Τετάρτη 24 Οκτωβρίου 2007

Συνέντευξη Σορτ


Σε συνέντευξη που έδωσε αυτή την εβδομάδα στον Ινδό δημοσιογράφο Πραφούλ Ζαβερί, ο Νάιτζελ Σορτ μιλάει για το παγκόσμιο πρωτάθλημα του Μεξικού, για την επίδοση του Ανάντ, για το άθλιο κατά τη γνώμη του σύστημα διεξαγωγής του παγκοσμίου πρωταθλήματος, για την ανικανότητα της FIDE.

Μερικά χαρακτηριστικά αποσπάσματα:

«Νομίζω ότι ο Ανάντ έπαιξε πολύ καλό σκάκι στο παγκόσμιο του Μεξικού. Άξιζε οπωσδήποτε τη νίκη. Δεν ξέρω όμως αν αυτή η νίκη θα έχει μεγάλη επίδραση στη σκακιστική κοινότητα. Ίσως, μετά την θαυμάσια απόδοση του Ανάντ, αλλά και του Γκέλφαντ, οι διοργανωτές θα περιορίσουν τις διακρίσεις σε βάρος των ηλικιακά μεγαλύτερων σκακιστών. Αυτή θα ήταν κάποια ελπίδα. Ελπίζω επίσης ότι ο Ανάντ θα χρησιμοποιήσει την τεράστια επιρροή του για να προωθήσει αναγκαίες μεταρρυθμίσεις που έχουν ήδη καθυστερήσει.

Με το σύστημα ανάδειξης παγκόσμιου πρωταθλητή των δεκαετιών '50 και '60, στο οποίο υπήρχε -όπως και τώρα- και ματς ρεβάνς, ο πρωταθλητής είχε πιθανότητες 75% να διατηρήσει τον τίτλο του (Σ.τ.μ. ο Σορτ θεωρεί περίπου δεδομένο ότι στα ματς παγκ. πρωταθλήματος οι δύο αντίπαλοι είχαν μοιρασμένες πιθανότητες επιτυχίας, οπότε οι πιθανότητες του διεκδικητή να αποσπάσει τον τίτλο κερδίζοντας στο κανονικό ματς αλλά και στο ματς ρεβάνς ήταν 1/2 * 1/2 = 25%). Τον παλαιότερο αυτό κανονισμό εκμεταλλεύτηκε ανελέητα ο Μποτβίνικ, αν και σκακιστικά ήταν σκιά του παλιού του εαυτού. Το φαύλο σύστημα με το οποίο παρέμενε πρωταθλητής δεν επηρέασε τη συνείδησή του, αν βέβαια είχε συνείδηση. Με τον Κράμνικ τα πράγματα είναι ελαφρά διαφορετικά. Το σημερινό σύστημα «Παγκοσμίου Πρωταθλήματος» -αν μου επιτρέπετε να γελάσω αποκαλώντας το έτσι- είναι απλά κουλουβάχατα. Το πλεονέκτημα που αποκτά ο Κράμνικ δεν είναι τόσο χυδαίο όπως εκείνο του Μποτβίνικ και είναι πιο δύσκολο να τον κατηγορήσει κανείς όταν προασπίζεται τις τύχες του μέσα σε αυτό το χάος.

Η FIDE έχει μια ξεχωριστή ικανότητα να παίρνει κακές αποφάσεις. Ή δεν ξέρουν τίποτα ή δεν ενδιαφέρονται. Ο Ανάντ πρέπει να εκμεταλλευτεί την επιρροή του για να κάνει κάτι προς την κατεύθυνση της βελτίωσης των πραγμάτων αντί να προτιμά τη συνήθη του παθητική και μοιρολατρική στάση, να είναι το καλό παιδί. Δεν ξέρω τι μπορεί να γίνει για να έχουμε μια λιγότερο νοσηρή FIDE. Ίσως θα μπορούσαν να αρχίσουν να κάνουν κάτι διώχνοντας από το προσωπικό κάτι άθλιους και διεφθαρμένους τύπους σαν τον Ζουράμπ Αζμαϊπαρασβίλι.
Το σκάκι μου διατηρείται σε καλό επίπεδο, αν και έχασα αρκετές μονάδες Έλο αυτή τη χρονιά, κυρίως λόγω προβλημάτων υγείας που αντιμετώπισα και ευτυχώς ξεπέρασα. »

Το πλήρες κείμενο της συνέντευξης: http://www.chessbase.com/newsdetail.asp?newsid=4192

8 σχόλια:

Ανώνυμος είπε...

