όλα τα μέσα που σου διατίθενται για να επιτύχεις το προσδοκώμενο αποτέλεσμα. Παράδειγμα: Ως αρχηγός δεν εξετάζω την εγκυρότητα των δελτίων των αντιπάλων, αν κάποιος όμως το πράξει και καταφέρει να μηδενίσει μία σκακιέρα μας, δεν μπορώ να τον κατηγορήσω για ανηθικότητα.
Σε τι διαφέρω όμως από τον άλλο αρχηγό; Σε τι διαφέρει ο παίκτης που θα αρνηθεί να ακούσει την προτροπή του αρχηγού για ισοπαλία, από τον συμπαίκτη του, που θα τη δεχθεί ακόμη κι αν η θέση του είναι καλύτερη; Σε τι διαφέρει η ομάδα που θα επιδιώξει την ισοπαλία με δώδεκα νούλες, με την ομάδα που θα παίξει περήφανα και στα ίσια για την νίκη ρισκάροντας ακόμη και να τα χάσει όλα; Η διαφορά αυτή είναι αξιακή. Η έννοια της περηφάνιας που ανέφερα, το ρομαντικό πνεύμα που αδιαφορεί για το αποτέλεσμα προκειμένου να γευτεί την ένταση και την ηδονή της μάχης έχει αξιακή διαφορά με την επικρατούσα αντίληψη περί αποτελεσματικότητας, η οποία ανέχεται να κατηγορηθεί για σκοπιμότητα προκειμένου να επιτύχει το στόχο της. Είναι αξιακή η εύστοχη κριτική που κάνει ο Παναγιώτης Κονιδάρης μέσω του κείμενού του και των τοποθετήσεών του. Και με βρίσκει ομόθυμο, αν εξαιρέσω δύο θέματα που για μένα είναι ακόμη ανοιχτά. Το θέμα της υποταγής της ατομικής επιδίωξης για χάρη του ομαδικού συμφέροντος και το θέμα της παραίτησης-απόσυρσης.
Οι διαφωνίες που έχουν εγερθεί δείχνουν την ύπαρξη αντανακλαστικών ενός άλλου αξιακού συστήματος. Δεν συμμερίζομαι όμως, πως οι εμπλεκόμενοι, φορείς και πρόσωπα, είναι κατάπτυστοι, δουλοπρεπείς, ή ό,τι άλλο από την ομοβροντία κακοχαρακτηρισμών που εκτοξεύθηκε. Και για μια ακόμη φορά τονίζω ότι είναι πέρα οποιασδήποτε τιμωρίας. Τα αξιακά συστήματα δεν επιβάλλονται, αποτυπώνονται έμπρακτα, βρίσκουν μιμητές, γίνονται κοινός τόπος. Γίνονται αφηγήσεις στα στόματα κάποιων δασκάλων, γίνονται υποδειγματικές συμπεριφορές των γονιών προς τα παιδιά τους, καλλιεργούνται μέσα από το πνεύμα του συναγωνισμού που σέβεται τον αντίπαλο, από το πνεύμα που λέει πως πριν από αντίπαλοι είμαστε συνάνθρωποι και –ίσως– φίλοι. Το διαμορφώνουν οι άνθρωποι ενός συλλόγου, φαίνεται στη νοοτροπία ενός συλλόγου και αν θεωρούμε πως αυτή η νοοτροπία δεν μας ταιριάζει και ότι είναι αδύνατον να τη συνδιαμορφώσουμε, μπορούμε κάλλιστα να επιδιώξουμε να μεταστεγαστούμε σε μια άλλη συλλογικότητα που θα μας εκφράζει. Ή έστω να μην ξαναασχοληθούμε με συλλογικότητες και να παίζουμε σκάκι μόνο όταν καλύπτονται οι όροι που επιβάλλει η συνείδησή μας. Το ευγενές μας πνευματικό άθλημα δεν έχει, ακριβώς, χάσει την τιμή του. Έχει υιοθετήσει το κυρίαρχο αξιακό σύστημα. Και οι φωτεινές εξαιρέσεις, οφείλουν να αναδεικνύονται, από όσους τις αισθάνονται ως τέτοιες, ως φωτεινές, χωρίς να πρέπει να σταλθούν οι μιμητές του κανόνα στο πυρ το εξώτερον.
Ελισσαίος Βλάχος
Περί αξιών και ισοπαλιών
Χαίρετε, με κάποια καθυστέρηση ομολογουμένως, αλλά συνήθως η χρονική απόσταση βοηθάει την κρίση.
Πολύς λόγος έγινε τις τελευταίες βδομάδες για τους διαιτητές (και τους παράγοντες και το σύστημα και τους διοικούντες και τους αρχηγούς) και την ανεπάρκειά τους ή την έλλειψη πυγμής ή την εσκεμμένη οσφυοκαμψία τους. Έτυχε να μην είμαι διαιτητής στις επίμαχες συναντήσεις. Θίγομαι όμως, γιατί θεωρώ πως όποιος και να ήταν από εμάς το ίδιο θα έπραττε.
Η όλη ιστορία κατ' εμέ έχει δύο σκέλη. Ένα ηθικό και ένα κανονιστικό.
Στο κανονιστικό, εκεί εμπλέκονται οι διαιτητές για το θεσμικό τους ρόλο, ακούω μόνο μπούρδες και μεγαλοστομίες περί τιμωριών και αποκεφαλισμών και ανασκολοπισμών. Στη συνάντηση διαιτητών, μια μέρα πριν ξεκινήσει η διοργάνωση, τέθηκε ακριβώς η ερώτηση για το 6-6 με 12 ισοπαλίες. Αποφασίσαμε ότι δεν θα κάνουμε τίποτε γιατί δεν μπορεί να αποδειχθεί εύκολα κάτι. Εκτός αν τα στοιχεία είναι αδιάσειστα. Και νομίζω ότι σωστά αποφασίσαμε. Δεν θεωρείτε προσυνεννόηση ούτε η φημολογία ούτε ακόμη και η επίγνωση της αγωνιστικής πρακτικής. Αν αποφάσιζε κάποιος διαιτητής να μηδενίσει δύο ομάδες, θα τον άδειαζε η επιτροπή ενστάσεων και στη χειρότερη το ΑΣΕΑΔ. Πουθενά δεν λέει ότι απαγορεύεται οι δώδεκα παίκτες μιας ομάδας να προτείνουν, κατόπιν προτροπή του αρχηγού ή έστω με δική τους πρωτοβουλία, ισοπαλία στον αντίπαλο και αυτός είτε με δική του πρωτοβουλία είτε με προτροπή του αρχηγού του να δεχθεί. Ακόμη και η πιπίλα της γελοιοποίησης του αθλήματος στις δύο παρτίδες της Καβάλας θα είχε ως αυστηρότερο αποτέλεσμα να τιμωρηθούν οι συγκεκριμένοι παίκτες και όχι η ομάδα. Οπότε θα είχαμε δύο αμοιβαίους μηδενισμούς και το τελικό σκορ θα έληγε πάλι ισόπαλο με 5-5. Δεν νομίζω ο στόχος όλης αυτής της κριτικής να είναι τα δύο παιδιά και η άγαρμπη ισοπαλία τους. Ούτε φυσικά δεν μπορώ να δεχθώ πως η Καβάλα δεν ήταν η άξια πρωταθλήτρια. Το απέδειξε κατ’ επανάληψη στους αγώνες αυτούς. Κανονιστικά λοιπόν ας σταματήσουν να κρέμονται τα δρεπάνια πάνω από τα κεφάλια δικαίων και αδίκων. Αν αλλάξουν οι κανονισμοί το ξανασυζητάμε. Όχι όμως ότι οι κανονισμοί σώζουν τη χαμένη τιμή του σκακιού, αν πράγματι αυτή έχει χαθεί.
Το ηθικό κομμάτι έχει ενδιαφέρον. Ποια είναι τα ερωτήματά μας όμως;
Είναι μεμπτή η ισοπαλία εν γένει;
Όχι. Υπάρχουν πολλές μαχητικότατες ισοπαλίες.
Είναι μεμπτή η επιδίωξη της ισοπαλίας;
Πάλι όχι, εφ’ όσον μέσα σ’ αυτή την κατηγορία υπάρχουν περιπτώσεις όπου κάποιος παίκτης δεν αισθάνεται βέβαιος για τον εαυτό του ότι μπορεί να διεκδικήσει τη νίκη και καταφεύγει σε τριπλές επαναλήψεις ή υπεραπλοποιήσεις της θέσης. Σε μερικές περιπτώσεις μάλιστα, όπου υπάρχει και διαφορά δυναμικότητας, βλέπουμε να προτείνει ισοπαλία ο ασθενέστερος παίκτης στον τυπικά ισχυρότερο παρότι ο ασθενέστερος έχει ελαφρά υλική υπεροχή. Μπορεί να κατηγορήσει κανείς κάποιον παίκτη για ανηθικότητα σε μια τέτοια περίπτωση; Σαφώς όχι. Για έλλειψη αγωνιστικού πνεύματος ναι, όχι όμως για ηθικώς μεμπτή συμπεριφορά.
Είναι μεμπτή η σύντομη ισοπαλία;
Σε ατομικό επίπεδο, η σύντομη ισοπαλία μεταξύ δύο παικτών είναι διαδεδομένη πρακτική. Επίσης δεν εγέρθηκε ποτέ ηθικό θέμα για αυτό. Ακόμη και η αλλαγή των κανονισμών περί ισοπαλίας έγινε για χάρη των χορηγών και των διοργανωτών και όχι διότι μπορεί να εκμαιευτεί η αγωνιστική διάθεση των παικτών. Είναι πολύ εύκολο για δύο παίκτες που έχουν αποφασίσει ισοπαλία να το κάνουν να φανεί ότι προέκυψε μετά από φυσιολογική μάχη. (Άραγε κι αυτό δεν είναι υποκριτικό; Να απαιτούμε δια του φαίνεσθαι κάτι διαφορετικό από την ουσία;)
Κάθε σύντομη ισοπαλία είναι προσυμφωνημένη;
Οι παίκτες (οι κορυφαίοι τουλάχιστον) δεν συζητούν συνήθως εκ των προτέρων για τη συμφωνία ισοπαλίας. Αν γνωρίζουν τον αντίπαλο και έχουν την άνεση, μπορεί να τον ρωτήσουν αν θα παίξει για νίκη. Συνήθως η πρόθεσή τους φαίνεται με το που κάθονται στη σκακιέρα. Γνωρίζουν και οι δύο αν τους βολεύει το αποτέλεσμα, αν πρέπει να κρατήσουν δυνάμεις, τσεκάρονται λίγο με τα μάτια και κάποια στιγμή παίρνει την πρωτοβουλία κάποιος από τους δύο να προτείνει την ισοπαλία. Κάποιος έγραψε πολύ σωστά ότι όποια κουβέντα και να έχει προηγηθεί, η συμφωνία γίνεται επί της σκακιέρας και κανείς δεν εγγυάται ότι κάποιος από τους παίκτες δεν θα αποφασίσει τελευταία στιγμή να διεκδικήσει τη νίκη. Ακόμη και αυτοί που παραδοσιακά δεν παίζουν για νίκη μεταξύ τους , επειδή τους συνδέει συγγένεια, φιλία ή άλλοι δεσμοί, δεν κάθονται να το συζητήσουν από πριν. Παίζουν λίγες κινήσεις στη σκακιέρα, κοιτιούνται και δίνουν τα χέρια. Στην πράξη λίγες είναι οι περιπτώσεις που ο ένας παίκτης λέει στον άλλο από πριν να κάνουν ισοπαλία.
Είναι μεμπτό το να πουν δυο παίκτες πριν από την έναρξη του αγώνα να κάνουν ισοπαλία;
Εδώ νομίζω ότι ερχόμαστε αντιμέτωποι με τη φύση του παιχνιδιού του σκακιού και τη δυνατότητα της ισοπαλίας. Το σκάκι είναι από τα παιχνίδια που περιλαμβάνουν την ισοπαλία. Και η ισοπαλία είναι αγωνιστικός στόχος. Και κάθε αγωνιστικός στόχος κουβαλάει και την αντίστοιχη αγωνιστική διάθεση. Αν τώρα και οι δύο παίκτες δείχνουν την ίδια αγωνιστική διάθεση είναι πολύ φυσιολογικό να παίξουν με τέτοιο τρόπο έτσι ώστε ούτε να απειλήσουν τον αντίπαλο ούτε να εκθέσουν την άμυνά τους. Το σκάκι δεν έχει προκαθορισμένο χρόνο. Μία νίκη μπορεί να επιτευχθεί σε λίγα λεπτά και σε αρκετές ώρες. Το ίδιο και μια ισοπαλία. Στα ομαδικά αθλήματα που περιλαμβάνουν την ισοπαλία, ο χρόνος των 90 (ή όσων) λεπτών καθιστά κουραστική την έλλειψη αγωνιστικής διάθεσης. Παρόλα αυτά, ούτε εκεί εμποδίζονται δύο ομάδες να κάνουν ισοπαλία, επειδή τους συμφέρει αμοιβαία, χωρίς να προσυνεννοηθούν, απλώς αποφεύγοντας κάποια ρίσκα. Στο σκάκι μπορούμε να γλυτώσουμε αυτό το μαρτύριο και να κάνουμε ισοπαλία, επειδή μας συμφέρει το αποτέλεσμα, σε λίγα λεπτά και να μην σέρνουμε την έλλειψη διάθεσης για μάχη μέχρι να πείσουμε κάποιους ότι πράγματι αγωνιζόμαστε και δεν κάνουμε αγγαρεία.
