Ο Μεγάλος Δικτάτωρ
Σκακιστική σκηνή από τον «Μεγάλο Δικτάτορα» (1940). Ο Τσάρλι Τσάπλιν, υποδύεται έναν διπλό ρόλο σ' αυτήν την πικρή κωμωδία: τον αρχηγό ενός φασιστικού κράτους ένα πρόσωπο που ξεκάθαρα αναφέρεται στο Αδόλφο Χίτλερ και έναν αθώο εβραίο κουρέα υπήκοο αυτού του κράτους. Επίκαιρος όσο ποτέ ο μεγαλύτερος κωμικός όλων των εποχών σκηνοθετεί μια εύστοχη και πικρή (παρόλα τα χρόνια που περάσαν) αντιπολεμική σάτιρα .
Η παραγωγή του φιλμ ξεκίνησε το 1937, όταν λίγοι πίστευαν ότι ο ναζισμός ήταν μια τόσο καταστροφική και ολοκληρωτική ιδεολογία , όπως αποδείχθηκε το 1940 που κυκλοφόρησε η ταινία. Ο ίδιος ο Τσάπλιν δήλωσε ότι αν γνώριζε την πραγματική έκταση των κτηνωδιών των Ναζί «...δε θα διακωμωδούσε ποτέ τη δολοφονική τους παράνοια».
Ο Τσάπλιν άρχισε για πρώτη φορά να επεξεργάζεται την ιδέα του Μεγάλου Δικτάτορα όταν ένας φίλος του, ο άγγλος σκηνοθέτης και παραγωγός Αλεξάντερ Κόρντα, τού ανέφερε ότι η κινηματογραφική του περσόνα θύμιζε πολύ τον Αδόλφο Χίτλερ. Αργότερα έμαθε μάλιστα ότι είχαν γεννηθεί με μια εβδομάδα διαφορά, είχαν περίπου το ίδιο ύψος και βάρος και ότι και οι δύο μεγάλωσαν μέσα στη φτώχεια ώσπου κατάφεραν να πετύχουν, ο καθένας φυσικά στο χώρο του. Όταν πλέον ο Τσάπλιν άρχισε να πληροφορείται τις πολιτικές πεποιθήσεις του Χίτλερ που βασίζονταν στο ρατσισμό και τις επεκτατικές ιδέες, αποφάσισε να χρησιμοποιήσει την ομοιότητά τους αυτή προκειμένου να επιτεθεί στο Χίτλερ μέσω της ταινίας.
Ενώ κυκλοφόρησε δεκατρία χρόνια μετά το τέλος της βωβής περιόδου, ο Μεγάλος Δικτάτωρ είναι η πρώτη ταινία, στην οποία ο Τσάπλιν χρησιμοποίησε όλες τις δυνατότητες που προσέφερε ο ομιλών κινηματογράφος. Υπήρξε υποψήφια για πέντε Όσκαρ: καλύτερης σκηνοθεσίας, πρωτότυπου σεναρίου, μουσικής, Β' και φυσικά Α' ανδρικού ρόλου για την υπέροχη ερμηνεία του Τσάρλι Τσάπλιν.
Atom Feed (xml)
33 σχόλια:
Φοβερός ο Τσάπλιν! Μία φορά είχε πάρει Ο ΙΔΙΟΣ την τρίτη θέση σε ένα διαγωνισμό "για τον καλύτερο μίμο του Τσαρλι Τσάπλιν!!!"
Οντως ο Μεγαλος Δικτατορας ειναι καταπληκτική ταινια αλλα νομιζω οτι η σημαντικοτερη ταινια του Τσαπλιν ειναι οι Μοντερνοι Καιροι.
Τσάρλυ Τσάπλιν, Τζέραλντιν Τσάπλιν, Δόκτωρ Ζιβάγκο – η ταινία, και Μπορίς Παστερνάκ
Προσωπικά, έβρισκα τον Μπάστερ Κήτον πιο πρωτότυπο και πιο εγκεφαλικό, και τα γκαγκς του μού προκαλούσαν πιο «ξεπατώδη» γέλια, ενώ ο Τσάπλιν συχνά με άφηνε αδιάφορο – ακριβώς όπως ο Κυρ : ενώ είμαι εύκολος στο γέλιο, ποτέ μου δεν γέλασα με γελοιογραφία του. Σύμφωνοι, ο Τσάπλιν προηγήθηκε χρονικά και ήταν ο σκαπανέας του είδους, όμως μιλώ με την ιδιότητα του θεατή και όχι του κινηματογραφικού κριτικού.
Δεν πρέπει να παραλείψουμε και τους Χάρρυ Λάνγκτον και Χάρολντ Λόυντ, που είχαν και αυτοί τους οπαδούς τους, και βέβαια, το αμίμητο ντουέττο Χοντρός – Λιγνός, που μάς χάρισαν άφθονες στιγμές πηγαίου και αβίαστου γέλιου – αν και πικρού καμιά φορά : το περίλυπο βλέμμα του Χοντρού όταν έχει φάει ήττα και κοιτάει με παραίτηση, σχεδόν απόγνωση, προς τον φακό, μόνο κωμικό δεν είναι.
Ο πιο πολυσύνθετος κωμικός, ναι (στις ταινίες του ήταν σεναριογράφος, σκηνοθέτης, παραγωγός, κάποτε και συνθέτης της μουσικής επένδυσης). Ο με τη μεγαλύτερη διάρκεια κωμικός, ναι. Ο μεγαλύτερος, συζητείται.
Και δεν έβαλα καν στο παιχνίδι τους έλληνες. Ακόμα και μόνο τους εν ζωή να λογαριάσουμε : Με τι έχουμε γελάσει περισσότερο, με τον «Χρυσοθήρα» ή με τον «Φαλακρό πράκτορα, επιχείρηση Γης Μαδιάμ;» :-)
Ήταν και ελαφρώς παιδέρας. Για να μείνουμε μόνο στις τέσσερις συζύγους του, οι ηλικίες του ιδίου και καθεμιάς τους τη χρονιά που παντρεύτηκαν είναι 29-17, 35-16, 47-26, 54-18. Η δεύτερη ήταν η Lita Grey· λέγεται ότι ο Ναμπόκωφ εμπνεύστηκε τη «Λολίτα» από αυτή τη σχέση. Η τέταρτη ήταν η Oona O'Neill, κόρη του δραματουργού Ευγένιου Ο’ Νηλ, με την οποία απέκτησε –μεταξύ άλλων– την Τζέραλντιν Τσάπλιν, που ως 21χρονη Τόνια στο «Δόκτωρ Ζιβάγκο» (παραλίγο να έπαιρνε τον ρόλο εκείνη η αιθέρια ύπαρξη, η Ώντρεϊ Χέπμπορν) έμεινε στη σκιά της εκθαμβωτικής Λάρα – Τζούλι Κρίστι. Αξέχαστο και το μουσικό θέμα του Μωρίς Ζαρ, πατέρα του Ζαν Μισέλ. Ταινία κι αυτή...
