Ευχές για τον Σπάσκι

Σε κρίσιμη κατάσταση βρίσκεται ο Μπόρις Σπάσκι σύμφωνα με τη δυσάρεστη έκτακτη είδηση που δημοσιεύουν τόσο το chessdom http://reports.chessdom.com/news-2010/boris-spassky-gravely-ill, όσο και άλλα διεθνή site. Έχει παραλύσει η αριστερή πλευρά του σώματός του και νοσηλεύεται στην εντατική, σε νοσοκομείο της Μόσχας. Τον είχαμε δει από κοντά, πριν ένα μήνα περίπου, στο ΔΤ της Χαλκίδας, όπου έκανε τις διακοπές του. Ήρεμος, σεμνός και προσιτός. Ανέλυε σε μια μικρή σκακιέρα, στην καφετέρια του ξενοδοχείου, τις παρτίδες του Χιλιανού φίλου του, ο οποίος συμμετείχε χωρίς ιδιαίτερες αξιώσεις στο τουρνουά. Να ευχηθούμε ολόψυχα να ξεπεράσει την περιπέτεια.

Ρέθυμνο 2010

Αρχίζει αύριο το απόγευμα στο Ρέθυμνο το πολύ ισχυρό διεθνές όπεν τουρνουά «Ρέθυμνο 2010». Οι συμμετοχές έχουν φτάσει ήδη τις 200, με δεκάδες τιτλούχους. Τα υψηλότερα έλο είναι:
Sargissian Gabriel 2677 Αρμενία
Najer Evgeniy 2663 Ρωσία
David Alberto 2631 Λουξεμβούργο
Turov Maxim 2624 Ρωσία
Iordachescu Viorel 2619 Μολδαβία
Volkov Sergey 2619 Ρωσία
Vorobiov Evgeny 2612 Ρωσία
Postny Evgeny 2611 Ισραήλ
Kryvoruchko Yuriy 2609 Ουκρανία
Borovikov Vladislav 2599 Ουκρανία

Οι ισχυροί Έλληνες σκακιστές που συμμετέχουν είναι όμως ελάχιστοι: Μπανίκας (2589), Γεωργιάδης (2447).

Ιστοσελίδα διοργάνωσης: http://www.daor.gr/index.php?chessgr


Ανταπόκριση του Σωτήρη Λογοθέτη (Τρίτη 13/7, 23:00)
Το τουρνουά του Ρεθύμνου διεξάγεται σε μια πολύ ιδιαίτερη ατμόσφαιρα. Στην καρδιά της παλιάς πόλης του Ρεθύμνου, ανάμεσα σε ιστορικά μνημεία κάθε πολιτισμού και μουσεία, στα στενά σοκάκια που κατακλύζονται από μεζεδοπωλεία και ρακάδικα, το Σπίτι του Πολιτισμού φιλοξενεί 182 σκακιστές και σκακίστριες από 28 χώρες, μεταξύ των οποίων η Νότιος Αφρική (χωρίς βουβουζέλα!), η Χιλή (ο πρόεδρος της ομοσπονδίας!), η Κολομβία (ένα 13χρονο αγόρι) και η Ινδία. Συμμετέχουν 53 τιτλούχοι, ανάμεσά τους 20 γκρανμέτρ, ενώ 129 παίκτες έχουν διεθνές Έλο.

Οι αγώνες ξεκίνησαν χωρίς προβλήματα, σε φιλική και χαλαρή ατμόσφαιρα, με πολύ μικρή καθυστέρηση. Όλοι οι συμμετέχοντες αποκόμισαν μια τσάντα με διάφορα δώρα από το Δήμο Ρεθύμνου, ανάμεσά τους και τα χαρακτηριστικά πράσινα μπλουζάκια με το σήμα του τουρνουά. Τα αποτελέσματα του πρώτου γύρου ήταν γενικά αναμενόμενα, ξεχωρίζει όμως ανάμεσά τους η μαχητική ισοπαλία που απέσπασε ο Ρεθυμνιώτης Θανάσης Σερντεδάκις από τον Ρώσο γκρανμέτρ Βορομπιόφ!
Πρώτο Έλο του τουρνουά είναι ο Αρμένιος γκρανμέτρ Γκαμπριέλ Σαργκισιάν.

Αν και πολλοί γνωστοί σκακιστές δίνουν το παρών, όλοι τους ωχριούν μπροστά στον επισκέπτη που εμβρόντητοι αντικρύσαμε συμπτωματικά λίγο μετά την έναρξη των αγώνων... Μπόρις Σπάσκι! Ο πρώην παγκόσμιος πρωταθλητής (1969-1972) βρίσκεται στο Ρέθυμνο για διακοπές, παρέα με τον Χιλιανό σκακιστή που αναφέραμε παραπάνω. Δεν ήθελε να φωτογραφηθεί ή να συμμετάσχει στην τελετή έναρξης, ήπιε όμως τον καφέ του έξω από τον αγωνιστικό χώρο και είναι βέβαιο ότι θα τον βλέπουμε καθημερινά!

