Κυριακή 28 Φεβρουαρίου 2010

6ος Διαγωνισμός Λύσης Προβλημάτων Αττικής

Η Ένωση Σκακιστικών Σωματείων Αττικής προκηρύσσει τον 6ο Διαγωνισμό Λύσης Προβλημάτων για τα σωματεία της Αττικής. Ο Διαγωνισμός θα πραγματοποιηθεί στην αίθουσα των σκακιστικών σωματείων ΣΟ Αμπελοκήπων και ΣΟ Θωμάς Γεωργίου, Μακρυνίτσας 12 (κοντά στο σταθμό μετρό «Αμπελόκηποι»), την Κυριακή 28 Μαρτίου, ώρα 17.45 – 20:00.

Το διαγωνισμό διοργανώνουν η ΕΣΣΝΑ και τα σωματεία «ΣΟ Θωμάς Γεωργίου» και «ΑΟ Ζήνων Γλυφάδας».

Η οργανωτική επιτροπή αποτελείται από τον Γιάννη Γαρουφαλίδη, τον Αχιλλέα Μητσάκο και τον Παναγή Σκλαβούνο.

Η διοργάνωση αυτή θα αναδείξει τον «Πρωταθλητή Αττικής στη λύση σκακιστικών προβλημάτων για το έτος 2010». Ο πρώτος στην κατάταξη νικητής ή νικήτρια κάτω των 20 ετών θα αναδειχθεί «Πρωταθλητής εφήβων Αττικής στη λύση προβλημάτων 2010».

Η διάρκεια του Διαγωνισμού θα είναι δύο ώρες και ένα τέταρτο της ώρας. Οι συμμετέχοντες θα κληθούν να λύσουν 6 προβλήματα, από έξι διαφορετικές κατηγορίες : ένα πρόβλημα των 2 κινήσεων, ένα των 3 κινήσεων, ένα περισσοτέρων κινήσεων , ένα αντίστροφο (self-mate), ένα βοηθητικό (help-mate) και μία σπουδή. Σε περίπτωση επίλυσης ίδιου αριθμού προβλημάτων από κάποιους λύτες, κριτήριο ισοβαθμίας είναι ο χρόνος που απαιτήθηκε για τη συνολική λύση.

Στο Διαγωνισμό θα συμμετάσχουν μέχρι 32 λύτες και θα τηρηθεί σειρά προτεραιότητας. Δηλώσεις συμμετοχής μπορούν να υποβληθούν μέχρι το Σάββατο 27 Μαρτίου στον Παναγή Σκλαβούνο, αλλά και στον αγωνιστικό χώρο πριν την έναρξη του διαγωνισμού.

Στους πρώτους νικητές θα δοθούν κύπελλο, μετάλλια. και άλλο υλικό σχετικό με τα σκακιστικά προβλήματα. Επίσης, κύπελλο θα δοθεί στην πρώτη ομάδα, με κριτήριο το άθροισμα βαθμών τριών μελών της.

***Δυο ορθόδοξα προβλήματα και μια σπουδή συνοδεύουν την ανάρτηση. Πολύ εύκολες σύνθεσεις για τους έμπειρους λύτες, όμως παρουσιάζουν ενδιαφέρον για όσους δεν έχουν ασχοληθεί συστηματικά με το καλλιτεχνικό σκάκι.

M. Subotic, Die Schwalbe 1992

Παίζουν τα λευκά και κάνουν ματ σε 2 κινήσεις (#2)

W. Hagemann, Nurnberger Arbeiterschachklub 1928, 2nd Prize

Παίζουν τα λευκά και κάνουν ματ σε 3 κινήσεις (#3)

J. Moller, 1909

Παίζουν τα λευκά και κάνουν ισοπαλία (=)

Θα υποδυθεί τον Φίσερ



Του Μέτοικου στη Νίσυρο

Φετινός υποψήφιος για «Χρυσή σφαίρα» (Golden globe) για την ερμηνεία του στο Brothers του Τζ.Σέρινταν (Τhe boxer), ριμέϊκ του πολυβραβευμένου δανέζικου Brodre, o Tόμπεϊ Μαγκουάιρ, ο οποίος ταυτίζεται για τους περισσότερους με την κινηματογραφική φιγούρα του Σπάιντερμαν καθώς ενσάρκωσε τον πολύ δημοφιλή ήρωα των Marvel comics σε 3 ταινίες τα προηγούμενα χρόνια. Πριν ωστόσο στραφεί σε υπερπαραγωγές είχε αποκτήσει ήδη φήμη ταλαντούχου ηθοποιού που ειδικεύεται σε απαιτητικούς ρόλους, παίζοντας σε ταινίες όπως η Παγοθύελλα (Τhe Ice storm- 97), το Pleasantville το 1998, η Θέα στον Ωκεανό (The cider house rules-99) και τα Τρομερά παιδιά (Wonderboys-2000).

Τώρα φαίνεται ότι θα βρεθεί μπροστά στη μεγαλύτερη πρόκληση της καριέρας του, καθώς πρόκειται να υποδυθεί τον Μπόμπι Φίσερ, σε μια ταινία που θα περιγράφει τη ζωή του Αμερικανού σκακιστή, ο οποίος κατάφερε στο απόγειο της δόξας του να κάνει τον μέσο Αμερικανό να ασχολείται με το τι γίνεται σε μια σκακιέρα στην Ισλανδία και να αδιαφορεί για το Super bοwl. Οι ψίθυροι λένε ότι η ταινία θα επικεντρωθεί στο ματς Φίσερ-Σπάσκι και θ'αφήσει έξω τα σκοτεινά χρόνια που ακολούθησαν.

Ο Μαγκουάιρ, ο οποίος εμπλέκεται και στην παραγωγή της ταινίας Pawn Sacrifice δεν μοιάζει ιδιαίτερα στον Μπόμπι, αλλά διαθέτει ένα έντονο υπνωτικό βλέμμα που πιθανότατα θα του φανεί χρήσιμο για το συγκεκριμένο ρόλο.

Σχετικοί σύνδεσμοι-πηγές:
http://www.slashfilm.com
http://www.firstshowing.net

Σάββατο 27 Φεβρουαρίου 2010

Εικόνες


Κλικ πάνω στη φωτογραφία για μεγέθυνση. Είναι οι συμμετέχοντες του Πανενωσιακού Πρωταθλήματος της κατηγορίας νέων 12 έως 14 ετών, το Μάρτιο του 1990, στο Λένινγκραντ και κάποιοι προπονητές τους. Μεταξύ των παιδιών (που είναι γεννημένα ανάμεσα στο 1976 και το 1978, εκτός ίσως από εκείνα της πρώτης σειράς που δείχνουν μικρότερα) θα αναγνωρίσετε πολλούς σημερινούς γνωστούς γκρανμέτρ. Όταν βρείτε ονόματα, μη διστάσετε να τα αποκαλύψετε στο χώρο των σχολίων! Πολύ δύσκολο κουίζ!

Kasparov: American Gambit


Ένα πολύ ενδιαφέρον ντοκιμαντέρ σε τρία μέρη.

Το δεύτερο μέρος: http://www.youtube.com/watch#v=h3dWHH3aCNc&feature=related
Το τρίτο μέρος: http://www.youtube.com/watch#v=tCGBee8pvhQ&feature=related

Το πόκερ αναγνωρίζεται ως πνευματικό παιχνίδι


Η Παγκόσμια Σύμπραξη Πνευματικών Αθλημάτων, ανακοίνωσε πως σκοπεύει να δεχτεί την Παγκόσμια Ομοσπονδία του Πόκερ ως μέλος της κοινοπραξίας, στην επόμενη συνάντησή τους τον Απρίλιο.

Αυτό σημαίνει πως η Ολυμπιακή Επιτροπή Πνευματικών Αθλημάτων θα δεχτεί αυτόματα το πόκερ στη λίστα τους με τα παιχνίδια ικανοτήτων. Αυτή η λίστα περιλαμβάνει παιχνίδια όπως το σκάκι, το μπριτζ και τη ντάμα.

«Το να έχει το πόκερ την ίδια αναγνώριση με το σκάκι και το μπριτζ είναι ένα μεγάλο βήμα μπροστά για το άθλημα», δήλωσε ο πρόεδρος της Ομοσπονδίας Πόκερ, Άντονι Χόλντεν.

Μπορεί αυτό να μην σημαίνει πως θα δούμε το πόκερ στα Ολυμπιακά αθλήματα, αλλά όσο να ‘ναι, αυτή η απόφαση έχει ξεχωριστή σημασία για πολλούς λόγους. Η αναγνώριση από τη Σύμπραξη θα είναι ένα πολύ δυνατό επιχείρημα, το οποίο μπορεί να παρουσιάζεται σε ενδεχόμενα δικαστήρια τα οποία γίνονται κατά του πόκερ. Αυτό σημαίνει πως πλέον θα είναι ευκολότερο να στηθούν ιδιωτικές λέσχες πόκερ, σε μέρη όπου το παιχνίδι θεωρείται παράνομο.

«Το πόκερ δεν είναι σαν τα υπόλοιπα παιχνίδια του καζίνο. Είναι ένα κοινωνικό παιχνίδι όπου άνθρωποι παίζουν ενάντια σε άλλους ανθρώπους και όχι ενάντια στον ντίλερ ή το καζίνο. Είναι ένα παιχνίδι όπου η ικανότητα παίζει μεγαλύτερο ρόλο από την τύχη. Υπάρχουν 120 με 150 εκατομμύρια παίκτες πόκερ σε όλο τον κόσμο και μας αξίζει μια τέτοια αναγνώριση», συμπλήρωσε ο Χόλντεν.

Η Παγκόσμια Σύμπραξη Πνευματικών Αθλημάτων θα οργανώσει το Παγκόσμιο Κύπελλο Πνευματικών Παιχνιδιών παράλληλα με τους Ολυμπιακούς Αγώνες που θα διεξαχθούν στο Λονδίνο το 2012 και το πόκερ έχει τεράστιες πιθανότητες να είναι στη λίστα με τα διαγωνιζόμενα παιχνίδια.

πηγή: http://www.sport24.gr/html/ent/664/ent.346664.asp

Ομαδικά Πρωταθλήματα Αττικής 2010


Συνεχίζονται την Κυριακή 28 Φεβρουαρίου τα Ομαδικά (διασυλλογικά) Πρωταθλήματα Αττικής.

Το πρόγραμμα στον Προκριματικό Όμιλο Α' Εθνικής (οι δυο πρώτες ομάδες της βαθμολογίας θα αγωνιστούν το καλοκαίρι στην Α' Εθνική κατηγορία): Πειραϊκός ΟΣ - ΓΣ Ασπροπύργου, Πανελλήνιος ΓΣ - ΑΣΟ Πετρούπολης "ΔΙΑΣ", ΣΟ Αιγάλεω - Πανιώνιος ΓΣΣ, ΔΗ.ΚΕ.Π Άνω Λιοσίων - ΑΟ "Ζήνων" Γλυφάδας, Α.Ε.Κ. ρεπό.

Συνεχίζονται επίσης, με τους αγώνες κατάταξης, τα πρωταθλήματα στη Β' και Γ΄ Εθνική. Πλήρες πρόγραμμα στα πρωταθλήματα Α΄ και Β΄ Τοπικής Κατηγορίας, καθώς και στο Κύπελλο Αττικής Φιλίας.

Ιστοσελίδα: http://www.essnachess.gr/

Πέμπτη 25 Φεβρουαρίου 2010

Θέσεις από το AVRO, 1938


Από την παρτίδα Κέρες (αριστ.) - Ρεσέβσκι (δεξ.). Όρθιοι παρακολουθούν οι Αλιέχιν, Καπαμπλάνκα και Φλορ. Σπουδαία παρέα!

Το τουρνουά του AVRO που έγινε σε διάφορες πόλεις της Ολλανδίας, το 1938, είναι σύμφωνα με τον αναλυτή Τζεφ Σόνας του chessmetrics.com, το ισχυρότερο τουρνουά της σκακιστικής ιστορίας, επειδή μετείχαν και οι 8 κορυφαίοι παίκτες της εποχής (με τη σειρά της τελικής κατάταξης: Κέρες, Φάιν, Μποτβίνικ, Αλιέχιν, Όιβε, Ρεσέβσκι, Καπαμπλάνκα και Φλορ). Περισσότερα για το ιστορικό τουρνουά μπορείτε να διαβάσετε στο λήμμα της wikipedia http://en.wikipedia.org/wiki/AVRO_1938_chess_tournament. Στο σημείωμα αυτό δεν θα κάνουμε αναδρομή στο τουρνουά, αλλά θα δούμε τρεις χαρακτηριστικές θέσεις από τους αγώνες:

Alekhine - Keres, AVRO 1938

Ο παγκόσμιος πρωταθλητής Αλεξάντερ Αλιέχιν δεν κατάφερε τίποτα παραπάνω από ισοπαλία παίζοντας 1. Qg6+? Kf8 2. Qh7 Kf7. Θα μπορούσε να νικήσει με 1. Rxb4! Qxd6 (1...Rxd6 2. Qg6+) 2. Qc4+ Kf8 3. Rb7 Rd7 4. Qc8+ Ke7 5. Rb3 Rd8 6. Qg4 Kf8 7. Rb7.

Capablanca - Fine, AVRO 1938


Ο μεγάλος Χοσέ Ραούλ Καπαμπλάνκα, ο οποίος στα προηγούμενα 29 χρόνια είχε χάσει μόνο 26 παρτίδες, στο AVRO έχασε 4 παρτίδες και βρέθηκε προτελευταίος στη βαθμολογία. Στη διάρκεια του τουρνουά υπέστη εγκεφαλικό επεισόδιο και αυτή πρέπει να είναι η αιτία για τη μέτρια απόδοσή του. Εδώ, δεν βρήκε εύκολη νίκη με 1. h5! Rb1 2. Kg2 g4 3. h6 Rb5 4. h7 Rh5 5. h8=Q+ Rxh8 6. Rxh8. Αντί για αυτό έπαιξε 1. Rxg5? Rb8 2. Kh3 e5 3. Rg1 με ισοπαλία. Επίσης ισόπαλο ήταν το 1. hxg5? Kf5.

