Δυο τραγούδια

Να κλείσουμε τις αναρτήσεις για αυτή τη χρονιά με μουσική. Ίσως όχι πολύ χαρούμενη, όμως είναι η μουσική που έτυχε να παίζει από το cd player σήμερα το μεσημέρι. Να μου συγχωρεθεί ο προσωπικός τόνος των τελευταίων αναρτήσεων:

Γεννήθηκε το 1892 στο προάστιο Αρναούκιοϊ της Κωνσταντινούπολης. Το κανονικό του όνομα ήταν Αντώνης Διαμαντίδης, τον έβγαλαν Νταλγκά λόγω του πάθους του και των γυρισμάτων που έκανε η φωνή του. Καταγόταν από εύπορη οικογένεια, ο πατέρας του ήταν ράφτης στη συνοικία Ισκουτάρ, στην ασιατική πλευρά της Κωνσταντινούπολης. Έτσι κατάφερε ο Νταλγκάς να τελειώσει το σχολείο, μιλούσε αγγλικά και γαλλικά και αυτό του επέτρεψε να ταξιδεύει με τα υπερωκεάνια που πήγαιναν στην Αμερική και να τραγουδά με την ορχήστρα του καραβιού. Μορφωμένος λοιπόν και με αστικούς τρόπους, ο Νταλγκάς ανέβηκε γρήγορα τη μουσική κλίμακα όσον αφορά τη φήμη του. Οι Τούρκοι σήμερα τον θεωρούν τον σπουδαιότερο, μαζί με τον Χαβίζ Μπουρχάν, έναν άλλο, Τούρκο τραγουδιστή. Το 1922, ενώ ταξίδευε με το υπερωκεάνιο «Βασιλεύς Αλέξανδρος» μαθαίνει τα νέα για τη μικρασιατική καταστροφή και εγκαθίσταται με την οικογένειά του μόνιμα στην Ελλάδα, στον Πειραιά αρχικά και αργότερα στα Πετράλωνα. Στην Ελλάδα αρχίζει να εργάζεται ως τραγουδιστής ή μουσικός σε διάφορα κέντρα με Σμυρνέικα, λαϊκά, και ρεμπέτικα συγκροτήματα. Μετά το 1933, και ενώ έχει ήδη εγκαταλείψει το ούτι και παίζει κιθάρα, εξαφανίζεται από τη δισκογραφία και αρχίζει να εμφανίζεται σε διάφορες αριστοκρατικές ταβέρνες τραγουδώντας ελαφρά (καντάδες, ρομάντζες, επιθεωρησιακά κ.λ.π.) τραγούδια. Συνεχίζει τις εμφανίσεις του μέχρι το 1941. Με την είσοδο των Γερμανών στην Αθήνα, εγκαταλείπει το πάλκο, βυθίζεται στη μελαγχολία και πεθαίνει τελικά στις αρχές του 1945.
(μέρος των στοιχείων προέρχεται από το rebetiko wiki).


Σε μια παρέλαση στη Νέα Υόρκη, με μουσικές, με χρώματα και με πλημμυρισμένη από κόσμο την 5η Λεωφόρο, βρισκόμουν μια Κυριακή απόγευμα το φθινόπωρο του 1963, όταν συνάντησα μια γυναικούλα να περπατάει μοναχή με μιαν απελπισμένη αδιαφορία για ό,τι συνέβαινε γύρω της χωρίς κανείς να την προσέχει, χωρίς κανέναν να προσέχει, μόνη, έρημη μες στο άγνωστο πλήθος, που την σκουντούσε, την προσπερνούσε ανυποψίαστο, εχθρικό, αφήνοντάς την να πνιγεί μες στη βαθιά πλημμύρα της Λεωφόρου, μέσα στη θάλασσα που ακολουθούσε, μέσα στ'αγέρι που άρχισε να φυσά. Έμεινα στυλωμένος, ο μόνος που την πρόσεξε, κι έκαμα να την πάρω από πίσω, να την ακολουθήσω και πλησιάζοντας την να της μιλήσω, χωρίς να ξέρω τι να της πω, μα ίσαμε ν'αποφασίσω την έχασα από τα μάτια μου. Έτρεξα λίγο μπρος, ανασηκώθηκα στα πόδια μου για να την ξεχωρίσω μα η μεγάλη μαύρη θάλασσα του κόσμου την είχε καταπιεί. Μέσα μου κάτι σκίρτησε οδυνηρά.
Χωρίς να καταλάβω, είχα σταθεί έξω από το βιβλιοπωλείο του Ριτζιόλλι και στη βιτρίνα του, απέναντί μου ακριβώς, βρισκόταν ένα βιβλίο για τον Ντα Βίντσι, με την Τζοκόντα στο εξώφυλλό του να μου χαμογελά απίθανα αινιγματική, αυτόματα μεγεθυμένη, όσο η γυναίκα που χάθηκε στο δρόμο. Δεν ξέρω γιατί όλ'αυτά μπερδεύτηκαν περίεργα μέσα μου, μαζί μ'ένα εξαίσιο θέμα του Βιβάλντι που είχα ακούσει πριν από λίγες μέρες και εξακολουθούσε να επανέρχεται τυραννικά στη μνήμη μου. Τα δέκα αυτά τραγούδια του δίσκου γράφτηκαν μ'ένα συγκερασμό απελπισίας και αναμνήσεων. Το θέμα είναι η γυναίκα έρημη μες στην μεγάλη πόλη. Το κάθε τραγούδι είναι και ο μονόλογός της, κι όλα μαζί συνθέτουν την ιστορία της. Μια ιστορία σύγχρονη και παλιά μαζί.
(Μάνος Χατζιδάκις)

Οι ευχές

Τα τελευταία εικοσιτετράωρα του 2010 οι εφημερίδες μιλούν για επιδημία κατάθλιψης, στις λαϊκές αγορές καλοντυμένοι κύριοι περιμένουν να απογευματιάσει για να προμηθευτούν ζαρζαβατικά από το σωρό, το χαμόγελο σπάνια το συναντάς αβίαστο, η εργασιακή αβεβαιότητα είναι καθημερινότητα, η διασκέδαση γίνεται λιγότερο ηχηρή, ένα παιδί σε κοιτάζει στα μάτια και σου λέει ψέμματα, οι φαρμακοποιοί χορηγούν περισσότερα ψυχοφάρμακα από κάθε άλλη φορά, ο ηθοποιός Δημήτρης Καταλειφός λέει ότι προτιμά την κρίση από τον νεοπλουτισμό και το λαϊφστάιλ του Καγιέν, οι επιχειρήσεις μάς προτείνουν φτηνά δώρα, αρκετοί συνεχίζουν να κάνουν γιορτές στο Λονδίνο, ο Νικόλας έκλεισε το μαγαζί του και βιοπορίζεται παίζοντας μουσική στο δρόμο, η τηλεόραση αναπαράγει πλήξη μοναξιά και ψέμματα, το ραδιόφωνο παίζει επαναληπτικά πλέιλιστ από υπολογιστή, ο στίχος της Κικής Δημουλά «δύσκολα μετά βίας προχωρείς/λες κι έχει συλλαλητήριο/η ερημιά στους δρόμους» φαίνεται τόσο επίκαιρος, η Μαρία Κατζουράκη λέει πως οι ευχές της Πρωτοχρονιάς έπαψαν να είναι πληθωριστικές και μαξιμαλιστικές, περιοριζόμαστε σε πιο συμβατικά επιτεύγματα. Ακούγεται σαρκαστικό να ευχηθεί κανείς «ευτυχία» σε αυτό το περιβάλλον. Θα είναι φωτεινό το 2011; Τα νέα τιμολόγια της ΔΕΗ αποκλείουν το ολόφωτο.

