Δευτέρα 24 Μαΐου 2010

Όταν το Fritz αποτυγχάνει

Τα σκακιστικά προγράμματα Η/Υ δοκιμάστηκαν για μια ακόμη φορά στο πρόσφατο ματς Ανάντ -Τοπάλοβ, καθώς οι περισσότεροι ερασιτέχνες σκακιστές, παρακολουθώντας ζωντανά τις παρτίδες, συμβουλεύονταν ταυτόχρονα και τις υποδείξεις της σκακιστικής μηχανής (Rybka, Stockfish, Fritz κ.ά.). Τα προγράμματα, σε κάποιες περιπτώσεις αποδείχθηκαν πολυτιμότατα στο μέτρημα βαριαντών, όπως στη νικηφόρα επίθεση του Ανάντ στη 12η παρτίδα. Όσοι έβλεπαν τη μονομαχία, γνώριζαν με ποιο τρόπο θα έρθει το τέλος.
Σε άλλες παρτίδες όμως, του ίδιου ματς, οι σκακιστές έβλεπαν απορημένοι, το κομπιούτερ να δίνει μεγάλο πλεονέκτημα στον ένα παίκτη (κυρίως σε φινάλε), αλλά η μάχη να τελειώνει ισόπαλη.
Για παράδειγμα, κάποιες μηχανές έδιναν πως ο Ανάντ διατηρούσε αποφασιστική υπεροχή στο φινάλε της 8ης παρτίδας (2 πύργοι εναντίον βασίλισσας), όμως δεν μπορούσαν να δουν εύκολα το διαρκές σαχ που ήταν η αμυντική ιδέα του Τοπάλοβ.
Στην προηγούμενη (7η) παρτίδα ορισμένες μηχανές έδιναν τη νίκη στον Τοπάλοβ, ο οποίος είχε ένα πιόνι παραπάνω σε φινάλε ετερόχρωμων αξιωματικών. Όμως, όπως όλοι -ανεξάρτητα από δυναμικότητα- γνωρίζουμε, στο συγκεκριμένο τύπο φινάλε το να εκμεταλλευτεί κανείς την υλική υπεροχή του πιονιού απαιτεί σχηματική κατάστρωση σχεδίου, όπου ο άνθρωπος υπερτερεί του κομπιούτερ. Όταν κέρδισε ο Βούλγαρος, μόνο όμως εξαιτίας ενός μεγάλου λάθους του παγκόσμιου πρωταθλητή, κάποιοι γκρανμέτρ που ανέλυαν σε ζωντανό χρόνο την παρτίδα -εμπιστευομένοι άκριτα τις υποδείξεις των μηχανικών τους βοηθών- πιάστηκαν αδιάβαστοι...
(μίνι διασκευή από άρθρο του Andy Soltis στη NY Post)

19 σχόλια:

Ανώνυμος είπε...

Έχοντας παίξει κι αναλύσει αρκετές παρτίδες με το fritz πριν χρόνια έχω καταλάβει αυτές τις αδυναμίες....
Νομίζω έχουν γραφτεί κάπου εδώ σχόλια για αυτό το θέμα παλιότερα...
Και πλέον το έχω μόνο σαν "βοηθό" για τα τακτικά...όπου χρειάζεται - καλό είναι να εξασκούμε και το μυαλό μας...
Όπως είδα όμως κι από το ματς (κι όπως αναφέρετε στο άρθρο) αρκετοί έχουν το fritz κλπ σαν "θεό".
Τελικά όμως πόσα χάνουν έτσι....
πχ σε ένα φινάλε που απαιτείτε στρατηγική κι όχι τακτικά,θα χάνουν και δεν θα ξέρουν γιατί...
και όταν θα έρθουν τα τακτικά πάλι θα χάσουν γιατί δεν εξάσκησαν το μυαλό τους αλλά βάλανε το fritz...
Μην ξεχνάμε ότι παίζουμε σκάκι και για να εξασκούμε το μυαλό μας και τελικά κάνουμε το αντίθετο... :)

Γεωργιάδης Αλ. είπε...