Είναι μεμπτό οι παίκτες να λειτουργήσουν σύμφωνα με τις προτροπές του αρχηγού και να προτείνουν ή να δεχθούν ισοπαλία;
Κάθε ομάδα έχει τους στόχους της. Όποιος παίκτης συμμερίζεται τους στόχους της ομάδας και αποφασίζει να υποτάξει την προσωπική του όρεξη για χάρη του ομαδικού συμφέροντος δεν μπορεί να μέμφεται για ανηθικότητα.
Αν υπάρχει, λοιπόν, πρόβλημα, τότε αυτό δεν εντοπίζεται στην ισοπαλία, όποια μορφή αν έχει αυτή, αλλά στην έλλειψη αγωνιστικής διάθεσης και στο αν πρέπει να λειτουργήσεις προς όφελος του fair play ακόμη και εις βάρος των συμφερόντων της ομάδας σου.
Κατ’ αρχάς να δώσω τρία αντιπαραδείγματα για την καταστρατήγηση του fair play, εκτός από την ισοπαλία 6-6 με δώδεκα ισοπαλίες. Είναι η ισοπαλία 6-6 με 6 ισοπαλίες και από 3 νίκες σε κάθε ομάδα εκεί που οι διαφορές ΕΛΟ είναι καθοριστικές. Αφήνουμε τις 6 παρτίδες να κριθούν όπως είναι αναμενόμενο και συμφωνούμε ισοπαλία στις άλλες έξι. Πιο κομψό, δεν βρίσκεται; Ταιριαστό με την εθελοτυφλία μας. Ας αφήσουμε όμως το 6-6 και ας πάμε στο 6-5. Νομίζω το έθιξε και ο Τάκης Δρεπανιώτης κάπως παρόμοια. Το σκορ είναι 6-5 εις βάρος μας. Θέλουμε δύο βαθμούς, της νίκης, για να σωθούμε. Άμα κερδίσει η τελευταία μας σκακιέρα θα έρθουμε 6-6, θα πάρουμε μόνο έναν βαθμό και μετά θα κληρωθούμε με δύσκολη ομάδα, οπότε αντίο στόχοι. Τι κάνω ως αρχηγός; Δέχομαι ισοπαλία στην τελευταία σκακιέρα, οδηγώντας την ομάδα στην ήττα και περιμένω να κληρωθούμε με μια εύκολη ομάδα για να κάνουμε τους δύο βαθμούς στην τελευταία αγωνιστική. Ωραίος αλήθεια τρόπος για να ξεγελάσεις τα λαγωνικά του fair play. Τελευταίο και πιο ζόρικο. Το σκορ είναι 5,5-5,5. Μόνο νίκη χρειαζόμαστε για την επίτευξη του στόχου (ή ακόμη χειρότερα, το αποτέλεσμα είναι αδιάφορο για την ομάδα μου αλλά εγώ, ας πούμε, που έχω μείνει τελευταίος θέλω να παίξω). Το οφθαλμοφανές αποτέλεσμα, όμως, στη σκακιέρα είναι η ισοπαλία. Αν γίνει αυτή η ισοπαλία στη σκακιέρα άρα και στον αγώνα, ευνοείται μια τρίτη ομάδα. Παίζω όμως για νίκη σε μια νεκρή θέση και τελικά παραβιάζω, χάνω και το συνολικό αποτέλεσμα δεν έρχεται ισοπαλία. Και η τρίτη ομάδα που περιμένει να έρθει το δίκαιο αποτέλεσμα, έτσι όπως εξελίχθηκαν οι αγώνες, την πατάει επειδή εγώ δεν σεβάστηκα τη θέση και την ικανότητα τού αντιπάλου μου. Δεν είναι λοιπόν, μόνο το 6-6 με 12 ισοπαλίες έλλειψη fair play, αλλά είναι το πιο εύκολο να μυριστούμε, ιδίως αν γίνουν γρήγορα. Δεν είναι όμως υποκριτικό. Δύο ομάδες (ή έστω δύο αρχηγοί) βάζουν το συμφέρον τους πάνω από τη μαχητική νοοτροπία και δεν ντρέπονται να το δείξουν. Υπάρχουν πολλά unfair που μπορούν να κρίνουν τους αγωνιστικούς στόχους των ομάδων σ’ ένα πρωτάθλημα. Unfair, θα μπορούσε να πει κανείς πως είναι να μην κατεβάζεις την πιο ισχυρή σου σύνθεση σε κάθε αγωνιστική και ακόμη να μην παίζεις με την ίδια μαχητική διάθεση σε κάθε γύρο. Γιατί, θα πει η ασθενής ομάδα Α στην ισχυρή, κατέβασες μαζί μας την πιο δυνατή σου σύνθεση και έπαιξες με στόχο το 12-0 και μας διέλυσες, ενώ μόλις είχες μαθηματικά κατακτήσει το πρωτάθλημα, κατέβασες κάποιους πιτσιρικάδες και ήρθες 7-5 με την ασθενή ομάδα Β; Αν είχαμε πάρει και μεις 5 πόντους μαζί σου τώρα θα είχαμε σωθεί. Μπορεί όμως να κατηγορήσει κανείς την ισχυρή ομάδα γιατί θέλησε να ξεκουράσει κάποιους παίκτες, ή να δώσει ευκαιρίες σε κάποιους άλλους ή ακόμη και ταπεινά να γλυτώσει κάποια χρήματα, επειδή δεν θα χρησιμοποιήσει τους κορυφαίους της για μία ή δύο παρτίδες;
Για μένα το όλο πρόβλημα εντοπίζεται στην έλλειψη αγωνιστικού πνεύματος και μαχητικής διάθεσης, από την οποία πηγάζει και το fair play. Επαναλαμβάνω ότι αυτό δεν είναι θέμα κανονισμών και γι’ αυτό οι τοποθετήσεις περί τιμωριών μου φαίνονται άστοχες. Δεν είναι και θέμα ηθικό κατ’ εμέ, μιας και δεν επιστρατεύεται κάποιο δόλιο μέσο στην συμφωνία ισοπαλίας, αλλά γίνεται χρήση των διαθέσιμων μέσων για την επίτευξη ενός στόχου. Όταν εμπλέκεσαι σε μια αγωνιστική διαδικασία, μπορείς να χρησιμοποιήσεις όλα τα μέσα που σου διατίθενται για να επιτύχεις το προσδοκώμενο αποτέλεσμα. Παράδειγμα: Ως αρχηγός δεν εξετάζω την εγκυρότητα των δελτίων των αντιπάλων, αν κάποιος όμως το πράξει και καταφέρει να μηδενίσει μία σκακιέρα μας, δεν μπορώ να τον κατηγορήσω για ανηθικότητα.
Σε τι διαφέρω όμως από τον άλλο αρχηγό; Σε τι διαφέρει ο παίκτης που θα αρνηθεί να ακούσει την προτροπή του αρχηγού για ισοπαλία, από τον συμπαίκτη του, που θα τη δεχθεί ακόμη κι αν η θέση του είναι καλύτερη; Σε τι διαφέρει η ομάδα που θα επιδιώξει την ισοπαλία με δώδεκα νούλες, με την ομάδα που θα παίξει περήφανα και στα ίσια για την νίκη ρισκάροντας ακόμη και να τα χάσει όλα; Η διαφορά αυτή είναι αξιακή. Η έννοια της περηφάνιας που ανέφερα, το ρομαντικό πνεύμα που αδιαφορεί για το αποτέλεσμα προκειμένου να γευτεί την ένταση και την ηδονή της μάχης έχει αξιακή διαφορά με την επικρατούσα αντίληψη περί αποτελεσματικότητας, η οποία ανέχεται να κατηγορηθεί για σκοπιμότητα προκειμένου να επιτύχει το στόχο της. Είναι αξιακή η εύστοχη κριτική που κάνει ο Παναγιώτης Κονιδάρης μέσω του κείμενού του και των τοποθετήσεών του. Και με βρίσκει ομόθυμο, αν εξαιρέσω δύο θέματα που για μένα είναι ακόμη ανοιχτά. Το θέμα της υποταγής της ατομικής επιδίωξης για χάρη του ομαδικού συμφέροντος και το θέμα της παραίτησης-απόσυρσης.
Οι διαφωνίες που έχουν εγερθεί δείχνουν την ύπαρξη αντανακλαστικών ενός άλλου αξιακού συστήματος. Δεν συμμερίζομαι όμως, πως οι εμπλεκόμενοι, φορείς και πρόσωπα, είναι κατάπτυστοι, δουλοπρεπείς, ή ό,τι άλλο από την ομοβροντία κακοχαρακτηρισμών που εκτοξεύθηκε. Και για μια ακόμη φορά τονίζω ότι είναι πέρα οποιασδήποτε τιμωρίας. Τα αξιακά συστήματα δεν επιβάλλονται, αποτυπώνονται έμπρακτα, βρίσκουν μιμητές, γίνονται κοινός τόπος. Γίνονται αφηγήσεις στα στόματα κάποιων δασκάλων, γίνονται υποδειγματικές συμπεριφορές των γονιών προς τα παιδιά τους, καλλιεργούνται μέσα από το πνεύμα του συναγωνισμού που σέβεται τον αντίπαλο, από το πνεύμα που λέει πως πριν από αντίπαλοι είμαστε συνάνθρωποι και –ίσως– φίλοι. Το διαμορφώνουν οι άνθρωποι ενός συλλόγου, φαίνεται στη νοοτροπία ενός συλλόγου και αν θεωρούμε πως αυτή η νοοτροπία δεν μας ταιριάζει και ότι είναι αδύνατον να τη συνδιαμορφώσουμε, μπορούμε κάλλιστα να επιδιώξουμε να μεταστεγαστούμε σε μια άλλη συλλογικότητα που θα μας εκφράζει. Ή έστω να μην ξαναασχοληθούμε με συλλογικότητες και να παίζουμε σκάκι μόνο όταν καλύπτονται οι όροι που επιβάλλει η συνείδησή μας. Το ευγενές μας πνευματικό άθλημα δεν έχει, ακριβώς, χάσει την τιμή του. Έχει υιοθετήσει το κυρίαρχο αξιακό σύστημα. Και οι φωτεινές εξαιρέσεις, οφείλουν να αναδεικνύονται, από όσους τις αισθάνονται ως τέτοιες, ως φωτεινές, χωρίς να πρέπει να σταλθούν οι μιμητές του κανόνα στο πυρ το εξώτερον.
Ελισσαίος Βλάχος
Εικόνες
«Αλλάζουν όλα εδώ κάτω με ορμή». Η μοναξιά του σκακιστή σε μια αίθουσα που άδειασε σε ελάχιστο χρόνο, σαν ο κόσμος να σκάρωσε μια φάρσα. Τελικό στάδιο στην παρτίδα Παπασταυρόπουλου - Ράγκερ, διασυλλογικό πρωτάθλημα Α' εθνικής κατηγορίας 2009, Καλλιθέα Χαλκιδικής, η οποία έληξε ισόπαλη σε 129 κινήσεις. (Φωτογραφία του Παναγή Σκλαβούνου από το http://www.zinonchess.gr/)
Από πρόσφατα τουρνουά
Θέσεις που προέκυψαν σε πρόσφατα τουρνουά του εξωτερικού:
Perelshteyn (2535) - Kovalyov (2557), Edmonton 2009
Από τον 8ο γύρο του καναδικού όπεν. Η τελευταία κίνηση του μαύρου ήταν 37...Nb4-c2, απειλώντας τη βασίλισσα. Πώς κερδίζουν αμέσως τα λευκά;
Hebden (2468) - Prasad (2556), Edinburgh 2009
Από το 116ο (!) πρωτάθλημα Σκωτίας, που ολοκληρώθηκε πριν λίγες μέρες και διεξήχθη -όπως όλα τα τελευταία χρόνια- με τη μορφή διεθνούς όπεν. Πώς διασώζονται τα μαύρα με ισοπαλία;
E. Lie (2457) - Urkedal (2333), Bergen 2009
Και μια δυσκολότερη θέση. Από το εθνικό πρωτάθλημα Νορβηγίας 2009. Παίζουν τα λευκά. Η συνέχεια 54.c8=Q Rxc8 55.Kxc8 f1=Q 56.Rxf1 Kxf1 57.Kb7 f5 58.Kb6 f4 59.Kxa5 f3 60.Kb6 f2 61.a5 Ke2 62.a6 f1=Q 63.a7 Qf3 οδηγεί όπως είναι φανερό σε νίκη των μαύρων. Πώς διασώζονται τα λευκά;
Perelshteyn (2535) - Kovalyov (2557), Edmonton 2009
Από τον 8ο γύρο του καναδικού όπεν. Η τελευταία κίνηση του μαύρου ήταν 37...Nb4-c2, απειλώντας τη βασίλισσα. Πώς κερδίζουν αμέσως τα λευκά;
Hebden (2468) - Prasad (2556), Edinburgh 2009
Από το 116ο (!) πρωτάθλημα Σκωτίας, που ολοκληρώθηκε πριν λίγες μέρες και διεξήχθη -όπως όλα τα τελευταία χρόνια- με τη μορφή διεθνούς όπεν. Πώς διασώζονται τα μαύρα με ισοπαλία;
E. Lie (2457) - Urkedal (2333), Bergen 2009
Και μια δυσκολότερη θέση. Από το εθνικό πρωτάθλημα Νορβηγίας 2009. Παίζουν τα λευκά. Η συνέχεια 54.c8=Q Rxc8 55.Kxc8 f1=Q 56.Rxf1 Kxf1 57.Kb7 f5 58.Kb6 f4 59.Kxa5 f3 60.Kb6 f2 61.a5 Ke2 62.a6 f1=Q 63.a7 Qf3 οδηγεί όπως είναι φανερό σε νίκη των μαύρων. Πώς διασώζονται τα λευκά;
Πέμπτη 23 Ιουλίου 2009
Φωκικά 2009
Άποψη της Άμφισσας σε επιστολικό δελτάριο του 1918
Η Ένωση Σκακιστών Άμφισσας διοργανώνει το 3ο Ανοικτό Τουρνουά "Φωκικά 2009" στις 4, 5 & 6 Σεπτεμβρίου 2009. Οι αγώνες θα διεξαχθούν με ελβετικό σύστημα 6 γύρων, χρόνο σκέψης 45΄ και 15΄΄ και θα υπολογιστούν για αξιολόγηση εθνικού έλο. Ένα από τα καινούργια στοιχεία της φετινής διοργάνωσης είναι ο νέος χώρος που θα διεξαχθούν οι αγώνες, στο Πνευματικό Κέντρου Δήμου Άμφισσας, στην κεντρική πλατεία της πόλης. Είναι ένας χώρος άριστα κλιματιζόμενος, με υπέροχο φυσικό και τεχνητό φωτισμό. Σύνολο χρηματικών επάθλων: 2.400€. Πληροφορίες στα τηλέφωνα 6932380187 & 6936706652/
Η αναλυτική προκήρυξη των αγώνων στο δικτυακό τόπο: http://www.eskachess.gr/
Τετάρτη 22 Ιουλίου 2009
Biel 2009
Οι συμμετέχοντες στο κλειστό τουρνουά των γκρανμέτρ της ελβετικής πόλης Μπιλ, σε αναμνηστική φωτογραφία. Από αριστερά προς τα δεξιά: Ιβαντσούκ, Αλεξέεβ, Γκέλφαντ, Καρουάνα, Μορόζεβιτς, Βασιέ-Λαγκράβ.