Σε κάθε περίπτωση, εύχομαι απλώς καλή χρονιά με την ελπίδα να πραγματωθούν οι μικρούληδες προσιτοί και ορατοί στόχοι που βάζει ο καθένας. Και να συνεχιστούν οι μικρές προσωπικές νίκες στη φθορά και το χρόνο, που συμβολίζονται με κάθε ημερολογιακή αλλαγή έτους. Τις μεγαλεπήβολες ευχές ας τις αφήσουμε στο συρτάρι για το άδηλο μέλλον.
Να θυμηθούμε, κάνοντας ένα άλμα στο ιστορικό κενό και διατηρώντας την παράδοση του ιστολογίου να αναπαράγουμε κάθε φορά, τέτοια μέρα, αριστουργηματικές σκηνές από κινηματογραφικές πρωτοχρονιές, πως είδε ο Αγγελόπουλος την παραμονή πρωτοχρονιάς του 1946 στο «Θίασο». Δεκάλεπτης διάρκειας σκηνή, με τραγούδια και χορό, που είναι κατά τη γνώμη μου από τις κορυφαίες του παγκόσμιου κινηματογράφου. Αξίζει να την παρακολουθήσετε ολόκληρη:

Καλλιθέα 1975 & Καλλιθέα 1978

Από το ιστορικό αρχείο της ΕΡΤ, στιγμιότυπα από την 1η Διεθνή Σκακιστική Συνάντηση Καλλιθέας, η οποία είχε διοργανωθεί με αφορμή τη συμπλήρωση 20 χρόνων από την ίδρυση του Σκακιστικού Ομίλου Καλλιθέας. Συμμετέχουν Έλληνες, Ούγγροι, Γιουγκοσλάβοι και Κύπριοι σκακιστές. Την έναρξη των αγώνων, οι οποίοι διεξάγονται στην αίθουσα εκδηλώσεων του Συλλόγου Κωνσταντινοπολιτών Καλλιθέας, κηρύσσει ο δήμαρχος Καλλιθέας Γιάννης Γάλλος. Στις εικόνες παρακολουθούμε κάποιο παράλληλο εορταστικό τουρνουά μπλιτς.
Το βίντεο εδώ


Και μια φωτογραφία που είχε στείλει πριν 2,5 χρόνια στο μπλογκ μας, ο Τάκης Δρεπανιώτης (ΚΛΙΚ στην εικόνα για μεγέθυνση). Ήταν της Ρούλας Καραπάνου, σκακίστριας του ΣΟ Καλλιθέας και φωτογράφου και αργότερα πετυχημένης συγγραφέως.
Τα στοιχεία για τους εικονιζομένους (4η Διεθνής Σκακιστική Συνάντηση Καλλιθέας, που είχε γίνει στην Εστία Νέας Σμύρνης από 1-15 Νοεμβρίου 1978) υπάρχουν στην ανάρτηση
http://skakistiko.blogspot.com/2008/05/blog-post_16.html

Πρωτάθλημα Ελλάδας 1953

Από την ίδια ιντερνετική πηγή, ταξιδεύουμε στο μακρινό 1953 και βλέπουμε στα κινηματογραφικά «επίκαιρα» πως σε Σκακιστικό Κέντρο στην Κυψέλη κηρύσσεται η έναρξη του Πανελλήνιου Πρωταθλήματος Σκακιού. Ο Πρόεδρος της Ελληνικής Σκακιστικής Ομοσπονδίας Λύκος προσφωνεί τους επισήμους και ευχαριστεί τον Υπουργό Προεδρίας της Κυβερνήσεως Παναγιώτη Σιφναίο για το ενδιαφέρον της Κυβέρνησης. Μεταξύ των παρισταμένων διακρίνεται επίσης η εκδότρια Ελένη Βλάχου. Ο Π. Σιφναίος απευθύνει χαιρετισμό και κηρύσσει την επίσημη έναρξη του Πανελλήνιου Πρωταθλήματος Σκακιού πραγματοποιώντας την πρώτη κίνηση στη σκακιέρα του πρωταθλητή Ελλάδας Γαϊτανάρου.

Το βίντεο εδώ:
http://mam.avarchive.gr/portal/digitalview.jsp?get_ac_id=2633&thid=14952

Ο Φίσερ στην Αθήνα

Ο φίλος του ιστολογίου Δημήτρης Σωτηρόπουλος, μου έστειλε ένα σπουδαίο λινκ, μεγάλης ιστορικής αξίας για το σκάκι, με κινηματογραφημένα στιγμιότυπα από το σιμουλτανέ χάντικαπ που είχε δώσει ο Μπόμπι Φίσερ στην Αθήνα το 1968. Το σύντομο απόσπασμα προβλήθηκε στα χουντικά «επίκαιρα» της εποχής και μπορείτε να το δείτε online στη διεύθυνση
http://mam.avarchive.gr/portal/digitalview.jsp?get_ac_id=1201&thid=2620

Η φωνή των «επικαίρων» εκφωνούσε:
Εις την λέσχην της Ελληνικής Σκακιστικής Ομοσπονδίας διεξήχθη ένας ιδιόρρυθμος και ενδιαφέρων αγών σκάκι. Ο πρωταθλητής των Ηνωμένων Πολιτειών Ρόμπερτ Φίσερ αντιμετώπισε πέντε έλληνες μαιτρ ταυτοχρόνως. Ο αγών, τον οποίον παρηκολούθησαν ο γενικός γραμματεύς αθλητισμού κ. Ασλανίδης και πλήθος κόσμου, ήτο από τους πλέον ενδιαφέροντας. Ο αμερικανός άσσος, αντιμετωπίσας τους κυρίους Αναστασόπουλον, Ορνιθόπουλον, Κόκκορην, Βυζαντιάδην και Τρικαλιώτην ενίκησε τους τέσσερις εξ' αυτών, υποχρεωθείς εις ισοπαλίαν από τον κύριον Τρικαλιώτη.

I am Europe

Πολύ ρεαλιστικό σκακιστικό μουσικό κλιπ από τον Καναδό Γκονζάλες που μένει μόνιμα στο Παρίσι. Ενδεχομένως πρόκειται για παρωδία του «Ρόκι 4».

Ο Μίσα Ταλ σε τυφλό σιμουλτανέ

Στη Σοβιετική Ένωση, σε απροσδιόριστη χρονολογία, ο Ταλ δίνει τυφλό σιμουλτανέ σε δέκα σκακιέρες, το οποίο κινηματογραφείται για την τηλεόραση. Μερικά πλάνα είναι σχεδόν εξπρεσιονιστικά. Ο παγκόσμιος πρωταθλητής από τη Ρίγα φαίνεται όχι μόνο να εκφωνεί τις κινήσεις, αλλά και να αναλύει βαριάντες. Δεκάλεπτης διάρκειας βίντεο, σπουδαίας ιστορικής αξίας για το σκάκι.