Euwe - Keres, AVRO 1938

Ο Κέρες βρήκε τη μοναδική συνέχεια που σώζει την παρτίδα: 1. ... e2! 2. Re1 Qxd5 3. Qxd5 Rxd5 4. f3 Rd1. Το 1...Rxd5? έχανε μετά από 2. Rxd5 Qxd5 3. Qxd5 exf2+ 4. Kxf2 Bxd5 5. Ke3. Επίσης κακό είναι το 1. ... exf2+? 2. Kxf2 Rxd5 3. Qc3! Qg8 4.Rxd5 Bxd5 5. Qxc5.

Reykjavik Open


Ξεκίνησε στην πρωτεύουσα της Ισλανδίας το παραδοσιακό διεθνές σκακιστικό φεστιβάλ του Φεβρουαρίου. Στο όπεν, τη σπουδαιότερη από τις παράλληλες διοργανώσεις, τα κορυφαία ονόματα είναι:
1 GM Baklan Vladimir UKR 2654
2 GM Dreev Alexey RUS 2650
3 GM Sokolov Ivan BIH 2649
4 GM Kuzubov Yuriy UKR 2634
5 GM Shulman Yuri USA 2624
6 GM Ehlvest Jaan USA 2600
7 GM Hillarp Persson Tiger SWE 2581
8 GM Gupta Abhijeet IND 2577
9 GM Stefansson Hannes ISL 2574
10 IM Lenderman Alex USA 2560
11 GM Maze Sebastien FRA 2554
12 GM Kveinys Aloyzas LTU 2536
13 GM Nataf Igor-Alexandre FRA 2534

Οι κυριότερες παρτίδες μεταδίδονται ζωντανά από τον επίσημο δικτυακό τόπο http://www.skaksamband.is/?c=webpage&id=380 (έναρξη: 17:30 ώρα Ελλάδας).

Και μια προσωπική επιλογή: Εδώ και πολύ καιρό, η «βελόνα» του δικτυακού μου ραδιοφώνου είναι κολλημένη στο σταθμό Rondo του Ρεϊκγιαβίκ, που μεταδίδει (χωρίς λόγια) όλο το εικοσιτετράωρο κλασσική και τζαζ μουσική. Ο σχετικός σύνδεσμος είναι: http://dagskra.ruv.is/rondo/

Τετάρτη 24 Φεβρουαρίου 2010

Η μπαλαφάρα των αναπολλαπλασιασμών

ή πώς μια συζήτηση στο σκακιστικό ιστολόγιο του Γάτου του Σρέντινγκερ, που είχε αρχικά ως θέμα της τα διπλωμένα πιόνια, εξελίχτηκε σε γλωσσικο-τραγουδιστική πραγματεία για τις αναδιπλασιασμένες (και βάλε) λέξεις, με τη συμμετοχή του Καλοπροαίρετου, του Παναγιώτη Κονιδάρη και του Ελισσαίου, και με τα εκ των υστέρων σχόλια και γιουτουμπάκια του υποφαινόμενου. (Γιατί μπαλαφάρα; Διότι στο ίδιο ιστολόγιο είχε πρόπερσι δημοσιευτεί σε συνέχειες η διάσημη μπαλαφάρα των τεσσάρων, από Κονιδάρη, Ελισσαίο, Καλοπροαίρετο με ψευδώνυμο και Γάτο).

Διαβάστε την ανάρτηση και τους σχολιασμούς στο ιστολόγιο του Νίκου Σαραντάκου http://sarantakos.wordpress.com/

Τρίτη 23 Φεβρουαρίου 2010

Εικόνες


Οδηγοί ταξί παίζουν σκάκι στο Σαράγεβο. Χτεσινή φωτογραφία του Reuters. Μια πόλη που προσπαθεί να ορθοποδήσει και να ξεχάσει τα τραύματα του πολέμου, μια πόλη που και να μην θέλεις, κάπου θα συναντήσεις τη «Λεωφόρο του Θανάτου» που θέριζαν οι ελεύθεροι σκοπευτές. Και το τούνελ κάτω από το αεροδρόμιο, το οποίο οι κάτοικοι έσκαψαν για να σπάσουν τη φοβερή πολιορκία, την πιο μακρόχρονη σε πρωτεύουσα κράτους στη νεότερη ιστορία, που προκάλεσε τεράστιες καταστροφές, θάνατο και προσφυγιά.

Προσεχή τουρνουά στην Αθήνα



Πανελλήνιος-Κότινος:
Όπεν Τουρνουά Κάισσα-4
Από 4 έως 26 Μαρτίου.
Αγωνιστικές ημέρες: Τρίτη και Πέμπτη (τελευταίος γύρος Παρασκευή 26/3)
Χρηματικά έπαθλα ανάλογα με τον αριθμό των συμμετοχών.
Ιστοσελίδα: http://www.kotinoschess.ucoz.com/publ

Καλλιθέα:
Όπεν Τουρνουά Κάππα-43
Από 5 έως 26 Μαρτίου.
Αγωνιστικές ημέρες Δευτέρα και Παρασκευή.
Χρηματικά έπαθλα στους 3 πρώτους νικητές και ανάλογα με τον αριθμό των συμμετοχών (τουλάχιστον το 60% των παραβόλων).
Ιστοσελίδα: http://kappachess.wordpress.com/

Αμπελόκηποι:
103ο Όπεν Τουρνουά Αμπελοκήπων (σε μνήμη Γιάννη Ποτέα)
Από 6 έως 27 Μαρτίου.
Αγωνιστικές ημέρες Σάββατο και Τετάρτη.
Χρηματικά έπαθλα: 1ος νικητής: 300 €, 2ος νικητής: 200 €, 3ος νικητής: 100 € , 1η γυναίκα: 50 €, 1ος βετεράνος: 50 € , 1ος χωρίς διεθνές έλο: 50 €.
Ιστοσελίδα: http://www.skaki.net/ambelokipi.html

Πετρούπολη:
2ο Όπεν ΑΣΟΠ Δίας 2010
Από 6 έως 27 Μαρτίου.
Αγωνιστικές ημέρες Σάββατο και Τετάρτη
Χρηματικά έπαθλα: 1ος νικητής: 300 €, 2ος νικητής: 200 €, 3ος νικητής: 100 €.
Ιστοσελίδα: http://asopdias.wordpress.com/

Παγκράτι
Ο Σ.Ο. Παγκρατίου και ο Σ.Μ.Α.Ο. Καισαριανής προκηρύσσουν δύο
ανεξάρτητα τουρνουά:

-Open Τουρνουά για παίκτες με ελληνικό ή διεθνές elo υψηλότερο του
1800, που θα διεξαχθεί από τις 16 Μαρτίου έως τις 4 Μαΐου 2010, με
Ελβετικό σύστημα 7 γύρων. Θα πάρουν μέρος μέχρι 40 σκακιστές και
σκακίστριες. Κατ' εξαίρεση μπορούν να συμμετάσχουν τέσσερις παίκτες
μέλη των ΣΟΠ-ΣΜΑΟΚ με κριτήριο το υψηλότερο ελληνικό ή διεθνές elo.
-Open Τουρνουά για παίκτες με ελληνικό ή διεθνές elo χαμηλότερο
του 1800, που θα διεξαχθεί από τις 19 Μαρτίου έως τις 7 Μαΐου 2010, με
Ελβετικό σύστημα 7 γύρων. Θα πάρουν μέρος μέχρι 40 σκακιστές και
σκακίστριες με χρονική σειρά προτεραιότητας.
Ιστοσελίδα: http://www.athenschess.gr/

Δευτέρα 22 Φεβρουαρίου 2010

Chopin. Pragnienie milosci



Ο Φρεντερίκ Σοπέν, η Γεωργία Σάνδη και μια σκακιέρα στην πολωνική ταινία Chopin. Pragnienie milosci (στα ελληνικά ο τίτλος σημαίνει: Σοπέν, Πάθος γα Έρωτα) που γυρίστηκε το 2002. Σε όλη τη διάρκεια της ταινίας ακούγονται εκτελέσεις έργων του μεγάλου Πολωνού από τους Εμανουέλ Αξ και Γιόκο Γιοκογιάμα. Δεν βρήκε διανομή στην Ελλάδα.

Κυριακή 21 Φεβρουαρίου 2010

Eric Westbury

Στις αρχές της δεκαετίας του 1920 έπαιζε βιολί και πιάνο στη συμφωνική ορχήστρα του Μπίρμπιγχαμ. Όμως η μεγάλη αγάπη της ζωής του ήταν το σκάκι. Τόσο που ακόμα και ο τάφος του έχει διακοσμηθεί με μια σκακιστική θέση, όπου βασιλιάς και πύργος κάνουν ματ έναν μοναχικό βασιλιά.

(φωτογραφία του 1939 από το Chess Notes του Edward Winter)

Ο Westbury έζησε από το 1882 ως το 1939. Στα 17 του χρόνια γνώρισε τον κόσμο του καλλιτεχνικού σκακιού. Κέρδισε διεθνή φήμη σαν συνθέτης σκακιστικών προβλημάτων, ειδικά τα τριάρια του συνδυάζουν πολλές φορές στρατηγικά θέματα με καθαρά ματ-μοντέλα.
Ακολουθούν δυο από τα προβλήματα του Βρετανού συνθέτη. Οι λύσεις είναι ευπρόσδεκτες στο χώρο των σχολίων.

E.E. Westbury, 3rd Prize, L’Eco degli Scacchi 3rd Ty. 1917

Αν και ο Westbury είναι κυρίως γνωστός σαν συνθέτης ορθόδοξων τριαριών, οι περισσότερες δημοσιεύσεις του είναι δυάρια. Εδώ ένα από τα καλύτερά του.
Παίζουν τα λευκά και κάνουν ματ σε 2 κινήσεις (#2).

E.E. Westbury, Reading Observer Ty. 1907

Και ένα από τα πρώτα τριάρια του συνθέτη.
Παίζουν τα λευκά και κάνουν ματ σε 3 κινήσεις (#3).

Προπονητικοί διάλογοι


Ο Ετιέν Μπακρό, που στα 10 του χρόνια είχε ήδη σημαντικές διακρίσεις στο σκάκι.

Προπόνηση και αγώνες

του Ηλία Κουρκουνάκη

Στην προσπάθειά μας να βελτιωθούμε σκακιστικά, υπάρχουν διάφορα πράγματα που μπορούμε να κάνουμε. Εφόσον το σκάκι μας ενδιαφέρει ως άθλημα, όλες μας οι προσπάθειες υπάγονται σε μία από τις ακόλουθες τρεις κατηγορίες:

1) Αγωνιστικές Δραστηριότητες.

2) Προπόνηση (ομαδική ή ατομική).

3) Ατομική Μελέτη.

Η σειρά με την οποία παρουσιάζονται αυτές οι κατηγορίες δεν είναι καθόλου τυχαία, αλλά προκύπτει από την αναγκαιότητα καθεμιάς. Προφανώς, δεν μπορεί κανείς να βελτιωθεί απλά με μελέτη παρτίδων άλλων παικτών, χωρίς δικές του προσωπικές εμπειρίες στις οποίες εφαρμόζονται όποια διδάγματα προκύπτουν από εμπειρίες άλλων. Οποιαδήποτε ικανότητα, σκακιστική ή άλλη, αναπτύσσεται πρώτιστα στην πράξη εξασκώντας την, και όχι προετοιμάζοντάς την θεωρητικά. Ενδεικτική αντιστοιχία με άλλα αθλήματα θα ήταν να περιμένει κανείς να παίξει καλό ποδόσφαιρο παρακολουθώντας αγώνες σε μια οθόνη. Πολύ απλά, η πρακτική αποτελεί τον θεμέλιο λίθο οποιασδήποτε αθλητικής προσπάθειας στο σκάκι.
Από την άλλη πλευρά, μόνο με αγώνες και χωρίς προπόνηση ή ατομική μελέτη δεν μπορεί να πάει κανείς πολύ μακριά. Οι αγώνες πρέπει να αναλυθούν, διδάγματα να εξαχθούν, βελτιώσεις να σχεδιαστούν και νέες γνώσεις να κατακτηθούν. Διαφορετικά, κάθε αθλητής θα έπρεπε να επαναλαμβάνει από την αρχή τα περισσότερα λάθη που έκαναν άλλοι πριν από αυτόν και έτσι θα έχανε πολύτιμο χρόνο. Ενδεικτική αντιστοιχία με άλλες δραστηριότητες εδώ είναι οι επιστήμες στις οποίες διδάσκεται κανείς την συσσωρευμένη γνώση αιώνων ή και χιλιετιών, η οποία προέκυψε από προσπάθειες άλλων, χρησιμοποιώντας μεθοδολογία ασκήσεων και συστηματικά οργανωμένης μελέτης.

Βέβαια, πρέπει να σημειωθεί ότι η κατάλληλη ισορροπία ανάμεσα στις κατηγορίες δραστηριοτήτων που προαναφέρθηκαν δεν βρίσκεται σε κάποιο σταθερό σημείο, αλλά εξαρτάται από την ηλικία και το σκακιστικό επίπεδο του αθλητή. Για παράδειγμα, στις μικρότερες ηλικίες είναι σκόπιμο να δίνεται μεγαλύτερη βαρύτητα στην άμεση εμπειρία, δηλαδή στις αγωνιστικές δραστηριότητες και σε προπόνηση όπου γίνεται προσομοίωση πραγματικών αγωνιστικών συνθηκών. Επίσης, σε επίπεδο αρχαρίων η καλλιέργεια ικανοτήτων και η κατανόηση γενικών αρχών του σκακιού έχουν προτεραιότητα σε σχέση με την απόκτηση συγκεκριμένων γνώσεων. Αντίθετα, πιο έμπειροι παίκτες βοηθιούνται πολύ περισσότερο από ειδικές ασκήσεις και ατομικά στοχευμένα θέματα, ανάλογα με τα κενά που παρουσιάζει η ήδη αναπτυγμένη σκακιστική προσωπικότητά τους, ώστε το παιχνίδι τους να είναι πιο “σφαιρικό” και πλήρες.