Η βαθμολογία μετά τον 3ο γύρο:
1. Alexander Morozevich (RUS, 2751) 2.5
2. Vassily Ivanchuk (UKR, 2703) 2
3. Maxime Vachier-Lagrave (FRA, 2703) 1.5
4. Fabiano Caruana (ITA, 2670) 1
Boris Gelfand (ISR, 2755) 1
Evgeny Alekseev (RUS, 2714) 1
Οι παρτίδες ξεκινούν καθημερινά στις 3 μ.μ. ώρα Ελλάδας και αναμεταδίδονται ζωντανά μέσω ίντερνετ.
Δικτυακός τόπος: http://www.bielchessfestival.ch/en/home
Σαν Άνθρωποι
Τρίτη 21 Ιουλίου 2009
Canadian Open 2009
Οι γκρανμέτρ Σίροβ (αριστ.) και Μιχαλέβσκι (δεξ.), νο1 και νο5 των αγώνων αντίστοιχα στην αρχική κατάταξη, σύμφωνα με τους βαθμούς αξιολόγησης.
Ολοκληρώθηκε στο Έντμοντον, το Canadian Open. Νικητής αναδείχθηκε ο Μαρκ Μπλουβστάιν (Καναδάς, 2598) ο οποίος συγκέντρωσε 7,5 βαθμούς σε 9 αγώνες.
Αναλυτικά η βαθμολογία στην κορυφή:
1. Mark Bluvshtein (2598) 7,5
2. Edward Porper (2510) 7,5
3. Alexei Shirov (2748) 7
4. Michael Adams (2699) 7
5. Eugene Perelshteyn (2588) 7
6. Irina Krush (2481) 7
7. John C Yoos (2442) 7
8. Jonathan Tayar (2392) 7
(203 συμμετοχές)
Shirov 2748 - Ganguly 2637, Edmonton 2009 (French, C18)
1. e4 e6 2. d4 d5 3. Nc3 Bb4 4. e5 c5 5. a3 Bxc3+ 6. bxc3 Ne7 7. Qg4 Qc7 8.Qxg7 Rg8 9. Qxh7 cxd4 10. Ne2 Nbc6 11. f4 Bd7 12. Qd3 dxc3 13. Qxc3 O-O-O 14.Rb1 Nf5 15. Rg1 d4 16. Qd3 Na5 17. Rb4 Nc6 18. Rc4 Be8 19. g4 Nh4 20. Rg3 f621. exf6 Bg6
22. Rxc6!! Qxc6 23. Nxd4 Qh1 24. f5 exf5 25. Bf4 Be8 26. Qc4+ Bc627. Qe6+ Bd7 28. Rc3+ 1-0.
Μπορείτε να δείτε την παρτίδα εδώ
Porper 2510 - Mikhalevski 2631, Edmonton 2009 (Grunfeld, D87)
1. d4 Nf6 2. c4 g6 3. Nc3 d5 4. cxd5 Nxd5 5. e4 Nxc3 6. bxc3 Bg7 7. Bc4 c5 8.Ne2 Nc6 9. Be3 O-O 10. O-O Bd7 11. Rb1 Qc7 12. Bd3 Rfd8 13. h3 Be8 14. d5 Ne515. c4 a6 16. Nc1 Rab8 17. f4 Nd7 18. Qc2 Nb6 19. Ne2 Na4 20. e5 b5 21. Nc3 Nxc3 22. Qxc3 e6 23. Be4 exd5 24. cxd5 c4 25. Bd4 f5 26. exf6 Bf8 27. Be5 Qc5+28. Kh1 Rb7 29. f5 Rxd5 30. Bxd5+ Qxd5 31. Rbd1 Qc6 32. Rd8 b4 33. Qg3 c3
34.Bd6! Bxd6 35. Rxd6 Qb5 36. Re1 Rb8 37. Qe3 c2 38. Qe7 Qb7 39. Qxb7 Rxb7 40.Rxe8+ Kf7 41. Rc8 1-0.
Μπορείτε να δείτε την παρτίδα εδώ
***Επίσημος δικτυακός τόπος:
http://monroi.com/2009-canadian-open-chess-championship-home.html
Δευτέρα 20 Ιουλίου 2009
Summer Cup 2009
Η γνωστή WGM Αναστασία Κάρλοβιτς από την Ουκρανία, συμμετέχει στο όπεν διεθνές τουρνουά Summer Cup που διεξάγεται στο Πόρτο Καρράς της Χαλκιδικής.
***74 σκακιστές και σκακίστριες από 7 χώρες συμμετέχουν στο Summer Cup 2009. Ισχυρότερος σκακιστής σύμφωνα με τους βαθμούς αξιολόγησης εμφανίζεται ο Ρομπέρτο Κουτίροβ (2360), από την ΠΓΔ Μακεδονίας. Μετά τις συναντήσεις του 3ου γύρου, στην πρώτη θέση ισοβαθμούν οι Αναστάσης Παυλίδης (2348), Αντώνης Χατζημανώλης (2296) και Κατερίνα Παυλίδου (2179) με ισάριθμες νίκες.
Δικτυακός τόπος: http://www.greekchess.com/cup2009/
Κυριακή 19 Ιουλίου 2009
Φωτοκουίζ
Ντάμα: Game Over
Στις 19 Ιουλίου 2007, μια καναδική ερευνητική ομάδα του πανεπιστημίου της Αλμπέρτα ανακοίνωσε ότι το παιχνίδι της ντάμας (checkers) καταχωρήθηκε σε πίνακες δεδομένων (tablebases) για όλες τις δυνατές κινήσεις που μπορούν να παιχτούν, δηλαδή εξαντλήθηκε. Το πρόγραμμα που κατασκεύασαν λέγεται Chinook. Χρειάστηκαν δύο δεκαετίες για να κοσκινήσουν οι υπολογιστές όλες τις δυνατές θέσεις που μπορούν να προκύψουν και έτσι αποδείχθηκε ότι με τέλειο παιχνίδι και από τους δύο παίκτες (perfect play) μία παρτίδα λήγει ισόπαλη. Το υποπτεύονταν, αλλά δεν είχε αποδειχθεί. Το πρόγραμμα, γνωρίζει εκ των προτέρων, σε κάθε θέση, ποια είναι η καλύτερη δυνατή κίνηση. Η οριστική εξάντληση του παιχνιδιού της ντάμας, όπως παρατηρεί κανείς, δεν είναι προϊόν «έξυπνων αλγορίθμων», αλλά βασίζεται στην καθαρή μορφή της υπολογιστικής ικανότητας.
Ο επικεφαλής της ομάδας Τζόναθαν Σάφερ είπε, ότι για το σκάκι, η ημέρα που ένας υπολογιστής θα εξανλήσει όλες τις δυνατές κινήσεις και θα αποφασίσει τελεσίδικα αν με τέλειο παιχνίδι κερδίζουν τα λευκά, ή προκύπτει ισοπαλία ή...κερδίζουν τα μαύρα (μπορεί κανείς να το αποκλείσει εντελώς;) φαίνεται να είναι πολύ μακριά, πολύ πέρα από τα βιολογικά όρια της ανθρώπινης ζωής και πολύ πέρα από τα όρια του σημερινού τεχνολογικού πολιτισμού. Το Fritz και το Chinook χρησιμοποιούν παραπλήσιους αλγόριθμους. Η διαφορά είναι στο πλήθος των δυνατών θέσεων του κάθε παιχνιδιού. 10^20 στη ντάμα και 10^40 στο σκάκι. Η διαφορά των 20 μηδενικών είναι κολοσσιαία (αν ένας υπολογιστής χρειαζόταν 1 nanosecond για να εξαντλήσει το παιχνίδι της ντάμας, θα χρειαζόταν 3.000 χρόνια για να εξαντλήσει το σκάκι).
Διαβάστε σχετικό άρθρο στη ChessBase
Διαβάστε σχετικό άρθρο στο BBC
Μπορείτε να παίξετε online εναντίον του Chinook εδώ
(Πρώτη δημοσίευση: 21 Ιουλίου 2007)
Σάββατο 18 Ιουλίου 2009
Σαν Σεμπαστιάν 2009
Ο Αμερικανός Χικάρου Νακαμούρα (2710) κέρδισε το ισχυρό κλειστό διεθνές τουρνουά του Σαν Σεμπαστιάν συγκεντρώνοντας 6,5 βαθμούς σε 9 αγώνες (απόδοση 2845).
Ο πίνακας της τελικής βαθμολογίας, από το site της chessbase (κλικ στην εικόνα για μεγέθυνση).
Ο Νακαμούρα ισοβάθμησε στην πρώτη θέση με τον Ουκρανό Πονομαριόβ, τον οποίο κέρδισε στη συνέχεια σε αγώνες κατάταξης-μπλιτς. Τελευταίος στη βαθμολογία ο πρώην παγκόσμιος πρωταθλητής Ανατόλι Κάρποβ με 1,5 βαθμό...
Nakamura 2710 - Vallejo Pons 2695, San Sebastian 2009 (Scandinavian, B01)
1. e4 d5 2. exd5 Qxd5 3. Nc3 Qd6 4. d4 Nf6 5. Nf3 c6 6. Ne5 Nbd7 7. Bf4 Nd5 8. Nxd5 Nxe5 9. Bxe5 Qxd5 10. c4 Qa5+ 11. Qd2 Qxd2+ 12. Kxd2 Bf5 13. Kc3 e614. Be2 O-O-O 15. Rad1 f6 16. Bf4 g5 17. Be3 h5 18. h3 Bd6 19. b4 Bc7 20.a4 a6 21. Kb3 Bg6 22. Rhf1 e5 23. dxe5 Bxe5 24. b5 axb5 25. cxb5 cxb5 26.axb5 Kb8 27. Bc4 Rc8 28. Kb4 Rhe8 29. b6 g4 30. hxg4 hxg4 31. Rfe1 Rc6 32.Bc5 Kc8 33. Re3 Rd8 34. Rxd8+ Kxd8 35. Bd5 Kd7
36. Kb5 Rc8 37. Bxb7 Rh8 38.Bc6+ Ke6 39. b7 1-0.
Μπορείτε να δείτε την παρτίδα εδώ
Vachier Lagrave 2703 - Karpov 2645, San Sebastian 2009 (Petroff, C42)
1. e4 e5 2. Nf3 Nf6 3. Nxe5 d6 4. Nf3 Nxe4 5. d4 d5 6. Bd3 Be7 7. O-O Nd6 8. Ne5 O-O 9. Qf3 c6 10. Re1 Nd7 11. Bf4 Re8 12. Nd2 Nf8 13. c4 dxc4 14.Ndxc4 Be6 15. Ne3 f6 16. N5g4 Nf7 17. d5 cxd5 18. Bb5 Bd7 19. Bxd7 Qxd7 20.Nxd5 Bd8 21. Rxe8 Qxe8 22. Qb3 b6 23. Nge3 Rc8 24. Nf5 Rc6
25. Bd6 Ng6 26.Bb4 Re6 27. h4 a5 28. Bc3 a4 29. Qc4 h5 30. Rd1 Nf8 31. Nf4 b5 32. Qd5 Rb6 33. Nxh5 Qc6 34. Qxc6 Rxc6 35. Nhxg7 Rc4 36. Nh5 Nh7 37. a3 1-0.