ChessBase 11

Στα μέσα Οκτωβρίου αναμένεται να διατεθεί στην αγορά η νέα έκδοση της ChessBase, η 11. Το πρόγραμμα είναι βασικό εργαλείο προετοιμασίας σχεδόν όλων των ισχυρών σκακιστών του κόσμου, αλλά και των λιγότερο ισχυρών, δείχνει όμως αμφίβολο αν οι βελτιώσεις, μετά από δυο χρόνια παρουσίας της έκδοσης 10, είναι αρκετά σημαντικές ή περιορίζονται στον επανασχεδιασμό του περιβάλλοντος εργασίας. Πάντως μια γεύση για τα χαρακτηριστικά της ChessBase 11 μπορείτε να πάρετε στο βίντεο που ακολουθεί:

Ο Κάρλσεν εναντίον του Κόσμου

του Μέτοικου στη Νίσυρο

Ψηλά πάνω από το κέντρο του Μανχάταν, καθισμένος σε ένα ρετιρέ ξενοδοχείου, ο Μάγκνους Κάρλσεν, σήμερα το απόγευμα στις 7, θα κάνει την πρώτη κίνηση με τα Λευκά. Αν και απέναντί του δεν θα υπάρχει κανένας, ο νεαρός Νορβηγός που βρίσκεται στην κορυφή του πίνακα αξιολόγησης θ' αντιμετωπίζει ολόκληρο τον κόσμο.

Οι κινήσεις του Μάγκνους, που δεν θα έχει πρόσβαση σε υπολογιστή η εξωτερική βοήθεια, θα μεταφέρονται με την βοήθεια ενός χειριστή στις οθόνες που θα βρίσκονται μπροστά από τους Νακαμούρα, Βασιέ-Λαγκράβ και Τζούντιτ Πόλγκαρ αλλά και οποιουδήποτε άλλου παρακολουθεί το ματς. Οι 3 κορυφαίοι GM, θα πρέπει, μέσα σ' ένα λεπτό, χωρίς δυνατότητα σύσκεψης, να δώσουν την απάντησή τους ( ο ίδιος χρόνος ισχύει για τις κινήσεις του Κάρλσεν). Αυτές μεταφέρονται στις οθόνες των σκακιστών που έχουν εγγραφεί για να πάρουν μέρος στο παιχνίδι σε όλο τον κόσμο. Μέσα σε ενενήντα δευτερόλεπτα θα πρέπει να διαλέξουν μια από τις τρεις κινήσεις και η επικρατέστερη θα είναι αυτή που θα παίζεται στη σκακιέρα της Νέας Υόρκης. Αν και οι 3 «βοηθοί του κοινού» προτείνουν την ίδια απάντηση, αυτή θα παίζεται αυτόματα. Τόσο ο Κάρλσεν, όσο και οι αντίπαλοί του GM, θα έχουν το δικαίωμα να παραβιάσουν τον χρόνο του ενός λεπτού 3 φορές οπότε θα παίρνουν αυτόματα άλλα 2 λεπτά για την επόμενη κίνηση ( για τους αντιπάλους του ο επιπλέον χρόνος ενεργοποιείται αν ένας απ'αυτούς δεν δώσει απάντηση μέσα στα 60 δευτερόλεπτα). Την τέταρτη φορά έχουμε «πτώση σημαίας». Είναι δυνατή η πρόταση ισοπαλίας μέσω διαιτητή, και σε περίπτωση που την προτείνει ο Κάρλσεν, οι GM αποφασίζουν μόνοι τους, χωρίς το κοινό, αν θα την αποδεχτούν.

Το ματς διοργανώνει η ολλανδική εταιρία νεανικών ρούχων G - Star, η οποία από το καλοκαίρι χρησιμοποιεί τον Μάγκνους σαν φωτομοντέλο για την προώθηση των προϊόντων της. Θα μεταδοθεί ζωντανό από το http://rwcc.g-star.com/ ενώ για το κοινό θα υπάρχει ζωντανός σχολιασμός από τον Αμερικανό GM Μόρις Άσλεϊ αλλά και τον Γκάρι Κασπάροβ. Eρωτηματικό παραμένει πόσοι απ' αυτούς που δήλωσαν συμμετοχή έχουν την πρόθεση να χρησιμοποιήσουν σκακιστικές μηχανές για βοήθεια. Αν είναι πολλοί, ο Κάρλσεν, θα καταλήξει ν' αγωνίζεται εναντίον μιας μικτής σκακιστικών προγραμμάτων που λογικά, με κάτι λιγότερο από 2,5 λεπτά ανά κίνηση θα έχουν το πλεονέκτημα. Το βραδάκι θα ξέρουμε...

Καλοκαίρι

Μέχρι τις 12 Αυγούστου (περίπου) στο ιστολόγιο δεν θα δημοσιευτούν νέες αναρτήσεις. Διακοπές, κυρίως μέσα στην Αθήνα, αλλά ακόμη κι έτσι, διακοπές (για πρώτη φορά στα τρία χρόνια ζωής του ιστολογίου). Ο χώρος των σχολίων παραμένει φυσικά ανοικτός, μπορείτε να γράφετε στις αναρτήσεις τα μηνύματά σας, για οποιοδήποτε θέμα. Όσο για το τεχνικό πρόβλημα με την πλευρική στήλη προεπισκόπησης των τελευταίων σχολίων που ανέκυψε χτες, διορθώθηκε σήμερα το πρωί.

***Το «καλοκαίρι» από τις «Τέσσερις Εποχές» του Αντόνιο Βιβάλντι, ο οποίος έφυγε από τη ζωή μια μέρα καλοκαιριού, σαν σήμερα (29 Ιουλίου 1741). Τα αριστουργηματικά πράγματα που βλέπετε στο βίντεο, γίνονται μόνο με την άμμο, πάνω σε ένα γυαλί και τα δημιουργούν τα χέρια της 24χρονης Ουκρανής Ξένια Σιμόνοβα.

Αγαπητέ Ντμίτρι...

Η φωτογραφία δημοσιεύτηκε στο τεύχος Νοεμβρίου 1946 του British Chess Magazine και εικονίζει τον Ντμίτρι Σοστακόβιτς να παίζει σκάκι. Για τον ιδιοφυή Ρώσο συνθέτη το σκάκι ήταν μονάχα ένα νεανικό πάθος. Του άρεσε το παιχνίδι αλλά ποτέ δεν αφοσιώθηκε σ' αυτό, όπως έκαναν ο Προκόφιεφ και ο Όιστραχ. Αυτός ο μελαγχολικός, λιγομίλητος και ανασφαλής άνθρωπος που αποτελούσε μια πολύ ιδιαίτερη περίπτωση στη σταλινική εποχή, σχεδόν τραγική, και που η μουσική του αποδείχθηκε εξυπνότερη και διαρκέστερη από μια ολόκληρη αυτοκρατορία καλλιτεχνικής ανελευθερίας, διηγήθηκε στα γεράματά του, πως κάποτε είχε χάσει από τον Αλιέχιν. Αυτό πρέπει να συνέβη πριν το 1921, χρονιά που ο Αλιέχιν εγκατέλειψε τη Ρωσία.