Πιστεύω ότι τα μηχανήματα πολλές φορές δεν υποδεικνύουν κάποιες εξίσου ισότιμες βαριάντες, τις οποίες τις κατατάσσουν ως κατώτερες.

Ηλίας Κουρκουνάκης είπε...

Όπως έχω αναφέρει και σε άλλα τμήματα της ιστοσελίδας, κατά τη γνώμη μου έχει μεγάλη σημασία η αναγνώριση της λανθασμένης σκέψης και η βελτίωσή της με βάση τη διόρθωση των λαθών μας. Τα μηχανήματα είναι πολύ καλά για να ελέγξουμε σε τελικό στάδιο την αποτελεσματικότητα της σκέψης μας, δύσκολα όμως μπορούν να συνεισφέρουν στα ενδιάμεσα στάδια.

Όπως κάθε τεχνολογία, τα μηχανήματα αξίζουν όσο η ικανότητά μας να τα χρησιμοποιούμε με κατάλληλο τρόπο για την εξυπηρέτηση των στόχων μας.

Η άλλη όψη του νομίσματος είπε...

Πραγματικά δεν θα ήθελα ένα πλούσιο σκάκι με την "ηθική" που ο Ντανίλοβ αντιμετωπίζει τα πράγματα, για να βγάλει λεφτά μπορεί να σου παρουσιάσει και τον Carlsen ατάλαντο, ποντάρει σε όσους δεν ξέρουν και από εκεί κάνει την μπάζα, φαντάζομαι τι παραμύθι έχει πουλήσει στην Βουλγαρία, για να λέει αυτά που λέει σε σκακιστικό site !
Και για να πέσω λίγο στο επίπεδό του γιατί έτσι καταλαβαίνουν αυτοί :).
Με άλλα λόγια αυτό το παρεάκι των ασχέτων Κασπάροβ, Κάρλσεν, Κράμνικ (οι οποίοι σίγουρα στήριξαν τον Ανάντ για να διατηρήσει λίγο το σκάκι την σοβαρότητα του και άρα την κερδοφορία του, γιατί άγιοι δεν είναι) , εξουδετέρωσαν τους τόνους σιλικόνης που αγόρασε και που θα παθαίναμε έφραγμα όπως λέει και ο ίδιος, αν ξέραμε πόσα ο βούλγαρος φορολογούμενος έδωσε για να παίζει ο Τοπάλοβ σκάκι με το Computer :).

Γεωργιάδης Αλ. είπε...

Ουσιαστικά εξαρτώμαστε συνήθως από τον υπολογιστή για να μας λύσει κάποια προβλήματα....κάθε φορά που εξαρτάται κάποιος από κάτι είναι εις βάρος του....

Ανώνυμος είπε...