Μπορείτε να δείτε την παρτίδα εδώ
***Αναλυτική παρουσίαση του τουρνουά:
http://www.chessbase.com/newsdetail.asp?newsid=5589
***Επίσημο site:
http://www.donostiachess.com/en/
Πέμπτη 16 Ιουλίου 2009
Η ισοπαλία
Του Παναγιώτη Κονιδάρη
Ζούσε κάποτε σε μια μακρινή χώρα στην Ανατολή ένας πανίσχυρος χαλίφης. Ήταν σκληρός και δραστήριος, με κοφτερό μυαλό, πάει να πει επικίνδυνος. Ο ηγεμόνας εκείνος είχε βρει έναν πολύ καλό τρόπο για να διατηρεί στο βασίλειό του την ειρήνη. Γνωρίζοντας πόσο οξύθυμοι και φιλοπόλεμοι μπορούσαν να αποδειχθούν οι εμίρηδές του, είχε κατορθώσει, άλλοτε με ακριβά δώρα, άλλοτε με πειθώ αλεπούς κι άλλοτε πάλι με λιγότερο γαλαντόμες πρακτικές, να τους πείσει πως ο πόλεμος δεν εξυπηρετούσε τα συμφέροντά τους. Ο πόλεμος, έλεγε, ήταν παιδί της οπισθοδρόμησης και κουσούρι κακό της ράτσας τους. Στην πραγματικότητα βέβαια ήξερε πως ο πόλεμος δε μένει ποτέ στα σοκάκια, μα γοργά κυλάει κι απλώνεται σαν ορμητικό ρυάκι και στους δρόμους τους κεντρικούς και ίσως κάποτε να έφτανε και στο πλουμιστό παλάτι, στο οποίο ζούσε ο ίδιος με τη βασιλική φαμελιά και τους καλοθρεμμένους συμβουλάτορές του.
Ήξερε όμως καλά ο πονηρός χαλίφης πως οι μνησικακίες, οι έριδες και οι αψιμαχίες κυλούσαν μέσα στο αίμα των υπηκόων του. Γι’ αυτό και τους είχε αναγκάσει να λύνουν τις διαφορές τους με έναν, αν μη τι άλλο, πρωτότυπο όσο και αναίμακτο τρόπο. Αντί να αρματώνουν σιδερόφρακτους στρατούς, αντί να ερημώνουν τα σπίτια και τα χωράφια από αντρίκια χέρια, αντί να σπαταλούν χρυσά νομίσματα σε τόξα και γιαταγάνια και να καίνε τα σπαρτά και να ξεχερσώνουν τη γη και να σφάζουν τα κοπάδια και να ματοκυλάνε τους ανήμπορους και τους μάχιμους ομάδι, τους έβαζε να ξεκαθαρίζουν τα νιτερέσα τους παίζοντας σκάκι. Ναι, σκάκι!
Μια φορά λοιπόν το χρόνο, μάζευε όλους τους εμίρηδες σε κάποιο από τα θερινά του ανάκτορα και τους έβαζε να παίζουν μεταξύ τους, ώστε να εκτονωθεί το συσσωρευμένο μένος πάνω στην ξύλινη σκακιέρα, κι όχι στα εδάφη της επικράτειάς του. Με τον τρόπο αυτό η χώρα ευημερούσε, μα ευημερούσε και το πολύπλοκο εκείνο παιχνίδι, το σκάκι. Οι εμίρηδες γνώριζαν πολύ καλά πως το να μην είσαι ικανός παίκτης σου στερούσε όχι μόνο δόξα και φήμη, όχι μόνο την εύνοια του παντοδύναμου χαλίφη, μα και σημαντικά πλούτη, απ’ αυτά που προσπορίζει πάντα το κύρος. Οι αξιωματούχοι που δεν κατάφερναν να διακριθούν σε τέτοιους αγώνες, σχεδόν πάντα υποβιβάζονταν σε πιο παρακατιανές κάστες, βούλιαζαν στην ανυποληψία και απαιτούνταν από μέρους τους σκληρή και επίπονη προσπάθεια για να αξιωθούν να βρεθούν ξανά κοντά στο θρόνο.
Όπως εύκολα αντιλαμβάνεται κανείς, το σκάκι είχε γίνει το σύμβολο της δύναμης και της κυριαρχίας και κάθε εμίρης φρόντιζε να εξασκείται σ’ αυτό πολύ πιο συχνά απ’ όσο στις καμηλοδρομίες ή στο κυνήγι με γεράκια. Επιπλέον, μεριμνούσε ώστε τα παιδιά του και τα παιδιά των παιδιών του να ασχολούνται εξ απαλών ονύχων με το παιχνίδι, όπως εξάλλου συνέβαινε και με τους απρόθυμους υπηκόους του. Έτσι γινόταν, και το σκάκι είχε αποκτήσει κανονιστική θέση σ’ ολάκερο το χαλιφάτο, αφού όσο μεγαλύτερη δυναμικότητα επιτύγχανε κάποιος, τόσο αυξάνονταν και οι πιθανότητες ανάρρησης σε σημαντικούς διοικητικούς θώκους.
Ωστόσο τα εξήντα τέσσερα τετράγωνα της σκακιέρας δεν ήταν αποκλειστικά πεδίο μάχης λαμπρό. Υπήρχαν φορές που είχαν αναδείξει προσωρινές ή μονιμότερες συμμαχίες, που συνήθως καθορίζονταν από τις συγκυρίες ή τις επί μέρους επιδιώξεις των αξιωματούχων. Υπήρχε και μια περίπτωση δύο αντρών όπου η μάχη με τους άσπρους και μαύρους πεσσούς ήταν προέκταση της φιλίας τους. Μιας φιλίας ονομαστής και αξιομνημόνευτης σε όλο το βασίλειο. Ο ένας ήταν ένας γηραιός εμίρης με μακριά λευκή γενειάδα. Θεωρούνταν τόσο σοφός που τον αποκαλούσαν ακριβώς έτσι : ο Σοφός. Ο άλλος δεν ήταν παρά ο νεαρότερος από όσους συμμετείχαν σ’ εκείνους τους ιδιότυπους αγώνες. Η βαθιά φιλία που συνέδεε τους δύο άντρες, παρά τη διαφορά της ηλικίας τους, δεν έβρισκε σκοντάματα στις παρτίδες σκακιού, πόσο μάλλον που το σκάκι αποτελούσε προέκτασή της. Πολλές φορές τους είχαν δει να επισκέπτονται ο ένας την εστία του άλλου, χωρίς σουραύλια και κύμβαλα, χωρίς συνοδείες και ακολούθους και άλλες περιττές επισημότητες, έτσι, απλά και ζεστά. Και αμέτρητες ακόμα φορές τους είχαν δει να παίζουν σκάκι, τη μία παρτίδα μετά την άλλη, ξανά και ξανά, αντλώντας από το παιχνίδι όλη την ικανοποίηση που αυτό μπορεί να προσφέρει στους μύστες. Και έλεγαν πως είχαν κάτι αλλιώτικο εκείνες οι παρτίδες. Λες και τα κομμάτια δεν τα κινούσε η δίψα της νίκης και ο καιροσκοπισμός, όπως συνηθιζόταν, μα η στρατηγική και η φαντασία. Όμως εκείνη η σφυρηλατημένη στο αμόνι του χρόνου φιλία έμελλε κάποτε να δοκιμαστεί για τα καλά.
Ήταν σε μια από τις ετήσιες συναντήσεις των εμίρηδων στα ανάκτορα που έλαχε να συμβεί αυτό. Μετά από ανελέητες μάχες, διαγκωνισμούς και μηχανορραφίες μέσα κι έξω από τα ασπρόμαυρα τραπέζια, η κατάσταση είχε πάρει να ξεκαθαρίζει. Το έβλεπε κανείς ξεκάθαρα στα πρόσωπα των εμίρηδων. Όσοι είχαν πετύχει αρκετές νίκες είχαν φορέσει τα πιο πλατιά τους χαμόγελα και δεν μπορούσαν να κρύψουν την άγρια χαρά που φούσκωνε στα στήθια τους. Όσοι ανήκαν στο στρατόπεδο των ηττημένων παρέμεναν απομονωμένοι και κατηφείς ή στριμώχνονταν στις γωνιές, ο ένας κοντά στον άλλο, όπως τα ζώα που κινδυνεύουν. Υπήρχε και μια μερίδα σκακιστών που εξαρτιόνταν η επιτυχία τους από τον αγώνα της τελευταίας μέρας, ανάμεσά τους κι οι δύο φίλοι, ο Σοφός και ο νέος.
Την τελευταία νύχτα ο νέος δεν μπορούσε να κλείσει μάτι. Η θεά Κάισσα τα έφερε έτσι που θα έπρεπε να αντιμετωπίσει στην πιο κρίσιμη παρτίδα τον αγαπημένο του φίλο. Τον επισκέφτηκε στο κατάλυμά του όταν οι δάδες είχαν πάρει να σβήνουν. Ο Σοφός τον υποδέχτηκε ξαφνιασμένος, καθώς τύλιγε γύρω του ένα λινό μανδύα.
«Ποιο καλό όνειρο σε κρατάει ξύπνιο τέτοιαν ώρα;» αναρωτήθηκε.
«Δεν είναι όνειρο καλέ μου φίλε» απάντησε βιαστικά ο νέος «μόνο η ανησυχία και ένα σφίξιμο με συντρόφεψαν στην κλίνη μου».
«Ανησυχία; Για ποιο πράγμα;»
«Δεν το ξέρεις άραγε ήδη; Αύριο θα κονταροχτυπηθούμε οι δυο μας. Εσύ παίζεις με τα λευκά κομμάτια κι εγώ με τα μαύρα. Όποιος από τους δυο μας χάσει, χάνεται. Τι θα κάνουμε;»
Ο γέρος κούνησε το κεφάλι του χαμογελώντας.
«Δεν είσαι από αυτούς που φοβούνται τον αντίπαλο, όταν μάλιστα τον ξέρουν σαν την απαλάμη τους. Είσαι πολύ δυνατός παίκτης. Θαρρώ πως ούτε κι ήττα σε τρομάζει. Κάτι άλλο ήρθες να μου πεις».
Ο νέος κατέβασε το κεφάλι. Έμεινε για λίγο σιωπηλός και μετά μίλησε κομπιάζοντας.
«Είδα και τα υπόλοιπα αποτελέσματα. Αρκεί μια ισοπαλία για να σωθούμε και οι δυο μας. Αυτό ήρθα να σου προτείνω».
«Να σωθούμε; Θα σωθούμε τάχα;» μονολόγησε ο Σοφός.
«Τι εννοείς; Δεν καταλαβαίνω» ρώτησε ο νέος, μα ο Σοφός σαν να μην τον άκουσε ρώτησε με τη σειρά του.
«Και ποιος θα είναι ο αντίκτυπος της ισοπαλίας μας στους άλλους εμίρηδες;»
«Κάποιος άλλος θα υποβιβαστεί αντί για μας. Είναι πολλοί οι υποψήφιοι. Τι σε κόφτει όμως γι’ αυτούς; Σάμπως δεν ήταν αντίπαλοί μας από την αρχή;»
«Σκέφτομαι τα παιδιά σου. Τους έχεις μάθει σκάκι, έτσι δεν είναι; Αναρωτιέμαι επίσης τι θα σκεφτόσουν αν ήσουν στη δυσχερή θέση να εξαρτάται η δική σου υποβάθμιση από κάποιους άλλους. Δε με μέλλει ωστόσο γι’ αυτούς. Εμάς τους δυο αναλογίζομαι καλέ μου φίλε».
Ο νέος ανασήκωσε τους ώμους. Ο γέρος εκείνο το βράδυ μιλούσε σιβυλλικά. Μακρά σιωπή επικράτησε στο δώμα. Από το ανοικτό κρεμμυδοειδές παράθυρο έμπαινε μόνο μια απαλή αύρα και έφταναν κάποια μακρινά κρωξίματα από νυχτοπούλια. Ο Σοφός σηκώθηκε και φύσηξε το κερί. Το φεγγαρίσιο αντιφέγγισμα κύλησε στο ξύλινο πάτωμα, ήταν όμως τόσο αχνό που δεν αρκούσε για να φωτίσει τα πρόσωπά τους.
«Μα…το κερί αργούσε να σωθεί. Κι η νύχτα αργεί ακόμα να περάσει» διαμαρτυρήθηκε ο νέος.
«Ζούμε σ’ ένα σκοτεινό δωμάτιο. Το κερί είναι η φιλία μας, είναι το σκάκι, είναι όλα όσα μας φωτίζουν τα πρόσωπα. Χωρίς αυτά, υπάρχει μόνο σκοτάδι. Τέτοιο, που δε μπορούμε να κοιταχτούμε στα μάτια. Τόσο, που δεν αναγνωρίζουμε ο ένας τον άλλο. Ακόμα χειρότερα, δεν αναγνωρίζουμε τον εαυτό μας. Το είδωλο μας στον καθρέφτη θα παραμείνει ζοφερό. Και η αυγή, όπως πολύ σωστά παρατήρησες, αργεί να φτάσει».
Ο νέος δεν αποκρίθηκε. Έσκυψε μόνο το κεφάλι και έπεσε σε περισυλλογή. Άρχιζε να καταλαβαίνει τι προσπαθούσε να του πει ο Σοφός εμίρης. Εκείνος τότε συνέχισε.