Στους θαυμαστούς καιρούς του youtube, μπορούμε να δούμε μια συγκλονιστική κινηματογράφηση, με τον ίδιο τον Σοστακόβιτς να παίζει πιάνο, πιθανώς το 1940:

Εικόνες

Του Μέτοικου στη Νίσυρο

Καθώς έχουμε μπει για τα καλά στο καλοκαίρι,και το Μουντιάλ έχει πια τελειώσει, διάφορα μικρά και μεγάλα τουρνουά ξεφυτρώνουν σε κάθε γωνιά του κόσμου.
Ένα απ' αυτά ξεκινά σήμερα στο Στρασβούργο. Αν και ταπεινό, το πρώτο βραβείο είναι μόλις 800 ευρώ, και το πιο γνωστό όνομα ο νεαρός Βούλγαρος Κ.Berbatov (2455), οι υπεύθυνοι βρήκαν έναν πολύ έξυπνο τρόπο για να διαφημίσουν τη διοργάνωση στο διαδίκτυο:



To site του τουρνουά είναι http://www.alsace-echecs.com/ . Με τέτοια προκήρυξη πολύ αμφιβάλλω αν το τουρνουά θ'ακολουθεί τον κανόνα μηδενικής ανοχής στην ώρα έναρξης!

Ο Ανάντ μιλάει για τους βοηθούς του

Ο Ανάντ με τη σύζυγό του Αρούνα και τον Γκάρι Κασπάροβ, στη Ζυρίχη, το 2009.

Του Μέτοικου στη Νίσυρο

Ο παγκόσμιος πρωταθλητής μιλά κυρίως για τους βοηθούς του, κρυφούς και φανερούς. Από ό,τι φαίνεται, ανάμεσα σε αυτούς που τον βοήθησαν, πέρα από την ομάδα που είχε μαζί του, ήταν:

Ο Κάρλσεν, ο οποίος προσφέρθηκε για μερικές μέρες. Είδαν μαζί κάποια ανοίγματα, αλλά κυρίως έπαιζαν μαζί μπλιτς και τον βοήθησε να εξοικειωθεί με θέσεις που ποτέ δεν ένοιωθε άνετα. Ο Ανάντ λέει ότι ο Κάρλσεν μπορεί να παίξει κάθε θέση καλά.

Ένας ακόμη συνεργάτης ήταν ο Κασπάροβ, στον οποίο έστειλαν κάποιες ερωτήσεις σε σχέση με τα ανοίγματα που σκέφτονταν να παίξουν (δηλαδή .ο Ανάντ εμπιστεύτηκε στον Κασπάροβ μυστικά της προετοιμασίας του), ο Γκάρι τα έλεγξε και 2 μέρες μετά τα συζήτησαν στο Skype .Στην αρχή ο Νιλσεν μάζεψε καμιά 500αριά ερωτήσεις αλλά στο τέλος κατάφεραν να τις περιορίσουν στις 20 με 30.

Το ενδιαφέρον με τον Γκάρι, όπως λέει ο Ανάντ, ήταν ότι ένοιωθε σαν να τον είχε αντίπαλο στη σκακιέρα. Αν και με κάποιον περίεργο τρόπο, ο Κασπάροβ κατάφερε να μάθει να δείχνει μια διπλωματικότητα, όταν έβλεπε μια θέση που δεν είχε κάτι να πει και ο Ανάντ του εξηγούσε το σκεπτικό τους, μπορούσες να τον ακούσεις να βαριανασαίνει από τα μεγάφωνα. Τον φανταζόταν να φυσά και να ξεφυσά για άλλη μια φορά χιλιάδες χιλιόμετρα μακριά. «Επιβεβαίωσε πολλά πράγματα, έδωσε το οκ για την Καταλανική, με βοήθησε να αποκτήσω αυτοπεποίθηση. Και σίγουρα ο Γκάρι ξέρει να διαβάζει τους αντιπάλους. Επικοινώνησε μαζί μου κατά την διάρκεια του ματς, μου φερόταν σχεδόν σαν προπονητής. Μετά την 8η παρτίδα μού έκανε διάλεξη για τα φινάλε ετερόχρωμων αξιωματικών...το εκτίμησα πολύ».

Ο Ανάντ έκλεισε την αναφορά του στον Κασπάροβ με το πόσο απίθανη θα του φαινόταν η ιδέα πριν 1-2 χρόνια να ανταλλάσσoυν emoticon sτο Skype.

Ο τελευταίος που επικοινώνησε με τον Ανάντ, με δική του πρωτοβουλία κι αυτός, ήταν ο Κράμνικ κατά τη διάρκεια του ματς, ίσως λόγω των δυο Καταλανικών και του φινάλε της Ελίστα.

«Ο Βλαντιμίρ παθιάστηκε πραγματικά, μου είπε μάλιστα ότι την μόνη φορά που δεν έπαιξα τα ανοίγματά του, διαλύθηκα. Βέβαια αυτό οφειλόταν σε δικό μου σφάλμα στη σειρά των κινήσεων στην πρώτη παρτίδα, αλλά τ' ανοίγματά του είναι πάντα πολύ καλά. Συμμετείχε πολύ ενεργά κατά την διάρκεια του ματς, μάλιστα πολλές φορές που εγώ πήγαινα για ύπνο συνέχιζε την ανάλυση με τους βοηθούς μου. Μας έδωσε μερικές πολύ καλές ιδέες. Δεν μπορώ να σκεφτώ κάποιον πιο ανακουφισμένο από τον ίδιο όταν σταμάτησα να παίζω το φινάλε της Ελίστα...»

Τον Ανάντ τον βοήθησε ακόμη σ' έναν ρόλο παρόμοιο με του Κάρλσεν και ο Ανίς Γκίρι.

Ο Ινδός μιλά ακόμη και για τους υπολογιστές της μιας και της άλλης πλευράς, και κλείνει με την επισήμανση ότι οι ιστορίες του Κασπάροβ για τον αντίπαλο, μπορεί να σε βοηθήσουν να αποφασίσεις ανάμεσα σε δυο επιλογές πάνω στη σκακιέρα, κι αυτό να αποβεί καθοριστικό.

Μοιάζει σαν ο Τοπάλοβ να έπαιζε εναντίον όλου του κόσμου σ' αυτό το ματς. Η ανάμνηση της Ελίστα είναι έντονη ακόμα...