Πραγματικά οι σκακιστικές μηχανές έχουν πολύ δρόμο να διανύσουν όσον αφορά την κατανόηση του παιχνιδιού...
Πάσχουν στην εκτίμηση κάποιων φινάλε (φινάλε πύργων με πιόνι περισσότερο που είναι θεωρητική ισοπαλία,φινάλε ανόμοιων φου κ.λ.π.). Πάσχουν επίσης όταν έχουν να αντιμετωπίσουν μπλοκέ θέσεις. Για παράδειγμα πριν από λίγο καιρό η ινδική του βασιλιά αποτελούσε εφιάλτη πραγματικό για τις σκακιστικές μηχανές (τώρα απλά παίζουν τα συστήματα με η3 και φιανκέτο του λευκοτετράγωνου φου με τα λευκά και άντε να κάνεις ματ...).
Όσον αφορά το ματς Ανάντ-Τοπάλοβ και οι δυο χρησιμοποίησαν σκακιστικές μηχανές για να αναλύσουν (κυρίως το Hiarcs ο πρώτος, κυρίως το Rybka ο δεύτερος)...
Παρακολούθησα το ματς με τη βοήθεια του stockfish 1.7.1 και όλες οι κινήσεις(εκτός από τα λάθη που διέπραξαν οι δύο παίκτες) ήταν μέσα στις 3 πρώτες προτάσεις της σκακιστικής μηχανής.
Επίσης όλες οι αναλύσεις από GM δυο-τρεις ώρες μετά το τέλος κάθε παρτίδας! είχαν παραπλήσιες βαριάντες που υποδείκνυαν (φανερή η παρουσία της βοήθειας από σκακιστικές μηχανές)...
Πιστεώ πως οι μηχανές θα κατευθύνουν το ανθρώπινο σκάκι σε μια νέα χρυσή εποχή. Κι εξηγώ... Το να έρθει ο άνθρωπος πια σε ευθεία αντιπαράθεση με τις κορυφαίες μηχανές (houdini, stockfish, rybka, ivanhoe, hiarcs κ.λ.π) δεν έχει κανένα νόημα αφού αγωνιστικά μάλλον έχουν ξεπεράσει τον άνθρωπο (σε κορυφαίο επίπεδο) ακόμα και σε επίπεδο ενός απλού pc που έχουμε όλοι στα σπίτια μας. Η έμφαση και το μεγάλο στοίχημα θα δοθεί σε άλλο επίπεδο. Στο καθαρά αισθητικό αφού κανένας υπολογιστής και σκακιστική μηχανή δεν μπορεί να αισθανθεί αυτό που συνέβει όταν κάθησαν στην σκακιέρα και αποφάσισαν να δημιουργήσουν οι μεγάλοι μετρ της σκακιστικής ιστορίας.

Ametanoitosmul είπε...

Χτες κατέβασα την Deep Rybka 4 και αποφάσισα να κάνω ένα τουρνουά στο Fritz 12 με τις 5 καλύτερες μηχανές που υπάρχουν αυτή τη στιγμή στο PC μου. Τα αποτελέσματα ήταν τα εξής καταπληκτικά:

1 FireBird 1.2 x64 ** 0½ 1½ 1½ ½½ 4.5/8 0.00
2 Rybka 3 1½ ** ½½ 0½ ½1 4.5/8 0.00
3 FireBird 1.1 x64 0½ ½½ ** ½1 1½ 4.5/8 0.00
4 Houdini x64 2_CPU 0½ 1½ ½0 ** ½1 4.0/8
5 Deep Rybka 4 x64 ½½ ½0 0½ ½0 ** 2.5/8

το τουρνουά ήταν πουλ διπλών συναντήσεων, χωρίς βιβλίο ανοιγμάτων, με 1024 ΜΒ μνήμης για κάθε μηχανή και χρόνο σκέψης 8+3'' για τις πρώτες 40 και μετά +2'+3'' για τις επόνενες 20 και μετά άλλο 1 λεπτό +3'' μέχρι το τέλος. Όπως βλέπουμε η Rybka 4 "σφαγιάστηκε" από τις υπόλοιπες μηχανές, το Houdini δεν είναι πιο δυνατό απ΄΄ο τις FireBird και η FireBird 1.1 είναι πιο δυνατή στα φινάλε από την FireBird 1.2 μια που σε ένα φινάλε κρίθηκε μια μεταξύ τους παρτίδα που την κέρδισε η 1.1!

Ανώνυμος είπε...

Σε ευχαριστούμε Αμετανόητε για την ενημέρωση! Ο χρόνος που χρησιμοποίησες είναι αρκετά καλός.
Μπορείς να μας ενημερώσεις για το στυλ παιχνιδιού του Rybka 4? Είναι πιο επιθετικό σε σχέση με το 3?
Επίσης μπορείς να επαναλάβεις το τεστ με book on?
Λένε πως η έκδοση Ivanhoe B-63 Mod 12c είναι αρκετα δυνατή. Την έχεις κατεβάσει?
Σε ευχαριστούμε και πάλι...

Ametanoitos είπε...