Ο συγγραφέας του «Δόκτορος Ζιβάγκο» Μπορίς, και μάλιστα Μπαρίς, Παστερνάκ (και όχι Μπόρις Πάστερνακ, όπως έχει επικρατήσει) ήταν, κατά τα φαινόμενα, εξίσου κορυφαίος ποιητής όσο και πεζογράφος. Για του λόγου το αληθές, εδώ υπάρχει, μεταφρασμένη στα αγγλικά, η συλλογή «Τα ποιήματα του Δόκτορος Ζιβάγκο». Για τους ρωσσομαθείς, εδώ, σε μια ιστοσελίδα με το λυρικό όνομα Стихи о любви и стихи про любовь (στίχοι για την αγάπη και στίχοι περί της αγάπης), υπάρχουν άφθονα ποιήματα τού νομπελίστα του 1958· δεν μετέβη στη Στοκχόλμη για να το παραλάβει· φοβόταν ότι θα του αφαιρούσαν την υπηκοότητα· ίσως του ψιθύρισε και καναδυό φωνήεντα κάποιος σύντροφος κομισσάριος· Ένωση Σοβιετικών Σοσιαλιστικών Δημοκρατιών· όχι, παίζουμε.
Κοίτα να δεις πράματα...Μια από τις ελάχιστες φορές που θα συμφωνήσω σχεδόν απόλυτα με τον Καλοπροαίρετο, αν και η σκηνή με τη Γη-μπαλόνι στον Μεγάλο Δικτάτορα είναι σεκάνς μουσείου. Συμφωνώ και με τον ανώνυμο για τους Μοντέρνους Καιρούς. Πάντως για τον Πάστερνακ και την άρνησή του να παραλάβει το Νόμπελ, δεν είμαι σίγουρος ότι τον έφαγαν οι κρατικοί παράγοντες. Αλλά ας μην πω περισσότερα και προκαλέσω καμιά ανάρτηση κουβέρτα (πιο βαριά κι από σεντόνι) από τον ΚΛΠ...
@ Καλοπροαίρετο
Η κωμωδία, βασίζεται πάρα πολύ στη γλώσσα, και είναι λογικό να γοητευόμαστε πολύ από τους εγχώριους κωμικούς. Πολύ μεγάλης αξίας ο Βέγγος αλλά έτσι κι αλλιώς ξεκινάει με ένα προβάδισμα γιατί κινείται στην παράδοσή μας. Αυτό που νομίζω ότι χαρακτηρίζει όμως και τον Τσάπλιν και τον Κήτον και τον Βέγγο και τους καθιστά ανεκτίμητους είναι αυτό που λες για τον Χοντρό: αυτό το βλέμμα που μόνο κωμικό δεν είναι. Η τραγικότητα του Βέγγου που πνίγεται στο αστικό περιβάλλον (και πριν τριάντα χρόνια, φαντάσου) μας κάνει να (κλαυσω)γελάμε, ακόμη.
Ειδάλλως, θα προσπαθούσε να εκμαιεύσει το γέλιο και τότε θα ήταν γελοίος.
Και μια ακόμη παρατήρηση. Παίρνω αφορμή από σένα και γενικεύω: Αφού γράφεις συχνά τα ονόματα στα μητρικά τους αλφάβητα, θα γνωρίζεις ότι και το Μπαρίς Παστερνάκ είναι και αυτό μια κατά προσέγγιση απόδοση της ορθής προφοράς του ονόματος. Μιας και λοιπόν, δεν μπορούμε να γνωρίζουμε όλες τις γλώσσες και τις προφορές τους, ίσως τελικά (παρότι προς το ορθότερον η εκδοχή σου) να πρέπει να αφήνουμε τη φωνητική εκδοχή που καθιερώθηκε εδώ και πολλά χρόνια και την οποία πλέον χρησιμοποιούμε και συνεννοούμαστε.
Το Ισπανικό τραγούδι στη Γιουροβίζιον που πάτωσε (όπως και το πάρα πολύ καλό γαλλικό) αλλά έγινε σουξεδάκι το καλοκαίρι (κάτι σαν Τσίκι Τσίκι ήταν ο τίτλος του) κάποια στιγμή αναφέρει κάτι Μικέλ Γιακσόν. Ε, λοιπόν είναι ο γνωστός σε μας, που είμαστε πιο μαθημένοι στην αγγλική γλώσσα, τραγουδιστής Μάικλ Τζάκσον!
@Παναγιώτη Κονιδάρη
α.Δεν μπορείς να αφήνεις υποννοούμενα και να την κάνεις με ελαφρά πληκτρολογήματα.
β. Το ηλεκτρονικό αντίστοιχο του γυρνάς όλο έξω και δεν πατάς σπίτι σου είναι ποστάρεις όλο στον Γάτο και δεν γράφεις στο μπλόγκ σου;
Η ζωή ειναι τραγωδια σε γκρο πλαν κωμωδια σε γενικο -ειπε ο Τσαρλι Τσαπλιν.Και πραγματι οι ταινιες του δινουν στο βαθος αυτη την μελαγχολια.Ο κωμικος ειναι θλιμμενο προσωπο.
Τωρα οσον αφορα τον Βεγγο νομιζω οτι ειναι ο πρωτος-κινηματογραφικος-κωμικος σε αντιθεση με την παλαιοτερη γενια που μπηκε στον κινηματογραφο απο το θεατρο με ολες τις μανιερες παιξιματος που εφερε απο κει.Ο Βεγγος οπως ελεγε και ο Χρηστος Βακαλοπουλος περναει μεσα απο το κιτς και το διακωμωδει, το διαλύει.
Ο κινηματογραφος βρηκε τον εαυτο του οταν συγκρουστηκε με την παραδοση του θεατρου.Μαλιστα υπαρχουν αποψεις ο τι ο βουβος κινηματογραφος ηταν αισθητικα πιο προχωρημενος γιατι εξεφραζε σε οπτικη γλωσσα τις ιδεες και η ανακαλυψη του ομιλουντος τον πηγε πισω. Οι μεγαλοι σκηνοθετες (ο Ντραγερ, ο Μπεργκμαν, ο Ταρκοφσκι)θεωρω οτι γεφυρωσαν τη θεατρικη παραδοση με τον κινηματογραφο.
Το θεατρο εχει περασει πια στην τηλεοραση στα σηριαλ, και οι μετριοι ηθοποιοι εμφανιζονται αριστοι μιας και η τεχνικη της τηλεορασης μπορει να αναδειξει οποιο στοιχειο χρειαζεται.
ΥΓ Δεν μιλησαμε καθολου για τους αδελφους Μαρξ που αρεσαν πολυ στους διανοουμενους της εποχης τους
ΥΓ-ουτε για τον Τζερι Λιουις.
@Ελισσαίε
Βρίσκομαι στη μέση της επιμέλειας του βιβλίου και καμιά διακοσαριάς άλλων πραγμάτων και πραγματικά δεν προλαβαίνω. Το μπλογκ του Γάτου όμως είναι μια άλλη υπόθεση:είμαι ο θυρωρός! Το τιμάω το ψωμί που τρώω βλέπεις (ασυγκράτητα γέλια, κάτι σαν lol)! Πάντως περιμένω να βγει το Σκακι για όλους για να συνεχίσω τις αναρτήσεις, έχω 5-6 στην αναμονή, μια συνέντευξη, ένα τοπικού χαρακτήρα ποστ, σκακιστικά και φυσικά για το νέο μου πόνημα, για να γράψω. Το ότι θα με χωρίσει τελικά η Σοφία το θεωρώ μάλλον δεδομένο...
@Ελισσαίος
Ξέχασα! Αν το δραματικό στοιχείο στην κωμωδία είναι αυτό που την εξυψώνει (δε διαφωνώ), τότε μάλλον ο Μπάστερ Κήτον θα έπρεπε να έχει τα πρωτεία. Παρ' όλα αυτά θα συμφωνήσω με τον πιο πάνω ανώνυμο ότι οι αδελφοί Μάρξ είναι μάλλον το απόγειο του κωμικού, αν και θα διαφωνήσω με τον Τζέρυ Λιούις, το βγαζε κάπως τραβηγμένα το χαμογελάκι. Είναι σαν το ανέκδοτο για τα ανέκδοτα: μετράει ο τρόπος που το λες. Και για να γελάσουμε :69!!!