Σχετικοί σύνδεσμοι:
http://chessbase.com/newsdetail.asp?newsid=6346
και
http://chessbase.com/newsdetail.asp?newsid=6348

Me & Bobby Fischer

Ντοκιμαντέρ παραγωγής 2010, για τα τελευταία χρόνια της ζωής του Μπόμπι Φίσερ. Ο παλιός φίλος του Αμερικανού πρωταθλητή και σωματοφύλακάς του στο ιστορικό ματς του 1972 στο Ρεϊκγιαβίκ, ο Σαμουντούρ Πάλσον, λαμβάνει ένα απρόσμενο τηλεφώνημα καταμεσής της νύχτας. Στην άλλη άκρη της γραμμής, από μια φυλακή στην Ιαπωνία, ο Φίσερ τον καλεί σε βοήθεια. Στην ταινία, διάρκειας 83 λεπτών, παρακολουθούμε το χρονικό της ελευθέρωσης του καταβεβλημένου Φίσερ, το ταξίδι του στην Ισλανδία και πως η χώρα αυτή τού προσέφερε την υπηκοότητα. Ακόμη, περιλαμβάνονται ανεκτίμητα ντοκουμέντα για την ιστορία του σκακιού με τις τελευταίες συνεντεύξεις του Φίσερ μετά την εγκατάστασή του στο νησί του βορρά και λίγο πριν το θάνατό του.
Περισσότερες πληροφορίες για το ντοκιμαντέρ εδώ

*** Ο Φίσερ, στο αεροπλάνο που τον μεταφέρει από την Ιαπωνία προς το αεροδρόμιο Κεφλαβίκ, στην Ισλανδία:

Το κοπερτί

Το κοπερτί, το κοπερτί τάπι τάπι ρούσι είναι ένα παιδικό παιχνίδι, που τα παιδιά κάνουν έναν κύκλο και στο τέλος κάθε γύρου αποχωρεί και ένα. Αυτό το παιχνίδι έφερνε μια μελαγχολία στη Μαριανίνα και ήθελε να το κάνει τραγούδι. Έτσι το Κοπερτί μεταφέρθηκε νοηματικά στο πως μας αποχαιρετάνε αγαπημένα πρόσωπα ένα - ένα και φεύγουν από τη ζωή.
(Λένα Πλάτωνος)

Φονικό όπλο η Καταλανική στη Σόφια

Στη φωτογραφία αριστερά, το εξώφυλλο αγγλικής έκδοσης του κλασικού έργου του Τζορτζ Όργουελ «Πεθαίνοντας στην Καταλωνία», αναμνήσεις από τον ισπανικό εμφύλιο. Η Καταλανική παρτίδα στο σκάκι, έλαβε την ονομασία της στο διεθνές τουρνουά της Βαρκελώνης, το 1929, όταν οι διοργανωτές κάλεσαν τον Ταρτακόβερ να δημιουργήσει μια νέα βαριάντα, η οποία θα έπαιρνε το όνομα της ιστορικής περιοχής. Έχει τη φήμη ήρεμου στρατηγικού ανοίγματος αλλά -κυρίως χάρη στον Κράμνικ- έγινε σπουδαίο όπλο τα τελευταία χρόνια για τους λευκούς. Ο Ανάντ, ακολουθώντας για δεύτερη φορά στο ματς παγκοσμίου πρωταθλήματος τις επιρροές του πρώην αντιπάλου του, του Κράμνικ, επέλεξε την Καταλανική και κέρδισε εύκολα τον Τοπάλοβ. Το σκορ της αναμέτρησης τώρα είναι 2,5-1,5 υπέρ του Ανάντ. Στην 10η κίνηση ο Ινδός παγκόσμιος πρωταθλητής έπαιξε την καινοτομία 10. Na3 και βύθισε τον διεκδικητή σε σκέψη. Σε όλη την παρτίδα ο Τοπάλοβ έπαιξε άτολμα, σαν να μην αισθανόταν καλά στη θέση. Μετά το 20...h6 ο λευκός εξαπόλυσε ισχυρότατη επίθεση στο μαύρο βασιλιά. Εμπνευσμένη επιθετική δημιουργία. Η αυριανή μέρα είναι κενή και η επόμενη (5η) παρτίδα θα παιχτεί την Παρασκευή.

Anand - Topalov, WCh Sofia 2010 (4), (Catalan, E04)
1.d4 Nf6 2.c4 e6 3.Nf3 d5 4.g3 dxc4 5.Bg2 Bb4+ 6.Bd2 a5 7.Qc2 Bxd2+ 8.Qxd2 c6 9.a4 b5 10.Na3 Bd7 11.Ne5 Nd5 12.e4 Nb4 13.O-O O-O 14.Rfd1 Be8 15.d5 Qd6 16.Ng4 Qc5 17.Ne3 N8a6 18.dxc6 bxa4 19.Naxc4 Bxc6 20.Rac1 h6 21.Nd6 Qa7 22.Ng4 Rad8 23.Nxh6+ gxh6 24.Qxh6 f6 25.e5 Bxg2

26.exf6 Rxd6 27.Rxd6 Be4 28.Rxe6 Nd3 29.Rc2 Qh7 30.f7+ Qxf7 31.Rxe4 Qf5 32.Re7 1-0.
Μπορείτε να δείτε την παρτίδα εδώ

Χρήσιμα site:
http://www.anand-topalov.com/ (επίσημο site)
http://www.chessclub.com/ (ζωντανή αναμετάδοση με σχόλια. Απαιτείται συνδρομή στο σέρβερ, αλλά μπορείτε να δημιουργήσετε δωρεάν δοκιμαστικό λογαριασμό για 2 εβδομάδες. Η πληρέστερη αναμετάδοση στο ίντερνετ, κατά τη γνώμη μου)
http://www.chessdom.com/ (ζωντανή αναμετάδοση με σχόλια)
http://www.grivaschess.com/ (σχολιασμός των παρτίδων, 2 ώρες μετά τη λήξη τους, από το Στράτο Γρίβα)
http://www.chessacademy.gr/ (ανταποκρίσεις του Τάκη Νικολόπουλου, διαιτητή του ματς)
http://www.chessvibes.com/ (ανταποκρίσεις και βίντεο)

Προπονητικοί διάλογοι

Του Ηλία Κουρκουνάκη

Άσε με να κάνω λάθος

Όταν ένα παιδί μαθαίνει να περπατάει, δείχνουμε αστείρευτη υπομονή στις προσπάθειές του και αποδεχόμαστε τις αποτυχίες του χωρίς κανέναν απολύτως ενδοιασμό. Ακόμα και οι πιο απαιτητικοί γονείς σπάνια επιπλήττουν το παιδί που πέφτει, άσχετα με το πόσες επιτυχημένες προσπάθειες έχουν προηγηθεί. Πολύ απλά, κατανοούμε ότι η ήδη δεδομένη ικανότητα βηματισμού δεν προεξοφλεί απόλυτα επιτυχείς επιδόσεις σε κάθε μελλοντική προσπάθεια.

Στο σκάκι, αντίθετα, πολύ συχνά ένα παιδί δέχεται κριτική (ή ασκεί αυτοκριτική) επειδή διαπράττει σφάλματα τα οποία στο παρελθόν έχει αποφύγει. Θεωρούμε σχεδόν αυταπόδεικτο ότι μια διανοητική ικανότητα δεν έχει τις διακυμάνσεις που κρίνονται ως φυσιολογικές όσον αφορά στις σωματικές δραστηριότητές μας, αλλά πρέπει υποχρεωτικά να λειτουργούμε διαρκώς από ένα επίπεδο και πάνω.