Σε κάθε περίπτωση όμως, το αγωνιστικό πρόγραμμα αποτελεί τον κυρίαρχο μοχλό λειτουργίας οποιουδήποτε αθλητικού προγράμματος. Δυστυχώς, στην Ελλάδα δεν υπάρχει καλός μακροπρόθεσμος σχεδιασμός, με αποτέλεσμα κάθε χρόνο να γίνονται τα ίδια λάθη. Σε πρώτη φάση είναι σκόπιμο να καταγραφούν ορισμένα από αυτά τα λάθη, προκειμένου να τα αποφύγουμε όταν σχεδιάζουμε ένα μακροπρόθεσμο αγωνιστικό πρόγραμμα. Ο κατάλογος που ακολουθεί προφανώς δεν εξαντλεί τα προβλήματα που αντιμετωπίζουμε στην Ελλάδα, ελπίζω όμως ότι αναδεικνύει τα σημαντικότερα από αυτά.

1) Υδροκεφαλισμός Αγωνιστικών Δραστηριοτήτων.

Τόσο σε επίπεδο μαθητών όσο και σε επίπεδο κορυφαίων σκακιστών και σκακιστριών μας, στην Ελλάδα υπάρχουν δυσανάλογα πολύ περισσότερα ατομικά τουρνουά το καλοκαίρι, δηλαδή την περίοδο 15 Ιουνίου-15 Σεπτεμβρίου. Το αποτέλεσμα είναι ότι πολλοί παίζουν σε αλλεπάλληλα τουρνουά αυτή την περίοδο και συγκριτικά πολύ λιγότερο τους υπόλοιπους 9(!) μήνες.

2) Ακατάλληλη Επιλογή Αντιπάλων.

Προκειμένου να βελτιωθεί το αγωνιστικό μας επίπεδο, οι καταλληλότεροι αγώνες είναι με περίπου ισοδύναμους αθλητές και κατά προτίμηση λίγο καλύτερους. Όπως όμως λειτουργεί το αγωνιστικό πρόγραμμα στην Ελλάδα, με πολλά “όπεν” και διασυλλογικά πρωταθλήματα, μεγάλος αριθμός παρτίδων είναι εναντίον πολύ ισχυρότερων ή πολύ ασθενέστερων αντιπάλων. Κατά συνέπεια, τα οφέλη που μπορούν να προκύψουν από τους αγώνες είναι αισθητά λιγότερα από αυτά που θα προσέφερε μια σωστά σχεδιασμένη επιλογή τουρνουά.

3) Μονολιθικότητα Αγωνιστικών Δραστηριοτήτων.

Σε αντίθεση με άλλα αθλήματα, το σκάκι προσφέρει ένα εξαιρετικά ευρύ φάσμα αγωνιστικών δυνατοτήτων, το οποίο ελάχιστα αξιοποιείται στην Ελλάδα. Μερικά από τα προβλήματα που αναφέρθηκαν πιο πάνω θα μπορούσαν να αποφευχθούν ή έστω να περιοριστούν οι συνέπειές τους, αν διοργανώναμε περισσότερους αγώνες “γρήγορου” σκακιού, σιμουλτανέ, “χάντικαπ”, τουρνουά “πουλ”, ματς, τουρνουά “σεβενίνγκεν”, κ.ά.

4) Απουσία Συντονισμού Αγώνων, Προπόνησης και Ατομικής Μελέτης.

Παρόλο που η ανάλυση των παρτίδων αποτελεί σημαντικό τμήμα της σκακιστικής προπόνησης, στην Ελλάδα φαίνεται ότι γίνεται αποσπασματικά και όχι απαραίτητα με στόχο τον εντοπισμό συγκεκριμένων επαναλαμβανόμενων προβλημάτων ή κενών στη σκακιστική εκπαίδευση του αθλητή. Διαφορετικά, δεν θα προέκυπταν φαινόμενα μεγάλης ανισότητας γνώσεων και ικανοτήτων στο ίδιο άτομο, όπως π.χ. πολύ μεγάλη εξειδίκευση στα ανοίγματα και εντυπωσιακή υστέρηση στη στρατηγική ή στο φινάλε.

Οι παραπάνω σκέψεις αποτελούν μόνο μια αρχική απόπειρα προσέγγισης του προβλήματος, προκειμένου να καταστρωθεί ένα γενικό πλαίσιο που θα βοηθήσει στην δημιουργία ενός όσο πιο συγκεκριμένου κατάλληλου αγωνιστικού προγράμματος γίνεται, όταν προσδιοριστούν παράμετροι όπως η ηλικία, το επίπεδο, οι συνθήκες ζωής κ.ά. των αθλητών.

Σάββατο 20 Φεβρουαρίου 2010

Εικόνες


Το κορίτσι της φωτογραφίας που πουλάει πλαστικούς κουβάδες στην αγορά του Τσενάι, στην Ινδία, είναι η δεκατετράχρονη Σαράνια Τζαρακουμάρ, με διεθνές έλο 2111 και κάτοχος του τίτλου FIDE μετρ γυναικών. Άρχισε να παίζει σκάκι από τα πέντε της χρόνια. Η ίδια λέει: «Όταν μάθαινα σκάκι, δεν περίμενα πως θα είχα διακρίσεις, απλώς μου άρεσε το παιχνίδι. Τώρα, σιγά σιγά, έρχονται οι επιτυχίες». Θέλει να γίνει γκρανμέτρ και μελετάει κατά μέσο όρο 8 ώρες την ημέρα. Η Σαράνια ομολογεί πως βλέπει το σκάκι σαν μέσο για να ανακουφιστεί η οικογένειά της από τη φτώχεια.

Παρασκευή 19 Φεβρουαρίου 2010

Εικόνες



Εντυπωσιακή επίδειξη ανθρώπινου σκακιού στο Ανόι του Βιετνάμ, την Πέμπτη που μας πέρασε. Η εκδήλωση έγινε στο πλαίσιο των ετήσιων εορτασμών για την ανάμνηση των μαχών του 1789. Τη χρονιά εκείνη στην Ευρώπη ξεσπούσε η γαλλική επανάσταση, αλλά στη νοτιοανατολική Ασία άφηνε το αποτύπωμά της η νίκη των Βιετναμέζων, επί των Κινέζων εισβολέων της δυναστείας Κινγκ (φωτ. Reuters).

Ομαδικά Πρωταθλήματα Αττικής 2010


Συνεχίζονται την Κυριακή 21 Φεβρουαρίου τα Ομαδικά (διασυλλογικά) Πρωταθλήματα Αττικής.

Το πρόγραμμα στον Προκριματικό Όμιλο Α' Εθνικής (οι δυο πρώτες ομάδες της βαθμολογίας θα αγωνιστούν το καλοκαίρι στην Α' Εθνική κατηγορία): Ζήνων Γλυφάδας - ΣΟ Αιγάλεω, Πανιώνιος - Πανελλήνιος, ΑΣΟΠ Δίας - Πειραϊκός, ΓΣ Ασπροπύργου - ΑΕΚ, ρεπό ο ΔΚΠ Άνω Λιοσίων.

Συνεχίζονται επίσης, με τους αγώνες κατάταξης, τα πρωταθλήματα στη Β' και Γ΄ Εθνική. Πλήρες πρόγραμμα στα πρωταθλήματα Α΄ και Β΄ Τοπικής Κατηγορίας, καθώς και στο Κύπελλο Αττικής Φιλίας.

Ιστοσελίδα: http://www.essnachess.gr/

Πέμπτη 18 Φεβρουαρίου 2010

Πρωτάθλημα Κύπρου 2010



Του Μέτοικου στη Νίσυρο

Τέλειωσε το Σαββατοκύριακο που μας πέρασε το 45ο Πρωτάθλημα Κύπρου, με νικητή τον Αντ.Αντωνίου (2155) -γνωστό από την συμμετοχή του στο Πανελλήνιο διασυλλογικό με την ομάδα του ΕΕΣ Κορυδαλλού- που συγκέντρωσε 7,5 βαθμούς σε 9 αγώνες. Ισοβάθμησαν στη δεύτερη θέση, μισό βαθμό πιο κάτω, οι Paunescu V.(Cyp-2105), Σάββα Πανίκος (2101). Έκτος ο Άλκης Μαρτίδης (2221) με 6,5 βαθμούς και δωδέκατος ο Πάρις Κληρίδης (2225) με 5,5.

Το πρωτάθλημα στο οποίο πήραν μέρος 65 σκακιστές, ήταν ανοιχτό και οι αγωνιστικές του διεξάγονταν τα Σαββατοκύριακα εναλλάξ σε Λεμεσό, Πάφο, Λευκωσία, Λάρνακα. Σύμφωνα με την προκήρυξη των αγώνων οι νικητές θ'αποτελέσουν την ομάδα που θα εκπροσωπήσει την Κύπρο σε διεθνείς αγώνες (εφόσον βέβαια έχουν το δικαίωμα), με την τοπική Ομοσπονδία να έχει δυνατότητα επιλογής άλλων δυο σκακιστών, σύμφωνα με σαφή και καθορισμένα κριτήρια. Εντυπωσιακό στοιχείο στην τελική κατάταξη η πληθώρα των ξενικών ονομάτων είτε με το Cyp από δίπλα, είτε όχι..
Χορηγός των αγώνων ήταν το κυπριακό παρακλάδι της Deloitte.

Σχετικός σύνδεσμος: http://www.cypruschessfed.com/

Τετάρτη 17 Φεβρουαρίου 2010

test

Η πρώτη τους παρτίδα


...παίχτηκε το 1975, όταν ο Ανατόλι Κάρποβ ήταν 24 ετών και ο Γκάρι Κασπάροβ είχε τα μισά χρόνια του αντιπάλου του, ήταν 12 ετών. Η φωτογραφία προέρχεται από εκείνο το ματς σεβενίγκεν μεταξύ μιας ομάδας κορυφαίων σοβιετικών γκρανμέτρ και μιας ομάδας μικρών πιονέρων, στο Λένινγκραντ, όπου συναντήθηκαν για πρώτη φορά τα δυο «Κ». Αργότερα, οι αναμετρήσεις των δυο σκακιστών στα ματς για το παγκόσμιο πρωτάθλημα γράφτηκαν στις πιο σπουδαίες σελίδες της σκακιστικής ιστορίας.

Karpov - Kasparov, GM/Young Pioneers 1975 (Sicilian, B92)
1. e4 c5 2. Nf3 d6 3. d4 cxd4 4. Nxd4 Nf6 5. Nc3 a6 6. Be2 e5 7. Nb3 Be7 8. Bg5 Be6 9. f4 exf4 10. Bxf4 Nc6 11. O-O O-O 12. Kh1 b5 13. Bf3 Ne5 14. Nd4 Bc4 15.Rf2 b4 16. Nd5 Nxd5 17. exd5 Bf6 18. Rd2 Qb6 19. Be3 Qc7 20. Be4 Rfe8 21. Bg1 g6 22. a3 a5 23. axb4 axb4 24. Rxa8 Rxa8 25. b3 Ba6 26. Nc6 Nxc6 27. dxc6 Re8 28. Bd5 Bc3 29. Rf2 Re1 30. Qf3 Bd4 31. Bxf7+ Kg7 32. Bc4 Rxg1+ 33. Kxg1 Bxf2+34. Kxf2 Bxc4 35. bxc4 Qa7+ 36. Ke2 Qd4 37. Qd5 Qf6 38. Qe4 b3 39. cxb3 Qb2+40. Kf1 Qc1+ 41. Qe1 Qf4+ 42. Kg1 Qd4+ 43. Kh1 Qb6 44. Qe7+ Kh6 45. Qf8+ 1-0.
Μπορείτε να δείτε την παρτίδα εδώ

Τρίτη 16 Φεβρουαρίου 2010

Don Juan και σκακιστική μετάφραση



Έγραφε ο λόρδος Βύρων στο Don Juan:

Good company ’s a chess-board- there are kings,
Queens, bishops, knights, rooks, pawns; the world ’s a game;
Save that the puppets pull at their own strings,
Methinks gay Punch hath something of the same.
My Muse, the butterfly hath but her wings,
Not stings, and flits through ether without aim,
Alighting rarely:- were she but a hornet,
Perhaps there might be vices which would mourn it.

Ακολουθεί η μετάφραση του Γ. Πολίτη σε πεζό, από τον Γ΄ τόμο των Λόρδου Βύρωνος Ποιημάτων (Αθήνα, 1871), Άσμα 13ον, στροφή 89:

Η καλή συναναστροφή είναι ως το ζατρίκιον, εν ω υπάρχουσι βασιλείς, βασίλισσαι, επίσκοποι, ιππόται, κλέπται, τοκογλύφοι· ο κόσμος είναι παίγνιον, με μόνην την διαφοράν ότι τα νευρόσπαστα αυτού έχουσιν εν εαυτοίς τας χορδάς της κινήσεως· μοι φαίνεται ότι δύνανται ωσαύτως να παραβληθώσι προς τα πρόσωπα αστειοτάτης κωμωδίας. Η εμή Μούσα, ήτις είναι χρυσαλλίς έχουσα μόνον πτερά και ουδέν κέντρον, περιίπταται ασκόπως ένθεν κακείσε και σπανίως αναπαύεται· εάν ήτο σφηξ, ίσως ήθελε προξενήσει θρήνον εις τας κακίας.

Για να μην εξιδανικεύουμε τις παλιές μεταφράσεις, εδώ, παρατηρούμε πως ο μεταφραστής ελάχιστη επαφή είχε με το ζατρίκιον (σκάκι). Και μια τέτοια μετάφραση, δεν θα περνούσε με τίποτα σε σύγχρονη έκδοση.
Τα pawns (πιόνια) έγιναν «τοκογλύφοι» και ο rook (πύργος) έγινε «κλέφτης». Η λέξη είχε βέβαια παλιά τη σημασία του απατεώνα και του χαρτοκλέφτη, από rook = κουρούνα (ίσως με επίδραση του crook).

Υπάρχει και μια άλλη άποψη, που υποστηρίζει πως ο λόρδος ήθελε την αμφισημία των rook και pawn και χρησιμοποίησε άψογα τα κομμάτια του σκακιού για κοινωνική κριτική. Η επιλογή όμως του μεταφραστή πρέπει να ήταν τυχαία.

(Μεταφορά των κύριων σημείων από παλιότερη συζήτηση στο φόρουμ της Λεξιλογίας)

Από πρόσφατα τουρνουά

Απλές θέσεις, με τακτικό περιεχόμενο, από τα διεθνή τουρνουά Φεβρουαρίου, του Καπέλ λα Γκραντ και της Μόσχας.

