Σάββατο 29 Μαΐου 2010

Ο Σαμουήλ-Ερρίκος Νυκτοπάτης επιλέγει

Αυτή είναι η τελευταία ανάρτηση της σειράς "Ο Σαμουήλ-Ερρίκος Νυκτοπάτης επιλέγει", που απευθυνόταν σε αρχάριους λύτες.

Τα 150 περίπου προβλήματα όλων των γενών που παρουσιάζονται στα παραδείγματα, στις ασκήσεις και στα σχόλια των δεκαπέντε αναρτήσεων της σειράς είναι, λογικά, υπεραρκετά για πρώτη γνωριμία με το καλλιτεχνικό σκάκι.

Οι λύσεις των προβλημάτων που ακολουθούν θα αναρτηθούν σε αυτό το νήμα την Τετάρτη. Την Τετάρτη, ελπιζόντως, θα υπάρχει και μια σχετική, τρόπον τινά, προσφορά.

Θα χαρώ να μάθω ότι η σειρά συνετέλεσε ώστε να μειωθούν οι παίκτες του αγωνιστικού σκακιού που προσπερνούν τα προβλήματα στις σκακιστικές στήλες των εφημερίδων και τις προκηρύξεις των διαγωνισμών λύσης.

Σαμουήλ-Ερρίκος Νυκτοπάτης
aka καλοπροαίρετος

85. Bettmann Η, Gazette Times, 1915

Ματ σε 2 κινήσεις (#2)

86. Petrovic N, Schachmaty w SSSR, 1959, 2nd Pr.

Ματ σε 4 κινήσεις (#4)

87. Kardos T, Comité des sports de Budapest, 1956

Βοηθητικό σε 7 κινήσεις (h#7)

88. Bonavoglia M, 1987

Madrasi. Ποια ήταν η τελευταία κίνηση;

(α) διάγραμμα
(β) Αα1 -> β2 διάγραμμα
(γ) Αα1 -> η1 διάγραμμα

Στη μυθική συνθήκη Μαντράσι (*), αν δύο ετερόχρωμα κομμάτια ίδιου τύπου (πχ. λΠ και μΠ) απειλούνται αμοιβαία, τότε χάνουν όλες τους τις ιδιότητες και η μόνη δύναμη που τους απομένει, όσο διατηρείται η αμοιβαία απειλή, είναι το ένα να ακινητοποιεί (παραλύει) το άλλο.
Κάθε κομμάτι ξανακερδίζει όλες του τις ιδιότητες τη στιγμή που διακόπτεται η απειλή, π.χ. επειδή τρίτο, μη ακινητοποιημένο, κομμάτι παίρνει ένα από τα αλληλοακινητοποιούμενα κομμάτια, ή (στην περίπτωση των γραμμικών κομματιών) επειδή τρίτο κομμάτι παρεμβάλλεται μεταξύ τους.

Το ανπασάν από παράλυτο πιόνι επιτρέπεται. Το ροκέ με παράλυτο Πύργο επιτρέπεται.

Στο κανονικό Μαντράσι ο βασιλιάς δεν περιλαμβάνεται στην συνθήκη. Υπάρχει άλλη συνθήκη που τον περιλαμβάνει, το Βασιλικό Μαντράσι ή Μαντράσι που συμπεριλαμβάνει τον Βασιλιά (Madrasi Rex Inclusiv).

Υπάρχει και η συνθήκη Ισάρνταμ (Μαντράσι γραμμένο ανάποδα), όπου νόμιμες είναι μόνο οι κινήσεις που δεν οδηγούν σε αλληλοακινητοποίηση Μαντράσι.

(*) Η συνθήκη πήρε το όνομά της από την πόλη Μαδράς (σήμερα Τσεννάι) της Ινδίας, από την οποία κατάγεται ο συνθέτης Abdul Jabbar Karwatkar, που επινόησε τη συνθήκη το 1979.

Παράδειγμα: Steudel+Gruber 1987 ser-h#13 Madrasi διάγραμμα

Ο μαύρος παίζει 13 διαδοχικές νόμιμες κινήσεις χωρίς ο λευκός να απαντά, και μετά ο λευκός παίζει και κάνει ματ σε μία.

Λύση: 1.Ρζ7 2.η5 6.η1Β 7.Βγ1 8.Βγ7 9.Ρε8 12.Ρβ7 13.Ρα8 Ρ:γ7#.

Για τους... μερακλήδες, ένα πρόβλημα στο οποίο ισχύουν και οι δύο μυθικές συνθήκες Κίρκη και Μαντράσι ταυτόχρονα.