Οι προσδοκίες που έχουμε από τα παιδιά συχνά φτάνουν σε επίπεδο απαιτήσεων. Ίσως επειδή γονείς, προπονητές και παράγοντες επενδύουμε συναισθηματικά στην πρόοδο των παιδιών, οι περιστασιακές αποτυχίες κρίνονται με πολύ μεγαλύτερη αυστηρότητα από αντίστοιχες σε άλλα αθλήματα: συγχωρούμε ευκολότερα και ταχύτερα ένα άστοχο σουτ ενός κορυφαίου επαγγελματία επιθετικού ποδοσφαιριστή, ενώ επικρίνουμε έντονα νεαρούς σκακιστές και σκακίστριες επειδή δεν εντόπισαν την άμεση απειλή ή και τους γενικότερους στρατηγικούς στόχους της τελευταίας κίνησης του αντιπάλου.

Το συγκεκριμένο φαινόμενο πιθανότατα οφείλεται στην ιδέα ότι η σκακιστική επίδοση συνδέεται άμεσα με την έννοια της νοημοσύνης. Όχι σπάνια, ισχυροί γκρανμέτρ συχνά σχολιάζουν πόσο μια κίνηση αντανακλά την ηλιθιότητά τους. Επίσης όχι σπάνια, γονείς νιώθουν περήφανοι για την εξυπνάδα των τέκνων τους με βάση τις σκακιστικές τους επιτυχίες. Σε κάθε περίπτωση, η γενίκευση από την ειδική απόδοση σε σκακιστικούς στίβους στο ευρύτερο πεδίο πνευματικών ικανοτήτων είναι συνήθης και προβληματική.

Έτσι το λάθος αποκτά μεγαλύτερο ειδικό βάρος στο σκάκι απ’ όσο σε άλλες δραστηριότητες, με εκπαιδευτικές συνέπειες που αξίζει να εξεταστούν. Συνακόλουθα, το λάθος αντιμετωπίζεται ως εμπειρία που πρέπει οπωσδήποτε να αποφευχθεί και όχι ως μαθησιακή ευκαιρία, από την οποία μπορούμε να διδαχθούμε και χάρη στην οποία να υποβοηθηθεί ή ακόμα και να επιταχυνθεί η εξέλιξή μας. Για παράδειγμα, προκειμένου να μειώσουν την πιθανότητα λάθους, πολλοί παίκτες επιλέγουν την αποφυγή ανοιχτής σύγκρουσης, ακόμα και σε θέσεις όπου αυτή είναι η καλύτερη συνέχεια. Υιοθετώντας μια τέτοια αντιμετώπιση, χάνουν την αντικειμενικότητά τους και μαζί ευκαιρίες να εμπλουτίσουν την εμπειρία τους.

Προς αυτή την κατεύθυνση, πολλοί παίκτες επιλέγουν συστήματα ανοιγμάτων που τους επιτρέπουν να μειώσουν τις πιθανότητες λάθους στις πρώτες κινήσεις, με την απλή μέθοδο της αποφυγής άμεσης εμπλοκής του στρατού τους με τον αντίπαλο. Τέτοια συστήματα είναι ο σχηματισμός Stonewall, το σύστημα Λονδίνου, κλπ., που οδηγούν σε μάλλον στατικές διατάξεις Πιονιών. Τα άμεσα οφέλη μιας τέτοιας αντιμετώπισης είναι προφανή, ενώ τα μακροπρόθεσμα μειονεκτήματά της συνήθως υποτιμούνται. Η σχετικά επιτυχής διεκπεραίωση της πρώτης φάσης της παρτίδας καθησυχάζει τους φόβους μας, αλλά στην πράξη εξασφαλίζει μόνο μικρή χρονική μετατόπιση των κινδύνων και συνεισφέρει ελάχιστα στην εκμάθηση μεθόδων αντιμετώπισής τους. Επίσης, η μακροχρόνια χρήση των ίδιων συστημάτων καταπνίγει την φαντασία και την ανεξάρτητη πρωτότυπη σκέψη.

Αν το σκάκι περιοριζόταν στην τεχνική εφαρμογή οδηγιών, δεν θα προσέφερε τις δυνατότητες για δημιουργία που έχει, ούτε θα ήταν τόσο συναρπαστικό και δημοφιλές. Η ουσία του παιχνιδιού βρίσκεται στην σύγκρουση αξιών και ιδεών (πχ. χώρος, χρόνος, υλικό), όπου καθεμιά άλλοτε υπερισχύει και άλλοτε υποτάσσεται. Αναπόφευκτα θα γίνουν λάθη, τα οποία όλοι προσπαθούμε να αποφύγουμε, αλλά αυτή η προσπάθεια δεν πρέπει να αποκτά πρωτεύοντα ρόλο σε σχέση με τη δημιουργικότητα. Το λάθος είναι αυτό που θα μας βοηθήσει να εντοπίσουμε τις αδυναμίες μας και κατά συνέπεια αυτό που θα μας ωθήσει να βελτιωθούμε. Ένα λάθος από μόνο του δεν είναι δείγμα βλακείας. Η αντίδρασή μας στα λάθη είναι αυτή που προσδιορίζει το πραγματικό μέγεθος του σφάλματος.

Προφανώς, τα λάθη τα αντιλαμβανόμαστε την ώρα που η σκέψη μας λειτουργεί σωστά, όχι την ώρα που τα κάνουμε. Γι’ αυτό έχει μεγάλη σημασία η ανάλυση των παρτίδων και η εξέταση όχι μόνο των λανθασμένων κινήσεων, αλλά και των λανθασμένων σκέψεων, πολύ περισσότερο μάλιστα των λανθασμένων τρόπων σκέψης. Η ανάλυση αυτή είναι σκόπιμο να καταγράφεται με όσο πιο ειλικρινή και λεπτομερή τρόπο γίνεται, καθώς επίσης και να εκτίθεται σε κριτική άλλων.

Η σύγχρονη κοινωνία κυριαρχείται από αξιολογήσεις κάθε είδους, συγκρίσεις και βαθμολογήσεις (στο σκάκι έχουμε τον συντελεστή ELO). Η πειθαρχία που απαιτείται για να εκφράσουμε τις αυτοκριτικές σκέψεις μας στο χαρτί ή στην οθόνη του Η/Υ προϋποθέτει αντοχή σε συγκρουόμενα συναισθήματα και γι’ αυτό στην πράξη η διαδικασία της ανάλυσης μπορεί να αποδειχθεί εξαντλητική. Από την άλλη πλευρά, η διαρκής προσπάθεια αυτοεπίγνωσης και αυτοβελτίωσης καλλιεργεί αυτή την αντοχή και ενδυναμώνει την προσωπικότητα. Κάθε αποτυχία από την οποία αντλούμε διδάγματα, μεταβάλλεται σε επιτυχία. Από αυτή την άποψη, λοιπόν, δεν υπάρχουν πραγματικές αποτυχίες, αλλά μόνο μαθησιακές εμπειρίες, οι οποίες αξιοποιούνται σωστά στο πλαίσιο της καθημερινής προόδου μας.