Συμφωνώ με όλα αυτά περί FIDE και συστήματος διεξαγωγής που καταθέτει ο Short, διαφωνώ με το γεγονός ότι τα καταθέτει ΑΥΤΟΣ!

Αν δεν γνωρίζετε πως ορίζεται η λέξη αχώνευτος φροντίστε να τον γνωρίσετε.........

Ανώνυμος είπε...

Τρία σχόλια και ένα λευκό στα λεγόμενα του Σορτ.

Θέμα Μποτβίννικ.

Πώς γίνεται ο Μποτβίννικ αφ΄ενός μεν να είναι σκιά του παλιού του εαυτού (“shadow of his former force” είναι τα λόγια τού Σορτ) και αφ΄ετέρου να έχει 1/2 πιθανότητες να ξανακερδίσει τον τίτλο στο ματς – ρεβάνς; Και αν ήταν σκιά του παλιού του εαυτού, πώς κέρδισε και τα δύο ματς – ρεβάνς, εναντίον αντιπάλων στην ακμή τους και μάλιστα νεώτερων; (10 χρόνια νεώτερος ο Σμύσλοβ, 25 ο Ταλ.)

Αυτό με το 75% του Σορτ που προκύπτει ως αθροισματογινόμενο δύο αυθαίρετων 1/2 θυμίζει έντονα τη γνωστή πλάνη του D’ Alembert : αν στρίψουμε δύο νομίσματα, υπάρχουν 1/3 πιθανότητες να έρθουν και τα δύο κορώνα, 1/3 και τα δύο γράμματα, και 1/3 να έρθουν το ένα κορώνα και το ένα γράμματα.

Πριν μισό αιώνα, ήταν άλλες, πιο «αργές» εποχές. Ούτε ο σκακιστικός κόσμος, ούτε και η σκακιστική γραφειοκρατία κορυφής είχε ανάγκη από άλλον παγκόσμιο πρωταθλητή κάθε ένα-δυό χρόνια και υπήρχε περιθώριο για ματς-ρεβάνς μέσα στον επόμενο χρόνο. Ισως ήταν καλύτερα τότε.

Ο Μποτβίννικ πράγματι δεν ήταν ο συμπαθέστερος παγκόσμιος πρωταθλητής. (Ούτε ο Τοπάλοβ ήταν, αν και σίγουρα χρεώνεται και ενέργειες του Νταναΐλοβ.) Μπορεί να ήταν το χαϊδεμένο παιδί της ΕΣΣΔ, ίσως και της FIDE. Ομως, δεν φαντάζομαι να αμφισβητεί κανείς τη σκακιστική του αξία. Αν δεν είναι στους τρεις (μαζί με Φίσερ και Κασπάροβ), τότε είναι σίγουρα στους πέντε (μαζί με Κάρποβ και Αλιέχιν) καλύτερους παίκτες όλων των εποχών. Επιπλέον, πιστεύω ότι δείχνει τεράστια αποθέματα ψυχικής δύναμης και σκακιστικού πείσματος το ότι κέρδισε και τα δύο ματς – ρεβάνς (1958 με Σμύσλοβ, 1961 με Ταλ). Αλλά τις φορτωμένες καρυδιές πετροβολούν.

Και στο κάτω-κάτω, τι ήθελε ο Σορτ, να παραιτηθεί ο Μποτβίννικ από το δικαίωμά του, προνόμιό του αν θέλετε, για ματς – ρεβάνς; Δηλαδή αν ο Σορτ είχε κερδίσει το 1993 τον τίτλο του πρωταθλητή της θνησιγενούς PCA κερδίζοντας τον Κασπάροβ (εδώ γελάνε) και είχε δικαίωμα για ματς – ρεβάνς, θα το απεποιείτο;

Θέμα Ανάντ.

Μερικοί ίσως θεωρήσουν την προσπάθεια να παρακινηθεί ο Ανάντ να κάνει τον μπροστάρη στη διεκδίκηση αλλαγών όπως τις εννοεί ο Σορτ ύπουλη και υποβολιμαία. Θα περιοριστώ να πω ότι δεν μού έκανε καλή εντύπωση.