Βρώμικες κινήσεις στη σκακιέρα

Του Γιάννη Γαλιανού. Αναδημοσίευση από το ΒΗΜΑonline, Κυριακή 25/4/2010
http://www.tovima.gr/default.asp?pid=

Το άρθρο περιέχει πάμπολλες δημοσιογραφικές υπερβολές, είναι διάχυτο από άσκοπη δραματοποίηση, αλλά περιλαμβάνει και ορισμένες ιστορικές ανακρίβειες. Σε κάποια σημεία ακόμη, ο Κασπάροβ γίνεται Γιούρι αντί Γκάρι (διόρθωσα το όνομα). Τόσα και τόσα θέματα όμως αναρτώνται στο ιστολόγιο, οπότε έκρινα πως αξίζει τον κόπο η αναδημοσίευση, μιας και είναι η πρώτη εκτενής αναφορά για το ματς Ανάντ - Τοπάλοβ σε ελληνικό έντυπο ευρείας κυκλοφορίας (αν εξαιρέσουμε φυσικά τις μόνιμες σκακιστικές στήλες).

Είναι πιο καθαρό και από φρεσκοπλυμένο σεντόνι. Ως κατ΄ εξοχήν πνευματικό άθλημα, το σκάκι δεν μολύνεται ούτε από καυσαέρια ούτε από σκουπίδια. Παρ΄ όλα αυτά η φήμη του δεν είναι ακηλίδωτη. Γύρω από τη σκακιέρα παίζονται τα πιο βρώμικα παιχνίδια: συκοφαντίες, μηχανορραφίες, λαδώματα, καρφώματα, εξαγορές παικτών, πολιτική προπαγάνδα. Χρυσοπληρωμένοι ψυχολόγοι εργάζονται για να γκρεμίσουν το ηθικό του αντιπάλου. Ολα δείχνουν ότι τα ίδια και χειρότερα θα συμβούν στο εφετινό πρωτάθλημα, που άρχισε χθες στη Σόφια. Μονομάχοι είναι δύο άσπονδοι «φίλοι»: ο Ινδός Βισβανάθαν «Βίσι» Ανάντ, κάτοχος του τίτλου, και ο φιλόδοξος βούλγαρος διεκδικητής Βεσέλιν Τοπάλοβ. Οι οιωνοί δεν ήταν καλοί για τον «Βίσι» Ανάντ. Η ηφαιστειακή τέφρα από την Ισλανδία σκοτείνιαζε και τον ουρανό της Γερμανίας. Οι πτήσεις αεροπλάνων ήταν απαγορευμένες. Και αυτό είχε καθηλώσει τον «τίγρη του Μαντράς» σε ένα ξενοδοχείο της Φραγκφούρτης. Ο κίνδυνος να μη φτάσει εγκαίρως στη Σόφια, όπου θα άρχιζε την περασμένη Παρασκευή η αναμέτρησή του με τον Τοπάλοβ, ήταν μεγάλος. Η μόνη διέξοδος ήταν η μετακίνηση οδικώς και με τρένο. Αλλά και όταν έφτασε στη Βουλγαρία, το απόγευμα της περασμένης Τρίτης, η εικόνα δεν ήταν καλύτερη. «Γκρίζος ουρανός, μαύρα κοράκια...» σχολίασε σιβυλλικά.

Αποθαρρυντική ήταν και η συμπεριφορά των διοργανωτών. Το αίτημά του για αναβολή του αγώνα κατά τρεις ημέρες- έτσι ώστε να μπορέσει να συνέλθει από το στραπάτσο του ταξιδιού απορρίφθηκε μετ΄ επαίνων. «Εχουμε κλείσει συμβόλαια με ΜΜΕ και διαφημιστές» του είπαν. «Τα έχουν κάνει πλακάκια με τον Τοπάλοβ!» σχολίασε ο ίδιος. Οταν ηρέμησαν κάπως τα πνεύματα, αποφασίστηκε το πρώτο παιχνίδι να γίνει χθες, Σάββατο. Θα ακολουθήσουν άλλες 11 παρτίδες, και αν όλα πάνε καλά το ματς θα λήξει στις 13 Μαΐου. Κανένας δεν στοιχηματίζει όμως στη Σόφια ότι όλα θα πάνε καλά.

Η κούραση θα αυξάνεται ασφαλώς με την πρόοδο του ματς. Οχι μόνο λόγω της συνεχούς πνευματικής υπερέντασης. Αλλά και λόγω του ψυχολογικού πολέμου, που σχεδιάζεται από επαγγελματίες ψυχολόγους, οι οποίοι φροντίζουν μαζί με τους ίματζ μέικερς να κατευθύνουν τον επικοινωνιακό πόλεμο λάσπης με αρνητικά δημοσιεύματα. Οικονομικά, η σύγκρουση αξίζει πάντως τον κόπο. Το τρόπαιο είναι 2 εκατ. ευρώ, εκ των οποίων τα 1,2 εκατ. ευρώ θα καταλήξουν στην τσέπη του νικητή. Σε αυτά θα προστεθούν τα «τυχερά» από σπόνσορες. Μια ιδέα για το συνολικό κέρδος δίνει η «χρυσή» νίκη του Ανάντ στο παγκόσμιο πρωτάθλημα του 2007 επί του Ρώσου Βλαντίμιρ Κράμνικ. Τα πρόσθετα έσοδά του από χορηγίες και διαφήμιση ξεπέρασαν, όπως ειπώθηκε χαρακτηριστικά, «το βάρος του σε χρυσάφι»- χώρια η πανέμορφη έπαυλη που πήρε ως δώρο από την κυβέρνηση του Νέου Δελχί διότι «τίμησε διεθνώς την Ινδία».

