Ημερολόγια Προκόφιεβ

Πώς είδε το τουρνουά της Αγίας Πετρούπολης του 1914 ο μεγάλος συνθέτης του 20ού αιώνα Σεργκέι Προκόφιεβ:

«Στις 8 πήγα στην τελετή έναρξης και βρέθηκα σε ένα μαγικό κόσμο. Τρεις πολυτελείς αίθουσες του Σκακιστικού Συλλόγου της Αγίας Πετρούπολης και άλλες τρεις νέες αίθουσες που παραχωρήθηκαν από την Εθνοσυνέλευση για τους αγώνες, γεμάτες από φίλους του σκακιού που ήρθαν να παρακολουθήσουν τα ινδάλματά τους. Όλοι φορούν φράκα.
Ο Λάσκερ, με κάπως πιο γκρίζα μαλλιά από το 1909, με το χαρακτηριστικό του πρόσωπο, κοντός και με εμφανή αυτοπεποίθηση στο βλέμμα του. Ο Τάρας - τυπικός ευθυτενής Γερμανός με μουστάκι τύπου αυτοκράτορα Γουλιέλμου και με αλαζονική έκφραση στο πρόσωπό του. Ο δικός μας Ρουμπινστάιν με τραχειά χαρακτηριστικά, νυσταλέο πρόσωπο μοιάζει σαν μπακάλης αλλά είναι σεμνός και πιο ταλαντούχος από τον Τάρας. Ασταθής αλλά επικίνδυνος για όλους. Ο Μπερνστάιν, ένας ευζωισμένος άνθρωπος με ωραίο πρόσωπο, ξυρισμένο κεφάλι και αδυσώπητα μάτια. Ο δικός μας Αλιέχιν, χαρισματικός σκακιστής, με το δικηγορικό του φράκο, με περισσότερη σιγουριά από άλλοτε στα μάτια του, παρόλα αυτά όμως λίγο συνεσταλμένος ανάμεσα στην ισχυρότατη παρέα που τον περιβάλλει. Ο Μάρσαλ, ο Αμερικάνος, τυπικός γιάνκης, φέρνει κάπως στον Σέρλοκ Χολμς, φημίζεται για το πάθος του όταν παίζει, αλλά είναι υπερβολικά λιγομίλητος όταν δεν αγωνίζεται. Ο Γιανόφσκι από το Παρίσι, λιποτάκτης στα νιάτα του, μετά από ειδική βασιλική διευθέτηση επέστρεψε στη Ρωσία για το τουρνουά, φοράει ένα εξαιρετικά κομψό γκρίζο φράκο, χρυσά στρογγυλά γυαλιά, διανύει την πέμπτη δεκαετία της ζωής του και υπήρξε γνωστός καρδιοκατακτητής. Ο χορτοφάγος Νίμτσοβιτς, έχει φήμη εριστικού τύπου και φυσιογνωμικά μοιάζει με Γερμανό φοιτητή. Ο αγαπημένος του κοινού Καπαμπλάνκα, νέος, όμορφος, χαμογελαστός και κοινωνικότατος κυκλοφορούσε στην αίθουσα συζητώντας και γελώντας με όλους. Τέλος, δύο ηλικιωμένοι άνδρες, οι οποίοι προδιαγράφονται για σκακιστικά θύματα των υπολοίπων παικτών, ο ευτραφής Γκούνσμπεργκ αλλά και ο Μπλάκμπερν, ο οποίος έχει μονίμως μία έκφραση πόνου, αλλά στα 72 του χρόνια διατηρεί την ικανότητα να παράγει όμορφους συνδυασμούς.»

Πηγή: σελίδες 640-641 από το «Sergey Prokofiev Diaries 1907-1914» (Λονδίνο, 2006).


Παρτίδα του, εναντίον του Προκόφιεβ, έχει συμπεριλάβει ο Ταρτακόβερ στο «My Best Games vol.2» (Παρίσι, 1935).

Ο Σεργκέι Προκόφιεβ (αυτός και ο Ντμίτρι Σοστακόβιτς είναι τα ορόσημα της ρώσικης μουσικής του 20ου αιώνα) πέθανε στις 5 Μαρτίου 1953, την ίδια ακριβώς ημέρα με το Στάλιν. Ζούσε στη Μόσχα, κοντά στην Κόκκινη Πλατεία, και για τρεις ημέρες, επειδή αμέτρητα πλήθη συνέρρεαν για να δουν το σκήνωμα του Στάλιν εμποδιζόταν η μεταφορά του άλλου νεκρού, του Προκόφιεβ, στο μέγαρο των Ρώσων Συνθετών. Στην κηδεία του υπήρχαν λουλούδια και στεφάνια μόνο από χαρτόνι και η επικήδειος μουσική από τον «Ρωμαίο και Ιουλιέτα» παίχτηκε από ένα μικρό παλιό γραμμόφωνο. Όλα τα πραγματικά λουλούδια είχαν κοπεί για την κηδεία του Ιώσηφ Βισαριόνοβιτς, και οι μουσικοί, είχαν όλοι επιστρατευτεί στις μπάντες που του απέδιδαν τιμές...