Πρόβλημα 88α. Laitinen, 1990 ser#23 Circe Madrasi διάγραμμα

Ο λευκός παίζει 23 διαδοχικές νόμιμες κινήσεις χωρίς ο μαύρος να απαντά, και στη 23η κάνει ματ τον μαύρο. Δεν επιτρέπεται να δοθεί σαχ παρά μόνο στην τελευταία κίνηση της σειράς.

89. Kakovin Α, 4th pr. Duras MT UV CSTV, 1959

Παίζουν τα λευκά και κερδίζουν (+-)

90. Hoch Υ, 2 Comm., L' Italia Scacchistica, 1977

Παίζουν τα λευκά και κερδίζουν (+-)

Οι λύσεις της προηγούμενης ανάρτησης

Πρόβλημα 79 (Locker 1970, #2)

(α) 1.Αζ8 (i) 1...Ρ:ε5 2.Βη5#, (ii) 1...Ρζ6 2.Βζ4#.
(β) 1.Αθ6 (i) 1...Ρ:ε5 2.Βζ4#, (ii) 1...Ρζ6 2.Βη5#.

Πρόβλημα 80 (Skuja 1940, #3): 1.Βγ7+! (α) 1...Ρ:γ7 2.δ8Β+ (α1)
2...Ρ:δ8 3.Αβ6#, (α2) 2...Ργ6 3.Βδ7#, (α3) 2...Ρβ7 3.Βγ8#, (β) 1...Ρβ5
2.Βγ5+ (β1) 2...Ρα4 3.Αδ1#, (β2) 2...Ρα6 3.Ββ6#, (γ) 1...Ρδ5 2.δ8Β+
Ρε4 3.Βζ4#.

Πρόβλημα 81 (Janevski 1979, h#2)

(α) 1.Ρε4 Ιδγ3+ 2.Ρε5 Πζ5#.
(β) 1.Ρε5 Πζ5+ 2.Ρδ4 Πδ6#.
(γ) 1.Ρδ4 Πδ6+ 2.Ρε4 Ιγ3#.

Πρόβλημα 82 (Jonsson 1985, h#2. Circe)

(α) 1.δ1Β Β:δ1[+μΒδ8] 2.Ββ6 Βα4#.
(β) 1.δ1Π Β:δ1[+μΠα8] 2.Πβ8 Βδ7#.
(γ) 1.δ1Α Β:δ1[+μΑγ8] 2.Αζ5 Βδ4#.
(δ) 1.δ1Ι Ρζ3 2.Ιγ3 Βδ5#.
Τετράδυμο με θέμα Παμπροαγωγή (Allumwandlung).

Πρόβλημα 83 (Husserl 1986)

(α) Ρθ6, Βθ8, Πη6 - λευκά, Ρη8 - μαύρο. Τελευταία κίνηση: -1.η7:θ8Β+.
Στο θ8 μπορούσε να είναι μΑ ή μΙ.
(β) Ρη8, Βθ8, Πη7 - λευκά, Ρθ6 - μαύρο. Τελευταία κίνηση: -1.θ7-θ8Β+.

Πρόβλημα 84 ( Dolgov + Maksimovskikh 1977,+-): 1.Πγ6+ Ρε5 2.Πε7+ Ρδ4
3.Πδ7+ Ρε5 4.Πδ5+ Ρζ4 5.Πζ6+ Ρε3 6.Πε6+ Ρζ4 7.Πε4+ Ρη3 8.Πη5+ Ρζ2
9.Πζ5+ Ρη3 10.Πζ3+ Ρθ2 11.Πθ4+ Ρη1 12.Πζ6 Πα7+ 13.Ρη6 Πβ8 14.Αδ5 +-

9 σχόλια:

Ανώνυμος είπε...

Ευχαριστούμε κύριε Νυκτοπάτη!

Papaveri είπε...

85)
1.Αδ6!
Διαπραγματεύεται το θέμα: "Picaninny"

"Ένα πιόνι απο την αρχικλη του θέση έχει τέσσερις κινήσεις, συμπερι-λαμβανομένης και της κινήσεως της αιχμαλωσίας κομματιού ή πιονιού. Εάν αυτές οι κινήσεις αποτελέσουν τις βαριάντες του προβλήματος το θέμα αυτό καλείται "Picaninny".

86)
1.Βα6+!!,Ρβ4 2.Βδ3,Ρα4 3.Ργ6,Ιζ6
4.Ββ5#
1.Βα6+!!,Ρ:Β 2.Ργ6,Ιζ6 3.β4,Ιδ5 4,β5#

SirJohn είπε...