Ευτυχώς ο Βίσυ δεν θα θιγεί από τα περί “passive, Mr Nice-Guy, fatalistic attitude” που τού αποδίδει ο Σορτ και δεν θα τον δούμε, επικεφαλής επιτροπής κορυφαίων παικτών, στο ίδιο τραπέζι με αντιπροσωπεία της FIDE, να διαπραγματεύεται ζητήματα πολιτικής. Λόγω ευγενούς φυσιογνωμίας και μειλίχιου τρόπου ομιλίας και μόνο, θα ήταν ελάχιστα πειστικός.

Ο Ανάντ έχει τη συμπάθεια όλου του σκακιστικού κόσμου όχι μόνο για το ωραίο σκάκι του, αλλά και ακριβώς γιατί είναι Mr Nice-Guy. Και άλλοι έπαιζαν ή παίζουν ωραίο σκάκι, όμως δεν έχουν την καθολική συμπάθεια. Ο Βίσυ, με τον ευχάριστο και φιλικό χαρακτήρα του, την απλότητα και το χιούμορ του είναι άριστος καθρέφτης του αθλήματος και πολύ καλύτερη διαφήμισή του από άλλους κορυφαίους παίκτες. Ρε παιδί μου, είναι πρώτα ένας ομαλός, ισορροπημένος, κοινωνικοποιημένος άνθρωπος και παρεμπιπτόντως ο τρέχων παγκόσμιος πρωταθλητής. Και στην τελική, όλοι θα ήθελαν τον Βίσυ στην παρέα τους. Πόσοι θα ήθελαν τον Χάλιφμαν ή τον Πονομαριώφ; Γιατί όχι, παγκόσμιοι πρωταθλητές δεν ήσαν κι αυτοί;

Θέμα συστήματος παγκόσμιου πρωταθλήματος.

Κάτι ακόμα που μού έκανε άσχημη εντύπωση είναι το εξής (κατά λέξη παράθεση) :

Σορτ : The current World Championship "system", if I may laughingly call it so, is a real dog's breakfast.
...
Δημοσιογράφος : What should be the ideal format of the world chess championship according to you?
Σορτ : I don't know.

Οταν είναι για αντίλογο, όλοι είμαστε λαλίστατοι, κατακεραυνωτικοί, δηκτικοί, ίσως και είρωνες. Οταν είναι να προτείνουμε λύση, και μάλιστα εφαρμόσιμη, έτσι, λακωνικά, δεν ξέρω.

Κάτω ο ένας, κάτω το άλλο. Ωραία, πάνω όμως ποιος και τι; Απορία ψάλτου βηξ.

Θέμα Αζμαϊπαρασβίλι.

Για τον Αζμαϊπαρασβίλι δεν θα μιλήσω. Ναι, είμαι δειλός. Αν τον ξανασυναντήσω, θα τού χαμογελάσω υποτακτικά, ως ο γλοιωδέστερος των οσφυοκαμπτών. Ναι, εκτός από δειλός είμαι και δουλοπρεπής. Δεν έχω όρεξη, αν με πετύχει πουθενά, να με μουντάρει όπως έκανε το 2004 στην Καλβιά. Για όσους δεν θυμούνται το περιστατικό, μια πηγή είναι αυτή : http://www.chessbase.com/newsdetail.asp?newsid=1997

Τα παραπάνω δεν είναι σκάκι.

Προσωπικά, θα προτιμούσα να ξεχάσω τη συμβολή του Σορτ στη διάσπαση της FIDE το 1993. Από τις όχι πάντα ευτυχείς δηλώσεις του προτιμώ το κλασικό του απόφθεγμα, αντάξιο μόνο ενός Ταλ ή ενός Σπήλμαν (του αυστριακού παίκτη των αρχών του 20ού αιώνα Rudolf Spielmann, όχι του σύγχρονου άγγλου παίκτη Jon Speelman) : «Modern chess is too much concerned with things like pawn structure. Forget it, checkmate ends the game». Τέλος, αντί να διαβάζω τα όσα καταμαρτυρεί στη FIDE, χωρίς όμως να προτείνει κάτι συγκεκριμένο, θα προτιμούσα να τον έβλεπα να ξαναπαίζει κάτι σαν τον ελιγμό Ρη1-θ2-η3-ζ4-η5 στην παρτίδα του με τον Τίμμαν, Τίλμπουργκ 1991, με όλα τα βαριά κομμάτια στη σκακιέρα, ή να παίζει Γκαμπί του Βασιλιά και Εβανς με τα λευκά.