Negi (2621) – Van Dongen (2380), Cappelle la Grande 2010

Παίζουν τα λευκά και κερδίζουν αμέσως. Χωρίς δυσκολίες.

Rozentalis (2623) – Cabrera Trujillo (2384), Cappelle la Grande 2010

Με τα λευκά παίζει ο γνωστός στην Ελλάδα Εντουάρντας Ροζεντάλις. Πώς κέρδισε;

Savchenko (2638) - Yudin (2573), Aeroflot Open 2010

Ακόμη μια απλή θέση, όπου τα λευκά κερδίζουν.

Khalifman (2616) - Sebag (2510), Aeroflot Open 2010

Για το τέλος κάτι λίγο πιο δύσκολο, αλλά με φορσέ σειρά κινήσεων. Παίζουν τα λευκά.

Κυριακή 14 Φεβρουαρίου 2010

Ρουά-νυφικό-ματ


Ένα διήγημα με τίτλο σκακιστικό αλλά και με περιεχόμενο πλούσιο σε σκακιστικές αναφορές, της Τουρκάλας συγγραφέως Ναλάν Μπαρμπαρόσογλου (φωτ.). Περιέχεται στο βιβλίο «Ηλίανθοι» (Aycicekleri στα τουρκικά). Ευχαριστώ θερμά τη μεταφράστρια Αγγελική Μέλιου (είναι μεταπτυχιακή φοιτήτρια φιλολογίας στην Κωνσταντινούπολη), η οποία παραχώρησε στο ιστολόγιό μας το κείμενο, προς δημοσίευση.

Ένα σκοτεινό βράδυ τον αφήνω μες στο πλήθος, σαν δέντρο που τεντώνεται να φτάσει τον ουρανό με τα ξερά του κλαδιά. Προχωρώ προς την έξοδο. Το ξερό δέντρο στέκει ολομόναχο και μακρινό σε μια απάνεμη στέπα, που βρίσκεται πολύ μακριά από το δρόμο, όπως και η γεωγραφική θέση της πόλης που γεννήθηκε. Λες κι όπου να ‘ναι θα εμφανιστούν κάποιοι άντρες (στρατιωτάκια) με σκοτεινά πρόσωπα και ψυχρή ματιά, κουβαλώντας στα χέρια τους σχοινιά περασμένα απ’ τα μπράτσα και τους ώμους τους, θα φτιάξουν όπως όπως μια αγχόνη και, με έμπειρες κινήσεις, θα κρεμάσουν τον ένα μετά τον άλλο μερικούς από τους ανθρώπους που βρίσκονται εκεί. Και θα εξαφανιστούν, έτσι ξαφνικά, όπως ήρθαν. Και θα συνεχίσουν τις ζωές τους, έχοντας προσθέσει μερικά ονόματα ακόμα στις λίστες των νεκρών. Άραγε συμπληρώνουν, όταν χρειάζεται, στο σημείο του βιογραφικού τους που αναφέρεται στο επαγγελμά τους την ιδιότητα του «δήμιου»;… Αυτό δεν μπορώ να το ξέρω. Οι νεκροί πρώτα θα μυρίσουν, μετά σιγά σιγά θα σαπίσει η σάρκα τους και τα όρνεα, άγνωστο από πού ήρθαν, θα φτερουγίσουν πάνω από τα δέντρα. Τα βράδια στην ψύχρα της στέπας, θα αρχίσουν να τρώνε από τα μάτια τα κουφάρια, που λικνίζονται αργά. Οι νεκροί θα συνεχίσουν να ταλαντεύονται στα σχοινιά τους ανάλογα με το βάρος τους, ώσπου να μείνουν μόνο οι σκελετοί τους. Θ’ αρχίσει να φυσάει και τα ρούχα τους θα σκορπιστούν παντού. Κι όταν σαπίσει το σχοινί, τα κόκκαλα θα πέσουν καταγής και θα διαλυθούν. (Η βασίλισσα χάθηκε εξ’ αρχής.)

Στο μεταξύ, το δέντρο με τα ξερά κλαδιά θέλει πολύ να είμαι κι εγώ ανάμεσα σ’ αυτούς που λικνίζονται στην αγχόνη. Ακόμα ξέρει τι θέλει. Όμως εγώ κατεβαίνω τις σκάλες με βήματα που εγκαταλείπουν ό,τι με πλαισιώνει. Απέχω πολύ από το να πεθάνω ή να σκοτωθώ. Κι απ’ το να σκοτώσω. Όλα, μα όλα μένουν πίσω μου. Πέρα από μερικά ρούχα που έβαλα σε μια μικρή τσάντα, δεν κουβαλάω τίποτε άλλο από το παρελθόν μου. Το έντονο γουργούρισμα της καφεΐνης στο στομάχι μου είναι το δώρο των καφέδων που ήπια κατά τη διάρκεια του τελετουργικού του προηγούμενου γνωστού αποχαιρετισμού (κάνω «ροκέ»). Το ξερό δέντρο στο ίδιο τελετουργικό προτίμησε τζιν τόνικ. Τώρα, στη μέση του καθηλωμένου πλήθους, δεν μπορεί με τίποτα να αποφασίσει αν πρέπει να νιώσει ξαλάφρωμα μ’ αυτό τον αποχωρισμό ή βάρος. Η αναποφασιστικότητά του οφείλεται σε μεγάλο βαθμό στην επίδραση του τζιν τόνικ. Παίρνω την κάρτα πτήσης μου από τα χέρια της αεροσυνοδού. Χαμογελάει όσο χρειάζεται, με την επίγνωση του καθήκοντος. Εγώ ανταποδίδω χαμογελώντας σχεδόν πονηρά. Κι έτσι περνάει από δίπλα της ένα άκομα πρόσωπο που δεν θα θυμάται. Ο πηγαιμός μου δεν έχει γυρισμό. Ή τουλάχιστον έτσι θέλω. Την ίδια στιγμή, η ταραχή στο στομάχι του ξερού δέντρου μετατρέπεται σε τάση για εμετό. Κατευθύνεται προς τις τουαλέτες. Η πικρίλα του τόνικ δημιουργεί μια γνώριμη αίσθηση σκουριάς στο στόμα. Το ξερό δέντρο μόλις την αντιλήφθηκε. Όπως και τη βουή γύρω του και τις ανακοινώσεις που έγιναν με στριγκιά φωνή. Ένας πόνος ετοιμάζεται να εγκατασταθεί στο κεφάλι του, τον κάνει να επιταχύνει τα βήματά του. Ξέρω ότι δεν μπόρεσε να καταλάβει τίποτα από αυτά που του είπα, όταν μπήκα στο λεωφορείο για το αεροδρόμιο. Στριμώχνεται σ’ έναν από τους νιπτήρες. Ανοίγει τη βρύση να πλύνει το πρόσωπό του∙ αντ’ αυτού, βρίσκεται ν’ ανοίγει την πόρτα μιας τουαλέτας και να κάνει εμετό, χωρίς να θυμάται ποια στιγμή σήκωσε το καπάκι της λεκάνης∙ στην αρχή μουγκρίζοντας, μετά ευκολότερα… Κάνει εμετό μέχρι να βγάλει χολή. Ο πόνος μπορεί πια να βολευτεί στο κεφάλι του, σαν να βρίσκεται στο σπίτι του. Κανείς δεν έκλεισε τη βρύση που άφησε ανοιχτή. Αυτή τη φορά πλένει το πρόσωπο του, αρχικά με απότομες κινήσεις και έπειτα γεμίζοντας με νερό τις χούφτες του. Το νερό φαντάζει δροσερό, μπροστά στο ζεστό του πρόσωπο. Ξεμεθάει χωρίς να μπορέσει να μεθύσει. Αχ, ευτυχώς. Σε λίγο τα νερά θα τρέχουν από το λαιμό στο γιακά του αλλά δεν τον νοιάζει. Ορθώνεται. (Προχώρα μπροστά το άλογο.) Βρέχει μόνος του και το αμούσκευτο κομμάτι των μαλλιών του. Το χλωμό πρόσωπό του και τα κοκκινισμένα μάτια του κοιτάζουν θυμωμένα το είδωλό του στον καθρέφτη. Κλείνει τη βρύση. Χτενίζει τα μαλλιά του με το χέρι του. Από τους καρπούς του ως τους αγκώνες τρέχει νερό. Σκουπίζει τα χέρια και τους αγκώνες του με χειροπετσέτες. Το πρόσωπό του δεν μπορεί να το σκουπίσει περισσότερο. Προσπαθεί να μαλακώσει το βλέμμα του στον καθρέφτη. Αυτή η ιστορία δεν θα τελειώσει έτσι, λέει στον εαυτό του. Απ’ τη μια δεν θέλει να δεχθεί την ήττα. Κι απ’ την άλλη όμως, θέλει να τρέξει στο σπίτι και να ξαπλώσει τραβώντας το πάπλωμα μέχρι το κεφάλι του. (Ένα από τα άλογα είναι εκτεθειμένο.) Επιτέλους συνέρχεται. Βγαίνει απ’ την τουαλέτα. Για μια στιγμή δεν ξέρει προς τα πού να κατευθυνθεί. Υπερισχύει η επιθυμία του να τρέξει πίσω μου και να με μεταπείσει. Δεν του φαίνεται πειστική καμιά από τις δικαιολογίες μου για χωρισμό. Ιδιαίτερα τώρα. Ο χωρισμός ήταν μονάχα μια μακρινή απειλή. (Ο αξιωματικός προχωρά διαγώνια.) Δεν μπορεί να πραγματοποιηθεί από τέτοιους ασήμαντους λόγους. Δεν είναι δυνατόν να έχω φύγει. Ούτε που μπορεί να φανταστεί, πως όταν θα μπαίνει στο σπίτι, δεν θα είμαι εκεί να τον προϋπαντήσω. Είναι ένα αστείο αυτό, λέει στον εαυτό του. Ένα άτοπο αστείο. Ανεβαίνω τα σκαλιά του αεροπλάνου με ένα πονηρό χαμόγελο. Μου ‘ρχεται να ξεσπάσω σε γέλια. Αλλά αυτά τα κρατάω για τη Γενεύη. Για μερικά χρόνια αργότερα, για τη μέρα που θα υποστηρίξω το διδακτορικό μου στο δίκαιο. Όλες τις προετοιμασίες τις έκανα εν αγνοία του. Την αλληλογραφία, τη συνέντευξη στο προξενείο και τις εξετάσεις υποτροφίας, τη χώρα… Τα πάντα, τα πάντα… (Στόχος ο δεξιός πύργος.) Όπως αποσβολώθηκα μια μέρα μετά το γάμο μας, έτσι αποσβόλωσα τώρα κι αυτόν. Κατευθείαν στο στόχο. Όπως γράφει στα κόμιξ: Μπαμ... Μπαμ!

Το ξερό δέντρο είναι τώρα πληγωμένο. Η πληγή του αιμορραγεί. Η πληγή του πονάει. Κρίμα για αυτόν. Δεν έχει ούτε μια μάνα να τον περιποιηθεί τώρα. Κι ούτε μια σύζυγο να χωθεί στην αγκαλιά της και να ξεχάσει τους πόνους του. (Θυσίασε τους αξιωματικούς σου.)

Πόσο κακιά είμαι, Θεέ μου… Και πόσο τον στενοχώρησα, πόσο τάραξα τον κόσμο του, έφερα τα πάνω κάτω στον εγωισμό του. Κρίμα, κρίμα για αυτόν… Ποιος θα το ‘κανε αυτό και μάλιστα σ’ αυτό το αρνάκι;… Μήπως δεν έχω καθόλου έλεος; Αχ, τι κακιά είμαι, πόσο κακιά. (Κούνα το άλογο πίσω.) Θα τρίζουν τα κόκκαλα της μάνας του τώρα. Καλά που δεν το είδε αυτό το βράδυ η κακομοίρα. Θα γινόταν ράκος… Θα σηκωνόταν από τον τάφο της, αν έβλεπε το μονάκριβο γιο της έτσι. Φαίνεται πως ήταν αγαπημένο τέκνο του Θεού, αφού παρέδωσε το πνεύμα της στο δημιουργό του χωρίς να δει το σημερινό γεγονός. Όμως αυτή τη στιγμή η μάνα του ούτε καν που περνάει από το μυαλό τού ξερού δένδρου. Η μοναδική του μανούλα, που δε είχε γνωρίσει ποτέ τη Νεβίν –δηλαδή εμένα. Αν ζούσε η μάνα του, τότε μόνο θα βλέπαμε αν θα μπορούσε να μπει η Νεβίν στη ζωή του Φερίτ –δηλαδή του ξερού δέντρου. Εύκολο θα ήταν;… Ο Φερίτ έκρυβε από τη μάνα του ακόμα και τα αθώα φλερτ του. Ήξερε ότι θα έχανε την ηρεμία των ελάχιστων απογευματινών ωρών που περνούσαν μαζί, με βομβαρδισμό ερωτήσεων και αχρείαστες υποψίες. (Πρόσεχε τους πύργους.) Με τη μάνα του ζούσαν σαν να μην υπήρχαν κορίτσια στη ζωή του. Κάθε κορίτσι ήταν δυνητικά η «Εκείνη». Δεν το συζητούσαν καθόλου αλλά ήξεραν. «Εκείνη η γυναίκα», που πήρε τον πατέρα τους απ’ το σπίτι. «Εκείνη η γυναίκα», που, όταν ο Φερίτ ήταν ακόμα μικρό παιδάκι, τράβηξε κι έβγαλε τον πατέρα του απ’ τη ζωή του, αφήνοντάς τον μόνο με τη μάνα του.