Κυριλλογράφηση κύριων ονομάτων γλωσσών που γράφονται με το λατινικό αλφάβητο, ο Vitālijs Astafjevs (και όχι Виталий Астафьев), και ο Νατ Κινγκ Κόουλ τραγουδά το Quizás³
@ Ελισσαίος :
Πράγματι, τείνω να γράφω τα ανθρωπωνύμια των μη λατινογενών γλωσσών στα μητρικά τους αλφάβητα, αν αυτά είναι το «εκτεταμένο λατινικό» (για γλώσσες όπως πολωνικά και χαρακτήρες όπως ą, ę, ł, ś, ή ισλανδικά και χαρακτήρες όπως æ, ð και þ) ή το κυριλλικό. Ειδικά στα ρωσσικά το συνηθίζω τελευταία, βλέπε π.χ. εδώ, όπου αναφέρομαι στην Татьяна και τη Надежда Косинцева, αλλά και σε άλλες γλώσσες που γράφονται με το κυριλλικό, π.χ. βουλγαρικά, όπως εδώ, όπου μνημονεύω τον Чепаринов.
Μάλιστα, με δυσκολία κρατιέμαι να μην τα... κλίνω κιόλας. Πλάκα θα είχε να έγραφα : στην παρτίδα του Ботвинника με τον Кересом, ή ή βαριάντα Болеславского στη Σικελική και κάτι τέτοια.
Με την ευκαιρία, ένα ενδιαφέρον, από γλωσσολογική άποψη, σημείο :
Τα ρωσσικά έχουν την ιδιοτυπία να εντάσσουν κανονικά στο κλιτικό τους σύστημα τα ξένα ονόματα, π.χ. ονομαστική Фишер, γενική Фишера, δοτική Фишеру, αιτιατική (για έμψυχο αντικείμενο αναφοράς) Фишера και (για άψυχο) Фишер, προθετική Фишере, οργανική Фишером (ελπίζω να μη με προδίδει η μνήμη μου, έχω πολύ καιρό να τα φρεσκάρω), σα να λέμε ο Φίσερ, του Φισέρου, τον Φίσερο, ω Φίσερε :-)
Άλλο ενδιαφέρον σημείο :
Θυμόμαστε ότι, στα ελληνικά του 19ου αιώνα, πολλά ξένα κύρια ονόματα εξελληνίζονταν και κατόπιν εντάσσονταν στο ελληνικό κλιτικό σύστημα, π.χ. ο βρεττανός πρωθυπουργός Gladstone έγινε Γλάδστων, οπότε γενική του Γλάδστωνος κ.ο.κ.
Κάτι παραπλήσιο συμβαίνει στα λεττονικά, όπου τα ξένα κύρια ονόματα «λεττονοποιούνται» ως προς τη γραφή (μια ακόμα γλώσσα που γράφεται με το «εκτεταμένο λατινικό» αλφάβητο) και τη μορφολογία (η χαρακτηριστική κατάληξη –s, βλέπε και το αυτόθι άρθρο για τον Vladimirs Petrovs). Π.χ., ο George Bush γίνεται Džordžs Bušs, ο Λεονίντ Μπρέζνιεφ (Леонид Брежнев) γίνεται Leonīds Brežņevs, ο Bobby Fischer γίνεται Bobijs Fišers, οι λεττονοί Михаил Таль και Арон Нимцович (συνηθίσαμε πια στο κυριλλικό) γράφονται στη γλώσσα της γενέτειράς τους Mihails Tāls και Ārons Ņimcovičs κ.ο.κ.
Τελευταίο και πιο ενδιαφέρον σημείο :
Στα ρωσσικά, τα κύρια ονόματα γλωσσών που γράφονται με το λατινικό αλφάβητο κυριλλογραφούνται με γνώμονα όχι την αντιστοιχία γράμμα προς γράμμα, αλλά την προσέγγιση της προφοράς στην αρχική γλώσσα, κρατώντας και τα τυχόν διπλά σύμφωνα. Π.χ., ο γάλλος παλαίμαχος ποδοσφαιριστής Didier Deschamps αποδίδεται Дидье Дешам, ο ιταλός ζωγράφος Giotto αποδίδεται Джотто, ο πορτογάλος προπονητής José Mourinho αποδίδεται Жозе Моуринью, ο ολλανδός σκακιστής Max Euwe αποδίδεται Макс Эйве (άλλο μεγάλο θέμα : προφέρουμε τα ολλανδικά λες και είναι γερμανικά, γι΄ αυτό επικράτησε να αποδίδεται, λανθασμένα, Όυβε), ο δανός φιλόσοφος Søren Kierkegaard αποδίδεται Сёрен Кьеркегор κ.ο.κ. Και το πιο χαρακτηριστικό : η ποδοσφαιρική ομάδα Ληντς (Leeds) αποδίδεται Лидс, η αυστριακή πόλη Λιντς (Linz) Линц, και η εταιρεία Μέρριλλ Λυντς (δική μου ορθογραφία· Merrill Lynch) Линч.
(Κατά τα άλλα, εμείς, Καραβάτζιο, Μασ(σ)ενέ, Κίρκενγκααρντ, αλλά και Γκέτε, Σέξπιρ, Ντεμπισί και τα παρόμοια...)
Αυτά με τα ανθρωπωνύμια γλωσσών που γράφονται με το «εκτεταμένο λατινικό» ή με το κυριλλικό αλφάβητο. Βέβαια, δυσκολεύομαι ακόμα να γράψω την Τσιμπουρντανίτζε και τον Πετροσιάν στα αντίστοιχα αλφάβητά τους, αλλά το παλεύω. Μόλις τα καταφέρω, βουρ για να μάθω να γράφω και τη Χου (μάλλον Χόου) Γιφάν στο δικό της αλφάβητο :-D
Τσίκι τσίκι, ε; @#$% τα τσίκι τσίκι μου / σου, που έγραφε και ο Καββαδίας στη «Βάρδια». (Οι κεφαλλονίτες φημίζονται για την ευρηματικότητά τους στις βλασφημίες, όμως η προέλευση της συγκεκριμένης είναι κορυφή.) Υπάρχουν και το τσούκου τσούκου μπωλ, αυτό που επί Μαρκαριάν χάρισε στην Πανάθα κάποιες καλές πορείες στην Ευρώπη, όμως δεν ήταν ικανοποιημένοι από το θέαμα, την είχαν δει Galácticos βλέπεις, και ο Σέρχιο πήρε πόδι, και είδαν κι αυτοί τα χαΐρια τους με τους διάφορους Μπάκε, Μαλεζάνι, Μουνιόθ και Τεσέιρο που ακολούθησαν, και η τσούκου τσούκου ντιφένς, έβγαλε και βιβλίο προ ημερών ο Τζέρρυ γι΄ αυτήν.