Δυστυχώς, η επιθυμία και προσπάθεια αποφυγής του λάθους στη διάρκεια της παρτίδας, πολύ συχνά επεκτείνεται μετά την παρτίδα σε προσπάθεια αποφυγής ανάλυσης των λαθών που έγιναν. Αντί να αποδεχθούμε την αδυναμία μας να αποφύγουμε εντελώς τα λάθη και στη συνέχεια να επιδιώξουμε να προσδιορίσουμε επακριβώς το είδος τους, συνήθως περιοριζόμαστε στην δημόσια επιβράβευση των επιτυχιών μας προκειμένου να εξασφαλίσουμε κοινωνική αποδοχή και αναγνώριση.

Η τάση αυτή είναι τόσο διαδεδομένη, ώστε ακόμα και γκρανμέτρ δίνουν μεγαλύτερη έμφαση στην τελειοποίηση των ισχυρών τους σημείων παρά στην διερεύνηση των αδυναμιών τους. Πιθανότατα, αυτός είναι ο κυριότερος λόγος που οι αγωνιστικές επιδόσεις πολλών «ταλαντούχων» σκακιστών και σκακιστριών υπολείπονται των προσδοκιών που δημιουργήθηκαν σε πρώιμη φάση της καριέρας τους. Η ικανότητα της δημιουργικής αυτοκριτικής μάλλον αποτελεί την πιο υποτιμημένη προϋπόθεση σκακιστικής (και όχι μόνο) εξέλιξης.

Δηλαδή, από μακροπρόθεσμη σκοπιά, αυτό που έχει σημασία δεν είναι το ίδιο το λάθος, αλλά η σωστή αξιοποίησή του. Χρησιμοποιώντας κατάλληλα την διαδικασία ανάλυσης μιας παρτίδας, μπορούμε να καλλιεργήσουμε ικανότητες ενδοσκόπησης και ίσως την επιστημονική σκέψη. Γιατί στην παραγωγική εκμετάλλευση ενός προγενέστερου λάθους ή λανθασμένου συλλογισμού έγκειται η πεμπτουσία της επιστημονικής σκέψης.

Ο πρόεδρος της FIDE και οι εξωγήινοι

«Χωρίς εμένα, ο λαός μου είναι ορφανός» γράφει ο Κιρσάν Ιλιουμζίνοβ (πρόεδρος της Διεθνούς Ομοσπονδίας Σκακιού και πρόεδρος της Καλμουχίας) στο αυτοβιογραφικό του βιβλίο που κυκλοφόρησε το 1998, το οποίο πρόκειται για ένα μίγμα ψευδοφιλοσοφίας και προσωπικών αναμνήσεων. Φαίνεται πως η πεποίθησή του αυτή συγκίνησε τους εξωγήινους που -κατά δήλωσή του- τον είχαν απαγάγει και τον είχαν μεταφέρει σε κάποιο μακρινό γαλαξία. Γιατί, όταν τους ζήτησε να τον αφήσουν ελεύθερο και να τον φέρουν πίσω στη γη, εκείνοι του απάντησαν «κανένα πρόβλημα Κιρσάν, θα σε γυρίσουμε πίσω» (κάποιες κακές γλώσσες λένε πως δεν τον άντεχαν άλλο). Όπως υποστηρίζει στη ρωσική τηλεόραση ο Κιρσάν Ιλιουμζίνοβ, η απαγωγή έγινε από το σπίτι του στη Μόσχα, το Σεπτέμβριο του 1997. Και συμπληρώνει: «Δεν είμαι τρελός. Στις Ηνωμένες Πολιτείες κάθε χρόνο 4.000 άνθρωποι έρχονται σε επαφή με εξωγήινους. Αποτελώ μέρος της στατιστικής». Ο Μιχαήλ Γκολούμπεβ, συντάκτης της ηλεκτρονικής εφημερίδας Chess Today, παραθέτει συνδέσμους όπου ο Κιρσάν μιλάει, με κάθε σοβαρότητα, για την εμπειρία της απαγωγής του, σε ρωσικό κανάλι. Βίντεο 1 και βίντεο 2. Μπορείτε επίσης να διαβάσετε (στα ρωσικά, αλλά υπάρχει δυνατότητα αυτόματης μετάφρασης από το google) σχετική με το θέμα συνέντευξη στο Radio Svoboda το 2001.

Πώς πάει το αλογάκι;

Τα παιδιά όταν πρωτομαθαίνουν τις κινήσεις στο σκάκι, δυσκολεύονται κάποιες φορές μ'αυτό που φέρει τον τίτλο του πιο παράδοξου απ'όλα τα σκακιστικά κομμάτια (Donner). Οι Πύργοι πάνε ίσια, οι Αξιωματικοί διαγώνια, η Βασίλισσα ποιός τη χάρη της, κάνει ό,τι θέλει, αλλά τ' αλογάκι; Πώς να το εξηγήσεις; Ένα μπροστά και δύο πλάγια, δύο πλάγια κι ένα μπροστά, πολύ μπερδεμένο. Μερικά παιδιά νομίζουν ότι τα αλογάκια πάνε μόνο μπροστά, ένα πρόβλημα που κατατρέχει κάποιους καταξιωμένους σκακιστές όλη τους την ζωή.

Ας ξεπεράσουμε το ερώτημα αν είναι σωστή η έκφραση "πώς κινείται τ'αλογάκι" (κινούμαι=ακολουθώ μια διαδρομή, διατρέχοντας όλα της τα σημεία) και ας επικεντρωθούμε στο γεγονός ότι όλα τα άλλα κομμάτια, μπορούν μεν να φτάνουν μακρύτερα απο τον ίππο, αλλά μετατοπίζονται πάντα (οριζοντίως, διαγωνίως η καθέτως) κατά ακέραιο αριθμό τετραγώνων. Τι απόσταση καλύπτει το αλογάκι;

Όπως πολύ γλαφυρά εξηγεί ο Paul Janse εδώ όλα τα σημεία στα οποία μπορεί να μεταβεί ένας ίππος ανήκουν σε περιφέρεια κύκλου με κέντρο την αρχική του θέση.

Ο κύκλος

Και η Κάισσα δημιούργησε το Βασιλιά, τη Βασίλισσα, τον Πύργο και τον Αξιωματικό και είδε ότι το παιχνίδι δεν ήταν τέλειο. Έβαλε ένα σταυρό στο δ4 και αναρωτήθηκε "Ποιά είναι τα τετράγωνα που δεν μπορώ να χτυπήσω οποιδήποτε κομμάτι μου κι αν βάλω εδώ; Και είδε ότι ήταν τα β3,β5,γ2,γ6,ε2,ε6,ζ3 και ζ5. Συμβουλεύτηκε τότε το φιλόσοφο Πυθαγόρα που της εξήγησε οτι όλα αυτά τα κουτάκια απείχαν απόσταση √5 και σχημάτιζαν ένα κύκλο γύρω από τ'αλογάκι, με τον ιερό άρρητο √5 σαν ακτίνα, και κατάλαβε ότι το έργο της ολοκληρώθηκε. Όλα αυτά την 5η μέρα.