Όπως κάθε φορά, μετά από τις ανακοινώσεις σε 4 γλώσσες, το αεροπλάνο αναχωρεί. Κάθομαι δίπλα στο παράθυρο. Δεν μπορώ να δω τον πύργο ελέγχου και το κτίριο του αεροδρομίου. Τα φώτα της πόλης αναβοσβήνουν από μακριά σαν πυγολαμπίδες. Τα φώτα από τους ουρανοξύστες απλώνονται στον ουρανό συμμετρικά. Αυτή την ώρα όλοι είναι στα σπίτια τους, κλεισμένοι στον εαυτό τους. Όσο για μένα, είναι σαν να βρίσκομαι μέσα σ’ ένα ψεύτικο αυτοκινητάκι με χαλασμένα αμορτισέρ. Το αεροπλάνο επιταχύνει. Και το ξερό δέντρο σείεται τώρα μέσα του. Χτυπιέται και σκέφτεται τι θα κάνει, τι πρέπει να κάνει. Αισθάνεται σαν να οδήγησε τη βασίλισσά του μπροστά από το στρατιωτάκι. Δεν μπορεί να πιστέψει ότι έκανε αυτή την κίνηση. (Ο βασιλιάς είναι απροστάτευτος). Καθώς η μύτη του αεροπλάνου σηκώνεται, οι ρόδες μαζεύονται στη θέση τους. Ο θόρυβος της μηχανής αυξάνεται. Οι αεροσυνοδοί περνάνε στο διάδρομο με το ίδιο χαμόγελο. Η μία πηγαίνει στη μύτη κι η άλλη στην ουρά του αεροπλάνου. Ανεβαίνουμε. Η πόλη μικραίνει από κάτω μας, μετατρέπεται σε μια φωτεινή παραλία. Τελικά ακούμε τον πιλότο. Με βαθειά και σίγουρη φωνή παραθέτει όλες τις καθησυχαστικές πληροφορίες για τους επιβάτες. (Ο βασιλιάς είναι ασφαλής.)

Με ίδια φωνή είχε πει κι η μητέρα του Φερίτ στον δικαστή «Ο άνδρας που θέλει να βλέπει το παιδί του, έρχεται στο σπίτι». Και χωρίς να το πολυσκεφτεί είπε στο δικαστήριο «Δεν του δείχνω το γιο μου. Ο κύριος Χουσνού έκανε εξαρχής την επιλογή του. Δεν μπορεί να βλέπει πλέον ούτε εμένα ούτε και το παιδί του». Η κυρία Τζεβριγιέ δεν θέλησε oύτε διατροφή ούτε αναμνήσεις από τον κύριο Χουσνού.

Πήρε το γιο της και ήρθε στην Κωνσταντινούπολη και βγάζοντας τον ενοικιαστή, εγκαταστάθηκε σ’ ένα από τα διαμερίσματα της πολυκατοικίας που είχε κληρονομιά από τον πατέρα. Και δεν άφησε κανέναν να εισβάλει στη ζωή των δύο ανθρώπων μέχρι το θάνατό της. Όσο ήταν μαζί με το γιο της, ζούσαν με κανόνες που ποτέ δεν είχαν ειπωθεί. Τσίμα τσίμα τα έβγαζε πέρα με τα εισοδήματα από τα ενοίκια. Μακριά απ’ όλους και απ’ όλα. Με τους συγγενείς βλεπόντουσαν από γιορτή σε γιορτή και οι γνωστοί ερχόντουσαν προσκεκλημένοι στα ραμαζάνια για φαγητό ή πήγαιναν εκείνοι. Ο Φερίτ άκουσε από μακρινούς συγγενείς ότι ο πατέρας του παντρεύτηκε «εκείνη τη γυναίκα» κι έκανε άλλα παιδιά. Δεν θυμόταν καθόλου αν σκεφτόταν τον πατέρα του, αν του έλειπε. (Το στρατιωτάκι γίνεται βασίλισσα.) Η προστατευτική κυρία Τζεβριγιέ είχε φτιάξει έναν ιδιαίτερο κόσμο για τον γιο της∙ όσο ζούσε προσπαθούσε να μην βάζει μέσα στο σπίτι της τις στεναχώριες του παρελθόντος και του έξω κόσμου. Είχε κάνει επίκεντρο της ζωής της τον Φερίτ και με βάση αυτό διαμόρφωνε τις λεπτομέρειες της καθημερινότητάς της. Οτιδήποτε, πέρα από το σπίτι και τον γιο της, την άφηνε αδιάφορη. Στο μεταξύ, με την πάροδο του χρόνου, πάχαινε αλλά δεν σκοτιζόταν γι’ αυτό. Άνοιξε μέχρι τέλους τις ραφές από τα ρούχα της, τις φούστες της, τις μπλούζες της και όταν δεν είχε πια άλλο περιθώριο, αγόρασε καινούργια, προσμένοντας την περίοδο των εκπτώσεων. Η λεπτή, σαν κλαράκι, Τζεβριγιέ της νεότητας έμεινε στις φωτογραφίες, σαν μια ξεχασμένη ανάμνηση. Και ο Φερίτ επιδόθηκε στα μαθήματά του και στο σκάκι. Δεν έδειχνε να στεναχωρεί και πολύ τη μητέρα του. Μονάχα που δεν θέλησε να γίνει γιατρός. Τον τρόμαζε η σύναψη τόσο στενών σχέσεων με τους ανθρώπους. (Προχώρα το στρατιωτάκι μπροστά απ’ τον αξιωματικό.) Η κυρία Τζεβριγιέ το επανέλαβε μια δυο φορές, μετά δεν ξαναέβγαλε άχνα. Ε, δεν ήταν και λίγο φιγουρατζίδικη η απάντηση «διεθνείς σχέσεις», όταν τη ρωτούσαν τι σπούδαζε ο γιος της.

Ζητάω από την αεροσυνοδό ένα διπλό ουίσκι με πολύ πάγο. Θα είναι καλύτερα να προσγειωθώ στη Γενεύη πιο χαλαρή. Χωρίς να το καταλάβω, νομίζω ότι στρεσαρίστηκα αρκετά. Αρκετά, ώστε να χαλαρώσω με ένα διπλό ουίσκι με πολύ πάγο. Και σιγοπίνοντας το ουίσκι μου γυρνάω τις σελίδες ενός περιοδικού με άφθονες φωτογραφίες, χωρίς να βλέπω τίποτε από αυτά που κοιτάζω.

Μερικούς μήνες αφού γύρισε ο Φερίτ από το στρατό, η κυρία Τζεβριγιέ έπαθε καρδιακό επεισόδιο και δεν κατάφερε να ξεπεράσει τον κίνδυνο. Τα τελευταία της λόγια ήταν «Δόξα τω Θεώ, δόξα τω Θεώ ». Παρότι δεν είχε ζήσει μέσα στην άνεση, ακούγοντας κανείς αυτά τα λόγια, θα σκεφτόταν ότι έφυγε ήρεμα από αυτόν τον κόσμο. Ο Φερίτ είχε μόλις αρχίσει να δουλεύει στο τμήμα ανάπτυξης προϊόντων μιας πολυεθνικής εταιρίας… Απόμεινε στη ζωή με τη γεμάτη προοπτικές, πολλά υποσχόμενη, λαμπρή δουλειά του και τις δύο γάτες της μητέρας του. Μετά την κηδεία, το σπίτι φάνηκε πολύ άδειο στο Φερίτ. Ήταν σαν να συνειδητοποίησε ότι η μητέρα του καταλάμβανε πολύ μεγαλύτερο κομμάτι της ζωής του από όσο νόμιζε, όμως σιγά-σιγά συνήθισε και αυτό το κενό των απογευματινών ωρών. Σε αυτό το θέμα τον βοήθησε πολύ και η σκακιέρα. Και σκέφτομαι ότι αυτή η σκακιέρα μόνο τη δική μου ζωή δεν μπόρεσε να διευκολύνει. (Μήπως είμαι από αυτούς που έχασαν τους αξιωματικούς πριν από τα άλογα;) Τέλος πάντων, άλλωστε ο ήρωας αυτής της ιστορίας είναι το ξερό δένδρο, ακόμα κι αν είμαι εγώ η αφηγήτρια.

Ο Φερίτ για κάποιο διάστημα πήρε μέρος στα τουρνουά που διοργανώνονται την περίοδο των διακοπών… Ακόμα κι αν δεν κατάφερε να κερδίσει κάποιο κύπελλο, ήταν ένας παίχτης που τραβούσε την προσοχή. Τραβούσε και την προσοχή των κοριτσιών στη δουλειά του αλλά δεν φαινόταν να το αντιλαμβάνεται. Ήταν πάντα ευγενικός και συγκαταβατικός με τις γυναίκες, τηρώντας μια ηθελημένη ή μια κληρονομική θα λέγαμε απόσταση. (Δεν υπάρχει απειλή ματ.) Γι’ αυτό και δεν απέκτησε αντιπαλότητες και άδηλες έχθρες με τους άντρες της δουλειάς του. Αυτή η κατάσταση τον βοήθησε πολύ στην ανέλιξή του. Η προσεγμένη και ισότιμη σχέση με τους συνεργάτες του είχε ως αποτέλεσμα να συγκεντρώνει θετικούς πόντους στο δρόμο της διοίκησης και μάλιστα προς όφελος της εταιρίας. Για τις γυναίκες αποτελούσε πλέον μια λαμπερή εικόνα. Απλησίαστη και ανέγγιχτη. Κανείς δεν μπορούσε να τον προσφωνήσει με το όνομά του αλλά, όταν το σκεφτόντουσαν, περνούσε απ’ το μυαλό τους ως «ο δικός μας κύριος Φερίτ». Η δημοτικότητά του αυξήθηκε και εκτός εταιρίας, όταν άρχισε να γράφει για το σκάκι στις σελίδες ενός περιοδικού για τον επαγγελματικό κόσμο. (Το άλογο προχωράει μπροστά.) Τη μέρα που μετέφερε τα προσωπικά του αντικείμενα στο γραφείο του βοηθού γενικού διευθυντή, ένιωσε την έλλειψη μιας φωτογραφίας. Οι φωτογραφίες της μητέρας του βρισκόντουσαν σ’ ένα από τα συρτάρια του μπουφέ στο σπίτι, τοποθετημένες σε άλμπουμ. Δεν θα ταίριαζε και πολύ να βάλει μια από αυτές πάνω σ’ αυτό το γραφείο. Σκέφτηκε τις φίλες του από το σχολείο, τα φλερτ του παρελθόντος που δεν κράτησαν∙ δεν μπόρεσε να βρει κάποια. Ούτε τα κορίτσια της δουλειάς του μπορούσε να βάλει. Τώρα πια, στην ατζέντα του σημείωνε και τον χρόνο που αφιέρωνε για να βρει σύντροφο. (Ο αξιωματικός κινείται.) Χωρίς να το καταλαβαίνει, επέλεγε τον τόπο αυτών των στιγμών σε μέρη που βρισκόντουσαν όσο πιο μακριά γινόταν από το περιβάλλον του. Όταν κοιτούσε μια γυναίκα, ήθελε να νιώσει ένα φτερούγισμα μέσα του, κάτι διαφορετικό από τις άλλες φορές. Δεν συνέβαινε συχνά. Είδε ότι αυτή η ιστορία χρειαζόταν πολύ περισσότερο χρόνο, από όσο ευελπιστούσε. Αυτό που έψαχνε, το βρήκε στη δασκάλα του σκι στο Ερτζιγιές. Αλλά δεν ταίριαξαν πολύ με τον Φερίτ. Η δασκάλα δεν σκέφτηκε καν να αφήσει τη δουλειά της και να εγκατασταθεί στην Κωνσταντινούπολη. Ήξερε πως δεν θα ικανοποιούταν από τη διδασκαλία γυμναστικής στη μεγάλη πόλη. Ο Φερίτ όμως έψαχνε σύντροφο, όχι μια ερωτική περιπέτεια που θα ανέτρεπε τη ζωή του. Έζησε κάνα δυο απογοητεύσεις ακόμα. Εκείνο το διάστημα γνωρίστηκε με πολλές και σκέφτηκε πως πλέον ήξερε καλά τις γυναίκες. Ακριβώς τη στιγμή που θα έχανε κάθε ελπίδα, εμφανίστηκε μπροστά του η Νεβίν… Δηλαδή εγώ. (Το στρατιωτάκι προχωράει δύο τετράγωνα ανοίγοντας χώρο στον αξιωματικό.)

Ξαφνικά το αεροπλάνο κλυδωνίζεται σαν αυτοκίνητο που πάτησε φρένο. Ο καφές που κρατάει στα χέρια της η γυναίκα που κάθεται δίπλα μου, χύνεται πάνω της. Όλοι χλωμιάζουν. Οι αεροσυνοδοί εμφανίζονται αμέσως στο διάδρομο με ένα μεγαλύτερο χαμόγελο στα πρόσωπά τους. Κλείνουν ήρεμα τις ανοιχτές μπαγκαζιέρες που βρίσκονται πάνω από τις θέσεις. Όταν ακούμε τη φωνή του πιλότου έχουν ήδη σταματήσει οι αναταράξεις. Λέει πως η αιτία ήταν τα κενά αέρος. Δεν υπάρχει λόγος ανησυχίας.