Αν δυσκολεύτηκες να αναγνωρίσεις τον Μικέλ Γιακσόν, ίσως αργούσες λίγο να πιάσεις το νόημα και σε περιπτώσεις που κάποιος ισπανός σου έλεγε ότι λατρεύει την «Κάγιας», ότι το αγαπημένο του μουσικό είδος είναι η «γιάθ», ότι το «δέρβυ» Νουμάνθια - Οσασούνα έληξε «έκις» ή ότι, αν βρεθείς στη Βαλένσια, να επισκεφθείς οπωσδήποτε το «θόο» της :-)
Βέβαια, η κατάσταση είναι αμφίδρομη. Άκου τον μέσο αμερικάνο να μιλάει, ή ακόμα χειρότερα να τραγουδάει, ισπανικά, και θα σού λυθεί ο αφαλός από το γέλιο. Μπροστά στον Νατ Κινγκ Κόουλ όταν τραγουδά ισπανικά με προφορά τύπου «Γιόου νόου σόι μαρινέροου», το ρω γουργουριστό αμερικάνικο, όχι ρωμαλέο σπανιόλικο, η Έφη Θώδη όταν τραγουδάει το Jingle bells ακούγεται σαν απόφοιτος του Καίμπριτζ :-)
Και όλα αυτά, επειδή σκέφτηκα ότι θα φαινόταν εκκεντρισμός και αυταρέσκεια αν έγραφα Борис Пастернак τον συγγραφέα και Доктор Живаго το έργο, και άσε τους άλλους να ψάχνουν πού τονίζονται και πώς προφέρονται...
@ Καλοπροαίρετο
Με όλο το σεβασμό που σου τρέφω (κι είναι πολυεπίπεδος). Εκτίθεσαι με τις γνώσεις σου. Σε λίγο θα μου πεις ότι γνωρίζεις και βασκικά. ;)
Ου φροντίς Ιπποκλείδη
@ Ελισσαίος :
Μόνο σεβασμό, όχι ανυπόκριτο και απροσχημάτιστο θαυμασμό; :-)
Αν εννοείς ότι εκτίθεμαι γιατί πιθανόν αφήνω ίχνη που μπορεί να οδηγήσουν στην ταυτότητά μου, δεν είμαι ο μόνος έλληνας που γνωρίζει, σε διάφορους βαθμούς επάρκειας, διψήφιο αριθμό γλωσσών από διάφορες ομογλωσσίες και επίσης δεν του είναι άγνωστη η μορφοσύνταξη και άφθονων άλλων, ενώ παράλληλα μπορεί να συμμετάσχει με αξιώσεις σε κουβέντες με θέματα που ποικίλλουν από το σινεμά μέχρι τη γεμολογία. Σε κάθε περίπτωση, δεν πειράζει, όπως έχω γράψει και άλλες φορές, κάποια στιγμή θα γίνει η αποκάλυψη και κάτω από το ανθεσίχρουν πτίλωμα θα προκύψει κανένα θλιβερό τρομαλέο κοτοπουλάκι και θα απογοητευτείτε όλοι και θα παραδεχτείτε ότι καλύτερα να είχα παραμείνει ανώνυμος στο βομβύκιό μου, και στην τελική, σιγά το διακύβευμα, όπως έχω επίσης ξαναγράψει, χώρια ότι εσύ δεν είσαι Αρτέμης.
Αν πάλι εννοείς ότι εκτίθεμαι γιατί γράφω, ανάμεσα στα πολλά σωστά, και μερικά λάθη και ανακρίβειες, όπως έχει ήδη γίνει μερικές φορές όταν εμπιστεύτηκα τη μνήμη μου χωρίς να το διασταυρώσω ανατρέχοντας στα αδιάψευστα γραπτά τεκμήρια, και κάτι που, στατιστικά, θα ξαναγίνει, επίσης δεν πειράζει, θα βρεθεί κάποιος που ξέρει, θα διορθώσει τα ημαρτημένα και θα ξεμπροστιάσει τον δοκησίσοφο γνωσιεπιδειξιομανή γράφοντα.
Εν κατακλείδι, ου φροντίς Ιπποκλείδη (νάσου και μια impromptu ρίμα) ή, για να το πούμε και ελληνικά να μας καταλάβει και ο κόσμος, ζαμανφού (του ρήματος foutre, όχι του παλιού πορτογάλου επιθετικού παίκτη, αυτός γράφεται Futre, και όχι du passé, γενικώς).
Φυσικά, εσύ όχι; Με εκπλήσσεις! Να μην το αμελήσεις, κάθε άνθρωπος με στοιχειώδη αυτοσεβασμό θα έπρεπε να ξέρει βασκικά :-)
Μεγάλες κουβέντες «γνωρίζω» και «ξέρω». Για τον εαυτό μου, δεν μπορώ να το διεκδικήσω ούτε για τα ελληνικά :-(
@ Καλοπροαίρετο
Καλά ντε, και θαυμασμό. Απ' αυτόν που νοιώθει κανείς όταν τρέχουν τα δάκρυα από τις εικόνες, όταν τα φιδάκια έρπονται πάνω σου και κανένα δεν σε δαγκώνει, όταν ο αόμματος Μίμης Φωτόπουλος κατεβάζει το γυαλί και χαλβαδιάζει τη φουστίτσα που μόλις πέρασε από μπροστά του.
Ο σεβασμός υποδηλώνει και την αποδοχή της διαφορετικότητας των προσωπικοτήτων.
Κάτι μου πέρασε από το μυαλό (Ναααα ένα βλήμα). Γράψε λάθος, που είπε κι ο σκαντζόχοιρος και κατέβηκε από τη σκούπα. Άλλωστε, η αγαπημένη μου εταιρεία είναι η Κολούμπια (είναι το όνομα του ιστορικού και πανέμορφου πανεπιστημίου) και όχι η Μίνως Μάτσας και Υιοί.
Καλημέρα. Κι έχουμε να ετοιμάσουμε και την αυριανή εκπομπή στο ραδιόφωνο. (Προσοχή: προπορεύεται γκρίζα διαφήμιση)
@Θυρωρό
α. Τον Κατσιφάρα τον Ξέρεις;
β. Δεν γνωρίζω τη Σοφία, πρέπει να είναι ήρωας, αλλά καλό είναι να μην τη χωρίσεις. Γιατί μετά, πέρα απ' όλα αυτά που κάνεις, θα τρέχεις και για αναζήτηση νέας συντροφιάς (ψυχολογική στήριξη επί το ορθότερον) και τότε είναι που το RSS Feed θα μουχλιάσει.
Καλημέρα και στο Μεγανήσι
@Ελισσαίε
Χαιρετίσματα και από το νησί. Φυσικά και τον ξέρω τον Κατσιφάρα, αλλά δε μιλώ για τέτοιου είδους θυρωρό.
Δεν είπα ότι θα χωρίσω την Σοφία, είπα ότι θα με χωρίσει αυτή. Έχει διαφορά... Μετά θα μονάσω στο Άγιο Όρος, κατά προτίμηση στην ταπεινή μονή Βατοπεδίου. Κανένα πρόβλημα. Η θρησκεία δεν απαγορεύει ούτε το διάβασμα, ούτε το γράψιμο, ούτε το σκάκι.
@Καλοπροαίρετος
Γλωσσομαθής- γλωσσομαθής, αλλά για το Βόινιτς δε μου έδωσες τα φώτα σου. Ο κλοιός εντούτοις, πράγματι στενεύει. Έτσι είναι η μοίρα των κλοιών.Αλλά και τι έγινε, όπως λες κι εσύ; Άκου και μένα τον Αρτέμη.
Παρεπιπτόντως, ποια σε δυσκόλεψαν περισσότερο, τα κελτικής και παλαιογαελικής προελεύσεως βασκικά ή η πολυστροφική ανθυποσημαίνουσα διάλεκτος των ινδιάνων Μακά του Καναδά; Γιατί για την απλή και στοιχειώδη μανδαρινική φαντάζομαι ότι δε θα υπήρξε κανένα πρόβλημα.