87)
1.f1=R e3 2.Rf4 exf4 3.e3 f5 4.e2 f6 5.e1=R f7 6.Ra1 f8=R 7.Ra2 Rc3#

88a) Kb2xRc1
88b) Kd2xBc1
88c) Bh2xRg1

Emmanuel Manolas είπε...

Μια συλλογή προβλημάτων που είναι επαινέσιμη. Μας δίδαξε πολλά πράγματα.
Συγχαρητήρια κύριε Καλοπροαίρετε!

Οι πρωτοβουλίες σου για ονοματολογία κομματιών και συνθηκών θα μπορούσαν να συζητηθούν. Αν σε ενδιαφέρει να παραβρεθείς στην επόμενη συνάντηση προβληματιστών, με ειδοποιείς ιδιωτικά.

(Το 88α είναι εύκολο, αλλά η απλότητα της θέσης είναι θαυμαστή. Ο λευκός Βασιλιάς είναι διπλά εξοντωτικός για την μαύρη Βασίλισσα).

Ευχαριστούμε κύριε Καλοπροαίρετε!

Alotan είπε...

Να συμπληρώσω κάπως τον ορισμό του Papaveri: Το picaninny αφορά τις 4 κινήσεις μαύρου πιονιού. Όταν πρόκειται για 4 κινήσεις λευκού πιονιού έχουμε το albino.

Το πρόβλημα του Petrovic είναι κλασσικό και δύσκολο. Πιστεύω ότι μπορεί να ταλαιπωρήσει και ισχυρούς λύτες, παρά τα λιγοστά κομμάτια.

Συμπαθέστατο το πρόβλημα του Bonavoglia. Είναι ό,τι πρέπει για μια εισαγωγή στο μαντράσι αλλά και στη μυθική ρετροανάλυση.

Διασκέδασα πολύ την επιλογή των προβλημάτων από τον αγαπητό καλοπροαίρετο. Λιγότερο τις σπουδές, των οποίων η στενή σχέση με το αγωνιστικό σκάκι μου είναι πια απωθητική, αλλά πολύ περισσότερο τα υπόλοιπα προβλήματα. Ιδιαίτερα αυτά με διαφορετικούς κανονισμούς ή κομμάτια, που ελπίζω να προκάλεσαν το ενδιαφέρον ή έστω την περιέργεια των απλών σκακιστών.

Ελπίζω να το επαναλάβετε!

Papaveri είπε...

@Alotan
Ήθελα να το προσθέσω για το "Albino",αλλά εφόσον το πρόβλημα αναφερόταν στο "Picaninny" δεν το ανάφερα. Ευχαριστώ για τη παρέμβαση.

λιμ είπε...

Ευχαριστούμε πολύ για την σειρά.

καλοπροαίρετος είπε...

Συγγνώμη για την καθυστερημένη απάντηση, τον τελευταίο καιρό έχω, και θα συνεχίσω να έχω για άγνωστο πόσο ακόμα, σποραδική και ολιγόλεπτη μόνο πρόσβαση στο διαδίκτυο.

Ευχαριστώ όλους για τα καλά τους λόγια και την ανταπόκρισή τους σε όλη τη διάρκεια της σειράς.

Αλκίνοε,

Θα εννοείς τον Νυκταναβάτη και την Παμπροαγωγή, ή θα θυμάσαι την... εντομολογική κουβέντα για ακρίδες και γρύλλους• ίσως μου ξέφυγε και κανένα μακροκίνητο (και άμφω μακροκίνητο) και βραχυκίνητο για τα maximummer (και double maximummer) και minimummer, ή ανακλαστικό ματ για το ρεφλέξ, ή αμοιβαίο ματ για το ντούπλεξ, ή αμφικίνητο για τα προβλήματα τύπου h#n*. Ναι, καμιά φορά, χάριν παιδιάς, επινοώ και χρησιμοποιώ κάποιον όρο που αυτοσχεδιάζω επί τόπου αντί του καθιερωμένου (ειδικά αν ο τελευταίος είναι ξενικός, μη-εκτελωνισμένος), όχι μόνο στο σκάκι, αλλά γενικώς. Το καμάρι μου πάντως είναι ο όρος φυγοκεντρολογώ (αντί τρολλάρω) :D

Alotan,

Ο περιστασιακά ενασχολούμενος ερασιτέχνης δεν μπορεί να υποκαταστήσει το ακαδημαϊκό υπόβαθρο και την πολυετή εμπειρία του επιστήμονα. Μπορώ εγώ, ο σφυρηλατήσεις αυτοκινήτων, κοινώς φαναρτζής, με μόνο ουσιαστικό εφόδιο την αγάπη μου στις σλαβικές γλώσσες και τις όποιες σκόρπιες και ασύνδετες γνώσεις έχω συλλέξει τσαλαβουτώντας κατά καιρούς, χωρίς σχέδιο και πρόγραμμα, από δω κι από κει, να γράψω μια μελέτη συγκριτικής σλαβολογίας; Όχι· για την ακρίβεια, μπορώ, ο καθένας μπορεί, αλλά η ούτω καλούμενη... μελέτη δεν θα είναι αξιόπιστη, ούτε θα περιληφθεί ποτέ σε πίνακες βιβλιογραφίας.