Ο άνθρωπος μπορεί να πέσει σε κενά και στην επιφάνεια της γης, χωρίς να μπορεί να δει την αιτία. Ή μπορεί να νιώσει κενός και να πει κάτι, να πάει κάπου. Με τον Φερίτ γνωριστήκαμε στο πάρτι γενεθλίων της Γεσίμ. Η Γεσίμ ήταν υπεύθυνη στην ομάδα μάρκετινγκ από τη Μέση Ανατολή. Ανήκε στην ομάδα του Φερίτ. Ήταν παλιά μου συμμαθήτρια. Εγώ είχα τελειώσει τη σχολή κι εκείνη την περίοδο ασχολιόμουν με τη μεταπτυχιακή μου εργασία. Δεν είχα ξεκινήσει να δουλεύω κάπου. Μετέφραζα στο σπίτι νομικά κείμενα για ένα μεταφραστικό γραφείο. Τα έξοδά μου τα έβγαζα. Φυσικά είχα κάποιες αποτυχημένες ερωτικές ιστορίες, που οι λεπτομέρειές τους μπορούν να προβλεφθούν εύκολα. Βλέποντας και ζώντας τις σχέσεις, είχα αποκτήσει αυθόρμητα μια στάση ψύχραιμης νοσοκόμας. Το ξερό δέντρο μου φάνηκε σαν λιμάνι, όχι από διαίσθηση, ίσως να λειτούργησα με τη λογική μου ή επειδή βρέθηκα χωρίς αντιστάσεις∙ «Τι ωραία,» είπα στον εαυτό μου, «αυτός ο άνθρωπος δεν έχει κανένα πρόβλημα με το «εγώ» του.» Ο Φερίτ ήταν ένας διεξοδικός άνθρωπος, που είχε αφεθεί στη ροή της καθημερινότητας. Οι κινήσεις που έκανε σήμερα, έσωζαν αυτόματα και το αύριο. Δεν ζοριζόταν με λεπτομέρειες. Η σοφία της γνώσης των χιλίων δύο πιθανοτήτων στη σκακιέρα ήταν σα να εξάγνιζε το πνεύμα του. Καθώς προχωρούσε η φιλία μας, κατάλαβα ότι αντιμέτωπιζε τη ζωή χειριζόμενος με άνεση τη φυσική σχέση ανάμεσα στις αιτίες και τα αποτελέσματα. Στο μεταξύ, οι ορμόνες μας δεν άργησαν να ενεργοποιηθούν∙ η αναφορά του Φερίτ στο γάμο συνέπεσε με τις μέρες που πύκνωσε η σωματική μας έλξη. Όσο πλήθαιναν τα απογεύματα και τα βράδια που περνούσαμε μαζί μες στη βδομάδα, ο γάμος φαινόταν και σε μένα «πιθανός». Φαινόταν πως η σχέση μας θα κρατήσει. Το ξερό δέντρο ήταν νοικοκυρεμένο μες στο σπίτι, έδινε τόση σημασία στην τάξη του σπιτιού όση και στη δουλειά του. Ακόμα δεν γνώριζα πως η τάξη του σπιτιού τού είχε μείνει από την κυρία Τζεβριγιέ. Η μητέρα μου κι ο πατέρας μου χάρηκαν μόλις έμαθαν ότι θα παντρευτώ. Και όταν γνώρισαν τον Φερίτ, τον αγάπησαν και τον αποδέχτηκαν. Το γεγονός ότι ο πατέρας μου βρήκε κάποιον μέσα στην οικογένεια να τον κερδίζει στο τάβλι, ήταν κάτι που έκανε χαρούμενες τις ημέρες της συνταξιοδότησής του. Ο Φερίτ έκλεισε το σπίτι που είχε κληρονομήσει από τη μητέρα του. Βρήκαμε σπίτι για τους δυο μας σε μια περιοχή κοντά στη δουλειά του. Πήραμε μόνο τις γάτες. Είχαν γεράσει και οι δύο για τα καλά. Είχαν ξεχάσει προ πολλού τις ημέρες παιχνιδιού, ζούσαν σαν κοιμισμένες. Δεν μπόρεσαν να συνηθίσουν αμέσως το καινούργιο σπίτι. Αργότερα, κατοχύρωσαν ένα μέρος για τον εαυτό τους μπροστά στο τζάμι του σαλονιού και, πέρα από το να πάνε τουαλέτα και να τραφούν, δεν έφευγαν και πολύ από εκεί. Ήταν γάτες που δεν πλησίαζαν τους ανθρώπους. Ούτε και με εμένα ανέπτυξαν καμία σχέση. Ήμουν για αυτές κάποια, οποιαδήποτε, που έβαζε το φαγητό μπροστά τους και που καθάριζε την τουαλέτα τους. Στις αρχές, μια-δυο φορές που θέλησα να τις χαϊδέψω, με απομάκρυναν γουργουρίζοντας. Κι εγώ ούτως ή άλλως δεν επέμεινα. Όταν έμπαινε κάποιος στο σαλόνι, επέλεγαν να βάζουν τα μπροστινά τους πόδια στο κεφάλι τους και να μισοκοιμούνται. Πολύ αργότερα άρχισα να βλέπω στα πρόσωπά και στις κινήσεις τους την κυρία Τζεβριγιέ που είχα γνωρίσει απ’ τις φωτογραφίες. (Τα στρατιωτάκια στέκονται ακούνητα.)

Αυτές οι αεροσυνοδοί έχουν άραγε γάτες; Το επάγγελμά τους δεν βολεύει καθόλου να τις συντηρούν. Οι γάτες θέλουν σπιτίσια ζωή. Τους αρέσει γενικά να τριγυρνάνε κάποιοι γύρω τους. Δεν ταιριάζουν σε άδεια σπίτια. Θεωρούνται προσιτές και χαδιάρες και έχει αποδειχθεί ότι πολλές φορές κερδίζουν τους ανθρώπους με τους οποίους ζούνε. Τελοσπάντων… Η χαλαρότητα που φέρνει το ουίσκι ανακατεμένο με την καφεΐνη στο στομάχι μου τυλίγει το κορμί μου. Χαλαρωμένη αλλά ξύπνια σκέφτομαι τα χέρια του ξερού δένδρου. Τα χέρια του που γρονθοκοπούνε το κενό. Δεν είναι στο χέρι μου. Η εικόνα του μου έρχεται στο μυαλό και χαμογελάω χαιρέκακα. Αν σκεφτώ το βράδυ που με άφησε μες στα νεύρα, η εικόνα των χεριών του να χτυπάνε τον αέρα, μου προκαλεί απλώς οίκτο.

Θελήσαμε έναν απλό γάμο. Μια μικρή γιορτή με φίλους και κοντινούς συγγενείς. Στο κομμάτι των αποκαλούμενων «συγγενών» της τελετής αρκεστήκαμε στους δικούς μου, μιας και ο Φερίτ δεν είχε συγγενείς. Το κομμάτι των φίλων όμως, το αποτελούσε φυσικά το εργασιακό του περιβάλλον. Δεν θέλησα να φορέσω νυφικό στην τελετή. Ξέρω, το νυφικό είναι έθιμο, έχει το γούστο του και την αισθητική του. Έχει ιδιαίτερη σημασία, συμβολισμούς, αναφορές κ.λ.π. Αλλά όταν σκεφτόμουν τον εαυτό μου μέσα σε ένα τέτοιο ρούχο, ένιωθα άβολα. Σαν να μην ανήκω εγώ σ’ εμένα. Μια περίεργη αίσθηση του ξένου. Όπως μια γυναίκα που δεν μπορεί να περπατήσει με ίσια παπούτσια, γιατί έχει συνηθίσει να φοράει ψηλοτάκουνα και νιώθει σαν να χάνονται τα πόδια της μέσα στα ίσια, έτσι κι εγώ σκεφτόμουν ότι δεν θα μπορώ να ανασάνω μέσα στο νυφικό. Δεν ήθελα μια τέτοια λεπτομέρεια να γίνει η αιτία να περάσω τη μέρα μου με δυσφορία ή να καταπιεστώ. Ναι, ο γάμος θα έφερνε στη ζωή μου μια άλλη τάξη πραγμάτων, μια άλλη μορφή αλλά δεν θα δημιουργούσε και τόση μεγάλη διαφορά. Εγώ θα εξακολουθούσα να είμαι η ίδια. Οι στόχοι μου, οι επιθυμίες μου, οι προσδοκίες μου, τα όνειρά μου θα ήταν ίδια. Δεν θα αγαπούσα περισσότερο ή λιγότερο τον Φερίτ μόλις παντρευόμουν∙ δεν θα αποκτούσαν διαφορετική σημασία ούτε φαινομενικά ούτε ουσιαστικά οι σχέσεις μου με τους γονείς ή με τους φίλους μου. Το πιο σημαντικό από όλα είναι ότι θα μπορούσα να ζήσω και χωρίς να παντρευτώ τον Φερίτ (ή κάποιον άλλο). Πίστευα ότι αυτή η ένωση ή πιο σωστά η έλξη μεταξύ δύο ανθρώπων, η επιθυμία να βρίσκονται μαζί, η αγάπη και ο σεβασμός δεν έχουν καμία σχέση με τις τελετές. Ακόμη το πιστεύω. Οπότε, το να φορέσω νυφικό, με όλη τη σημασία της λέξης, θα ήταν για μένα σαν να εξαπατούσα και τον εαυτό μου και τους άλλους. Η πρώτη που εναντιώθηκε ήταν η μητέρα μου και παρ’ότι δεν πείστηκε από τα λεγόμενά μου, αναγκάστηκε να δεχθεί ότι δεν θα βάλω νυφικό. Κατά τη διάρκεια αυτών των λογομαχιών, ο Φερίτ ήταν συνέχεια δίπλα μου, καταλάβαινε τα συναισθήματά μου, στήριζε τις σκέψεις μου. Τουλάχιστον έτσι έδειχνε. Νομίζω πως αυτή η στάση του Φερίτ ήταν που αποστόμωνε περισσότερο τη μητέρα μου.

Αυτή τη φορά ζητώ κι εγώ ένα καφέ από την αεροσυνοδό. Κοιτώντας από το παράθυρο δέκα χιλιάδες μέτρα κάτω, βλέπω να απλώνεται ένας χείμαρρος από φως κίτρινο, πράσινο του φωσφόρου και πορτοκαλί. Οι διαθλάσεις του δημιουργούν ένα μεγαλειώδες παιχνίδι μέσα στη νύχτα. Μέσα σ’ αυτή τη θάλασσα φωτός θέλω να πετάξω όλα όσα θυμάμαι, να γίνουν κι αυτά φως και ν’ ανακατευτούν με τον αέρα, σαν ένα παιχνίδι. Θέλω να αδειάσει η μνήμη μου. Να μείνω χωρίς αναμνήσεις.

Κι ο Φερίτ εκείνο το βράδυ, το βράδυ του γάμου μας, είχε μεθύσει τόσο πολύ, ώστε να μην θυμάται τίποτα το επόμενο πρωί. Το βραδάκι, αφού είχαμε βάλει τις υπογραφές μας, οι συγγενείς φύγανε και εμείς πήγαμε με τους φίλους στο μπαρ ενός παλατιού της Κωνσταντινούπολης, από αυτά που έχουν μετατραπεί σε ξενοδοχεία. Στα δωμάτια, που στο παρελθόν ήταν υπνοδωμάτια για τους πρίγκιπες και τις πριγκίπισσες, τώρα φιλοξενούνταν περαστικοί επισκέπτες της πόλης και ταξιδιώτες. Αφηγούνταν ο ένας στον άλλο τις ιστορίες που όλοι είχαν ακούσει ή είχαν βγάλει απ’ το μυαλό τους. Πίσω από τα μεγάλα παράθυρα απλωνόντουσαν τα ταραγμένα νερά του Μαρμαρά, η ακτή του Σαλατζάκ, το Κιζ Κουλεσί, οι μαούνες του Χαρέμ, οι κυμματοθραύστες του Χαϊντάρπασα, τα φώτα του Καντίκιοϊ, το ακρωτήρι Μόντα και τα αγκυροβολημένα δεξαμενόπλοια στα ανοιχτά των Νησιών. Εκείνο το βράδυ θα μπορούσε να μείνει στο μυαλό μου σαν μια ανάμνηση γεμάτη χρώματα, που ανάμεσά τους κυκλοφορούσαν αέρινα οι μελωδίες του πιάνου και τα ανέμελα γέλια. Δεν έγινε όμως έτσι. Η αλήθεια είναι πως δεν αντιλήφθηκα καθόλου πόσο είχε πιει ο Φερίτ. Εκ των υστέρων, η Γεσίμ είπε πως «κατέβαζε» το ένα μετά το άλλο τα ποτήρια με το τζιν, με μεγάλες γουλιές. Επειδή καθόμασταν μικρές παρέες στα τραπέζια, αλλάζαμε θέση συχνά. Με τον Φερίτ, που δεν σηκώθηκε καθόλου από το τραπέζι που καθόταν, ήμασταν πολύ λίγο μαζί. Έβλεπα από μακριά να συνεχίζει μια έντονη κουβέντα με τον Ογούζ που καθόταν δίπλα του, και βαθμιαία να ζαρώνει το πρόσωπό του. Η έναρξη του γοερού κλάματός του αποτέλεσε την αυλαία της βραδιάς. Σωπάσαμε όλοι, ανήσυχοι. Λες και μας άγγιξε ένα μαγικό ραβδί κι όλοι μείναμε ακίνητοι στις θέσεις μας. Ο πιανίστας εξακολουθούσε να παίζει τις νότες του Γκέρσουιν σαν να μη συνέβαινε τίποτα. Πήγα απελπισμένη όπως ήμουν κοντά στον Φερίτ, που ακουμπισμένος στον ώμο του Ογούζ έκλαιγε ρουφώντας τη μύτη του. «Τι έγινε;» ρώτησα τον Ογούζ. «Αυτή η ιδέα σου για το νυφικό» είπε με δυσφορία. «Πειράχτηκε, νομίζω. Ανακάτεψε μαζί και μερικά διπλά τζιν κι έγινε έτσι.» (Ρουά ματ.) Δεν ήξερα τι να πω εκείνη τη στιγμή, είχα μείνει άναυδη. Δεν μπορούσα να σκεφτώ τίποτα. Φτιάξαμε ένα δυνατό καφέ. Πλύναμε τα χέρια και το πρόσωπο του Φερίτ. Το μεθύσι του δεν περνούσε. Μας άφησε στο σπίτι ο Ογούζ. Ο Φερίτ χώθηκε στον καναπέ κι έμεινε εκεί. Τον σκέπασα με μια κουβέρτα. Κοιμήθηκα κι εγώ. Το πρωί μόλις ξύπνησα, ήταν δίπλα μου. Είχε κάνει ντους κι είχε ξυριστεί. Δεν θυμόταν τίποτα σχετικά με το βράδυ. Ακόμα και αργότερα, όταν άνοιγα το θέμα, το έκλεινε με μαεστρία. Όμως αυτό ήταν μόνο η κορυφή του παγόβουνου. Σκεφτόμουν πως δεν θα σταματούσε εδώ. Οι προβλέψεις μου βγήκαν σωστές. Τα λούστρα δεν έφταναν με τίποτα να καλύψουν αυτό που ήμασταν. Μόνο την όψη έσωζαν. Και εγώ δεν μπορούσα να αρκεστώ σε όψεις. Μέχρι πότε θα ξεγελούσαμε τους εαυτούς μας; Οι συνθήκες της ζωής δεν μας έκαναν ήδη να ξεπέφτουμε αρκετά; Παρόλο που εμείς κινούμε τα νήματα, εμείς οι ίδιοι να υποκύπτουμε στις συνθήκες… Με λίγα λόγια δεν μπορέσα να το κάνω. Δεν μπόρεσα να ξεγελάσω τον εαυτό μου. Δεν ήθελα να έχω ξερά κλαδιά που θα έσπαγαν από τον αέρα που μαινόταν. Δεν ήθελα να στέκομαι σαν ξερό δέντρο στην στέπα και στα κλαδιά μου να στήνονται κρεμάλες. Δεν ήθελα να είμαι θεατής στη δική μου ζωή στηριζόμενη στο παρελθόν μου ή στους άλλους.