Όχι, την έκδοση του Ivanhoe που λες δεν την έχω κατεβάσει γιατί σύμφωνα με τον προγραμματιστή της, η FireBird χρησιμοποιεί όλα τα καλά στοιχεία που δοκιμάστηκαν στα Ivanhoe και Robbolito και τις λοιπές μηχανές την ίδιας οικογένειας, έτσι ώστε τελικά να είναι πιο δυνατή από όλες αυτές. Φαίνεται όμως πως η έκδοση 1.2 της FireBird έχει κάποια ενοχλητικά bugs στο φινάλε.

Δεν διέκρινα κάποια τεράστια διαφορά στο στυλ της Rybka 4 από την 3. Σε κάποια φόρα διάβασα πως τα bugs της 3, που ήταν γνωστά εδώ και πολύ καιρό δεν έχουν διορθωθεί στην έκδοση 4. Οι μεγαλύτερες προσπάθειες ήταν να βελτιωθεί η μηχανή στις κλειστές θέσεις όπου η έκδοση 3 είχε πολλά προβλήματα, αλλά δεν μπόρεσα να διακρίνω αν όντως αυτό έγινε από τις παρτίδες που παίχτηκαν σε αυτό το τουρνουά που έκανα. Πάλι σύμφωνα με άλλους testers η beta έκδοση της Rybka 4 ήταν 20 έλο παρακάτω από την 3 λίγο πριν την τείκή έκδοσή της και όλοι είχαν την απορία πως γίνεται να διορθωθούν όλα τα λάθη στην τελική έκδοση! Η επίσημη κυκλοφορία της Rybka 4 είναι αύριο απ ότι ξέρω, άρα ίσως η έκδοση που κατέβασα να ήταν beta αν και αναφέρεται ρητά πως δεν είναι έτσι. Τι να πω; Τελικά τσάμπα λεφτά πλήρωσαν οι Βούλγαροι για να έχει ο Τοπαλοβ την Rybka 4 πριν τον Άναντ; Επίσης άκουσα πως ακόμα μια πιο δυνατή έκδοση της Ρυμπκα θα "νοικιάζεται" από τον Ράιλιχ μέσω του ίντερνετ! Τι κουφό είναι πάλι αυτό; Μου φαίνεται πως η Rybka-team είναι αρκετά απογοητευμένη....

Ανώνυμος είπε...

Αυτή η έκδοση του Ivanhoe είναι πρόσφατη και μπορείς να της κάνεις configure μέσω του gui που χρησιμοποιείς.
Πάντως τις τελευταίες μέρες έχει ξεσπάσει πραγματικός πόλεμος με νέες εκδόσεις free μηχανών! critter 0.70, spark 0.4 (τακτικά!), komodo 1.2...Επίσης το καφενειακό σκάκι απεκτησε και τη μηχανική του έκδοση! Deep Saros me πραγματικά εξωφρενικό βιβλίο ανοιγμάτων!!!
Καλά και κυρίως δωρεάν όλα!

RIZOPOULOS GEORGIOS είπε...

Ο κος Μπαρμπής γιατί κάνει τον ‘κινέζο’? Ε? Δεν βλέπω κανένα ‘στοκόψαρο’ στο τουρνουά του φίλου Αμετανόητου. Σε ξεπέρασε η νεολαία Μπαρμπήηηη! Και αν και ‘παππούς’ είσαι μακριά κι από τη σύνταξη- ελέω τρόικας- κακομοίρη μου!

Μετοικος στην Νισυρο είπε...

Το ενδιαφερον για την ιστορια με τον Dvorkovic και το ρομποτ ξεφυγε απο τα στενα ορια του σκακιστικου κοσμου,καθως εφτασε μεχρι την Αγγλοφωνη εκδοση της http://www.themoscowtimes.com/news/article
/dvorkovich-chess-robot-go-1-1/408089.html