Αυτά είναι σκάκι.

SirJohn είπε...

Ο Short πριν λίγο καιρό πέρασε από το πειθαρχικό της FIDE επειδή είχε αποκαλέσει τον Z. Azmaiparashvili 'dunderhead'. Φαίνεται πως μετά από αυτό συνετίστηκε, γι' αυτό εξάλλου και στη συνέντευξη αυτή έγραψε:

They could start by removing some personnel: the head-butting, move-retracting, tournament-rigging, Zurab Azmaiparashvili for instance. He is a disgrace to the organisation. But never let it be said that he is a dunderhead.

Χιχιχιχι. Μπορεί να είναι λίγο καραγκιόζης, αλλά ξέρει να τα χώνει καλά:)

Schrödinger's Cat είπε...

@καλοπροαίρετος

Σχόλια επί των τριών σχολίων, αφήνοντας λευκό το λευκό:

Θέμα Μποτβίνικ

Ο συλλογισμός του Σορτ με το 50-50 και το 75% μπάζει νερά, ωκεανούς ολόκληρους. Όμως, από την άλλη, μπορούμε να δεχτούμε τα εξής: και στα δύο ματς Μποτβίνικ - Σμίσλοβ οι πιθανότητες, βάσει της σκακιστικής δυναμικότητας των αντιπάλων ήταν περίπου ίσες. Στο πρώτο ματς με τον Ταλ όμως, το φαβορί ήταν ο νεαρός διεκδικητής από τη Ρίγα, χωρίς αμφιβολία (έχοντας στο ενεργητικό του μεταξύ άλλων ένα 20/28 στο ιντερζόναλ με αντιπάλους Κέρες, Πετροσιάν, Σμίσλοβ, Φίσερ, Γκλίγκοριτς, Όλαφσον και Μπένκο) και τα προγνωστικά επιβεβαιώθηκαν με την επικράτησή του επί του Μ.Μ. με το άνετο +6 -2 =13.
Στο ματς ρεβάνς όμως, το φαβορί ήταν ο Μποτβίνικ δεδομένης της επιδείνωσης της υγείας του Μίσα Ταλ και αυτό κάπως ισοσταθμίζει τις συνολικές πιθανότητες. Όπως ξέρετε, το ματς ρεβάνς επρόκειτο να αναβληθεί, όμως ο Μποτβίνικ περισσότερο για λόγους ψυχολογικής πίεσης προς τον αντίπαλο παρά για λόγους πραγματικής δυσπιστίας ζήτησε ένα μήνα πριν την επίσημη έναρξη να του προσκομιστούν μία σειρά από ιατρικά πιστοποιητικά που να προέρχονται από ιατρούς που δεν εμπλέκονταν με άμεσο τρόπο στην προηγούμενη θεραπεία του Ταλ. Ο Ταλ, νεαρός και κάπως παρορμητικός, είχε μεγάλη εμπιστοσύνη στις δυνάμεις του και πίστευε πως θα καταβάλει τον Μποτβίνικ υπό οποιεσδήποτε συνθήκες και έτσι δέχτηκε να αγωνιστεί, ηττήθηκε όμως όπως είναι γνωστό καθαρά -και αυτό οφείλεται όχι μόνο στις σωματοπνευματικές επιπτώσεις της περιπέτειάς του, αλλά και στο ότι ο Μποτβίνικ είχε όλη την άνεση να προετοιμαστεί απείρως καλύτερα από τον Ταλ, με αυτά και με αυτά που συνέβησαν.
Ο θεσμός του ματς ρεβάνς ήταν αναχρονιστικός ακόμη και για εκείνη την «αργή» εποχή και πολλές πηγές συμφωνούν ότι ήταν κομμένος και ραμμένος στις επιλογές του Μποτβίνικ, που ήθελε περισσότερες ευκαιρίες για το στέμμα. Βέβαια αυτό δεν εμπόδισε τον Σμίσλοβ και τον Ταλ να αναδειχθούν τουλάχιστον «winter kings»...
Για την σκακιστική δεινότητα του Μιχαήλ Μοϊσέγιεβιτς, από τη δική μου σκακιστικά ταπεινή μεριά δεν υπάρχουν ενστάσεις, αντίθετα συμφωνώ απολύτως με την δική σας επιλογή του top-5 (η σειρά που θα έδινα, θα ήταν 1. Φίσερ 2. Κασπάροβ 3. Αλιέχιν 4. Κάρποβ 5. Μποτβίνικ). Πάντως είναι ενδιαφέρον ότι ο Φίσερ, όταν κάποτε του ζητήθηκε να συντάξει το top-10 των κορυφαίων σκακιστών της ιστορίας απέκλεισε από τη λίστα τον Λάσκερ και τον Μποτβίνικ (για τον Λάσκερ είπε «a strong coffe-house player» ασχέτως αν χρησιμοποίησε τις ιδέες του στην Ισπανική αλλαγής, το λιγότερο - και για τον Μποτβίνικ είπε «nothing more than good preparation»).
Στις σύγχρονες συνθήκες με τις πολλές εναλλαγές πρωταθλητών ο θεσμός του ματς ρεβανς, αν δικαιολογείτο κάπως στα 60's, δεν έχει καμία θέση τώρα.