«Η θεά Κάισσα δε μου φυλάει πολλά χρόνια ακόμα στο δισάκι μου. Μην προσπαθείς να μου στερήσεις τα λίγα που μου απομένουν και που με κάνουν να μη ντρέπομαι γι’ αυτά. Τη φιλία, την τιμιότητα, το φιλότιμο, την ακεραιότητα, τη συμπόνια και το κουράγιο. Α, ναι. Και το σκάκι».
Ο νέος σηκώθηκε και σκούπισε αργά με την ανάστροφη της παλάμης του το υγρό του μάγουλο. Έσκυψε μετά και φίλησε το χέρι του Σοφού.
«Αύριο λοιπόν. Καλυνύχτα» είπε και χάθηκε στους μισοσκότεινους διαδρόμους του παλατιού.
Την επομένη στο μεγάλο ντιβάν, λίγο πριν την έναρξη των τελευταίων αγώνων, μπορούσε κανείς να αισθανθεί την ένταση στον αέρα. Οι εμίρηδες έφτιαχναν μικρές ομάδες και σχολίαζαν με θόρυβο τα μέχρι τότε αποτελέσματα. Μόνο ο νέος έμενε καθιστός στη σκακιέρα του, αμίλητος, χωρίς να συμμετέχει. Είχε αποφασίσει να παίξει την παρτίδα καθαρά και ας κέρδιζε ο καλύτερος. Σκεφτόταν τι θα μπορούσε να δοκιμάσει με το γέροντα, αφού είχαν παίξει μυριάδες φορές ως τώρα και γνώριζε ο ένας το παιχνίδι του άλλου σαν κάλπικη δεκάρα. Θα μπορούσε να πει κανείς πως οι μέχρι τότε παρτίδες τους ήσαν μοιρασμένες. Άλλοτε επικρατούσε το ήρεμο στρατηγικό παιχνίδι του Σοφού κι άλλοτε το δυναμικό και επιθετικό που χαρακτήριζε τον ίδιο. Μόνο που τούτο το παιχνίδι ήταν πολύ διαφορετικό. Όχι γιατί τον έφερνε μπροστά στο ενδεχόμενο της ήττας, μα επειδή ήξερε πόσο κακό θα μπορούσε να κάνει στο φίλο του νικώντας.
Όταν ο χαλίφης μπήκε στη χρυσοποίκιλτη αίθουσα, τα μουρμουρητά κόπασαν μονομιάς και, μετά από κάποια σύντομα διαδικαστικά, όλοι έσπευσαν να καθίσουν στις θέσεις τους για τον τελευταίο γύρο. Ο Σοφός έσφιξε με θέρμη το χέρι του νέου και αντάλλαξαν ένα πλατύ χαμόγελο. Οι πρώτες κινήσεις παίχτηκαν γρήγορα:
1.δ4, δ5 2. γ4
Ο νέος τότε σταμάτησε. Δάγκωνε τα χείλια του και έστεκε αναποφάσιστος. Ξαφνικά του ήρθε μια ιδέα. Θα μπορούσε να εφαρμόσει ένα σχέδιο πρωτότυπο, που ποτέ πριν δεν είχε αποτολμήσει. Ήξερε πως η ιδέα του ήταν τολμηρή και επιθετική, μα συνάμα ριψοκίνδυνη αφού έκοβε όλες τις γέφυρες πίσω της, ισορροπώντας την παρτίδα στο χείλος του γκρεμού. Μα μια τόσο σημαντική παρτίδα, μόνο επί ξυρού ακμής μπορούσε να παιχτεί:
2….ε5.
Ο γερο- εμίρης φάνηκε να ξαφνιάζεται από την παράδοξη κίνηση. Στο νέο φάνηκε πως γελούσε πίσω από την άσπρη γενειάδα του, μα δε θα έπαιρνε κι όρκο γι’ αυτό. Ο Σοφός μετά από λίγη σκέψη έκοψε το πιόνι. Ακολούθησαν μερικές ακόμα κινήσεις με γοργό ρυθμό.
3. δε5, δ4 4. ε3, Αβ4+ 5. Αδ2, δε3.
Σε εκείνο το σημείο ο νέος είδε με τα μάτια της φαντασίας του μια παγίδα. Αρκούσε ο Σοφός να υποτιμήσει τη θέση για να την δει να καταρρέει ως εξής: 6. Α:β4, εζ2+ 7. Ρε2, ζ:η1=Ι+ 8. Π:η1, Αη4+. Ήταν δυνατόν να συμβεί κάτι τέτοιο; Υπήρχε περίπτωση ο γέροντας να επιθυμούσε την ήττα του; Όχι! Μετά από κάμποση σκέψη ο άντρας πίσω από τα λευκά έπαιξε
6. Βα4+ και η σκακιέρα πήρε φωτιά καθώς κανείς από τους δύο βασιλιάδες δε θα μπορούσε πια να αισθάνεται ασφαλής. Ο νέος ένιωσε την κάψα στον λαιμό του και βλέποντας ότι χάνει υλικό πέρασε στην αντεπίθεση.
6.…Ιγ6 7. Α:β4, εζ2+ 8. Ρ:ζ2, Βθ4+ 9.η3, Βδ4+ 10. Ρε1, Βε4+
Αυτό ήταν και το πιο δύσκολο σημείο στην παρτίδα. Ο άντρας με τα μαύρα έβλεπε πως θα μπορούσε να κερδίσει τώρα έναν ολόκληρο πύργο. Αυτό όμως θα άφηνε τον αντίπαλο βασιλιά να κρυφτεί και τον δικό του έρμαιο στα νύχια των λευκών κομματιών. Μετρούσε και ξαναμετρούσε τις διακλαδώσεις του παιχνιδιού, μα δεν μπορούσε να δει στο βάθος του λαβυρίνθου. Δίπλα τους σχεδόν, δύο άλλοι εμίρηδες σηκώνονταν από τη σκακιέρα έχοντας κάνει μια επιδεικτικά σύντομη και προκλητικά προσυμφωνημένη ισοπαλία. Έμοιαζαν ικανοποιημένοι, προφανώς γιατί έτσι είχαν γλιτώσει το τομάρι τους, τουλάχιστον για ένα χρόνο ακόμη. Ο νέος συγκεντρώθηκε ξανά στην παρτίδα του. Έριξε μια φευγαλέα ματιά στον Σοφό. Έμοιαζε κι εκείνος απορροφημένος, μα αυτή τη φορά ένα ανεξιχνίαστο χαμόγελο είχε ξεχαστεί στο γαλήνιο πρόσωπό του. Και τότε ο νέος συνειδητοποίησε κάτι που είχε παραβλέψει μέσα στην άψη της μάχης. Συνειδητοποίησε πως θα μπορούσε απλά να εκβιάσει την ισοπαλία με επανάληψη των κινήσεων. Αν αποδεικνυόταν αδηφάγος μπορούσε να προκαλέσει τη θεά Κάισσα και στο τέλος να ηττηθεί. Είχε ωστόσο κάνει το καθήκον του.
11. Ρζ2, Βδ4+ 12. Ρε1, Βε4+ έπαιξε και αλληλοκοιτάχτηκε με το φίλο του. Μεμιάς έσφιξαν τα χέρια, πιο δυνατά από ποτέ, και συμφώνησαν μια λυτρωτική ισοπαλία
Η ισοπαλία έδωσε στους δύο φίλους το δικαίωμα να παραμείνουν στην κορυφή της πυραμίδας και να εξακολουθήσουν να έχουν την εύνοια του χαλίφη. Όμως κανείς από τότε δεν τους ξαναείδε να συμμετέχουν στους ετήσιους αγώνες. Αποτραβήχτηκαν στα εμιράτα τους και ποτέ πια δεν εμφανίστηκαν στο έκπαγλο σεράι, στη Μεγάλη Πόλη. Μολονότι αποκομμένοι από τις σκακιστικές μάχες δεν έπαψαν να πραγματοποιούν τις καθιερωμένες τους επισκέψεις και να παίζουν το λατρεμένο τους παιχνίδι για κάμποσα χρόνια ακόμα, μέχρις ότου ο Σοφός εμίρης άφησε την τελευταία του πνοή.
Λίγο καιρό αργότερα παραδόθηκε μια παλιά και φθαρμένη περγαμηνή στα χέρια του νεαρού εμίρη. Γνώρισε αμέσως το γραφικό χαρακτήρα του παλιού του φίλου. Με τρεμάμενα χέρια διάβασε σ’ αυτήν τις αναλύσεις του Σοφού που αποδείκνυαν πως θα έπρεπε να είχε πάρει εκείνον τον πύργο, με πολύ καλές τύχες να νικήσει στην παρτίδα. Όμως ο νέος γνώριζε καλά πια, πως στη ζυγαριά της ψυχής του βάραινε πιότερο εκείνη η ισοπαλία, απ’ όλες τις νίκες του κόσμου. Γιατί ενώ είχε πολλά ψεγάδια για τα οποία θα μπορούσε να ντρέπεται, ανάμεσα σ’ αυτά δεν ήταν το σκάκι.
…………………………………………………………………………..
Υ.Γ. . Η ιστορία είναι φανταστική, μα άλλο τόσο θα μπορούσε να είναι και πραγματική (όπως και το πρόσφατο γεγονός που την ενέπνευσε). Η παρτίδα εντούτοις είναι πέρα από κάθε αμφιβολία υπαρκτή. Έπαιζα μαύρος εναντίον του αδερφικού φίλου Νίκου Δ. Δεν κέρδισα χρήματα ή δόξα μετά το τέλος της, ούτε που έγινα καλύτερος σκακιστής. Όμως θαρρώ πως έγινα λίγο καλύτερος άνθρωπος.
BEL,
Μεγανήσι 16/7/2009
Ζούσε κάποτε σε μια μακρινή χώρα στην Ανατολή ένας πανίσχυρος χαλίφης. Ήταν σκληρός και δραστήριος, με κοφτερό μυαλό, πάει να πει επικίνδυνος. Ο ηγεμόνας εκείνος είχε βρει έναν πολύ καλό τρόπο για να διατηρεί στο βασίλειό του την ειρήνη. Γνωρίζοντας πόσο οξύθυμοι και φιλοπόλεμοι μπορούσαν να αποδειχθούν οι εμίρηδές του, είχε κατορθώσει, άλλοτε με ακριβά δώρα, άλλοτε με πειθώ αλεπούς κι άλλοτε πάλι με λιγότερο γαλαντόμες πρακτικές, να τους πείσει πως ο πόλεμος δεν εξυπηρετούσε τα συμφέροντά τους. Ο πόλεμος, έλεγε, ήταν παιδί της οπισθοδρόμησης και κουσούρι κακό της ράτσας τους. Στην πραγματικότητα βέβαια ήξερε πως ο πόλεμος δε μένει ποτέ στα σοκάκια, μα γοργά κυλάει κι απλώνεται σαν ορμητικό ρυάκι και στους δρόμους τους κεντρικούς και ίσως κάποτε να έφτανε και στο πλουμιστό παλάτι, στο οποίο ζούσε ο ίδιος με τη βασιλική φαμελιά και τους καλοθρεμμένους συμβουλάτορές του.
Ήξερε όμως καλά ο πονηρός χαλίφης πως οι μνησικακίες, οι έριδες και οι αψιμαχίες κυλούσαν μέσα στο αίμα των υπηκόων του. Γι’ αυτό και τους είχε αναγκάσει να λύνουν τις διαφορές τους με έναν, αν μη τι άλλο, πρωτότυπο όσο και αναίμακτο τρόπο. Αντί να αρματώνουν σιδερόφρακτους στρατούς, αντί να ερημώνουν τα σπίτια και τα χωράφια από αντρίκια χέρια, αντί να σπαταλούν χρυσά νομίσματα σε τόξα και γιαταγάνια και να καίνε τα σπαρτά και να ξεχερσώνουν τη γη και να σφάζουν τα κοπάδια και να ματοκυλάνε τους ανήμπορους και τους μάχιμους ομάδι, τους έβαζε να ξεκαθαρίζουν τα νιτερέσα τους παίζοντας σκάκι. Ναι, σκάκι!
Μια φορά λοιπόν το χρόνο, μάζευε όλους τους εμίρηδες σε κάποιο από τα θερινά του ανάκτορα και τους έβαζε να παίζουν μεταξύ τους, ώστε να εκτονωθεί το συσσωρευμένο μένος πάνω στην ξύλινη σκακιέρα, κι όχι στα εδάφη της επικράτειάς του. Με τον τρόπο αυτό η χώρα ευημερούσε, μα ευημερούσε και το πολύπλοκο εκείνο παιχνίδι, το σκάκι. Οι εμίρηδες γνώριζαν πολύ καλά πως το να μην είσαι ικανός παίκτης σου στερούσε όχι μόνο δόξα και φήμη, όχι μόνο την εύνοια του παντοδύναμου χαλίφη, μα και σημαντικά πλούτη, απ’ αυτά που προσπορίζει πάντα το κύρος. Οι αξιωματούχοι που δεν κατάφερναν να διακριθούν σε τέτοιους αγώνες, σχεδόν πάντα υποβιβάζονταν σε πιο παρακατιανές κάστες, βούλιαζαν στην ανυποληψία και απαιτούνταν από μέρους τους σκληρή και επίπονη προσπάθεια για να αξιωθούν να βρεθούν ξανά κοντά στο θρόνο.