Το ρομποτ που κατασκευαστηκε απο τον πατερα της Κοστενιουκ,βλεπει μονο του την σκακιερα,παιζει τις κινησεις,χειριζεται το ρολοϊ και φυσικα σκεφτεται χωρις βοηθεια.Επαιξε ενα μικρο σιμουλτανε εναντιον 3 αντιπαλων με 5 λεπτα στο ρολοϊ του,χωρις βιβλιο ανοιγματων και βασεις για τα φιναλε,και εβγαλε καλυτερες θεσεις αλλα εχασε καποιες παρτιδες απο χρονο.Στο ματς με τον Dvorkovic(1-1),στην πρωτη παρτιδα, απο λαθος, Βασιλιας και Βασιλισσα του ρομποτ αλλαξαν αμοιβαια θεσεις στην αρχικη τοποθετηση και, μεχρι να καταλαβει το ρομποτ τι γινεται, ο Προεδρικος Συμβουλος περι τα Οικονομικα, βρηκε την ευκαιρια να του φαει την Βασιλισσα.
Μπορειτε να δειτε το ρομποτ(που θα ταιριαζε μια χαρα σε οδοντοϊατρειο) εδω:
http://en.rian.ru/video/20100610/159377755.html (Αγγλικα)

και εδω:
http://www.youtube.com/watch?v=r5VoFsjM_-8&feature=player_embedded
(Ρωσικα,το ενδιαφερον κομματι ειναι απο 0'55'' ως 2'00'')
περισσοτερες πληροφοριες για το θεμα εχει και το http://www.pogonina.com/index.php?option=com_frontpage&Itemid
=1&limit=11&limitstart=11 (9 Ιουνιου) αλλα και το http://www.chessmoscow.ru/index.php παλι στις 9 ιουνιου.

Παρεμφερες θεμα με συνδυασμο ρομποτικης και ζατρικιου αλιευσε και ο trandism,με PC να χειριζεται ανεξαρτητα κομματια ρομποτ,και να εκτελει τις κινησεις στην σκακιερα:
http://thenxtstep.blogspot.com/2010/06/monster-chess.html και
http://www.youtube.com/watch?v=THGtbBz1sQo&feature=player_embedded

Μουτούσης Κωνσταντίνος είπε...

Οταν οι μηχανες προσφερουν γελιο ...

Το περιστατικο συνεβη κατα τη διαρκεια της αναλυσεως με την βοηθεια των tablebases
(βασεις φιναλε οι οποιες δινουν τελειο παιχνιδι εκατερωθεν οταν προκειται για θεσεις με πολυ μικρο αριθμο υλικου) της παρτιδας Καριάκιν -Σίροβ, Παγκοσμιο κυπελλο Khanty Mansiysk 2007,οπου προεκυψε το σπανιο φιναλε Π+Α εναντιον δυο ιππων [χωρις πιονια],οπου ο Σίροβ ειχε τον πύργο.
Το φιναλε απ' οσο γνωριζω το ειχε πρωτοδημοσιευσει ο Σειράβαν στο περιοδικο inside chess ,νομιζω γυρω στο 1995, λεγοντας τοτε, οτι με τη βοηθεια των computers ανακαλυφθηκε πως η υπερεχουσα πλευρα κερδιζει , μετα απο τελεια αμυνα, σε 233 κινησεις !
Καπου λοιπον στο ξεκινημα του φιναλε ο Σίροβ σχολιαζει:
" εδω ο Καριάκιν εκανε το πρωτο ελαφρο λαθος συμφωνα με τις tablebases. Eπρεπε να παιξει 60.Ρε3 και θα χρειαζομουν ακομα 204 κινησεις "
και αμεσως μετα , εμπλεος σοβαροτητος και χωρις καμμια αλλαγη στη χροια της φωνης να δειξει ταχα οτι αστειευεται , ο Αλεξέι συνεχισε : " ο Καριάκιν ομως εδω παιζει 60.Ιδ6 και τωρα τα μαυρα θελουν μόνον 188 κινησεις " ...

Χρειαζεται να πω οτι τελικα εγινε ισοπαλια ; θα το μαντεψατε ήδη ! Παντως ,για την ιστορια, ο μαυρος εφτασε σε θεση να θελει καπου 28 (!) κινησεις για τη νικη , αν και μετα απο 2-3 ψιλοανακριβειες η ψαλιδα ξανανοιξε στις 130 ...
Και ετσι, καπου εκει που πλησιαζε απειλητικα και ο κανονισμος των 50 κινησεων , αποφασισε τελικα να αλλάξει φου για ιππο και να παει στην ευχη του Θεού ....