Συνολικά ωστόσο η εικόνα είναι άλλη. Οι σκακιστές ανήκουν στους «φτωχούς συγγενείς» του αθλητισμού. Οι απολαβές τους είναι ασύγκριτα κατώτερες από εκείνες των άσων του ποδοσφαίρουή του τένις.Ο αριθμός όσων ζουν σε «χλιδή»δεν ξεπερνά τα δάχτυλα του ενός χεριού. Η μεγάλη πλειονότητά τους δεν θα κατόρθωνε να επιβιώσει αν δεν ασκούσε παραπλεύρως και άλλο επάγγελμα.

Το σκάκι είναι μαγικό παιχνίδι. Αλλά και «μουγκό». Οι μόνες λέξεις που ακούγονται σε μια σοβαρή παρτίδα, και αυτές προς το τέλος, είναι «ρουά» και «ματ». Κάθε άλλη θεωρείται φλυαρία. Ο γλωσσοδέτης ισχύει και για το κοινό. Οι φωνασκίες και οι ιαχές- κάτι αυτονόητο στα γήπεδα- εδώ είναι αδιανόητες. Ο θόρυβος μαίνεται μόνο στα μυαλά. Μια καλή παρτίδα έχει περισσότερη «φλόγα» από μια πραγματική πυρκαγιά. Και αυτή σβήνει μόνο με το ματ, τον «θάνατο» του βασιλιά. «Ο βασιλεύς απέθανε, ζήτω ο βασιλεύς!» αναφωνούν τότε οι παίκτες ξαναβρίσκοντας τη γλώσσα τους. Για να τη χάσουν αμέσως μετά, με την πρώτη κίνηση της επόμενης παρτίδας.

Φεουδαρχισμός με χάρη...

Το σκάκι πρωτοεμφανίστηκε στην Ινδία ως πολεμική «άσκηση επί χάρτου» για δύο ισοδύναμα αντίπαλα στρατεύματα. Η πρώτη γραπτή μαρτυρία χρονολογείται από τον 4ο αιώνα μ.Χ. Υστερα πέρασε στην Περσία, για να καταλήξει, μέσω των Αράβων, στην Ευρώπη. Εκεί πήρε, τον 15ο αιώνα μ.Χ., την τελική του μορφή. Οι ως τώρα προσπάθειες για εκσυγχρονισμό του παιχνιδιού έχουν ναυαγήσει. Παράδειγμα, η «μεταρρύθμιση» του μεγάλου μουσικού και σκακιστή Αρνολντ Σένμπεργκ στον Μεσοπόλεμο, ο οποίος αντικατέστησε τα άλογα, τους πύργους κτλ. με άρματα μάχης και αεροπλάνα. Ο μόνος που έπαιζε όμως το νέο παιχνίδι ήταν ο ίδιος. Χάρη στη γοητεία της, η φεουδαρχική παράδοση αποδείχθηκε ακατανίκητη.
Πρώτος παγκόσμιος πρωταθλητής εχρίσθη ο Γερμανός Βίλχελμ Στάινιτς το 1886. Μεταπολεμικά έλαμψαν τα ονόματα του Αμερικανού Ρόμπερτ Φίσερ και του Ρώσου Γκάρι Κασπάροβ, που θεωρείται από πολλούς ο μεγαλύτερος σκακιστής όλων των εποχών.

Παρτίδες με άρωμα ...τουαλέτας!

Τα σκάνδαλα που συντάραξαν το σκάκι είναι πολλά. Το πιο «δύσοσμο» από αυτά ήταν το λεγόμενο «σκάνδαλο της τουαλέτας». Στο παγκόσμιο πρωτάθλημα του 2006 στην Ελίστα της Σιβηρίας ο κ. Τοπάλοβ κατηγόρησε δημoσίως τον τότε παγκόσμιο πρωταθλητή Ρώσο Βλαντίμιρ Κράμνικ ότι πηγαίνει συνέχεια στην τουαλέτα για να συμβουλευθεί εκεί ένα κρυμμένο κομπιούτερ. «Αρρώστησα πρόσφατα και έχω συχνουρία» απάντησε ο καταγγελθείς. Η τουαλέτα ελέγχθηκε ενδελεχώς. Η κατηγορία δεν αποδείχθηκε ποτέ. Η παγκόσμια ομοσπονδία FΙDΕ ζήτησε από τον κ. Τοπάλοβ να σταματήσει τη συκοφαντία.

Το σκάνδαλο όμως που έγραψε (σ.σ.: πολιτική) ιστορία συνέβη το 1972 στο Ρέικιαβικ, στο παιχνίδι του Αμερικανού Ρόμπερτ Φίσερ με τον Σοβιετικό Μπορίς Σπάσκι για το παγκόσμιο πρωτάθλημα. Ο Φίσερ παραπονιόταν ότι τον υπνώτιζαν οι ψυχολόγοι του Σπάσκι, ενώ ο ίδιος φρόντιζε να σπάει τα νεύρα όλων θέτοντας παράλογες απαιτήσεις. Ο αγώνας τους εντάχθηκε στον γενικότερο ανταγωνισμό του Ψυχρού Πολέμου, που εκείνη την εποχή βρισκόταν στο φόρτε του. Η νίκη του Φίσερ «πουλήθηκε» κατόπιν από τους Αμερικανούς ως «συστημικός» θρίαμβος της Δύσης επί του κομμουνισμού...