Ο πιλότος ανακοινώνει πως βρισκόμαστε στα εφτά χιλιάδες μέτρα, την ώρα που θα προσγειωθούμε στο αεροδρόμιο και το δελτίο καιρού. Οι επιβάτες αρχίζουν τα ανασαλέματα, συνερχόμαστε σιγά σιγά από το λήθαργο του ταξιδιού. Σε λίγο θα κατεβώ τις σκάλες του αεροπλάνου για να ζήσω το μέλλον μου στους ρυθμούς της ζωής μιας νέας πόλης. Από τις χίλιες δύο πιθανότητες στη σκακιέρα, μόνο μία.

Σάββατο 13 Φεβρουαρίου 2010

Λινάρες και όχι μόνο



Γκασίμοβ και Γκρίστσουκ, όταν το Λινάρες ήταν γι' αυτούς άγνωστη λέξη.

Του Μέτοικου στη Νίσυρο

Στις δόξες του το αποκάλεσαν «σκακιστικό Γουίμπλετον». Ξεκίνησε ταπεινά το 1978, χάρη στο πάθος για το παιχνίδι ενός αυτοδημιούργητου επιχειρηματία, του Λουίς Ρεντέρο. Αν και δυσκολεύτηκε να ανδρωθεί, από τα τέλη της δεκαετίας του 80 βρήκε την θέση του ανάμεσα στα κορυφαία τουρνουά στον κόσμο. Ο εμπνευστής του, υπέρμαχος του μαχητικού παιχνιδιού, δεν δίσταζε να επιβάλει πρόστιμα σε Παγκόσμιους Πρωταθλητές για έλλειψη αγωνιστικότητας, αρκετά χρόνια πριν τον κανόνα της Σόφιας.

Η οικονομική κρίση περιόρισε φέτος τους συμμετέχοντες στους έξι. Το ξενοδοχείο Anibal δεν είναι πια ο τόπος τέλεσης των αγώνων και ο Ρεντέρο, αν και πάντα παρών, έχει παραδώσει την διαχείριση στις τοπικές αρχές. Η μεξικάνικη περιπέτεια έχει πια τελειώσει και οι Άραβες, που εκδήλωσαν αρχικά ενδιαφέρον, παρουσιάζονται διστακτικοί. Ωστόσο οι Τοπάλοβ (πρώτη εμφάνιση μετά την Κίνα, 4 μήνες πριν, αλλά και τελευταία πριν το ματς με τον Ανάντ, δεν λαμβάνω υπ'όψη τις 4 παρτίδες που έπαιξε στο Πανευρωπαϊκό Εθνικών ομάδων), Αρονιάν(νικητής του κύκλου των Grand-Prix), Γκέλφαντ (πρόσφατη η κατάκτηση του Παγκόσμιου Κυπέλλου στην Σιβηρία), Γκρίστσουκ (θα υπερασπιστεί τον περσινό του τίτλο), Γκασίμοφ(πρώτη πρόσκληση σε σούπερ-τουρνουά) μαζί με τον Ισπανό Βαγιέχο-Πονς (2705) υπόσχονται ένα δυνατό τουρνουά, που θα γίνει σε 10 γύρους (διπλές συναντήσεις). Οι αγώνες αρχίζουν καθημερινά στις 5 ώρα Ελλάδας. Περισσότερα στο http://www.ajedrez.ciudaddelinares.es/index.htm

Στη Γαλλία, στην Capelle la Grande, ξεκινά να αγωνίζεται σήμερα ο Θάνος Μαστροβασίλης στο μεγάλο ανοιχτό τουρνουά που διεξάγεται εκεί. Ανάμεσα στους αντιπάλους του ξεχωρίζουν ο Ιβ.Σοκόλοβ (2647),ο Νορβηγός Χάμμερ (2627),ο γνωστός μας Ροζεντάλις (2623) και οι νεαροί Νέγκι (Ινδ-2621) και Φίερ (Βραζ-2601).Κι εδώ οι αγώνες ξεκινούν στις 5 το απόγευμα. (http://www.cappelle-chess.fr/fr2/default.php?page=1)

Τέλος, στη Δρέσδη διεξάγεται αυτές τις μέρες το Πανευρωπαϊκό πρωτάθλημα ομάδων που αποτελούνται απο βετεράνους. Οι ομάδες μπορούν να εκπροσωπούν χώρες, περιοχές ή πόλεις. Αν και υπάρχει περιοριστικός όρος οι σκακιστές να ανήκουν στην ίδια ομοσπονδία, αυτός δεν ισχύει αν έχουν αξιολόγηση κάτω από 2200. Ηλικιακό όριο τα 60 για τους άντρες και τα 50 για τις γυναίκες. Μετά από 3 γύρους χωρίς βαθμολογικές απώλειες συνεχίζουν Ρωσία(Τσεσκόβσκι, Βασιούκοβ..), Τσεχία (Γιάνσα, Πριμπύλ..), Γερμανία (Ούλμαν, Χεχτ..), Φινλανδία(Βεστερίνεν..), Ελβετία(Κορτσνόι..). Μετέχουν 78 ομάδες, χωρίς ελληνική συμμετοχή. Αναλυτικά στο http://www.schachfestival.de/www_festival/

Αναστατώνοντας τις στέρεες παρατάξεις

Το ποίημα του Μανόλη Αναγνωστάκη «το σκάκι» είναι φυσικά πασίγνωστο, όμως δεν θα μπορούσε να λείπει για κανένα λόγο από το ιστολόγιο.


'Ελα να παίξουμε.
Θα σου χαρίσω τη βασίλισσά μου
('Ηταν για μένα μια φορά η αγαπημένη
Τώρα δεν έχω πια αγαπημένη)
Θα σου χαρίσω τους πύργους μου
(Τώρα πια δεν πυροβολώ τους φίλους μου
'Εχουν πεθάνει καιρό πριν από μένα)
Κι ο βασιλιάς αυτός δεν ήτανε ποτέ δικός μου
Κι ύστερα τόσους στρατιώτες τι τους θέλω;
(Τραβάνε μπρος, τυφλοί, χωρίς καν όνειρα)
'Ολα, και τ' άλογά μου θα σ' τα δώσω
Μονάχα ετούτον τον τρελό μου θα κρατήσω
Που ξέρει μόνο σ' ένα χρώμα να πηγαίνει
Δρασκελώντας τη μια άκρη ως την άλλη
Γελώντας μπρος στις τόσες πανοπλίες σου
Μπαίνοντας μέσα στις γραμμές σου ξαφνικά
Αναστατώνοντας τις στέρεες παρατάξεις.
Κι αυτή δεν έχει τέλος η παρτίδα.

Εικόνες


«Είναι η πρώτη φορά που δεν θα γίνει το καρναβάλι στην πρωτεύουσά μας, το Πορτ-ο-Πρενς» λέει ο Ρόμπερτ Μαρτίνο, ο τραγουδιστής του μουσικού συγκροτήματος T-vice, της Αϊτής. «Ίσως του χρόνου να το κάνουμε, όταν θα πενθούμε λιγότερο». Όμως, σε μια άλλη πόλη της Αϊτής, το Ζακμέλ, κάποιοι (λίγοι, είναι αλήθεια...) αποφάσισαν να βγουν στο δρόμο, να ξεφαντώσουν, χωρίς κανένα σκοπό. Είναι κάποιες περίεργες στιγμές στην ιστορία που όταν ο θάνατος θερίζει, το γλέντι γίνεται ξέφρενο. Το ξέραμε από παλιά. «Αναζητούσαν τα κέρδη και τις απολαύσεις της στιγμής, επειδή η ζωή και τα πλούτη ήταν το ίδιο εφήμερα», έγραφε ο Θουκυδίδης όταν ο λοιμός θέριζε την αρχαία Αθήνα....

Παρασκευή 12 Φεβρουαρίου 2010

10 χρόνια Τσιριτσάντσουλες



Ένα 4ήμερο πανηγυρικό φεστιβάλ: Πέμπτη 4 έως Κυριακή 7 Μαρτίου
στο Σινέ Φιλίπ, Θάσου 11, Πλ. Αμερικής, 2108647444, 2108612476
Γενική είσοδος: € 5

Ένα ταξίδι στα δέκα χρόνια ζωής της ομάδας Τσιριτσάντσουλες μέσα από προβολές, παραστάσεις, συναυλίες, εκθέσεις, και γλέντια...

Oι Τσιριτσάντσουλες (στους οποίους συμμετέχει ο γνωστός σκακιστής Ελισσαίος Βλάχος) δεν είναι μια ομάδα. Είναι τρόπος επιβίωσης, δημιουργίας, επικοινωνίας ή ακόμα και φυγής. Mε άλλα λόγια είναι ένας αυτοοργανωμένος χωροχρόνος, στον οποίο συναντιούνται διάφοροι περιφερόμενοι καλλιτέχνες, τρελοί ή φρόνιμοι.

Φέτος γιορτάζουν μία δεκαετία από τότε που σαν «Πειραματικό Εργαστήρι», υπό τη σκηνοθετική καθοδήγηση της Κίττυς Αρσένη, έδιναν την πρώτη τους παράσταση, το «Λεύτερο ζευγάρι» (27/12/1999) στο καφενείο «Θρόνος του Ξέρξη».

Έκτοτε ακολούθησαν 9 θεατρικές παραγωγές (REMEDIA AMORIS , ΣΑΤΥΡΟΙ: ΙΧΝΕΥΤΕΣ- ΚΥΚΛΩΨ, ASINARIA, ΡΟΥΤΖΑΝΤΕ, ΒΑΡΙΕΤΈ, Ο ΚΑΡΑΓΚΙΟΖΗΣ ΤΡΟΜΟΚΡΑΤΗΣ , ΟΙ ΔΥΟ ΑΠΑΤΕΩΝΕΣ, ΠΟΛΕΜΟΣ ΜΕΤΑ ΜΟΥΣΙΚΗΣ, ΜΕΘΑΥΡΙO )

4 ταινίες μικρού μήκους (ΗΤΑΝ ΝΑ ΜΗΝ ΠΑΤΗΣΕΙ ΤΟ ΠΟΔΙ ΤΟΥ ΣΤΗΝ ΑΘΗΝΑ, Η ΠΡΟΕΤΟΙΜΑΣΙΑ, ΤΟ ΠΕΡΔΙΚΙ, REVANCHE) 2 ντοκιμαντέρ ( ΣΑΤΥΡΟΙ... ΣΤΟ ΔΡΟΜΟ, ΈΛΛΗ ΔΕΛΙΟΥ) πολλά μουσικά γλέντια, συμπεριλαμβανομένου του TSIRI MICROFESTIVAL, διεθνείς συνεργασίες (Miroslaw Kocur, Εθνική Ακαδημία Θεάτρου του Wraclaw Πολωνίας, Carlo Formigoni, Teatro Le Forche ) και πολλές περιοδείες στην Ελλάδα και το εξωτερικό.

Ένα από τα ενδιαφέροντα γεγονότα του φεστιβάλ είναι το αφιέρωμα στην Έλλη Δέλιου, μία σημαντική μουσικό του μουσικού πριονιού. Θα προβληθεί ντοκυμαντέρ για την ίδια καθώς και συναυλία-αφιέρωμα στο εν λόγω όργανο. Ένα από τα ιδρυτικά μέλη της ομάδας, ο Νίκος Γιούσεφ, είναι μαθητής της και ένας από τους λίγους συνεχιστές αυτού του οργάνου.


***Δικτυακός τόπος της ομάδας Τσιριτσάντσουλες: http://www.tsiritsantsoules.gr/

Πέμπτη 11 Φεβρουαρίου 2010

Σκάκι στο καρναβάλι



Ένα γκρουπ με σκακιστική θεματολογία φτιάχτηκε από τους μαθητές Δημοτικού και Γυμνασίου, εν όψει καρναβαλιού, στο Μεγανήσι Λευκάδας. Τα παιδιά υλοποίησαν μια παλιά ιδέα του Παναγιώτη Κονιδάρη και με την αρωγή του Συλλόγου Γονέων και Κηδεμόνων και του Πολιτιστικού Κέντρου προέκυψε το θέμα :«Δεν είμαστε πιόνια κανενός!». Το γκρουπ που συμμετείχε ήδη σε καρναβαλικές εκδηλώσεις στη Λευκάδα και την Πάτρα, ετοιμάζεται την Κυριακή να ξεδιπλώσει χορευτικούς συνδυασμούς πάνω στην μεταφερόμενη σκακιέρα του!

Φωτοκουίζ

Του Μέτοικου στη Νίσυρο


Δυο τουρίστες κάτω από την Ακρόπολη. Ο πρώτος είναι ο δράστης για μια καινοτομία που τον καιρό που πρωτο(ξανα)παίχτηκε χαιρετίστηκε σαν η έσχατη μεγάλη ανακάλυψη στη θεωρία ανοιγμάτων (κατά τον Ταϊμάνοβ). O δεύτερος. κάπως λησμονημένος σήμερα, έχει στην κατοχή του 4 ολυμπιακά μετάλλια. Ποιοι είναι; Και κάτι πραγματικά δύσκολο ( ; ). Ποια παρτίδα έκανε γνωστή την καινοτομία παγκοσμίως και πόσων ετών ήταν ο εικονιζόμενος στ'αριστερά όταν την έπαιξε;

Τετάρτη 10 Φεβρουαρίου 2010

Ο σχεδιασμός της σκακιστικής στρατηγικής



Του Μέτοικου στη Νίσυρο

Ξεκίνησαν σαν αντίπαλοι τη δεκαετία του 90. Ο Deep Blue, ένας υπερυπολογιστής ειδικά σχεδιασμένος για να παίζει σκάκι νίκησε τον τότε παγκόσμιο πρωταθλητή Γκάρι Κασπάροβ. Σήμερα άνθρωποι και μηχανές συνεργάζονται. Το advanced chess, μια σκακιστική παραλλαγή που πρότεινε ο Κασπάροβ προβλέπει την συμμαχία σκακιστή-υπολογιστή κατά τη διάρκεια της παρτίδας. Το freestyle chess, επιτρέπει στους αντιπάλους να χρησιμοποιούν συμβουλευτικές ομάδες.