"Η θρησκεία δεν απαγορεύει ... το σκάκι"
Πατριαρχείο Κωνσταντινουπόλεως
903 μ.Χ.
Το 903 μ.Χ. δεν υπήρχε σκάκι στο Βυζάντιο, μόνο μπαρμπούτι και θεάματα. Αρχίσαμε να γεννάμε από το κεφάλι μας ό,τι θέλουμε ίσα ίσα για να γράψουμε κάτι...
Ηρεμήστε αδελφοί. Ο Θεός μεθ' ύμών. Μη βιαιοπραγείτε. Αν είναι έτσι καλύτερα να κόψω το σκάκι, εκεί, στο ταπεινό κελί μου.
ΥΓ. Για το καλλιτεχνικό σκάκι όμως δεν έχει πει τίποτε το Πατριαρχείο, έτσι δεν είναι σεβάσμιοι αδελφοί;
903 fm αριστεροτερα
Το 895 το σκακι εισηχθη στο Βυζαντιο.Το ελεγαν ζατρικιο και παιζονταν σε κυκλικη σκακιερα με τρυπα ατη μεση.
http://www.chess.com/article/view/religion-and-chess
Με όλο το σεβασμό, παιδιά, αλλά το σκάκι πρέπει να εισήχθη στο Βυζάντιο αρκετά παλιότερα από το 895, αφού το 802 ο Νικφούρ (Νικηφόρος ο Α') κάνει σκακιστική προσβολή σε γράμμα του προς τον χαλίφη Χαρούν.
Να μου επιτρέψετε να βλογήσω τα γένια μου και να δώσω διεύθυνση από ένα αρθράκι μου, ιδίως αφού τώρα διόρθωσα ένα μνημειώδες λάθος που είχε:
http://www.sarantakos.com/language/64tet.html
Την αλληλογραφία Νικηφόρου-Χαρούν τη μνημονεύει βέβαια ο Μάρεϊ στην Ιστορία του Σκακιού, αλλά και πρόσφατα, δεν ξέρω αν το διαβάσατε, στο βιβλίο της Γιάλομ "Η γέννηση της βασίλισσας του σκακιού" όπου πιθανολογεί η φεμινίστρια συγγραφέα ότι η αλλαγή του βεζίρη σε βασίλισσα έγινε από ή προς τιμήν της Θεοφανώς,της βυζαντινής γυναίκας του γερμανού Όθωνα, ή ίσως της πεθεράς της, της Αδελαΐδας.
@Σαραντάκος
Εύγε! (το εννοώ).
Έβαλες τα πράματα στη θέση τους. Τώρα θα μπορώ κι εγώ ο ελάχιστος να διακονώ το ζατρίκιον δίχως να χρειάζεται να κάνω μετά σαράντα μετάνοιες και είκοσι μέρες νηστεία. Αφού έπαιζε κι ο Νικηφόρος (αυτό είναι όνομα δια παίκτην του ζατρικίου!) δεν έχω πλέον να φοβηθώ ουδέν ψόγο (πλην της αγοραπωλησίας κάποιων οικοπεδακίων στο Ολυμπιακό -και δη παγανιστικό- χωριό).
Διάβασα και γω το βιβλίο της Γιάλομ. Παρότι δεν έχω σε ιδιαίτερη εκτίμηση τον σύζυγό της, το εν λόγω βιβλίο δείχνει να είναι αποτέλεσμα προσεκτικής έρευνας και η ίδια παραθέτει αρκετές παραπομπές και βιβλιογραφία. Δεν έχω την ικανότητα να το ελέγξω, αλλά διαβάζεται εύκολα και έχει πλήθος ενδιαφέροντων ιστορικών στοιχείων. Στην επόμενη εκπομπή στον Δίεση 101,3 (όχι αύριο, αλλά την επόμενη Πέμπτη 9 Οκτωβρίου) κάνω μια αναφορά και σ' αυτό και στο Χειρόγραφο.
Με συγχωρείς Παναγιώτη που είναι απλή αναφορά και όχι ύμνος, αλλά ο ύμνος παίρνει περισσότερα από τα τρία λεπτά που έχω στη διάθεσή μου. Για δοξολογίες και ύμνους σε παραπέμπω στον Πιλάλη που έχει ολόκληρη ώρα για την εκπομπή του.
Καλό Μήνα σε όλους.
Νομίζω ότι το βιβλίο της Γιάλομ είναι εξαιρετικό, τόσο από άποψη υλικού και πληροφοριών, όσο και από την παρουσίαση τους. Πρέπει να επισημάνω δε την άποψη της συγγραφέως για το γυναικείο σκάκι και την αδυναμία των γυναικών να φθάσουν στο επίπεδο των ανδρών, που συνδυάζεται ακριβώς με την ανάδειξη της βασίλισας ως το πιο ισχυρό κομμάτι της σκακιέρας. Είναι πράγματι αξιοπρόσεκτο, σύμφωνα με τα στοιχεία του βιβλίου, ότι υπήρχαν εξαιρετικά ισχυρές παίκτριες στην Αναγέννηση, όταν η βασίλισα το μόνο που μπορούσε να κάνει είναι να κινηθεί ένα τετράγωνο διαγώνια, παρά όταν η βασίλισα απέκτησε τις κινήσεις που ξέρουμε σήμερα. Προφανώς τότε το σκάκι πρέπει να ήταν εξαιρετικά «της υπομονής» και δεν είχε την επιθετικότητα και τους συνδυασμούς του σύγχρονου σκακιού.