Περισσότερες κινήσεις και από όλα τα άτομα του Σύμπαντος!

Στο σκάκι συμβαίνουν στατιστικά (και όχι μόνον) σημεία και τέρατα. Στα 64 τετραγωνάκια της σκακιέρας (32 λευκά και 32 μαύρα) χωρούν συνολικά γύρω στις [2,28 επί 10 στην 46η δύναμη] κινήσεις. Ο αριθμός των θέσεων (δηλαδή η «εικόνα της σκακιέρας» σε μια δεδομένη στιγμή μιας παρτίδας) φτάνει τις 72.084 ύστερα από τις δύο πρώτες κινήσεις. Και εξακοντίζεται σε [10 στην 120η δύναμη] ύστερα από 40 κινήσεις! Με άλλα λόγια: ο αριθμός των δυνατών κινήσεων και θέσεων, όπως υπολόγισε θεωρητικά ένα φυσικομαθηματικός, είναι μεγαλύτερος από ό,τι όλα μαζί τα άτομα του Σύμπαντος! Και αυτό φέρνει συχνά και τους καλύτερους σκακιστές ενώπιον δυσάρεστων εκπλήξεων. Παλαιότερα έλεγαν ότι το σκάκι σημαίνει «νίκη του πνεύματος επί της ύλης». Σήμερα πάντως ο υπολογιστής νικά το πνεύμα. Τα σύγχρονα σκακιστικά προγράμματα δεν υπολογίζουν μόνο εκατομμύρια κινήσεις το δευτερόλεπτο, αλλά κάνουν και τακτική εκτίμηση της κατάστασης. Το 1997 ο Γκάρι Κασπάροβ έκανε μια τελευταία προσπάθεια να σώσει «την τιμή της ανθρωπότητας». Η προσπάθεια απέτυχε, ο υπολογιστής Deep Βlue της ΙΒΜ τον κέρδισε με πέντε ισοπαλίες και μία νίκη. Εκτοτε δεν τόλμησε κανένας τη μεγάλη ρεβάνς.

Πράγα: η τέχνη του σκακιού

«Με τη στενή μου επαφή με καλλιτέχνες και σκακιστές έχω βγάλει το συμπέρασμα πως ενώ όλοι οι καλλιτέχνες δεν είναι σκακιστές, οι σκακιστές είναι όλοι καλλιτέχνες»
Μαρσέλ Ντισάν, 1952
Μια σπουδαία έκθεση με τίτλο "η τέχνη του σκακιού" γίνεται στην Πράγα από την 1η Απριλίου ως τις 30 Ιουνίου και δείχνει πως το παιχνίδι, στον 21ο αιώνα, δεν έχει χάσει πολλά από την δύναμη που έχει να εμπνέει τους καλλιτέχνες. Διοργανώνεται από το Κέντρο Σύγχρονης Τέχνης της Πράγας και οι φωτογραφίες που ακολουθούν είναι του Reuters, από τα εγκαίνια:


Δυο πρώην παγκόσμιοι πρωταθλητές, ο Ανατόλι Κάρποβ (αριστ.) και ο Μπόρις Σπάσκι (δεξ.) βλέπουν τη σκακιέρα που κατασκεύασε ο Αμερικανός Πολ Μακ Κάρθι, λίγο πριν τη συνέντευξη τύπου.


Ο Κάρποβ και ο Σπάσκι σε επίδειξη τυφλού σκακιού, χάπενινγκ που πάντα εντυπωσιάζει τους θεατές.


Επισκέπτες παίζουν μια παρτίδα στη σκακιέρα που βρίσκεται στον προαύλιο χώρο της έκθεσης.


Επισκέπτης παρατηρεί τη σκακιέρα που εκθέτουν οι Τζείκ και Ντίνος Τσάπμαν.


«Το καλό εναντίον του κακού» στη σκακιέρα του Μορίτσιο Καταλάν. Μια αμφίβολης αισθητικής σύλληψη.


Ένα παιδί βάζει τα ακουστικά του για να ακούσει πληροφορίες για την σκακιέρα-έκθεμα που βλέπει.

Χωρίς βασιλιάδες

Η καρτέλα του Μάγκνους Κάρλσεν, που απεικονίζει γραφικά την εξέλιξη του έλο του Νορβηγού παίκτη, από τον Απρίλιο του 2001 ως τον Ιανουάριο του 2010.

«Δεν υπάρχουν βασιλιάδες στο σκάκι» παραπονείται ο Μπόρις Σπάσκι, «μόνο πρωθυπουργοί και πρόεδροι». «Το κάθε τι εξαρτάται από το έλο και ο τίτλος του παγκόσμιου πρωταθλητή δεν περιβάλλεται πια από την ίδια μεγαλοπρέπεια».