Όπως εύκολα αντιλαμβάνεται κανείς, το σκάκι είχε γίνει το σύμβολο της δύναμης και της κυριαρχίας και κάθε εμίρης φρόντιζε να εξασκείται σ’ αυτό πολύ πιο συχνά απ’ όσο στις καμηλοδρομίες ή στο κυνήγι με γεράκια. Επιπλέον, μεριμνούσε ώστε τα παιδιά του και τα παιδιά των παιδιών του να ασχολούνται εξ απαλών ονύχων με το παιχνίδι, όπως εξάλλου συνέβαινε και με τους απρόθυμους υπηκόους του. Έτσι γινόταν, και το σκάκι είχε αποκτήσει κανονιστική θέση σ’ ολάκερο το χαλιφάτο, αφού όσο μεγαλύτερη δυναμικότητα επιτύγχανε κάποιος, τόσο αυξάνονταν και οι πιθανότητες ανάρρησης σε σημαντικούς διοικητικούς θώκους.
Ωστόσο τα εξήντα τέσσερα τετράγωνα της σκακιέρας δεν ήταν αποκλειστικά πεδίο μάχης λαμπρό. Υπήρχαν φορές που είχαν αναδείξει προσωρινές ή μονιμότερες συμμαχίες, που συνήθως καθορίζονταν από τις συγκυρίες ή τις επί μέρους επιδιώξεις των αξιωματούχων. Υπήρχε και μια περίπτωση δύο αντρών όπου η μάχη με τους άσπρους και μαύρους πεσσούς ήταν προέκταση της φιλίας τους. Μιας φιλίας ονομαστής και αξιομνημόνευτης σε όλο το βασίλειο. Ο ένας ήταν ένας γηραιός εμίρης με μακριά λευκή γενειάδα. Θεωρούνταν τόσο σοφός που τον αποκαλούσαν ακριβώς έτσι : ο Σοφός. Ο άλλος δεν ήταν παρά ο νεαρότερος από όσους συμμετείχαν σ’ εκείνους τους ιδιότυπους αγώνες. Η βαθιά φιλία που συνέδεε τους δύο άντρες, παρά τη διαφορά της ηλικίας τους, δεν έβρισκε σκοντάματα στις παρτίδες σκακιού, πόσο μάλλον που το σκάκι αποτελούσε προέκτασή της. Πολλές φορές τους είχαν δει να επισκέπτονται ο ένας την εστία του άλλου, χωρίς σουραύλια και κύμβαλα, χωρίς συνοδείες και ακολούθους και άλλες περιττές επισημότητες, έτσι, απλά και ζεστά. Και αμέτρητες ακόμα φορές τους είχαν δει να παίζουν σκάκι, τη μία παρτίδα μετά την άλλη, ξανά και ξανά, αντλώντας από το παιχνίδι όλη την ικανοποίηση που αυτό μπορεί να προσφέρει στους μύστες. Και έλεγαν πως είχαν κάτι αλλιώτικο εκείνες οι παρτίδες. Λες και τα κομμάτια δεν τα κινούσε η δίψα της νίκης και ο καιροσκοπισμός, όπως συνηθιζόταν, μα η στρατηγική και η φαντασία. Όμως εκείνη η σφυρηλατημένη στο αμόνι του χρόνου φιλία έμελλε κάποτε να δοκιμαστεί για τα καλά.
Ήταν σε μια από τις ετήσιες συναντήσεις των εμίρηδων στα ανάκτορα που έλαχε να συμβεί αυτό. Μετά από ανελέητες μάχες, διαγκωνισμούς και μηχανορραφίες μέσα κι έξω από τα ασπρόμαυρα τραπέζια, η κατάσταση είχε πάρει να ξεκαθαρίζει. Το έβλεπε κανείς ξεκάθαρα στα πρόσωπα των εμίρηδων. Όσοι είχαν πετύχει αρκετές νίκες είχαν φορέσει τα πιο πλατιά τους χαμόγελα και δεν μπορούσαν να κρύψουν την άγρια χαρά που φούσκωνε στα στήθια τους. Όσοι ανήκαν στο στρατόπεδο των ηττημένων παρέμεναν απομονωμένοι και κατηφείς ή στριμώχνονταν στις γωνιές, ο ένας κοντά στον άλλο, όπως τα ζώα που κινδυνεύουν. Υπήρχε και μια μερίδα σκακιστών που εξαρτιόνταν η επιτυχία τους από τον αγώνα της τελευταίας μέρας, ανάμεσά τους κι οι δύο φίλοι, ο Σοφός και ο νέος.
Την τελευταία νύχτα ο νέος δεν μπορούσε να κλείσει μάτι. Η θεά Κάισσα τα έφερε έτσι που θα έπρεπε να αντιμετωπίσει στην πιο κρίσιμη παρτίδα τον αγαπημένο του φίλο. Τον επισκέφτηκε στο κατάλυμά του όταν οι δάδες είχαν πάρει να σβήνουν. Ο Σοφός τον υποδέχτηκε ξαφνιασμένος, καθώς τύλιγε γύρω του ένα λινό μανδύα.
«Ποιο καλό όνειρο σε κρατάει ξύπνιο τέτοιαν ώρα;» αναρωτήθηκε.
«Δεν είναι όνειρο καλέ μου φίλε» απάντησε βιαστικά ο νέος «μόνο η ανησυχία και ένα σφίξιμο με συντρόφεψαν στην κλίνη μου».
«Ανησυχία; Για ποιο πράγμα;»
«Δεν το ξέρεις άραγε ήδη; Αύριο θα κονταροχτυπηθούμε οι δυο μας. Εσύ παίζεις με τα λευκά κομμάτια κι εγώ με τα μαύρα. Όποιος από τους δυο μας χάσει, χάνεται. Τι θα κάνουμε;»
Ο γέρος κούνησε το κεφάλι του χαμογελώντας.
«Δεν είσαι από αυτούς που φοβούνται τον αντίπαλο, όταν μάλιστα τον ξέρουν σαν την απαλάμη τους. Είσαι πολύ δυνατός παίκτης. Θαρρώ πως ούτε κι ήττα σε τρομάζει. Κάτι άλλο ήρθες να μου πεις».
Ο νέος κατέβασε το κεφάλι. Έμεινε για λίγο σιωπηλός και μετά μίλησε κομπιάζοντας.
«Είδα και τα υπόλοιπα αποτελέσματα. Αρκεί μια ισοπαλία για να σωθούμε και οι δυο μας. Αυτό ήρθα να σου προτείνω».
«Να σωθούμε; Θα σωθούμε τάχα;» μονολόγησε ο Σοφός.
«Τι εννοείς; Δεν καταλαβαίνω» ρώτησε ο νέος, μα ο Σοφός σαν να μην τον άκουσε ρώτησε με τη σειρά του.
«Και ποιος θα είναι ο αντίκτυπος της ισοπαλίας μας στους άλλους εμίρηδες;»
«Κάποιος άλλος θα υποβιβαστεί αντί για μας. Είναι πολλοί οι υποψήφιοι. Τι σε κόφτει όμως γι’ αυτούς; Σάμπως δεν ήταν αντίπαλοί μας από την αρχή;»
«Σκέφτομαι τα παιδιά σου. Τους έχεις μάθει σκάκι, έτσι δεν είναι; Αναρωτιέμαι επίσης τι θα σκεφτόσουν αν ήσουν στη δυσχερή θέση να εξαρτάται η δική σου υποβάθμιση από κάποιους άλλους. Δε με μέλλει ωστόσο γι’ αυτούς. Εμάς τους δυο αναλογίζομαι καλέ μου φίλε».
Ο νέος ανασήκωσε τους ώμους. Ο γέρος εκείνο το βράδυ μιλούσε σιβυλλικά. Μακρά σιωπή επικράτησε στο δώμα. Από το ανοικτό κρεμμυδοειδές παράθυρο έμπαινε μόνο μια απαλή αύρα και έφταναν κάποια μακρινά κρωξίματα από νυχτοπούλια. Ο Σοφός σηκώθηκε και φύσηξε το κερί. Το φεγγαρίσιο αντιφέγγισμα κύλησε στο ξύλινο πάτωμα, ήταν όμως τόσο αχνό που δεν αρκούσε για να φωτίσει τα πρόσωπά τους.
«Μα…το κερί αργούσε να σωθεί. Κι η νύχτα αργεί ακόμα να περάσει» διαμαρτυρήθηκε ο νέος.
«Ζούμε σ’ ένα σκοτεινό δωμάτιο. Το κερί είναι η φιλία μας, είναι το σκάκι, είναι όλα όσα μας φωτίζουν τα πρόσωπα. Χωρίς αυτά, υπάρχει μόνο σκοτάδι. Τέτοιο, που δε μπορούμε να κοιταχτούμε στα μάτια. Τόσο, που δεν αναγνωρίζουμε ο ένας τον άλλο. Ακόμα χειρότερα, δεν αναγνωρίζουμε τον εαυτό μας. Το είδωλο μας στον καθρέφτη θα παραμείνει ζοφερό. Και η αυγή, όπως πολύ σωστά παρατήρησες, αργεί να φτάσει».
Ο νέος δεν αποκρίθηκε. Έσκυψε μόνο το κεφάλι και έπεσε σε περισυλλογή. Άρχιζε να καταλαβαίνει τι προσπαθούσε να του πει ο Σοφός εμίρης. Εκείνος τότε συνέχισε.
«Η θεά Κάισσα δε μου φυλάει πολλά χρόνια ακόμα στο δισάκι μου. Μην προσπαθείς να μου στερήσεις τα λίγα που μου απομένουν και που με κάνουν να μη ντρέπομαι γι’ αυτά. Τη φιλία, την τιμιότητα, το φιλότιμο, την ακεραιότητα, τη συμπόνια και το κουράγιο. Α, ναι. Και το σκάκι».
Ο νέος σηκώθηκε και σκούπισε αργά με την ανάστροφη της παλάμης του το υγρό του μάγουλο. Έσκυψε μετά και φίλησε το χέρι του Σοφού.
«Αύριο λοιπόν. Καλυνύχτα» είπε και χάθηκε στους μισοσκότεινους διαδρόμους του παλατιού.
Την επομένη στο μεγάλο ντιβάν, λίγο πριν την έναρξη των τελευταίων αγώνων, μπορούσε κανείς να αισθανθεί την ένταση στον αέρα. Οι εμίρηδες έφτιαχναν μικρές ομάδες και σχολίαζαν με θόρυβο τα μέχρι τότε αποτελέσματα. Μόνο ο νέος έμενε καθιστός στη σκακιέρα του, αμίλητος, χωρίς να συμμετέχει. Είχε αποφασίσει να παίξει την παρτίδα καθαρά και ας κέρδιζε ο καλύτερος. Σκεφτόταν τι θα μπορούσε να δοκιμάσει με το γέροντα, αφού είχαν παίξει μυριάδες φορές ως τώρα και γνώριζε ο ένας το παιχνίδι του άλλου σαν κάλπικη δεκάρα. Θα μπορούσε να πει κανείς πως οι μέχρι τότε παρτίδες τους ήσαν μοιρασμένες. Άλλοτε επικρατούσε το ήρεμο στρατηγικό παιχνίδι του Σοφού κι άλλοτε το δυναμικό και επιθετικό που χαρακτήριζε τον ίδιο. Μόνο που τούτο το παιχνίδι ήταν πολύ διαφορετικό. Όχι γιατί τον έφερνε μπροστά στο ενδεχόμενο της ήττας, μα επειδή ήξερε πόσο κακό θα μπορούσε να κάνει στο φίλο του νικώντας.
Όταν ο χαλίφης μπήκε στη χρυσοποίκιλτη αίθουσα, τα μουρμουρητά κόπασαν μονομιάς και, μετά από κάποια σύντομα διαδικαστικά, όλοι έσπευσαν να καθίσουν στις θέσεις τους για τον τελευταίο γύρο. Ο Σοφός έσφιξε με θέρμη το χέρι του νέου και αντάλλαξαν ένα πλατύ χαμόγελο. Οι πρώτες κινήσεις παίχτηκαν γρήγορα:
1.δ4, δ5 2. γ4
Ο νέος τότε σταμάτησε. Δάγκωνε τα χείλια του και έστεκε αναποφάσιστος. Ξαφνικά του ήρθε μια ιδέα. Θα μπορούσε να εφαρμόσει ένα σχέδιο πρωτότυπο, που ποτέ πριν δεν είχε αποτολμήσει. Ήξερε πως η ιδέα του ήταν τολμηρή και επιθετική, μα συνάμα ριψοκίνδυνη αφού έκοβε όλες τις γέφυρες πίσω της, ισορροπώντας την παρτίδα στο χείλος του γκρεμού. Μα μια τόσο σημαντική παρτίδα, μόνο επί ξυρού ακμής μπορούσε να παιχτεί:
2….ε5.
Ο γερο- εμίρης φάνηκε να ξαφνιάζεται από την παράδοξη κίνηση. Στο νέο φάνηκε πως γελούσε πίσω από την άσπρη γενειάδα του, μα δε θα έπαιρνε κι όρκο γι’ αυτό. Ο Σοφός μετά από λίγη σκέψη έκοψε το πιόνι. Ακολούθησαν μερικές ακόμα κινήσεις με γοργό ρυθμό.