Θέμα Ανάντ

Ο ευγενικός και προσιτός Ανάντ δεν είναι μοιρολάτρης όπως τον κατηγορεί ο Σορτ. Λέει την άποψή του χωρίς να κάνει περιττό σαματά. Χαρακτηριστικό δημοσίευμα στη σκακιστική στήλη της εφημερίδας ΤΑ ΝΕΑ, 20 Αυγούστου 2007: "Ο Ινδός Βισνανάθαν Ανάντ, ένας από τους κορυφαίους σκακιστές του κόσμου την τελευταία δεκαπενταετία, σε συνέντευξη που έδωσε στη γερμανική εφημερίδα «Frankfurter Rundschau» καταφέρθηκε με σκληρά λόγια εναντίον της Διεθνούς Ομοσπονδίας Σκακιού (FΙDΕ) με αφορμή το νέο σύστημα διεξαγωγής του Παγκόσμιου Πρωταθλήματος, το οποίο- κατά τη γνώμη του- ευνοεί σκανδαλωδώς τον Κράμνικ και τον Τοπάλοβ. «Απογοητεύεσαι από όλα αυτά και αποφασίζεις απλώς να παίξεις σκάκι. Δεν μπορείς να πολεμάς το αδύνατο» κατέληξε ο Βίσι... "
Και δεν είναι η μοναδική φορά που έχει μιλήσει δημόσια εναντίον επιλογών της FIDE (ακόμη και όταν δεν τον θίγουν άμεσα), θυμάμαι πολλές περιπτώσεις. Τώρα αν θέλει λόγω της θέσης του ωε Παγκ. Πρωταθλητή να γίνει εργαλείο προώθησης αλλαγών όπως του σφυρίζει ο Σορτ είναι άλλο θέμα, ότι είναι όμως θεμιτό να χρησιμοποιήσει την επιρροή του και τη δημοσιότητά του για να αλλάξουν κάποια πράγματα προς το καλύτερο στο σκάκι κορυφής δεν τίθεται αμφιβολία. Βέβαια είναι ενήλικος και υπεύθυνος άνθρωπος, θα κάνει ότι του υπαγορεύσει η συνείδησή του και τα συμφέροντά του (γιατί όχι;) και όχι ότι θα του ψυθιρίσει έμμεσα στο αυτί ο αδύναμος πλέον (και από πολιτική επιρροή, αλλά και από σχετική σκακιστική δυναμικότητα στο κορυφαίο σκάκι) Νάιτζελ Σορτ.


Θέμα συστήματος παγκόσμιου πρωταθλήματος

O Σορτ μπορεί να μην προτείνει τίποτα, οι υπόλοιποι όμως γνωρίζουν πως το παρόν δαιδαλώδες σύστημα Παγκοσμίου Πρωταθλήματος της FIDE μπάζει από παντού. Προϊόν συμβιβασμών, συνθέσεων, εφήμερων προτάσεων χορηγικής συνεργασίας δεν πείθει ότι μπορεί να προσφέρει λάμψη στον θεσμό. Η βιτρίνα του παγκόσμιου σκακιού δεν μπορεί να είναι τόσο απροκάλυπτα μαγειρείο ρουσφετιών. Θα μπορούσαμε να γράψουμε πολλά, αλλά περιορίζομαι στο ότι σχεδόν όλοι κορυφαίοι σκακιστές, με τη μία ευκαιρία ή την άλλη, ασχέτως αν συμμετέχουν, έχουν απαξιώσει το σύστημα. Θεωρώ βέβαιο ότι η FIDE, ανίκανη ή μη, δεν μπορεί στο μέλλον να επιμείνει σε ένα τέτοιο σύστημα που χάνει η μάνα το παιδί και το παιδί τη μάνα. Κάνοντας ένα βήμα στο γκρεμό, θα έλεγα κάπως προκλητικά ότι οποιοδήποτε σύστημα θα ήταν καλύτερο από αυτό εδώ.