Η άποψη του 10ου παγκόσμιου πρωταθλητή δείχνει να δικαιώνεται στο χρόνο, ειδικά μετά την αποχώρηση του Γκάρι Κασπάροβ. Στους νέους καταλόγους, που κυκλοφόρησαν την 1η Ιανουαρίου 2010, πρώτος εμφανίζεται ο Μάγκνους Κάρλσεν με βαθμό αξιολόγησης 2810, ένας νεαρός σκακιστής, για τους περισσότερους ο ισχυρότερος σκακιστής του κόσμου, που όμως δεν έχει καταφέρει έως τώρα να διεκδικήσει την πρόκρισή του σε τελικό αγώνα παγκοσμίου πρωταθλήματος.

Η αποσύνδεση μεταξύ του επίσημου και του ανεπίσημου «ισχυρότερου παίκτη του κόσμου» καταγράφηκε για πρώτη φορά την μακρινή εποχή που ο Μπόμπι Φίσερ ήταν τόσο σύμφωνα με τη γενική παραδοχή του σκακιστικού κόσμου όσο και με το έλο ο ισχυρότερος σκακιστής, αλλά απείχε από τα ματς των διεκδικητών (ή τα μποϊκοτάριζε), μέχρι να φτάσει βέβαια ο ιστορικός κύκλος του 1970-72 που σάρωσε όλους τους αντιπάλους του στην πορεία για το στέμμα, σημειώνει ο γνωστός σκακιστής και συγγραφέας Άντι Σόλτις σε άρθρο του στη New York Post.

Στα χρόνια μας θεωρείται «φυσιολογικό» για δυο «πρωθυπουργούς», που είναι δεύτεροι ως όγδοοι στον κόσμο -με απόλυτους αριθμούς έλο- να αναμετρηθούν σε ματς παγκοσμίου πρωταθλήματος. Η τελευταία φορά που το μεγαλύτερο έλο του πλανήτη επικράτησε σε τελικό ματς ήταν το 1995 (έστω αν ο αγώνας αυτός ανήκε στον κύκλο της θνησιγενούς PCA και όχι της FIDE), όπου ο Γκάρι Κασπάροβ συνέτριψε τον Βισβανάθαν Ανάντ, στον 107ο όροφο του World Trade Center.

Σχετικοί σύνδεσμοι: Kings don't rule (by Andy Soltis)

Όπως το είδε το Time

Άρθρο του αμερικανικού περιοδικού Time της 27ης Ιουνίου 1969, για το ματς Πετροσιάν-Σπάσκι. Κάποια σημεία περιγράφονται εξιδανικευμένα και υπερβολικά γλαφυρά, όμως δεν πρέπει να μας διαφεύγει πως η ανταπόκριση αφορούσε το ευρύ κοινό των ΗΠΑ, που ελάχιστη επαφή είχε με το παιχνίδι του σκακιού:



Τα περισσότερα βράδια, στη σκηνή του θεάτρου Εστράντα της Μόσχας παίζουν μουσικά συγκροτήματα. Τους δυο τελευταίους μήνες όμως, παρόλο που η αίθουσα είναι γεμάτη με κόσμο, δεν ακούγεται μουσική. Οι πρωταγωνιστές είναι δυο άνδρες που κάθονται με τις ώρες σε ένα τραπέζι και που μερικές φορές κινούν τον καρπό τους, για να παίξουν μια κίνηση.

Τον τίτλο του παγκόσμιου πρωταθλητή υπερασπίζει ο Τίγκραν Πετροσιάν, ο πρώην οδοκαθαριστής που σάρωσε τους κορυφαίους σκακιστές για να αναρριχηθεί στην κορυφή, το 1963. Ο διεκδικητής είναι ο τολμηρός, λαμπρός παίκτης, Μπόρις Σπάσκι, που προετοιμάζεται εδώ και μήνες για τον αγώνα, με τη βοήθεια ψυχολόγου. Είναι η έβδομη φορά τα τελευταία 21 χρόνια που διεξάγεται ματς παγκοσμίου πρωταθλήματος. Το γεγονός ότι για άλλη μια φορά, όπως και τις προηγούμενες έξι, οι δύο μονομάχοι είναι από την ΕΣΣΔ, μαρτυρεί την κυριαρχία της χώρας στο παιχνίδι.

Τουλάχιστον 4 εκατομμύρια άνθρωποι παίζουν συστηματικά σκάκι στη μεγάλη χώρα. 85 σκακιστές σε όλον τον κόσμο κατέχουν τον ανώτατο τίτλο του γκρανμέτρ και οι 30 απ' αυτούς είναι σοβιετικοί. Κάθε πόλη, από το Χαμπαρούς ως το Κίεβο, έχει σύλλογο σκακιού. Βλέπει κανείς τους οδηγούς ταξί να παίζουν σκάκι στο μεσημεριανό διάλειμμα. Τα παιδιά, που μαθαίνουν σκάκι πολύ νωρίς, πολλές φορές ερίζουν για το αν είναι καλύτερη η Σικελική άμυνα ή το Γκαμπί της Βασίλισσας, με τον ίδιο τρόπο που τα αμερικανόπουλα τσακώνονται για το μπέιζμπολ. Οι επαγγελματίες σκακιστές του διαμετρήματος του Σπάσκι και του Πετροσιάν, οι οποίοι για τα μέτρα της Σοβιετικής Ένωσης αμοίβονται αδρά, αναγνωρίζονται στο δρόμο όπου και αν πηγαίνουν και οι άνθρωποι τους ζητούν σκακιστικές συμβουλές για τη θεωρία και την τακτική.