Το βιβλίο δεν το έχω διαβάσει, θα επιδιώξω ωστόσο να το αποκτήσω, αν και οφείλω να ομολογήσω ότι δεν έχω σε μεγάλη υπόληψη τη φεμινιστική προσέγγιση της ιστορίας (σπεύδω να τονίσω εμφατικά ότι δεν είμαι μισογύνης, απλά λόγω δουλειάς έρχομαι συχνά σε επαφή με αρκετά συγγράματα φεμινιστριών ιστορικών της τέχνης, οι οποίες με τη δηκτική, απολογητική τους διάθεση καταφέρνουν μονάχα να αυτοαναιρούνται δικαιώνοντας εν τέλει τα πατριαρχικά μοντέλα που υποτίθεται ότι αντιμάχονται). Να αναφέρω εδώ μονάχα, ότι μια έτερη εξίσου αναπόδεικτη ερμηνευτική προσέγγιση (και μάλιστα δια χειρός ανδρός) πριμοδοτεί τη σημασιολογική αναβάθμιση της βασίλισσας ως σκακιστικού κομματιού κατά το μεσαίωνα στη βάση μιας παρατηρούμενης αυξανομένης μαριολογικής λατρείας στον ευρωπαϊκό χώρο κατά το 13ο αιώνα. Για όποιον ενδιαφέρεται να δεί γυναίκες της Αναγεννήσεως εν δράσει παραπέμπω στον πλέον τετριμμένο πίνακα πάνω στο θέμα http://www.fir.mnp.art.pl/menu_pliki/Sofonisba.jpg. Στην περίπτωση της Sofonisba (τι εύηχο όνομα αλήθεια!) και σε μια εποχή που το σκάκι είχε πάψει προ πολλού να είναι αποκλειστικό προνόμιο των ευγενών, το σκακιστικό παιχνίδι με τη θετική αύρα που το περιβάλλει ως πνευματική απασχόληση τίθεται εδώ κατά την ταπεινή γνώμη του γράφοντος στην υπηρεσία της τέχνης, για να υπογραμμίσει τους ισχυρούς δεσμούς αγάπης και αφοσίωσης ανάμεσα στα μέλη μιας μεσοαστικής ιταλικής οικογενείας. Το κλασικό ωστόσο σκακιστικό μοτίβο στη ζωγραφική τέχνη αποδίδει κατά βάση ετεροφυλικές σκακιστικές συγκρούσεις. Καθώς δεν μπορώ να αναπτύξω στο παρόν τις θέσεις μου επ' αυτού, παραπέμπω στην επικείμενη επανάληψη της διάλεξης μου, που ευελπιστώ να επαναληφθεί το χειμώνα στην Αθήνα σε συνεργασία με το ΣΟ Αιγάλεω και στην οποία όλοι οι φίλοι του ιστολογίου είναι ευπρόσδεκτοι! Και τέλος ένα μικρό Bonus για φεμινίστριες και μη. http://www.malaspina.com/jpg/gentileschi.jpg για να δείτε πως μια ζωγράφος λίγο μεταγενέστερη της Sofonisba, η Artemisia Gentileschi επεξεργάστηκε ζωγραφικά το βιωματικό της τραύμα (το έργο εμπνέεται από το διαπραχθέντα βιασμό της ζωγράφου από έναν συνεργάτη του πατέρα της- η δίκη κράτησε 6 μήνες)
Το βιβλιο δινει και αυτη τη διασταση δηλαδη το πως η λατρεια της Μαριας επηρεασε την μετατροπη του αδυναμου συμβουλευτικου Βεζυρη σε Βασιλισσα.Το βιβλιο διαβαζεται πολυ ευχαριστα και η δουλεια της ειναι πρωτοτυπη.Στο τελος μου απομενει η αποψη οτι η Ισαβελλα της Ισπανιας ηταν εκεινη που η επιρροη της ειχε τον καθοριστικο ρολο υπαρχουν ομως νομιζω -εκτος βιβλιου-ομως και αλλα σεναρια. Η μετατροπη αυτη που εκανε το σκακι πιο επιθετικο και πιο γρηγορο εχει προφανως πολλες κοινωνικες και ψυχαναλυτικες προεκτασεις.
Κυριλλογράφηση κύριων ονομάτων γλωσσών που γράφονται με το λατινικό αλφάβητο : συνέχεια, και ένα κουίζ
Σε συνέχεια αυτής της ανάρτησης, παραθέτω ακόμα μερικά στοιχεία που συνέλεξα και κάποια συμπεράσματα που συνήγαγα.
Παρατήρησα ότι οι ρώσσοι κυριλλογραφούν τα ξένα ονόματα όχι με γνώμονα την αντιστοιχία γράμμα προς γράμμα, αλλά με βάση την προφορά στην αντίστοιχη γλώσσα· βοηθούνται βέβαια από το ότι το «οικονομικό» τους αλφάβητο τούς επιτρέπει να αποτυπώσουν τόσο το κανονικό, όσο και το παχύ σ, ζ, τσ, τζ, στσ, πολλά από αυτά με χωριστό γράμμα του αλφαβήτου, καθώς και τρία ε.
Στα παραδείγματα που παρέθεσα στην αρχική ανάρτηση, προσθέτω ότι ο γάλλος καρδινάλιος Richelieu κυριλλογραφείται Ришельё, ότι ο παλιός γάλλος ποδοσφαιριστής Dominique Rocheteau γίνεται Доминик Рошто (το ενδιάμεσο άφωνο e φαγώθηκε, αλλιώς θα είχαμε φαινόμενο τύπου σταθιμός, καπινός και τέτοια), και ότι ο βάρδος της κάντρυ Johnny Cash είναι Джонни Кэш.
Αποδίδουν το j στις ιβηρικές γλώσσες με τον κατάλληλο φθόγγο, χ ή παχύ ζ, άρα και γράμμα, Х ή Ж, ανάλογα αν είναι ισπανικά ή πορτογαλικά. Ο Ιωσήφ τόσο στα ισπανικά όσο και τα πορτογαλικά είναι José, όμως προφέρεται διαφορετικά. Έτσι, o παλιός άσσος της Ρεάλ José Santamaría αποδίδεται Хосе Сантамария, ενώ ο πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής José Manuel Barroso αποδίδεται Жозе Мануэл Баррозу (μέχρι και την προφορά του τελικού ο ως ου πιάνουν!) Επίσης, η αργεντίνικη ποδοσφαιρική ομάδα Boca Juniors αποδίδεται Бока Хуниорс (επ΄ ουδενί Τζούνιορς), ενώ η βραζιλιάνικη Juventude αποδίδεται Жувентуде.
Οι αθεόφοβοι αποδίδουν με ακρίβεια μέχρι και τα αρκτικό st- και sp- των γερμανικών, δηλαδή με παχύ στ και σπ αντίστοιχα, άρα Шт και Шп, και όχι Ст και Сп, αντίστοιχα, π.χ. Карлхайнц Штокхаузен (ο συνθέτης Stockhausen) ή Шпигель (το περιοδικό Der Spiegel· ενδιαφέρουσα παρέκβαση : οι ισπανοί λένε periódico όχι το περιοδικό, αλλά την εφημερίδα – εννοείται diario ή semanario· το περιοδικό το λένε revista). Επίσης, το μέσο της παρτίδας και το φινάλε στο σκάκι τα αποδίδουν Миттельшпиль και Эндшпиль αντίστοιχα, το σ παχύ (δεν έχουν δικό τους όρο γι΄αυτά και ρωσσοποίησαν τα γερμανικά Mittelspiel και Endspiel· ούτε για το άνοιγμα έχουν, με τη διαφορά ότι ο ρωσσικός όρος, Дебют, προέρχεται προδήλως από το γαλλικό début).
Με επιμονή προσεγγίζουν ακόμα και δύσκολες στην προφορά γλώσσες. Ο μαρξιστής φιλόσοφος György Lukács αποδίδεται όπως προφέρεται στα ούγγρικα, Дьёрдь Лукач, και, επειδή στην ίδια γλώσσα το s προφέρεται παχύ σ, ενώ το κανονικό σ είναι το sz, ο παλιός γκρανμαίτρ László Szabó αποδίδεται Ласло Сабо, ενώ ο γνωστός μας «καλπάζων συνταγματάρχης» της πανίσχυρης εθνικής Ουγγαρίας του ’50 (1953 : Αγγλία – Ουγγαρία 3-6 στο Γουέμπλεϊ!) και μετέπειτα προπονητής στον φιναλίστ του Κυπέλλου Πρωταθλητριών 1971 Παναθηναϊκό, Ferenc Puskás, αποδίδεται Ференц Пушкаш. Ο πολωνός γκρανμαίτρ της ΠΣ Περιστερίου Bartłomiej Macieja αποδίδεται Бартломей Мацея, ενώ τα δύστροπα στην εμφάνιση πολωνικά βαπτιστικά ονόματα Wojciech και Krzysztof προφέρονται απλά Βόιτσεχ (Войцех) και αναπάντεχα Κshίshτοφ (Кшиштоф) αντίστοιχα. Τέλος, οι ολλανδικές πόλεις Leiden και Gouda αποδίδονται στα… ολλανδικά, Λέιντεν και Γ(Χ)άουντα, Лейден και Гауда, και όχι στα γερμανικά, Λάιντεν και Γκούντα, όπως εμείς συνηθίζουμε. Είπαμε : άπαιχτοι…
Και, βέβαια, κρατούν τα διπλά σύμφωνα, ακόμα και τα ιταλικά cc και zz : το αμυντικό σύστημα Catenaccio αποδίδεται Катеначчо (ούτε καν Катеначчио), ο δε ιταλός αμυντικός Materazzi αποδίδεται Матерацци. Μετά από αυτά, δεν εκπλήσσουν οι γραφές Джоаккино Россини και Льюис Кэрролл· από κάτι τέτοια έχω επηρεαστεί και συχνά κρατώ τα διπλά σύμφωνα των κυρίων ονομάτων ακόμα και στο τέλος της λέξης : Μέρριλλ Λυντς, Έλιοτ Νεςς κ.τ.ό.