Στην Τέχνη του Πολέμου ο Σουν Τσου συμβουλεύει: «Γνώρισε τον εχθρό σου». Πάνω στη σκακιέρα, όσο πιο πολλά γνωρίζεις για τον αντίπαλό σου, ποια ανοίγματα προτιμά, ποιες είναι οι αγαπημένες του βαριάντες, ποια ειναι τα δυνατά του σημεία και ποιες οι αδυναμίες του. τόσο αυξάνεις τις πιθανότητες σου να νικήσεις. Το να διαχειριστείς τον τεράστιο όγκο των διαθέσιμων πληροφοριών καθιστά απαραίτητη τη χρήση υπολογιστή. Πολλοί κορυφαίοι σκακιστές σήμερα, είναι γύρω στα είκοσι, αποτελούν τμήμα της γενιάς που μεγάλωσε παράλληλα με τη διάδοση των υπολογιστών και είναι πολύ εξοικειωμένοι στο να χρησιμοποιούν τους ηλεκτρονικούς βοηθούς τους για να προετοιμαστούν για τον επόμενο αγώνα και να βελτιώσουν τακτικές και τεχνικές. Κάποιοι άλλοι προτιμούν να προσλάβουν κάποιον ειδικό στην ανάλυση δεδομένων που θα τους βοηθήσει να σχεδιάσουν τις στρατηγικές τους.

Ο Κρις Λίτλτζον δεν είναι ισχυρός σκακιστής και το όνομά του είναι σχεδόν άγνωστο στο σκακιστικό κόσμο έξω από τις ΗΠΑ. Ωστόσο δουλεύει σαν βοηθός του Χικαρού Νακαμούρα εδώ και αρκετό καιρό. Συγκεντρώνει τα δεδομένα, επιβλέπει την ανάλυση και βοηθά στο σχεδιασμό για τα επόμενα τουρνουά. Ο Κρις έχει σχεδιάσει ένα πολύ ισχυρό σύστημα με ιδιαίτερη προσοχή στην ταχύτητα. Αρχίζει τη δουλειά βδομάδες ή και μήνες πριν από το τουρνουά, μόλις γίνουν γνωστοί οι σκακιστές που θ'αντιμετωπίσει ο Χικαρού και το χρώμα του κάθε αντιπάλου. Πρώτη δουλειά είναι η ανάλυση των ανοιγμάτων που αυτοί συνηθίζουν να παίζουν. Στόχος του να βρεί καινοτομίες, κινήσεις που δεν έχουν ξαναπαιχτεί. Χρησιμοποιεί διακλαδώσεις για να βρει όλες τις πιθανές βαριάντες που μπορεί να προκύψουν, αλλά προσπαθεί και να εντοπίσει αυτές που ταιριάζουν στον τρόπο παιχνιδιού του συγκεκριμένου αντιπάλου λαμβάνοντας υπ'όψη την προϊστορία του.

Το αποτέλεσμα μοιάζει πολύ με μια τεράστια σχολιασμένη παρτίδα. Πολλές φορές δουλεύει όλη την νύχτα πριν απο μια παρτίδα, για να εξετάσει το παιχνίδι του επόμενου αντιπάλου στους προηγούμενους γύρους του τουρνουά, ή να συμπεριλάβει στην ανάλυσή του το αποτέλεσμα που χρειάζεται ο Νακαμούρα στον αγώνα. Τα παιχνίδια μπορεί να γίνονται οπουδήποτε στον κόσμο κι έτσι, για να τα κάνει όλα αυτά ο Κρις επικοινωνεί με τον ηλεκτρονικό του βοηθό μέσω φορητού υπολογιστή και του Remote Desktop Protocol (RTM). Ακόμη και μια πιθανή κατάρρευση του δικτύου έχει προβλεφθεί. Ένας άλλος φορητός, μπορεί να τρέξει το πρόγραμμα και τη βάση δεδομένων, πολύ πιο αργά βέβαια.

Κατόπιν οι δυό συνεργάτες εξετάζουν το τελικό προϊόν και ο Χικαρού απομνημονεύει τις 500-1000 κινήσεις και μετά τις εκφωνεί στον Κρις χωρίς να κοιτάζει την σκακιέρα, ώστε να βεβαιωθεί ότι έχει στο μυαλό του όλες τις απαιτούμενες πληροφορίες πριν τον αγώνα. Κάπου εκεί η δουλειά του υπολογιστή τελειώνει και αναλαμβάνει δράση το ανθρώπινο ταλέντο.

Με τα λόγια του Λίτλτζον: «Κάποιοι αποθαρρύνθηκαν όταν ο Κασπάροβ έχασε από τον Deep Blue, αλλά εγώ το βλέπω διαφορετικά. Μειώνεται η ικανότητα ενός κορυφαίου σπρίντερ, επειδή και το τελευταίο αυτοκινητάκι τον ξεπερνά σε ταχύτητα και αντοχή; Οι υπολογιστές μπορούν να επεξεργαστούν τεράστιο όγκο πληροφοριών πολύ ταχύτερα απο το ανθρώπινο μυαλό, αλλά κάποια πράγματα δεν μπορούν να τα κάνουν. Σημαντικό ρόλο στο σκάκι παίζει η διαίσθηση και εκεί οι μηχανές υστερούν. Έτσι χρησιμοποιούμε τη δουλειά τους σαν αφετηρία, αλλά εμείς παίρνουμε τις τελικές αποφάσεις για τη στρατηγική».

(Ελεύθερη διασκευή από το http://blogs.techrepublic.com.com/geekend/?p=4211 που έγραψε η Ντέμπρα Λίτλτζον-Σίντερ, σύμβουλος τεχνολογίας, εκπαιδεύτρια, συγγραφέας και μητέρα του βοηθού του Νακαμούρα).

Φωτοκουίζ


Ποιός είναι ο σκακιστής της φωτογραφίας, που εδώ εικονίζεται σε πολύ νεαρή ηλικία και σήμερα θεωρείται ένας από τους καλύτερους παίκτες στον κόσμο;

Τρίτη 9 Φεβρουαρίου 2010

Εικόνες

Το αγόρι της φωτογραφίας που παίζει σκάκι, είναι ο εννιάχρονος Μάρκο Καλασάν, από την ΠΓΔ Μακεδονίας. Το παράδοξο είναι πως η σκακιέρα που χρησιμοποιεί δεν είναι «ψηφιακή», αλλά κλασσική. Παράδοξο, γιατί ο Μάρκο είναι ο νεαρότερος αναγνωρισμένος από την Microsoft, IT administrator στον κόσμο, ένα παιδί-θαύμα στα κομπιούτερ. Οι γονείς του όμως έχουν περιορίσει στις 2 ώρες τον χρόνο που περνάει μπροστά στον υπολογιστή, ώστε ο Μάρκο να έχει μια φυσιολογική παιδική ηλικία. Τα χόμπι του είναι τα πατίνια, η ποδηλασία και το σκάκι. Σύμφωνα με άρθρο της εφημερίδας «Άβτο Μπέρζα», ο Μάρκο Καλασάν είναι μέλος σκακιστικού συλλόγου στην πόλη των Σκοπίων και οι συναθλητές του τού ζητούν συνεχώς να φέρει εξελιγμένα σκακιστικά προγράμματα που δεν έχουν κυκλοφορήσει ακόμη. Δεν τους κάνει όμως το χατίρι, καθώς ομολογεί πως οι γνώσεις του για το σκάκι μέσω υπολογιστών είναι φτωχές. «Οι φίλοι μου ξέρουν πολύ περισσότερα από μένα» λέει ο μικρός Μάρκο.

Aeroflot Open 2010

Του Μέτοικου στη Νίσυρο



Bareev και Le Guang Liem, δύο από τους νικητές του όπεν της Μόσχας που συνεχίζουν να αγωνίζονται και στο τουρνουά της Aeroflot.

Η Μόσχα εξακολουθεί να είναι το επίκεντρο της σκακιστικής σκηνής καθώς αρχίζει σήμερα εκεί ένα από τα ισχυρότερα ανοικτά τουρνουά του κόσμου. Εύκολοι αντίπαλοι δεν υπάρχουν καθώς το όριο αξιολόγησης για να μπορέσει κάποιος να δηλώσει συμμετοχή στην κυρίως διοργάνωση είναι 2550 Elo. Ογδόντα σκακιστές διεκδικούν τα 21.000 ευρώ του πρώτου βραβείου. Κορυφαία ονόματα οι: Vachier-Lagrave (Fra-2730), Bacrot (Fra-2713), Motylev(Rus-2697), Kamsky (USA-2697), Volokitin (Ukr-2692), Naiditsch(Ger-2687), Sargissian (Arm-2680) που θα έχουν ισχυρό συναγωνισμό από τους νεαρούς Nepomniachtchi (Rus-2658), So(Phi-2656), Le Quang Liem (Vie-2646), Nquyen (Vie-2616), Sjugirov (Rus-2610), Khairullin(Rus-2605), Safarli (Aze-2594), Hou Yifan (Chn-2590).

Τρία ακόμη τουρνουά συμπληρώνουν τη διοργάνωση με αντίστοιχα όρια 2400-2550, 2200-2400 και κάτω απο 2200 Εlo. Ο Ρωσικός αερομεταφορέας προσφέρει φτηνά εισητήρια σ'όσους δηλώσουν έγκαιρα συμμετοχή. Δεν υπάρχει ελληνική συμμετοχή. Οι Τούρκοι στέλνουν 8 νεαρούς σκακιστές τους.
Oι αγώνες αρχίζουν καθημερινά στις δύο το μεσημέρι ώρα Ελλάδας. Επίσημος ιστότοπος ο http://www.aeroflotchess.com/index.htm

Στις 18 Φεβρουαρίου, αμέσως μετά τη λήξη του τουρνουά, διεξάγεται η προκριματική φάση του Παγκόσμιου Πρωταθλήματος μπλιτς,που θα γίνει στο τέλος του χρόνου πάλι στη Μόσχα. Θα διεξαχθεί με ελβετικό σύστημα 9 διπλών γύρων και θα δώσει έξι προκρίσεις για τα τελικά. Πρώτο βραβείο 10.000 ευρώ. Ο Nakamura ξεκαθάρισε οτι δεν θα λάβει μέρος.

Βιβλία του Γρίβα στα τουρκικά



Πρόκειται για τη «Σκακιστική Βίβλο Α & Β», μεταφρασμένη στην τουρκική γλώσσα από τον Refik Algan. Η έκδοση είναι της Τουρκικής Σκακιστικής Ομοσπονδίας και κυκλοφόρησε στις 30 Ιανουαρίου 2010.
Η «Σκακιστική Βίβλος Α & Β» (Κλειδάριθμος 2008) είναι η συνέχεια της εξάτομης σειράς «Σκακιστική Προπόνηση» (Κέδρος 2004-2005), στην αγγλική γλώσσα έχει μεταφραστεί από το Σωτήρη Λογοθέτη και έχει κυκλοφορήσει ως «Chess College 1 & 2 & 3» (Gambit 2007) και «Practical Endgame Play» (Everyman 2008).
Προβλέπεται ότι σύντομα θα κυκλοφορήσει στα γαλλικά και στα αραβικά.

Δευτέρα 8 Φεβρουαρίου 2010

Ολοκληρωτικός πόλεμος

Του Μέτοικου στη Νίσυρο

Με τη διάδοση των υπολογιστών να αγγίζει πρωτοφανή μεγέθη και τα καινούργια εργαλεία που είναι διαθέσιμα οι σκακιστές έχουν αρχίσει να χρησιμοποιούν τους ηλεκτρονικούς συντρόφους τους όχι μόνο γιά ανάλυση και προετοιμασία. Πρόσφατη είναι η-χιουμοριστική-δήλωση του νεαρού Νορβηγού στο Facebook ότι θα συντρίψει τον Kramnik σαν σκουλήκι πριν απο την αναμέτρησή τους στο Corus ενώ δεν είναι λίγοι αυτοί που διατηρούν το προσωπικό τους blog. Ο Carlsen εγκατέλειψε το παλιό του blog, στο οποίο έγραφε ο πατέρας του (http://blog.magnuschess.com/) για να εγκατασταθεί στο καινούργιο του διαδικτυακό σπίτι μέσα στο εταιρικό site του επίσημου χορηγού του (http://www.arcticsec.no/index.php?button=blog&main_image=35). Ακούστηκε ότι ο λόγος της αλλαγής ήταν ότι ο παλιός προσωπικός τρόπος γραφής αποκάλυπτε πολλές πληροφορίες στον ανταγωνισμό, αλλά το καινούργιο στύλ είναι τόσο αξιοπρεπές και αντικειμενικό που καταντά βαρετό.

Πολύ πιο ενδιαφέρον κατά την γνώμη μου είναι το blog του Ηikaru Nakamura ο οποίος προσπαθεί να καθιερωθεί στην σκακιστική ελίτ. Ο νεαρός Αμερικανός γράφει σπάνια αλλά όπως εξηγεί ο ίδιος: «Προσπαθώ να έχω μια φυσιολογική ζωή, πέρα απο το σκάκι κι αυτό οδηγεί σε σποραδικές αναρτήσεις. Πέρα απ'αυτό προτιμώ λίγες καλομελετημένες αναρτήσεις από την άσκοπη καθημερινή φλυαρία. Κάθε σκακιστικός σχολιαστής μπορεί να προσφέρει μια καλή σύνοψη της αγωνιστικής σ'όσους παρακολουθούν ένα τουρνουά. Σαν επαγγελματίας αισθάνομαι ότι πρέπει να πάω πέρα απο τα παιχνίδια και να εξιστορήσω το τουρνουά σαν μυθοπλασία. Το σκάκι σαν μια ιστορία και όχι τα 64 τετράγωνα μού φαίνονται πολύ πιο ενδιαφέρουσα επιλογή». Δείτε εδώ πώς περιγράφει ο Nakamura το πρώτο μέρος του τουρνουά στην Ολλανδία. Οι δηλώσεις του νεαρού Αμερικανού δημοσιεύονται στο http://www.chessninja.com/dailydirt/2010/01