Το φαβορί της αναμέτρησης της Μόσχας είναι ο Τίγκραν Πετροσιάν, ένας καταδεκτικός άνθρωπος. Κάποιοι Αρμένιοι συμπατριώτες του, του φέρνουν φρέσκα κεράσια για να ενισχύσει τη διατροφή του και μετά από μια θεαματική κίνηση που έπαιξε τον επευφημούσαν τόσο θορυβωδώς ώστε οι υπεύθυνοι του θεάτρου αναγκάστηκαν να τραβήξουν τις κουρτίνες στη σκηνή για καταφέρει ο αντίπαλός του να συγκεντρωθεί. Στον Πετροσιάν αρέσει να σηκώνεται όρθιος και να διαβάζει εφημερίδα όταν δεν είναι η σειρά του να παίξει, πρακτική που ήταν αδιανόητη παλιότερα για πρωταθλητές σκακιού, οι οποίοι υποτίθεται ότι έπρεπε να διατηρούν το μυαλό τους καρφωμένο στη σκακιέρα.

Ο Μπόρις Σπάσκι, αφού έχασε από τον Πετροσιάν το 1966, προετοιμάστηκε σκληρά για αυτό εδώ το ματς. Αφού κατάφερε να προκριθεί για τον τελικό μέσω μιας δύσκολης σειράς αγώνων διεκδικητών αποκάλυψε πως εκτός από τη σκακιστική προπόνηση, κολυμπούσε καθημερινά για να βελτιώσει τη φυσική του κατάσταση και συνεργάστηκε με τον ψυχολόγο και σκακιστή Νικολάι Κρόγκιους. Παρ 'όλα αυτά, στον εναρκτήριο αγώνα , άγγιξε εκ παραδρομής λάθος κομμάτι και υποχρεώθηκε από τους κανόνες να το μετακινήσει, χάνοντας το παιχνίδι.

Η σκακιέρα στον κόσμο

Του Μέτοικου στη Νίσυρο

Στην Ελίστα, Korchnoi (78 ετών) και Spassky (72 ετών) βρίσκονται αντιμέτωποι σ'ένα ματς 8 παρτίδων κλασικού χρόνου, που θα αποφέρει 12.000 ευρώ στο νικητή και 8.000 στον ηττημένο. Μετά τις πρώτες παρτίδες ο αειθαλής εμιγκρές προηγείται με 1.5-0.5. Είναι εμφανές ότι αυτόν το Δεκέμβρη τα νιάτα δεν έχουν τύχη. Αναλυτικότερα στο http://chess-rk.ru/

Στη Μόσχα αρχίζουν σήμερα οι τελικοί Ανδρών-Γυναικών της Ρωσίας. Μorozevich και Karjakin δεν μετέχουν τελικά και έτσι οι συμμετέχοντες είναι μόνο δέκα, ωστόσο το τουρνουά παραμένει πολύ ισχυρό. Svindler, Ghrischuk, Jakovenko, Alekseev, Tomashevsky είναι τα επικρατέστερα ονόματα ενώ με ενδιαφέρον αναμένεται η εμφάνιση του δεκαεξάχρονου Sjugirov (2612) που αποτελεί την νέα ελπίδα των Ρώσων. Στις γυναίκες ξεχωρίζουν οι συμμετοχές των Τ. και Ν. Kosintseva και Pogonina ενώ επανεμφανίζεται μετά από απουσία 2 χρόνων η Αl.Galiamova (2460).Τα έπαθλα έχουν μειωθεί πολύ σε σχέση με πέρσι, ωστόσο αποδίδουν γύρω στις 17.000 ευρώ σ' όποιον κατακτήσει το πρωτάθλημα (8.000 το αντίστοιχο ποσό στις γυναίκες). Η ιστοσελίδα των αγώνων είναι η http://tal.russiachess.org/ . Όσοι θέλουν να παρακολουθήσουν τους αγώνες ζωντανά πρέπει να διαθέτουν πολύ χρόνο καθώς οι σκακιστές θα έχουν στην διάθεση τους 100'/40 κινήσεις, 50' για τις επόμενες 20 και 10' ως το τέλος της παρτίδας με προσαύξηση 30'' ανά κίνηση. Έναρξη καθημερινά στις 14.00 ώρα Ελλάδας, τελευταίος γύρος στις 12.00.