Χαρακτηριστικό παράδειγμα της σχολαστικότητάς τους : το Spitz αποδίδεται Шпиц, το αρχικό σ παχύ, είτε Спитц, το αρχικό σ κανονικό, ανάλογα αν πρόκειται για την αυστριακή πόλη Spitz ή για τον παλαιό πολυολυμπιονίκη Mark Spitz. Η εξήγηση είναι απλή : η πόλη βρίσκεται σε γερμανόφωνη χώρα και πρέπει να προφερθεί γερμανικά, ενώ ο άνθρωπος σε αγγλόφωνη και πρέπει να προφερθεί αγγλικά. Δεν παλεύονται τα άτομα…
Άλλο χαρακτηριστικό παράδειγμα : ο Robert Schumann και ο Robert Schuman αποδίδονται Роберт Шуман και Робер Шуман αντίστοιχα. Τα δύο ονόματα γραμμένα στο λατινικό αλφάβητο διαφέρουν κατά ένα n, και ο πρώτος είναι ο γερμανός μουσουργός Ρόμπερτ Σούμαν, ενώ ο δεύτερος ο γάλλος πολιτικός και πρωτεργάτης της Ευρωπαϊκής Ένωσης Ρομπέρ Σουμάν. Και αυτό το έπιασαν…
Διαβάζοντας για καιρό τους αθλητικογράφους να αναφέρουν τον προπονητή της Άρσεναλ Arsène Wenger ως Βενγκέρ, δεν είχα σκεφτεί ότι είναι γάλλος και πιθανόν να πρέπει να προφέρεται Βενζέ – μέχρι που είδα την ρωσσική απόδοση και ξεκόλλησα (πάντως, υπάρχει και ως Венже και ως Венгер).
Ομολογώ ότι, σε περίπτωση που έχω αμφιβολία πώς προφέρεται ένα όνομα σε μια δύσκολη στην προφορά γλώσσα, ψάχνω να βρω πώς αυτό αποδίδεται στα ρωσσικά. Αν το βρω, είμαι μιλ περσέντ σίγουρος ότι είναι η σωστή προφορά. Ας πούμε, ξέρετε πώς προφέρεται η φίρμα αυτοκινήτων Daewoo; Εγώ, μέσω Дэу, ξέρω :-) Ακόμη, τα παλαιότερα μέλη του φαν κλαμπ μου, LOL, θα θυμούνται ότι αποδίδω τον ειρηνοποιό Henry Kissinger όχι Κίσσινγκερ, αλλά Κίσσιντζερ· αποκαλύπτω ότι, χώρια ότι θυμάμαι ότι έτσι, με ντζ, τον ανέφερε η Φωνή της Αμερικής την εποχή που επιδιδόταν στις επί Νίξον και Φορντ (Τζέραλντ, Ελισσαίε, όχι Φιούζιον) διαμεσολαβήσεις του που του απέφεραν, δικαιότατα, το Νόμπελ Ειρήνης, το διασταύρωσα από τη ρωσσική απόδοση, που είναι Киссинджер.
Να, κάτι τέτοια βλέπω και με πιάνει το παράπονο. Τα ρωσσάκια θεωρούνται αρκετά έξυπνα ώστε να μαθαίνουν όλα αυτά τα κύρια ονόματα, ή τουλάχιστον όσα τους χρειάζονται στην εργασία ή στα χόμπυ τους. Αντίθετα, τα ελληνάκια κρίνεται ότι παραφορτώνονται να μάθουν έστω και τη γραφή Σαίξπηρ και τους το κάνουμε νιανιά : Σέξπιρ. Επίσης, κρίνεται ότι δεν αξίζει να βουρλιζόμαστε με τα τριτόκλιτα περιττοσύλλαβα αρχαιοελληνικά ονόματα, π.χ. η Θέτις – της Θέτιδος, και τα εκσυγχρονίσαμε σε η Θέτιδα – της Θέτιδας. Και καλά, αντί ο Αίας (Σαλαμίνας) – του Αίαντος και ο Βύζας (Μεγάρων) – του Βύζαντος κάποια στιγμή θα κατασταλάξει είτε σε ο Αίαντας / Βύζαντας – του Αίαντα / Βύζαντα, είτε σε ο Αίας / Βύζας του Αία / Βύζα (μπρρρ…) Αναρωτιέμαι όμως τι θα γίνει μ΄ εκείνον τον λίνδιο γλύπτη – μηχανικό, εκείνον ντε τον άχρηστο που έφτιαξε τον Κολοσσό, όχι τον Τράι, της Ρόδου, τριανταβάλε λέει μέτρα ύψος, που βαφτίστηκε, εννοώ ονοματοδοτήθηκε, Χάρης, όχι υποκοριστικό του Χαράλαμπος, Χάρης σκέτο, και παλιά έκανε Χάρητος, εξ ου και η οδός Χάρητος (και όχι Χάριτος) στο Κολωνάκι, εκεί που είναι το ιστορικό θερινό σινεμά «Αθηναία» : πώς θα «συγυριστεί» όταν τον ξαπλώσουμε στην προκρούστεια κλίνη, θα τον τεντώσουμε να γίνει ο Χάρητας – του Χάρητα ή θα τον συρρικνώσουμε (honey, I shrunk the kids) να γίνει ο Χάρης – του Χάρη; Λαμπρές προοπτικές και οι δύο…
Και η πρόοδος συνεχίζεται. Φάγαμε τη δασεία στο Ελλάς και τα δεύτερα λάμδα στην Κεφαλλονιά και στο Καστελλόριζο· τώρα κατεδαφίζουμε τα δεύτερα ταυ σε ονόματα όπως Λυκαβηττός, Αρδηττός ή Φρεαττύδα· άντε, με το καλό να φάμε και το ένα λ στο Ελλάς :-(
Κουίζ, κυρίως για τους διάγοντες τα τελευταία –άντα και τα πρώτα –ήντα : Πώς προφέρεται η αγγλίδα πανκ τραγουδίστρια Siouxsie Sioux, αυτή με τους Banshees; Απέξω, έτσι; :-)
@Μιχαηλ Άγγελε
Νομίζω πως η ζωγράφος λέγεται Σοφονίσμπα στο μικρό. Το επώνυμό της είναι Ανγκουισσόλα. Η γενιά της κρατάει από Καρχηδόνιες ρίζες και γι' αυτό το περίεργο ονοματεπώνυμο. Σημειωτέον ότι η πρώτη κόρη του Αννίβα λεγόταν Σοφονίσμπα. Ο πατέρας της ζωγράφου μάλιστα λεγότας Αμίλκας (ουδόλως ιταλογενές). Τα λέω, όχι για να κάνω τον έξυπνο, αλλά μιας και τα έψαξα πρόσφατα, αφού είχα την έμπνευση να συμπεριλάβω τον πίνακα στο βιβλίο μου. Φυσικά στον εν λόγω πίνακα η ζωγράφος παίζει με μια από τις έξι αδελφές της (άλλες τέσσερις απ' αυτές έγιναν ζωγράφοι!!!) και η σκακιέρα είναι -αλί και τρισαλί!- λάθος στημένη...
