Οι λέξεις έχουν τη δική τους ιστορία

Το νεογέννητο ιστολόγιο του Νίκου Σαραντάκου http://sarantakos.wordpress.com/ ασχολείται με τις λέξεις, τη γλώσσα, τη λογοτεχνία. Είναι καθρέφτης του επιτυχημένου δικτυακού τόπου www.sarantakos.com, που λειτουργεί από το 2004 (ένας πραγματικός θησαυρός της γλώσσας). Στα πιο πρόσφατα κείμενα του Νίκου Σαραντάκου (ο οποίος ήταν σκακιστής του Σ.Ο. Καλλιθέας) μπορείτε να μάθετε για τη λανθασμένη χρήση της ξενικής λέξης πλαφόν, για την τουρκική λέξη bakkal, από την οποία βέβαια προέρχεται και η δικιά μας ελληνική, για τις λέξεις του χρήματος και των νομισμάτων, για λέξεις που είναι δημιουργήματα παιδικής παρερμηνείας, για την προέλευση της αγγλικής έκφρασης it’s Greek to me ή that‘s Greek to me, δηλαδή αυτά είναι ακαταλαβίστικα, αλαμπoυρνέζικα, κινέζικα όπως θα λέγαμε εμείς.
Ο Σαραντάκος διανθίζει τα θέματά του με το χιούμορ ανθρώπου που χαίρεται το επιστημονικό του αντικείμενο. Είναι θαυμαστή η καταγραφή της περιπέτειας των λέξεων στο δικτυακό του σπίτι.

-----------------------------------------------------------------------------------
Από την ογκώδη θεματίκή ενότητα Κοτσανολόγιο, μεταφέρουμε μια πρόσφατη καταχώριση:

Κι αν είσαι και Γκιουλέκας, προσοχή στους νύκτορες!

Για την περίεργη επίθεση στον σταθμό Άλτερ, ο υφυπουργός Εσωτερικών κ. Γκιουλέκας δήλωσε:

Όσοι προσπαθούν να πλήξουν νύκτορες και πισώπλατα το φρόνημα της δημοσιογραφίας, θα βρουν μόνο την καταδίκη στη συνείδηση όλων.

Τι είναι οι νύκτορες; Μικρά νυκτόβια τρωκτικά; Φαντάσματα του μεσονυκτίου; Απαίσιοι τρομοκράτες;

Τίποτα από τα παραπάνω. Ο υπουργός (ο οποίος αν δεν κάνω λάθος ήταν δημοσιογράφος και δικηγόρος πριν μπει στην πολιτική), αιφνιδιασμένος από το έκτακτο περιστατικό, έλειπε κι ο κειμενογράφος, πήγε να φορέσει τα μεταξωτά τρισχιλιετή παντελόνια του, αλλά μπερδεύτηκε, έβαλε το πόδι στο λάθος μπατζάκι και σωριάστηκε φαρδύς-πλατύς. Νύκτωρ ήθελε να πει, αλλά έκρινε σκόπιμο να το κλίνει.

Το «νύκτωρ» όμως είναι επίρρημα και θα πει «τη νύχτα». Δεν κλίνεται. Σύμφωνα μάλιστα με τον γραμματικό της ελληνιστικής εποχής, τον Ηρωδιανό (ή τον ψευδοΗρωδιανό, ίσως) είναι το μοναδικό επίρρημα που καταλήγει σε –ωρ, μια κατάληξη που συνήθως την έχουν ονόματα κλιτά.

Είναι ζόρικο επίρρημα το νύκτωρ, συμφωνώ, αλλά ή το λέμε σωστά ή δεν το λέμε καθόλου. Αν δεν θέλουμε να πουλήσουμε μούρη, το λέμε πιο απλά «μέσα στη νύχτα» ή «στο σκοτάδι» ή κάτι ανάλογο κι έχουμε και το κεφάλι μας ήσυχο από τους απαίσιους νύκτορες.