Για να επαναληφθεί, όπως εύχεσαι, ανάλογο εγχείρημα, σοβαρό και οργανωμένο μάλιστα και όχι πλατσούρισμα όπως το δικό μου, εδώ στου Γάτου, ή στου Αλκίνοου, ή αλλού, πρέπει να ασχοληθεί κάποιος, ή κάποιοι, από τους έχοντες τη γνώση, τη βιβλιογραφία, τα εργαλεία, τη δικαιοδοσία στην τελική.

Πρόταση –πες το και τουίστ σερβ, που λέμε στο τέννις:

Θα ήθελες να επιμεληθείς μια σειρά αναρτήσεων με θέμα ρετροανάλυση, κατά προτίμηση novice-oriented, παναπεί προσανατολισμένη στο επίπεδο ημών των αρχαρίων; Θα σου είναι, υποθέτω, ιδιαίτερα εύκολο και ευχάριστο.

καλοπροαίρετος είπε...

Λύσεις δέκατης πέμπτης (τελευταίας) εξάδας

Πρόβλημα 85 (Bettmann 1915, #2): 1.Αδ6 (απειλεί 2.Β:ε7#). 1...εζ6 2.Βε7#, 1...εδ6 2.Βε8#, 1...ε6 2.Βα7#, 1...ε5 2.Ββ3#. Θέμα Πικανίννυ.

Πρόβλημα 86 (Petrovic 1959, #4): 1.Βα6+ (α) 1…Ρ:α6 2.Ργ6 και 3.β4, 4.β5#, (β) 1…Ρβ4 2.Βδ3 και 3.Ργ6, 4.Ββ5#.

Πρόβλημα 87 (Kardos 1956, h#7): 1.ζ1Π ε3 2.Πζ4 εζ4 3.ε3 ζ5 4.ε2 ζ6 5.ε1Π ζ7 6.Πα1 ζ8Π 7.Πα2 Πζ3#.

Πρόβλημα 88 (Bonavoglia 1987, Madrasi).Τελευταία κίνηση: (α) 1.Ρβ2:Πγ1++, (β) 1.Ρδ2:Αγ1++, (γ) 1.Αθ2:Πη1++.

Πρόβλημα 88α (Laitinen 1990, ser#23, Circe Madrasi): 1.Ργ7 6.α8Β 7.Βθ8 (παραλύει τη μΒβ2· ο λΡ τώρα μπορεί να την πλησιάσει και να την αιχμαλωτίσει) 12.Ρ:β2[+μΒδ8] (η λΒθ8 παραλύει την αναγεννημένη μΒδ8· ο λΡ τώρα μπορεί να την πλησιάσει και να την αιχμαλωτίσει) 18.Ρ:δ8 (η μΒ αιχμαλωτίζεται στο αρχικό της τετράγωνο, άρα δεν μπορεί να αναγεννηθεί) 22.Ρα4 23.Βδ4# (η λΒ υποστηρίζεται σκιωδώς από την υπό αναγέννηση λΒδ1). Ο λΡ αιχμαλώτισε δύο φορές τη μΒ!

Πρόβλημα 89 (Kakovin 1959, +-): 1.Αη8+ Ρδ3 2.θ7 Αγ5 3.Ιγ1+ Ρε4 4.Ιβ3 Αδ6 5.Ιδ2+ Ρζ5 6.Ιγ4 Αε7 7.Ιε3+ Ρη6 8.θ8Β Αζ6+ 9.Β:ζ6+ Ρ:ζ6 10.Ι:η4+ +- (Ρ+Α+Ι / Ρ).

Πρόβλημα 90 (Hoch 1977 +-): 1.Πε8+ Ρδ7 2.Π4ε7+ Ργ6 3.Πγ8+ (3.Πγ7+? Ρδ6 4.Πδ8+ Ρε6 4.Π:γ2 ε1Β) 3...Ρδ6 (3...Ρβ5 4.Πβ7+ Ρα4 5.Πγ6 Ρα5 6.Ρα7) 4.Π:ε2 δ1Β (4...γ1Β 5.Π:δ2+) 5.Πδ8+ Ργ5/Ργ6 6.Π:γ2+ Β:γ2 7.Πγ8+.