3. δε5, δ4 4. ε3, Αβ4+ 5. Αδ2, δε3.
Σε εκείνο το σημείο ο νέος είδε με τα μάτια της φαντασίας του μια παγίδα. Αρκούσε ο Σοφός να υποτιμήσει τη θέση για να την δει να καταρρέει ως εξής: 6. Α:β4, εζ2+ 7. Ρε2, ζ:η1=Ι+ 8. Π:η1, Αη4+. Ήταν δυνατόν να συμβεί κάτι τέτοιο; Υπήρχε περίπτωση ο γέροντας να επιθυμούσε την ήττα του; Όχι! Μετά από κάμποση σκέψη ο άντρας πίσω από τα λευκά έπαιξε
6. Βα4+ και η σκακιέρα πήρε φωτιά καθώς κανείς από τους δύο βασιλιάδες δε θα μπορούσε πια να αισθάνεται ασφαλής. Ο νέος ένιωσε την κάψα στον λαιμό του και βλέποντας ότι χάνει υλικό πέρασε στην αντεπίθεση.
6.…Ιγ6 7. Α:β4, εζ2+ 8. Ρ:ζ2, Βθ4+ 9.η3, Βδ4+ 10. Ρε1, Βε4+
Αυτό ήταν και το πιο δύσκολο σημείο στην παρτίδα. Ο άντρας με τα μαύρα έβλεπε πως θα μπορούσε να κερδίσει τώρα έναν ολόκληρο πύργο. Αυτό όμως θα άφηνε τον αντίπαλο βασιλιά να κρυφτεί και τον δικό του έρμαιο στα νύχια των λευκών κομματιών. Μετρούσε και ξαναμετρούσε τις διακλαδώσεις του παιχνιδιού, μα δεν μπορούσε να δει στο βάθος του λαβυρίνθου. Δίπλα τους σχεδόν, δύο άλλοι εμίρηδες σηκώνονταν από τη σκακιέρα έχοντας κάνει μια επιδεικτικά σύντομη και προκλητικά προσυμφωνημένη ισοπαλία. Έμοιαζαν ικανοποιημένοι, προφανώς γιατί έτσι είχαν γλιτώσει το τομάρι τους, τουλάχιστον για ένα χρόνο ακόμη. Ο νέος συγκεντρώθηκε ξανά στην παρτίδα του. Έριξε μια φευγαλέα ματιά στον Σοφό. Έμοιαζε κι εκείνος απορροφημένος, μα αυτή τη φορά ένα ανεξιχνίαστο χαμόγελο είχε ξεχαστεί στο γαλήνιο πρόσωπό του. Και τότε ο νέος συνειδητοποίησε κάτι που είχε παραβλέψει μέσα στην άψη της μάχης. Συνειδητοποίησε πως θα μπορούσε απλά να εκβιάσει την ισοπαλία με επανάληψη των κινήσεων. Αν αποδεικνυόταν αδηφάγος μπορούσε να προκαλέσει τη θεά Κάισσα και στο τέλος να ηττηθεί. Είχε ωστόσο κάνει το καθήκον του.
11. Ρζ2, Βδ4+ 12. Ρε1, Βε4+ έπαιξε και αλληλοκοιτάχτηκε με το φίλο του. Μεμιάς έσφιξαν τα χέρια, πιο δυνατά από ποτέ, και συμφώνησαν μια λυτρωτική ισοπαλία
Η ισοπαλία έδωσε στους δύο φίλους το δικαίωμα να παραμείνουν στην κορυφή της πυραμίδας και να εξακολουθήσουν να έχουν την εύνοια του χαλίφη. Όμως κανείς από τότε δεν τους ξαναείδε να συμμετέχουν στους ετήσιους αγώνες. Αποτραβήχτηκαν στα εμιράτα τους και ποτέ πια δεν εμφανίστηκαν στο έκπαγλο σεράι, στη Μεγάλη Πόλη. Μολονότι αποκομμένοι από τις σκακιστικές μάχες δεν έπαψαν να πραγματοποιούν τις καθιερωμένες τους επισκέψεις και να παίζουν το λατρεμένο τους παιχνίδι για κάμποσα χρόνια ακόμα, μέχρις ότου ο Σοφός εμίρης άφησε την τελευταία του πνοή.
Λίγο καιρό αργότερα παραδόθηκε μια παλιά και φθαρμένη περγαμηνή στα χέρια του νεαρού εμίρη. Γνώρισε αμέσως το γραφικό χαρακτήρα του παλιού του φίλου. Με τρεμάμενα χέρια διάβασε σ’ αυτήν τις αναλύσεις του Σοφού που αποδείκνυαν πως θα έπρεπε να είχε πάρει εκείνον τον πύργο, με πολύ καλές τύχες να νικήσει στην παρτίδα. Όμως ο νέος γνώριζε καλά πια, πως στη ζυγαριά της ψυχής του βάραινε πιότερο εκείνη η ισοπαλία, απ’ όλες τις νίκες του κόσμου. Γιατί ενώ είχε πολλά ψεγάδια για τα οποία θα μπορούσε να ντρέπεται, ανάμεσα σ’ αυτά δεν ήταν το σκάκι.
…………………………………………………………………………..
Υ.Γ. . Η ιστορία είναι φανταστική, μα άλλο τόσο θα μπορούσε να είναι και πραγματική (όπως και το πρόσφατο γεγονός που την ενέπνευσε). Η παρτίδα εντούτοις είναι πέρα από κάθε αμφιβολία υπαρκτή. Έπαιζα μαύρος εναντίον του αδερφικού φίλου Νίκου Δ. Δεν κέρδισα χρήματα ή δόξα μετά το τέλος της, ούτε που έγινα καλύτερος σκακιστής. Όμως θαρρώ πως έγινα λίγο καλύτερος άνθρωπος.
BEL,
Μεγανήσι 16/7/2009
Τετάρτη 15 Ιουλίου 2009
Ρέθυμνο 2009 & Λέρος 2009
Η πρώην παγκόσμια πρωταθλήτρια γυναικών Αντοανέτα Στεφάνοβα συμμετέχει στο διεθνές τουρνουά του Ρεθύμνου.
***Ρέθυμνο: Βαθμολογία στην κορυφή μετά τον 4ο γύρο 1-4) Warle (2575), Antic (2523), Smith (2467), Tukhaev (2535) 4 βαθμοί.
Επίσημος δικτυακός τόπος: http://www.daor.gr/index.php?chessgr
***Λέρος: Βαθμολογία στην κορυφή μετά τον 4ο γύρο 1-6) Mastrovasilis A. (2503), Miroshnichenko (2696), Calzetta (2345), Gelashvili (2605), Mchedlishvili (2592), De Jong (2464) 3,5 βαθμοί.
Επίσημος δικτυακός τόπος: http://www.leroschess.gr/
Δευτέρα 13 Ιουλίου 2009
Θέσεις από το Διασυλλογικό Α' Εθνικής
Θέσεις που προέκυψαν στους δυο τελευταίους γύρους του Διασυλλογικού Πρωταθλήματος Α' Εθνικής Κατηγορίας:
Kourkoulos-Arditis (1857) - Ballas (1542)
Τα μαύρα έχουν ένα πιόνι παραπάνω και μπορούν να κερδίσουν και δεύτερο. Η απόφαση όμως για νέο κέρδος υλικού είναι καταστροφική. Τα μαύρα έπαιξαν 18...cxb3?? και μετά από 19.Νd5! Βxb2 20.Νe7+ εγκατέλειψαν.
Howell (2614) - Miroshnichenko (2696)
Τα μαύρα είναι καλύτερα, όμως ο δρόμος προς τη νίκη είναι μακρύς. Η επόμενη (κακή) κίνηση των λευκών ξεκαθαρίζει το τοπίο και κάνει τα πράγματα εύκολα: 31.g4?? Rxd4! 32.Rxd4 Qxd4! 33.cxd4 Rxc2 34.Kxc2 fxg4 35.Kd3 g6 0–1. Ο λευκός, πιθανότατα, δεν υπολόγισε πως ο μαύρος θα άλλαζε τον πανίσχυρο πύργο του e4 και αυτή είναι η αιτία της αβλεψίας.
D. Mastrovasilis (2567) - Souleidis (2435)
Η θέση είναι χωρίς αμφιβολία εντελώς κερδισμένη για το λευκό. Διαφορά και πιόνι και παραπάνω και ένας αξιωματικός νεκρός στο g7. Η παρτίδα μπορεί να τελειώσει οποιαδήποτε στιγμή, σε 1-2 κινήσεις (π.χ. 28.a3+- ή 28.f3 Βxa2 29.d5+-). Τα λευκά επαναπαύτηκαν και έπαιξαν το απρόσεκτο 28. Qxb4?? οπότε τα μαύρα δοκίμασαν τη μόνη τους τύχη: 28...Qe4 29.Rxd5 το 29.f3 οδηγεί σε ισοπαλία - 29...Qxe2 30.Rxd5 Qe3+. 29...Qb1+! 30.Kg2 Qe4+ 31.Kg1 Qb1+ 32.Kg2 Qe4+ 33.Kg1 ½–½ Τα λευκά συμφώνησαν ισοπαλία αφού το 33.Kh3 οδηγεί σε εξαιρετικά ασαφή θέση μετά από 33...Qxd5 34.g4 h5! ή (34.Qxa4 Qf5+ 35.g4 Qxf2).
Kouvatsos (2093) - Zakarian (2296)
Το να μην κερδηθεί μια κερδισμένη θέση είναι ενοχλητικό, ακόμα χειρότερο όμως είναι η θέση να χαθεί, όπως εδώ: Τα λευκά έχουν ένα πιόνι παραπάνω και τα κομμάτια τους βρίσκονται σε ιδανικές θέσεις. Ένας από τους πολλούς τρόπους που οδηγούν στη νίκη είναι η κίνηση 37. Rh1! που απειλεί g4. Τα λευκά έπαιξαν όμως 37. Bg5?? και μετά από 37...hxg5 38. g4 gxh4! συνειδητοποίησαν ότι η εχθρική βασίλισσα δεν μπορεί να παρθεί λόγω του καρφώματος! Η παρτίδα τελείωσε: 39.Rh1 Qg5 40.Rd1 Rf4 41.Qe2 e4 0–1.
(σχόλια: A. Baburin, από την συνδρομητική εφημερίδα Chess Today)
Kourkoulos-Arditis (1857) - Ballas (1542)
Τα μαύρα έχουν ένα πιόνι παραπάνω και μπορούν να κερδίσουν και δεύτερο. Η απόφαση όμως για νέο κέρδος υλικού είναι καταστροφική. Τα μαύρα έπαιξαν 18...cxb3?? και μετά από 19.Νd5! Βxb2 20.Νe7+ εγκατέλειψαν.
Howell (2614) - Miroshnichenko (2696)
Τα μαύρα είναι καλύτερα, όμως ο δρόμος προς τη νίκη είναι μακρύς. Η επόμενη (κακή) κίνηση των λευκών ξεκαθαρίζει το τοπίο και κάνει τα πράγματα εύκολα: 31.g4?? Rxd4! 32.Rxd4 Qxd4! 33.cxd4 Rxc2 34.Kxc2 fxg4 35.Kd3 g6 0–1. Ο λευκός, πιθανότατα, δεν υπολόγισε πως ο μαύρος θα άλλαζε τον πανίσχυρο πύργο του e4 και αυτή είναι η αιτία της αβλεψίας.
D. Mastrovasilis (2567) - Souleidis (2435)
Η θέση είναι χωρίς αμφιβολία εντελώς κερδισμένη για το λευκό. Διαφορά και πιόνι και παραπάνω και ένας αξιωματικός νεκρός στο g7. Η παρτίδα μπορεί να τελειώσει οποιαδήποτε στιγμή, σε 1-2 κινήσεις (π.χ. 28.a3+- ή 28.f3 Βxa2 29.d5+-). Τα λευκά επαναπαύτηκαν και έπαιξαν το απρόσεκτο 28. Qxb4?? οπότε τα μαύρα δοκίμασαν τη μόνη τους τύχη: 28...Qe4 29.Rxd5 το 29.f3 οδηγεί σε ισοπαλία - 29...Qxe2 30.Rxd5 Qe3+. 29...Qb1+! 30.Kg2 Qe4+ 31.Kg1 Qb1+ 32.Kg2 Qe4+ 33.Kg1 ½–½ Τα λευκά συμφώνησαν ισοπαλία αφού το 33.Kh3 οδηγεί σε εξαιρετικά ασαφή θέση μετά από 33...Qxd5 34.g4 h5! ή (34.Qxa4 Qf5+ 35.g4 Qxf2).
Kouvatsos (2093) - Zakarian (2296)
Το να μην κερδηθεί μια κερδισμένη θέση είναι ενοχλητικό, ακόμα χειρότερο όμως είναι η θέση να χαθεί, όπως εδώ: Τα λευκά έχουν ένα πιόνι παραπάνω και τα κομμάτια τους βρίσκονται σε ιδανικές θέσεις. Ένας από τους πολλούς τρόπους που οδηγούν στη νίκη είναι η κίνηση 37. Rh1! που απειλεί g4. Τα λευκά έπαιξαν όμως 37. Bg5?? και μετά από 37...hxg5 38. g4 gxh4! συνειδητοποίησαν ότι η εχθρική βασίλισσα δεν μπορεί να παρθεί λόγω του καρφώματος! Η παρτίδα τελείωσε: 39.Rh1 Qg5 40.Rd1 Rf4 41.Qe2 e4 0–1.