Είναι όμως πάντα έτσι; Πριν λίγες μέρες στον πρώτο γύρο του όπεν του Σίδνεϊ στην παρτίδα Α.Ansell(1968)-GM D.Johansen(2457),μετά την κίνηση των Μαύρων 31.. ζε5 και στην παρακάτω θέση:

ο Λευκός συνέχισε με το πρωτότυπο 32.Ιζ4-θ2?!! και η παρτίδα συνεχίστηκε 32...Πβ4 33.Ιθ2-ζ3 (τ'αλογάκι βρήκε τον δρόμο του!) 33... Ιθ5 34.Ιη5 Ιζ6 35.Ιε6 και ο γκραντμέτρ εγκατέλειψε.

Το παράδοξο είναι ότι το περιστατικό δεν είναι μεμονωμένο. Ακριβώς πριν ένα χρόνο, στο ίδιο τουρνουά, στην παρτίδα S.Anton (1718)-P.Broekhuyse (2118) προέκυψε η θέση του δεύτερου διαγράμματος. Εδώ ο Λευκός έπαιξε το καθοριστικό Ιζ5-δ7?!! και ο Μαύρος εγκατέλειψε καθώς δεν υπάρχει απάντηση.


Εύκολα θα μπορούσαμε να αποδώσουμε τα περιστατικά σε αδυναμία των Αυστραλών να κατανοήσουν την κίνηση του Ίππου, ή τους κανόνες του σκακιού γενικότερα. Θα μπορούσαμε ακόμα να αστειευτούμε ισχυριζόμενοι ότι τα αυστραλιανά αλογάκια μοιάζουν περισσότερο με καγκουρώ, και μια φορά σε κάθε παρτίδα μπορούν να κάνουν μια μικρή κίνηση Αξιωματικού. Ίσως όμως η αλήθεια να είναι άλλη και στην πραγματικότητα οι Αυστραλοί σκακιστές να είναι πιο προχωρημένοι απ'όλους μας.

Ο R.Feynman στο παρακάτω βίντεο δείχνει την αναλογία ανάμεσα στον τρόπο που κάποιος ανίδεος, καταλαβαίνει τους κανόνες του παιχνιδιού παρακολουθώντας μια παρτίδα και την μέθοδο που οι φυσικοί επιστήμονες μορφοποιούν τους φυσικούς νόμους παρατηρώντας την φύση. Η φυσική αφού εξάγει τα βασικά της συμπεράσματα, επικεντρώνεται στα παράδοξα (εξαιρέσεις του κανόνα): Στο σκάκι αυτά θα ήταν το ροκέ, το ανπασάν, μια παρτίδα που ο Λευκός ενώ είχε μόνο λευκοτετράγωνο Αξιωματικό, μετά από μερικές κινήσεις βρίσκεται με Αξιωματικό αντιθέτου χρώματος.



Ίσως λοιπόν οι Αυστραλοί σκακιστές ν'ανακάλυψαν ότι σε μερικές περιστάσεις τ'αλογάκι μπορεί να κινηθεί δυο τεράγωνα διαγώνια. Ακολουθώντας τις επιταγές της επιστημονικής έρευνας εστιάζουν το ενδιαφέρον τους σε ό,τι δεν ταιριάζει με την κρατούσα θεωρία, σ' αυτό που αμφισβητεί τους κανόνες. Οι Αυστραλοί φαίνεται να έκαναν μια σημαντική ανακάλυψη στη σκακιστική Φυσική.

***Διασκευή του Μέτοικου στη Νίσυρο από το http://www.chessvibes.com/columns/where-goes-the-knight/ του P.Doggers.
***Περισσότερα για τον Feynman στο http://en.wikipedia.org/wiki/Richard_Feynman

Πώς γεννήθηκε ένα τραγούδι (Β)

Αφήγηση Αλέκου Γκούβερη στον Σχορέλη (Δ’, σ. 21-22):

«Ήταν το 1944. Τότε αρχίζαμε κατά το μεσημεράκι και δουλεύαμε μέχρι τις 7 το βράδυ. Στο μαγαζί ερχόντουσαν μαυραγορίτες, διάφορα άλλα μούτρα και αντάρτες. Οι τελευταίοι όχι βέβαια για να γλεντήσουν αλλά για τις “επαφές” τους. Ο [Μπάμπης] Μπακάλης, που ‘ταν παιδάκι [γεννήθηκε το 1919], ήταν ερωτευμένος με μια Εβραιοπούλα. Τα πράγματα είχαν ζορίσει πολύ. Από στιγμή σε στιγμή, το βλέπαμε καθαρά, θα μας πιάναν το κορίτσι του φίλου μας για να το στείλουν για σαπούνι. Και λέω “θα μας πιάναν” γιατί τότε όποιος πείραζε το κορίτσι του φίλου μας ήταν σαν να πείραζαν τη μάνα μας. Το σκεφτήκαμε το πράγμα και στείλαμε το κορίτσι στο βουνό. Το πήρε ο “σύνδεσμος” και το πήγε “ψηλά”. Ζει ακόμα. Σώσαμε μια ζωή.

Ο Μπάμπης απαρηγόρητος. Τι στο διάολο έχανε ; Κοτόπουλο ;

Το πρωί συναντηθήκαμε σ’ ένα καφενείο των Τρικάλων, το «Μαύρος Γάτος». Τη νύχτα είχα γράψει τους στίχους: «Χωρίσαμ’ ένα δειλινό». Ο Αποστόλης [Καλδάρας] κι ο [Μπάμπης] Μπακάλης βάλανε μουσική, τρομερή μουσική. Αργότερα [άραγε πότε; 1945; 1946;] τ’ άκουσε ο Τσιτσάνης, του άρεσε, κι έβαλε δική του μουσική, όμως οι στίχοι είναι δικοί μου. Τώρα γιατί ο φίλος μου ο Βασίλης το κρύβει είναι δική του δουλειά. Μάρτυρες ο Καλδάρας και ο Μπακάλης…»”

“Ρεμπέτικη Ανθολογία”, Τ.Σχορέλης, τόμος Δ’, σελ 21-22

πιθανώς και “Τα τραγούδια του Βασίλη Τσιτσάνη που γράφτηκαν στη Θεσσαλονίκη επί Γερμανικής Κατοχής”, Ντ.Χριστιανόπουλος, σελ. 105-106

“Αν αποδεχτούμε στο ακέραιο την αφήγηση του Γκουβέρη, το “Χωρίσαμε ένα δειλινό” είναι εμπνευσμένο από τους διωγμούς των Ελλήνων Εβραίων στη διάρκεια της γερμανικής κατοχής. Ο Ντίνος Χριστιανόπουλος δε διατυπώνει γνώμη για την πατρότητα των στίχων, αλλά αποφεύγει να συμπεριλάβει το τραγούδι αυτό στο κατάλογο των τραγουδιών που σύνθεσε ο Τσιτσάνης κατά την Κατοχή. [Ο Β.Τσιτσάνης και τα πρώτα τραγούδια του, Ντ.Χριστιανόπουλος]“

“Κειμένη επί ακτής θαλάσσης…“, Α.Νάρ σελ 322-324

(από το ιστολόγιο του Abravanel)


Εδώ, η θρησκευτική προσέγγιση του ρεμπέτικου, από το Μάνο Χατζιδάκι και τη Φλέρυ Νταντωνάκη.