Στη Βαρσοβία διεξάγεται αυτό το Σαββατοκύριακο το Πανευρωπαϊκό Πρωτάθλημα rapid, ένα ελβετικό τουρνουά 13 γύρων, που δίνει 4.000 ευρώ σ' όποιον το κατακτήσει. Όχι κι άσχημα για 2 μέρες δουλειά. Έτσι 700 σκακιστές μαζεύτηκαν στην πολωνική πρωτεύουσα, μ'επικεφαλής τους Gashimov, Ivanchuk, Shirov, Movsesian, Malakhov, Bologan. Μετά τους πρώτους 8 χθεσινούς γύρους,προηγείται χωρίς καμμιά απώλεια ο Malakhov (νίκησε Gashimov και Ivanchuk) ένα βαθμό μακριά από τους διώκτες του. Περισσότερα στο http://www.poloniachess.pl/amplico2009

Φωτοκουίζ

Από τους παγκόσμιους φοιτητικούς αγώνες του Λένινγκραντ, το 1960. Ο εικονιζόμενος σκακιστής, που αργότερα έγινε ρωμαιοκαθολικός ιερέας, έχει αφήσει το όνομά του στη σκακιστική ιστορία σαν ο επίσημος αναλυτής του Φίσερ στο ματς του Ρεϊκγιαβίκ, το 1972. «Ενώ όλοι οι σοβιετικοί γκρανμέτρ βρίσκονται με τον έναν ή άλλο τρόπο στο πλευρό του Σπάσκι, ο Φίσερ, χωρίς δισταγμό, απομάκρυνε τους πάντες και έφερε για "second" έναν παπά» έγραφε ο Τύπος της εποχής. Ποιός είναι;

Σκακιστικός σύλλογος 200 ετών

Ιδρύθηκε το 1809 στην Ελβετία και είναι ο αρχαιότερος ενεργός σκακιστικός σύλλογος του πλανήτη. Ο Schachgesellschaft Zürich, φέτος, γιορτάζει τα 200 χρόνια του, με μια σειρά από εκδηλώσεις και τουρνουά. Ανάμεσα στους προσκεκλημένους ξεχωρίζουν τα ονόματα των Κασπάροβ, Σπάσκι, Ανάντ. Στο όπεν τουρνουά ισχυρότερο έλο είναι ο Μορόζεβιτς (Ρωσία, 2751) και συμμετέχουν 280 σκακιστές και σκακίστριες. Στις εκπλήξεις του 1ου γύρου συγκαταλέγεται η νίκη του ελληνικής καταγωγής Παναγιώτη Αδαμαντίδη (Ελβετία, 2129) επί του Ολλανδού Χόμελες (2412).
Δικτυακός τόπος: http://www.sgzurich2009.ch/index.php?lang=en

Φίσερ - Σπάσκι σε κόμικ

Κλικ στις εικόνες για μεγέθυνση: η αναμέτρηση Φίσερ - Σπάσκι στο περιοδικό Estrellas del Deporte (Mexico, 1973), σελίδα 31 .

From Russia With Love

Η περίφημη σκακιστική σκηνή από το «From Russia With Love» που είναι βασισμένο σε ομώνυμο βιβλίο του Fleming. Η θέση προέρχεται από παρτίδα Spassky - Bronstein (για κάποιο λόγο όμως έχουν αφαιρεθεί δυο πιόνια).

Moscow Open 2008

Σε πολλούς δρόμους της ρωσικής πρωτεύουσας έχουν αναρτηθεί αφίσες του Σκακιστικού Διεθνούς Όπεν.

To Moscow Open είναι ένα σκακιστικό φεστιβάλ. Εκτός από το κύριο τουρνουά των GM (274 παίκτες, συμμετέχουν 83 GM!), ταυτόχρονα διεξάγονται τουρνουά γυναικών, τουρνουά περιορισμένων γύρων κ.ά.
Στο κύριο τουρνουά διαιτητής είναι ο Παγκόσμιος Πρωταθλητής 1969-72 Boris Spassky. Μετά τους 2 πρώτους γύρους, 36 σκακιστές έχουν από 2 βαθμούς.
***Αναλυτικά αποτελέσματα, φωτογραφίες, παρτίδες, βίντεο και συνεντεύξεις στην ιστοσελίδα της διοργάνωσης http://moscowchessopen.ru/eng/index.shtml

Motylev 2645 - Potapov 2459, Moscow 2008 (Sicilian, B31)
1. e4 c5 2. Nf3 Nc6 3. Bb5 g6 4. Bxc6 dxc6 5. d3 Bg7 6. h3 Nh6 7. a3 b6 8. O-O O-O 9. Re1 f6 10. Nbd2 Nf7 11. b4 cxb4 12. axb4 e5 13. Bb2 Qc7 14. c4 Rd8 15.d4 exd4 16. Bxd4 Be6 17. c5 bxc5 18. bxc5 Rd7 19. Ra4 Qd8 20. Qa1 Qe7 21. Nc4 Bxc4 22. Rxc4 Rb8 23. Ra4 Rb3 24. Qa2 Rb5 25. Ra6 Rb4

26. e5 fxe5 27. Bc3 Rb8 28. Rxc6 e4 29. Bxg7 Kxg7 30. Qc4 Re8 31. Nd4 Ne5 32. Qc3 Qf7 33. Rxe4 Kg8 34.Rd6 Rde7 35. f4 Nd7 36. Rxe7 Rxe7 37. c6 1-0. Μπορείτε να δείτε την παρτίδα εδώ

Μέρες του '72

Το ζοφερό ηφαιστειακό τοπίο της Ισλανδίας ταιριάζει με τη διάθεση του ηττημένου, τέως παγκόσμιου πρωταθλητή στο σκάκι Μπόρις Σπάσκι, από την ΕΣΣΔ, ο οποίος συντρίβεται από τον Αμερικανό Μπόμπι Φίσερ (Ιστορικό Λεύκωμα «Καθημερινής», 1972).