@SirJohn: Μα και για μένα ο Σορτ δεν είναι η μεγαλύτερη συμπάθεια στη ζωή, αλλά δεν έχω λόγους να διαφωνήσω μαζί σας ότι ο λόγος του, όπως είναι συνήθως διατυπωμένος δεν μπορεί να χαρακτηριστεί άχρωμος. Και ξέρει να «τα χώνει» και δεν φείδεται μειωτικών εκφράσεων για όσους τους κάθονται στο λαιμό. Και σαν τυπικός Άγγλος, είναι μετρ στις ειρωνικές αποστροφές.

Ανώνυμος είπε...

Παρατηρηση-ερωτηση προς καλοπροαιρετο: πιστευετε οτι ο Χαλιφμαν και ο Πονομαριοφ,ο Καζιμτζανοβ ακομη και ο Τοπαλοβ πρεπει να θεωρουνται πρωην παγκοσμιοι πρωταθλητες με τα τουρνουαδακια που διοργανωσε η ΦΙΝΤΕ? στο μηνυμα σας τους βαφτιζετε παγκοσμιους πρωταθλητες. Πιστευω οτι στο μελλον θα αναφερεται ο Κασπαροβ σαν πρωταθλητης, μετα θα υπαρχει ενα κενο και μετα θα φτανουμε στον Κραμνικ, μετα στον Αναντ. Επισης νομιζω οτι ο τιτλος undisputed world champion δηλωνει αυτο ακριβως. Οι αλλοι πρεπει να θεωρουνται πρωταθλητες ΦΙΝΤΕ οχι παγκοσμιοι πρωταθλητες. Το επιβαλλει η ιστορια για να διαφυλαχθει το κυρος ενος θεσμου πολυ σημαντικου για τη δημοσιοτητα του σκακιου-

Ανώνυμος είπε...

Διαφωνώ με τον Leandros. Εντάξει, οι Κασπάροβ, Κάρποβ και Φίσερ ήταν... άλλης κλάσης, αλλά για μένα είναι σαφές ότι και οι Χάλιφμαν, Πονομαριόβ, Καζιμτζάνοβ είναι λαμπροί παίκτες και -εφόσον κέρδισαν καθαρά τα Παγκόσμια της FIDE- δικαιούνται απόλυτα τον τίτλο του Παγκόσμιου Πρωταθλητή. Θα ήταν θλιβερό να μείνουμε στο... κενό, μετά το 1993, άλλωστε και τα Πρωτ/τα "εκτός FIDE", για τις περιόδους αυτές πάσχουν ακόμα περισσότερο από πλευράς νομιμοποίησης.
Επίσης, δεν καταλαβαίνω γιατί ο Leandros εξαιρεί τον Τοπάλοβ. Ο άνθρωπος θριάμβευσε στο San Luis, πέρασε το 2800 έλο και ήταν με διαφορά ο κορυφαίος παίκτης του κόσμου, το 2005.

Ανώνυμος είπε...

Δηλαδη πιστευεις πως με τον Κασπαροβ στην απ' εξω τα πρωταθληματα της ΦΙΝΤΕ νομιμοποιουνταν περισσοτερο? Νομιζω πως ο τιτλος undisputed δηλωνει αυτο ακριβως, δεν υπαρχει dispute (διαμαχη) για τον πρωταθλητη, αναγνωριζεται απο ολους.
Οι Χαλιφμαν κλπ ηταν αναγνωρισμενοι απο μια μεριδα του σκακιου και μπορουμε να τους αποκαλεσουμε split title holders (1993-2006), που ειναι πιο ορθο.

Reunified title εχουμε μονο απο περυσι.

Ανώνυμος είπε...

Ανεξάρτητα αν διαφωνεί η συμφωνεί κανείς με το τι λέει ο Σορτ, καλά κάνει κι δίνει συνεντεύξεις ο άνθρωπος, γιατί σε λίγο θα μπει στα αζήτητα (είμαι κακός?)