Παναγιώτη (μου επιτρέπεις την οικεία προσφώνηση -αν και δεν έχουμε γνωριστεί προσωπικά- μιας και στου γάτου το κλουβί gens una summus). Δε μου είναι άγνωστα όσα γράφεις (πιθανότατα μονάχα επειδή τυγχάνει να είναι το αντικείμενο της δουλειάς μου, ενώ αντίθετα αποδίδω τα εύσημα σε σένα που δεν είσαι υποχρεωμένος να ασχολείσαι με γυναίκες ζωγράφους του 16ου..), η παρανόηση οφείλεται πιθανότατα στο ότι αναφέρθηκα στη ζωγράφο με το μικρό της όνομα. Η επιγραφή του πίνακα κάνει μνεία τόσο στην παρθενιά της, όσο και στον πατέρα της.
«ANGUSSOLA VIRGO AMILCARIS FILIA EX VERA EFFIGIE TRES SUAS SORORES ET ANCILAM PINXIT MDLV»
Εντούτοις άκρως πιο ενδιαφέρουσες είναι κατά τη γνώμη μου ετεροφυλικές σκακιστικές συγκρούσεις στη ζωγραφική, όπου μάλιστα οι εκπρόσωποι του ωραίου φύλου τείνουν να έχουν το πάνω χέρι στις αναμετρήσεις τους, μια εικαστική σύμβαση που καλείται μέσω της αλληγορικής μεταφοράς του ερωτικού στο σκακιστικό πεδίο μάχης να ενθυμήσει εν είδει μοραλιστικής-ηθικοδιδακτικής υπόμνησης τους κινδύνους που κρύβουν τα γυναικεία θέλγητρα...(Περισσότερα εύχομαι προσεχώς και live)
@Μικελάντζελο
Και που δε γνωριζόμασταν, τι; Να που το διαδίκτυο μας ενώνει. Ψοφάω για μια από τις διαλέξεις σου, ελπίζω να τα καταφέρω φέτος να έρθω. Θα είμαι ο πιο ομιλητικός ακροατής σου, θα δεις :-)
Πράγματι η αντιπαλότητα των φύλων είναι σαφώς πιο ιντριγκαδόρικη. Ρώτα και μένα που παίζω καμιά φορά σκάκι με τη γυναίκα μου...
Είχα την τύχη να δω τον πίνακα από κοντά τον Απρίλη, στην Μπρέρα του Μιλάνο, σε μια έκθεση γυναικείας ζωγραφικής. Με τράβηξε φυσικά σα μαγνήτης.Μετά βέβαια τον εκμεταλλεύτηκα :-). Θα έχω κάποια στιγμή σχετική ανάρτηση στο ιστολόγιο με ένα πλήθος γαργαλιστικών λεπτομερειών της ζωής της Σ. Ανγουισσόλα, καθώς και άλλους πίνακές της. Είχε βλέπεις και την επιδοκιμασία του ίδιου του "συνονόματού σου" Μιχαήλ Άγγελου, για το ταλέντο της.
Ξέχασα να πω ότι το "VIRGO", έχει νόημα, αφού δεν παντρεύτηκε παρά στην τέταρτη δεκαετία της ζωής της. Εμ, σε αφήνει το σκάκι να κάνεις οικογένεια;
Η πανκ ιέρεια Σούζι Σου –η ποια;
Προ πέντε ημερών έθεσα σε αυτή την ανάρτηση κουίζ για το πώς προφέρεται η αγγλίδα πανκ τραγουδίστρια Siouxsie Sioux, γνωστή κυρίως στους παλαιότερους από τα άλμπουμ Kaleidoscope (1980) και Superstition (1991).
Η απάντηση : όχι Σιούξι Σιου, όπως τη λέμε στην Ελλάδα, αλλά Σούζι Σου. Η ρωσσική απόδοση του ονόματός της είναι –τι άλλο;– Сьюзи Сью, μια ακόμα απόδειξη ότι τα ξένα κύρια ονόματα κυριλλογραφούνται στα ρωσσικά με βάση την προφορά στην αντίστοιχη γλώσσα, όσο απροσδόκητη και να είναι αυτή, όπως επιχείρησα με πλήθος παραδειγμάτων σε δύο αναρτήσεις στο παρόν θέμα να τεκμηριώσω.
@kaloproeretos
Έστειλα ένα μέλι, ελπίζω να το πήρες, αν όχι έλα εσύ σε επαφή με το μέλι μου, να δω τι θα κάνω. Πρόκειται φυσικά για το προσχέδιο της "μπαλαφάρας".
Oh, susie q, oh, susie q,
Oh, susie q, baby I love you, susie q.
I like the way you walk, I like the way you talk;
I like the way you walk, I like the way you talk, susie q.
Νέος προσωρινός τίτλος : Στη σκιά των τεσσάρων γιγάντων
@ Pete Dare :
Βασικός όρος είναι η μη προσυνεννόηση. Αντιγράφω από την εισαγωγή του εκδότη του Μ4 : «Δέχτηκαν, δηλαδή, να γράψουν μαζί, αλλά εκ περιτροπής, ένα μυθιστόρημα, χωρίς να έχει προηγηθεί καμιά συνεννόηση μεταξύ τους, ή να έχει συμφωνηθεί κάποιος σκελετός». Έτσι, δεν μπορώ, ούτε και πρέπει, να σχολιάσω επί της ουσίας το γραπτό σου. Το δικαιότερο είναι, πιστεύω, να βλέπουμε και οι τρεις υπόλοιποι μετέχοντες το κείμενο του τέταρτου ταυτόχρονα με τους επισκέπτες: Κυριακή πρωί, ή όποτε άλλοτε νωρίτερα κρίνει ότι είναι έτοιμος αυτός που έχει σειρά να υποβάλει το κείμενό του.
Πάντως, διαβάζοντας το κομμάτι σου, είδα ότι έχεις κάνει ακριβώς αυτό που περιγράφεται πάλι στην εισαγωγή του εκδότη του Μ4: «επινόηση περίπλοκων καταστάσεων και μυστηρίων – όχι τόσο, υποψιάζεται κανείς, για να κινηθεί το ενδιαφέρον των αναγνωστών, όσο κυρίως για να δούμε πώς θα ξεμπλέξει από τις κακοτοπιές ο φίλος συγγραφέας που ακολουθεί». Σε τι λούκι μάς βάζεις, μπαγάσα... Θα τα βγάλουμε πέρα, όμως!
Με την ευκαιρία, ξαναξεφύλλισα το Μ4. Οι άνθρωποι ήσαν τιτάνες· τέτοιες πέννες σπάνια έχουν εμφανιστεί στην Ελλάδα, και εδώ είναι τέσσερις μαζί σε αγαστή συνεργασία. Μάλλον θα πρέπει να αναθεωρήσουμε τον προσωρινό τίτλο «Η μπαλαφάρα των τεσσάρων» σε «Στη σκιά των τεσσάρων γιγάντων»...
Τριαντάφυλλος Σωτηρίου
Δημοσίευση σχολίου