(σχόλια: A. Baburin, από την συνδρομητική εφημερίδα Chess Today)
Σάββατο 11 Ιουλίου 2009
Natural Born Killers
Σκακιστικό πέρασμα στην ταινία του Όλιβερ Στόουν Natural Born Killers (γεννημένοι δολοφόνοι).
Η ταινία γυρίστηκε το 1994 και έχει ήδη έκδηλα τα συνήθη στοιχεία του σκηνοθέτη. Οι εναλλακτικές, περίεργες και κάποιες φορές άβολες γωνίες λήψεις, η καλλιτεχνική απεικόνιση σε άσπρο μαύρο, η ανάμιξη πλάνων και οι παρένθετες προοικονομίες δημιουργούν την πρώτη αίσθηση που θα ολοκληρωθεί στη συνέχεια. Έτσι έρχεται η κινηματογραφική λήψη που ενίοτε αντικαθίσταται από κόμικς ή σιριαλίστικη αντίληψη αφήνοντας την εντύπωση όχι μόνο ότι οι δολοφονίες γίνονται ως χόμπι, αλλά ακόμη περισσότερο ότι ο σκηνοθέτης δεν παίρνει την όλη κατάσταση στα σοβαρά. Όλα αυτά καδράρουν μια σεκάνς από εξαιρετικά στυλιζαρισμένα πλάνα, γυρισμένα σαν όνειρο ή καλύτερα παραλήρημα. Στιγμιαίες φλασιές από τον άλλο κόσμο συμπληρώνουν το ποίημα που καταλήγει σε ένα μεθυστικό πανδαιμόνιο βίας. Οι κοινωνικές αναφορές στην επιβράβευση της βίας και στην προώθηση και υποστήριξή της από τα διεφθαρμένα και απαθή ΜΜΕ. Η απίθανη νευρωτική ερμηνεία του Tommy Lee Jones που ισορροπεί εξαίσια ανάμεσα στο καρτουνίστικα αστείο και το δραματικό. Επίσης οι αναφορές στο Married with children και φυσικά το ότι το στόρι επιμελήθηκε ο Quentin Tarantino.
(στοιχεία: blue-white.gt)
Τετάρτη 8 Ιουλίου 2009
Εικόνες
Τρίτη 7 Ιουλίου 2009
Grigory Levenfish
Ο Genna Sosonko, στο βιβλίο Russian Silhouettes, μεταφέρει τις μαρτυρίες μερικών γκρανμέτρ που είχαν γνωρίσει τον Grigory Levenfish. Όλοι, μιλούν για έναν αξιοπρεπή και ανεξάρτητο άνθρωπο που ποτέ δεν διαμαρτυρήθηκε για τις δύσκολες συνθήκες διαβίωσής του στη Σοβιετική Ένωση, σε σχέση με την υποστήριξη που είχαν άλλοι κορυφαίοι σκακιστές. Ο Boris Spassky τον συνάντησε τυχαία στο μετρό της Μόσχας, λίγες μέρες πριν το θάνατό του. Θυμάται πως ο Levenfish παρουσίαζε οικτρή όψη, έσφιγγε το στόμα του με ένα μαντήλι αλλά δικαιολογήθηκε πως ερχόταν από κάποια οδοντική εξαγωγή. Ο Vasily Smyslov θυμάται την ημέρα που ο Levenfish τον επισκέφτηκε, λίγα χρόνια πριν το τέλος της ζωής του, κρατώντας μια στοίβα με σημειώσεις. Ήταν τα χειρόγραφά του με τις θεωρητικές εργασίες του για τα φινάλε Πύργων, έργο ζωής. Ζήτησε από τον Smyslov να ελέγξει το υλικό για πιθανά λάθη και μετά από κάποιες μικρές διορθώσεις το έργο εκδόθηκε το 1957 με τον τίτλο (της αγγλικής μετάφρασης) The Theory Of Rook Endings, φέροντας τα ονόματα και των δυο παικτών, ως συγγραφέων. Όπως είναι γνωστό, το βιβλίο αυτό θεωρείται όχι μόνο κλασικό στο είδος του, αλλά και το καλύτερο που έχει εκδοθεί ποτέ για το συγκεκριμένο θέμα. Το γνωρίζουμε σαν σημείο αναφοράς, «τα φινάλε Πύργων του Smyslov», αλλά ο ίδιος ο πρώην παγκόσμιος πρωταθλητής ουδέποτε προσπάθησε να οικειοποιηθεί την εργασία του Levenfish και παραδέχεται με ευγένεια ότι όλη η βασική δουλειά έγινε από τον συνεργάτη του.
Για τις σκακιστικές ικανότητες του Grigory Levenfish, ο Sosonko σημειώνει πως ήταν εξαιρετικός παίκτης στο τακτικό παιχνίδι, διέπρεπε στα απροσδόκητα ξαφνικά συνδυαστικά χτυπήματα και υπήρξε σπουδαίος θεωρητικός ανοιγμάτων. Η επίθεση Levenfish (1. e4 c5 2. Nf3 d6 3. d4 cxd4 4. Nxd4 Nf6 5. Nc3 g6 6. f4) ποτέ δεν ήταν ο δημοφιλέστερος τρόπος αντιμετώπισης του συστήματος Δράκου της Σικελικής, παραμένει όμως αξιόπιστη ως σήμερα.
Ο Levenfish είχε κερδίσει σχεδόν όλους τους κορυφαίους Ρώσους και Σοβιετικούς σκακιστές στο διάστημα 1910-1950. Επίσης είχε κερδίσει τους παγκόσμιους πρωταθλητές Lasker και Alekhine.
Γεννήθηκε το 1889 σε περιοχή της Πολωνίας που ήταν τότε μέρος της Ρωσικής Αυτοκρατορίας, ήταν εβραϊκής καταγωγής και σπούδασε χημικός μηχανικός στην Αγία Πετρούπολη. Η πρώτη του αναγνώριση ως υποσχόμενου σκακιστή κορυφής έγινε το 1909, όταν κέρδισε το πρωτάθλημα της πόλης. Μετείχε στο ιστορικό τουρνουά του Carlsbad το 1911, χωρίς όμως ιδιαίτερα καλό αποτέλεσμα. Ήταν η μόνη φορά που ταξίδεψε εκτός των ορίων της Ρωσίας. Το σκακιστικό του στυλ παρομοιαζόταν με εκείνο του Chigorin, κέρδισε τα πρωταθλήματα του Leningrand του 1922, 1924 και 1925, καθώς και πολλά ισχυρά τουρνουά που διεξάγονταν στη Σοβιετική Ένωση. Αναδείχθηκε πρωταθλητής ΕΣΣΔ το 1934 (σε ισοβαθμία) και το 1937 (μόνος του). Αναδείχθηκε ισόπαλος σε ματς 13 παρτίδων με τον Botvinnik ,το 1937.
Παρά τις επιτυχίες του, οι σοβιετικές αρχές σχεδόν τον αγνοούσαν. Προωθούσαν τον μεγάλο του αντίπαλο, τον Mikhail Botvinnik. Ο Levenfish ανήκε στην παλιά γενιά, ήταν 22 χρόνια μεγαλύτερος από τον Botvinnik και έτσι δεν είχε ρεαλιστικές πιθανότητες να γίνει παγκόσμιος πρωταθλητής. Όμως δεν είχε ούτε τις παροχές που είχαν οι άλλοι μεγάλοι σοβιετικοί μετρ της εποχής του. Για παράδειγμα ήταν ο μοναδικός που δεν αμειβόταν από το κράτος, έτσι ζούσε σε ένα ρημαγμένο διαμέρισμα. Επιπλέον οι σοβιετικοί του αρνήθηκαν τη συμμετοχή του στο AVRO του 1938, αν και ήταν εκείνη τη χρονιά ο πρωταθλητής της μεγάλης χώρας. Ο Levenfish έπαιζε μόνο εντός ΕΣΣΔ. Πέθανε το 1961, στη Μόσχα.
(πρώτη δημοσίευση 11/1/2008)
Κυριακή 5 Ιουλίου 2009
Ντόρτμουντ 2009
Ένα από τα μεγάλα ονόματα του διεθνούς τουρνουά του Ντόρτμουντ, ο Νορβηγός Μάγκνους Κάρλσεν.
Ξεκίνησε στο Ντόρτμουντ η ετήσια διεθνής σκακιστική συνάντηση.
Συμμετέχουν:
Magnus Carlsen NOR 2770
Vladimir Kramnik RUS 2759
Dimitri Jakovenko RUS 2753
Peter Leko HUN 2751
Etienne Bacrot FRA 2728
Arkadij Naiditsch GER 2700
Επίσημη ιστοσελίδα: http://www.sparkassen-chess-meeting.de/cms/
Πέμπτη 2 Ιουλίου 2009
Pretty Woman
Σκακιστική σκηνή από το υπερεπιτυχημένο εμπορικά «Pretty Woman» (1990), με τη Τζούλια Ρόμπερτς και τον Ρίτσαρντ Γκιρ.
18 χρόνια μετά την επιτυχία που είχε η ταινία «Pretty Woman», οι παραγωγοί σκέφτηκαν να γυρίσουν τη συνέχειά της. Όμως η Τζούλια Ρόμπερτς, που απέκτησε εκατομμύρια φαν μετά από αυτή την ταινία, απέρριψε την πρόταση. «Ποιος θα θελήσει μια γιαγιά ιερόδουλη;», δήλωσε όταν ρωτήθηκε, την παραμονή των 41ων γενεθλίων της. Η σταρ του Χόλιγουντ θεωρεί ότι στην ηλικία που βρίσκεται δεν θα κερδίσει τον ίδιο θαυμασμό, αν ξαναφορέσει την μίνι φούστα και τις μπότες πάνω από το γόνατο.
Τετάρτη 1 Ιουλίου 2009
Διασυλλογικό Α' Εθνικής
Αρχίζει την Παρασκευή 3/7 στην Καλλιθέα Χαλκιδικής το Διασυλλογικό Πρωτάθλημα Α' Εθνικής Κατηγορίας.
Θα αγωνιστούν οι 31 από τις 34 ομάδες που είχαν δικαίωμα συμμετοχής (ΟΑΑ Ηράκλειο, Σ.Ο. Ξάνθης και ΣΠΖ Κέρκυρας δεν θα αγωνιστούν λόγω οικονομικών προβλημάτων). Αναλυτικά οι συναντήσεις του πρώτου γύρου: Ο.Σ. Τριανδρίας- Σ.Ο. Καβάλας, Π.Σ. Περιστερίου- Σ.Ο. Ηρακλείου, Ποσειδών Καλαμάτας- Ε.Σ. Θεσσαλονίκης, Γαλαξίας Θεσσαλονίκης- Σ.Ο. Ικαρίας, Ε.Σ. Άμφισσας- Κύδων Χανίων, Φυσιολάτρης Νικαίας- Σ.Ο. Καλλιθέας, Σ.Ο. Αιγάλεω- Σ.Ο. Ηρακλείου, Σ.Α. Χανίων- Παναθλητικός Συκεών, Ζήνων Γλυφάδας- ΦΟΝ Ηρακλείου, ΣΑΣ Κορωπίου- Σ.Ο. Πατρών, ΧΑΝ Καλαμαριάς- ΟΦΣ Καβάλας, Σ.Ο. Ηλιούπολης- ΟΦΗ, Ο.Σ. Γιαννιτσών- Σ.Ο. Πολίχνης, ΜΑΠΟ Κεραυνός- Σ.Σ. Λάρισας, Σ.Ο. Μυτιλήνης- Ε.Σ. Καλαμαριάς, Ο.Σ. Καλαμάτας bye.
http://www.chessfed.gr/teams2009/teams.asp
Θα αγωνιστούν οι 31 από τις 34 ομάδες που είχαν δικαίωμα συμμετοχής (ΟΑΑ Ηράκλειο, Σ.Ο. Ξάνθης και ΣΠΖ Κέρκυρας δεν θα αγωνιστούν λόγω οικονομικών προβλημάτων). Αναλυτικά οι συναντήσεις του πρώτου γύρου: Ο.Σ. Τριανδρίας- Σ.Ο. Καβάλας, Π.Σ. Περιστερίου- Σ.Ο. Ηρακλείου, Ποσειδών Καλαμάτας- Ε.Σ. Θεσσαλονίκης, Γαλαξίας Θεσσαλονίκης- Σ.Ο. Ικαρίας, Ε.Σ. Άμφισσας- Κύδων Χανίων, Φυσιολάτρης Νικαίας- Σ.Ο. Καλλιθέας, Σ.Ο. Αιγάλεω- Σ.Ο. Ηρακλείου, Σ.Α. Χανίων- Παναθλητικός Συκεών, Ζήνων Γλυφάδας- ΦΟΝ Ηρακλείου, ΣΑΣ Κορωπίου- Σ.Ο. Πατρών, ΧΑΝ Καλαμαριάς- ΟΦΣ Καβάλας, Σ.Ο. Ηλιούπολης- ΟΦΗ, Ο.Σ. Γιαννιτσών- Σ.Ο. Πολίχνης, ΜΑΠΟ Κεραυνός- Σ.Σ. Λάρισας, Σ.Ο. Μυτιλήνης- Ε.Σ. Καλαμαριάς, Ο.Σ. Καλαμάτας bye.
http://www.chessfed.gr/teams2009/teams.asp