Το καλοκαίρι του 1972, τα αμερικανικά πολυκαταστήματα κατακλύζονται από μια απροσδόκητη φρενίτιδα δεκάδων χιλιάδων νεοφώτιστων σκακιστών για σκακιέρες, χρονόμετρα, εξειδικευμένα περιοδικά και οτιδήποτε άλλο αφορά αυτό το μέχρι χτες, εντελώς περιθωριακό, στις ΗΠΑ, πνευματικό άθλημα. Αιτία για το ξαφνικό «παλιρροϊκό κύμα» είναι η αναμέτρηση του Αμερικανού Μπόμπι Φίσερ με το Σοβιετικό παγκόσμιο πρωταθλητή Μπόρις Σπάσκι. Για πρώτη φορά μετά τον δεύτερο παγκόσμιο πόλεμο, οι σοβιετικοί αντιμετωπίζουν το ενδεχόμενο να χάσουν τα σκήπτρα, καθώς ο 29χρονος Φίσερ έρχεται στον τελικό ύστερα από ένα εντυπωσιακό σερί θριάμβων απέναντι σε σκακιστικά μεγαθήρια, σαν τον Δανό Λάρσεν (6-0), τον Σοβιετικό Ταϊμάνοβ (6-0) και τον συμπατριώτη του Πετροσιάν (6,5-2,5). Μεσούντος του Ψυχρού Πολέμου, η αναμέτρησή του με τον 35χρονο Σπάσκι γίνεται υπόθεση εθνικού γοήτρου για ΗΠΑ και ΕΣΣΔ, σε σημείο που οι «Τάιμς της Νέας Υόρκης» γράφουν: «Έχει κανείς την εντύπωση ότι αυτοί που θα αναμετρηθούν δεν είναι ο Φίσερ και ο Σπάσκι, αλλά ο Νίξον και ο Μπρέζνιεφ!».

Εγωκεντρικός και ιδιόρρυθμος, ο Φίσερ απειλεί να τινάξει στον αέρα τον τελικό του Ρέικιαβικ με παράλογες οικονομικές απαιτήσεις και διαμαρτυρίες. Τελικά, «το ματς του αιώνα» αρχίζει με καθυστέρηση εννέα ημερών, στις 11 Ιουλίου, αφού ο Φίσερ υποχρεώνεται να ζητήσει εγγράφως συγγνώμη στο Σπάσκι για την αχαρακτήριστη συμπεριφορά του. Τα αισθήματά του οπωσδήποτε μαλακώνει ο διπλασιασμός της προβλεπόμενης αμοιβής του, ύστερα από τη γενναία προσφορά 125.000 δολαρίων από τον Άγγλο τραπεζίτη Τζέιμς Σλέτερ.

Η πρώτη παρτίδα λήγει με νίκη του παγκόσμιου πρωταθλητή, ύστερα από μια κραυγαλέα αβλεψία του Φίσερ. Ο Σπάσκι διπλασιάζει χωρίς κόπο τις νίκες του, αφού στη δεύτερη παρτίδα ο Φίσερ δεν εμφανίζεται καν, μεμψιμοιρώντας για τα πάντα: τις κάμερες της τηλεόρασης, το χρώμα της σκακιέρας, τη θερμοκρασία της αίθουσας, ακόμα και ...τα γλυκά που μοιράζουν στους θεατές οι οργανωτές. Αλλά από την τρίτη παρτίδα, το τρομερό παιδί του παγκόσμιου σκακιού, δείχνει τις τεράστιες δυνατότητές του, με αποτέλεσμα στην 10η κιόλας παρτίδα (υπολείπονται άλλες 14) να έχει πρακτικά «καθαρίσει» το ματς με το σκορ 6,5-3,5.

Στο δεύτερο μισό της αναμέτρησης, ο Σπάσκι, στον οποίο συμπαραστέκεται συνεχώς η σύζυγός του, επιδεικνύει τεράστια αποθέματα ψυχικής δύναμης και επινοητικότητας, αν και ο Φίσερ, χάρη κυρίως στην ικανότητά του στα φινάλε, διατηρεί απόσταση ασφαλείας. Ο εξαντλητικός σκακιστικός μαραθώνιος λήγει την 1η Σεπτεμβρίου του 1972, με μία ακόμη νίκη του Φίσερ, ο οποίος στέφεται παγκόσμιος πρωταθλητής με το «καθαρό σκορ» 12,5-8,5. Αλλά ο πραγματικός νικητής της αναμέτρησης είναι το ίδιο το σκάκι, που έχει αποκτήσει, χάρη στην απλόχερη προβολή των ΜΜΕ, εκατομμύρια νέων «πιστών» σε παγκόσμια κλίμακα.

Δείτε προηγούμενη δημοσίευση: http://skakistiko.blogspot.com/2007/07/1972.html

Ο Φίσερ στην Ισλανδία

Σκηνές από το ιστορικό ματς Φίσερ - Σπάσκι στην Ισλανδία το 1972. Η μουσική υπόκρουση από το adagio in G minor for strings and organ του Αλμπινόνι δίνει δραματικό χαρακτήρα στη ροή.