RIZOPOULOS GEORGIOS είπε...

Πολύ καλό Κώστα! Εχω όμως 2 απορίες, Μια τεχνικής και μια μάλλον διαιτητικής φύσεως. Η νίκη πως ακριβώς επιτυγχάνεται? Ασφαλως δεν μιλω για το συνολο των 200 τοσων κινησεων…αλλά φανταζομαι, μιας και οποιαδηποτε αλλαγη Φου με τον ένα Ιππο οδηγει σε φινάλε Π vs I που είναι ισόπαλο, θα πρεπει να υπαρχει συγγεκριμενο ‘δικτυο’ ματ με όλα τα κομματια μέσα ετσι δεν είναι? Θα ηταν ενδιαφερον αν βλεπαμε ένα διαγραμμα. Ως μαζετας παντως με κάποια σχετική αυτογνωσία, επιφυλασσομαι αν όλα τα προλεγομενα μου είναι σωστά …
Η διαιτητικης φυσεως απορία: Υποτιθέστω ότι η υπερεχουσα πλευρα με (Φου και Πύργο) παιζει αλάνθαστα (πραγμα που με την ωραια ιστορια του Σιροβ φαινεται ότι καθολου ευκολο δεν είναι ακομη και για σουπερ παικτες,εξαλλου η πρακτικη χρησιμοτητα είναι μαλλον αμελητεα λογω σπανιοτητας) αλλά εστω ότι προκυπτει, χρειαζονται πάλι πολύ πάνω από 50 κινήσεις . Τι γινεται σ’αυτην τη περιπτωση? Τι πρεπει να κανει ο παικτης και τι ο διαιτητης? Μηπως ο κανονας ‘επεκτεινεται’ περαν των 50 κινησεων για καποιες συγκεκριμενες περιπτωσεις? Και αν ναι, πως αποδεικνυει ο παικτης την ‘ορθοτητα’ των επιλογων του αρα και την ‘οικονομικοτερη’ -οσον αφορα των αριθμο των απαιτουμένων κινήσεων- οδό? Φαντάζομαι ότι επιτοπου εκτιμηση είναι αδυνατη για οποιονδηποτε –εν ζωή- διαιτητη, οποτε προκυπτει ένα πρακτικο αδιέξοδο .

IliasPan είπε...

Ο κανονισμός των 50 κινήσεων ισχύει πάντα και παντού χωρίς εξαιρέσεις.

Επομένως το παραπάνω φινάλε με τέλειο παιχνίδι είναι ισόπαλο.

Γιάννης Βραϊμακης είπε...

Εδώ θα ήθελα να προσθέσω ότι ο κανόνας των 50 κινήσεων ισχύει, αλλά για να εφαρμοσθεί θα πρέπει κάποιος από τους δύο παίκτες θα πρέπει το αιτηθεί, με τον σωστό τρόπο, στον διαιτητή.Διαφορετικά, μπορεί να παίζουν οι δύο παίκτες για πάντα.

Υπάρχει το παράδειγμα, φέτος ή πέρυσι, σε μια παρτίδα του Van Wely, με έναν κατώτερο αντίπαλο έπαιξαν την ίδια θέση για πάρα πολλές κινήσεις και κανένας από τους δύο δεν έκανε αίτημα για τριπλή.

Γιάννης Βραϊμακης είπε...

Βρήκα την παρτίδα.

1. e4 c5 2. Nf3 e6 3. d4 cxd4 4. Nxd4 a6 5. Nc3 Qc7 6. Bd3 Nf6 7. O-O Bc5 8. Nb3 Be7 9. f4 d6 10. e5 dxe5 11. fxe5 Qxe5 12. Bf4 Qh5 13. Be2 Qg6 14. Bd3 Qh5 15. Be2 Qg6 16. Bd3 Qh5 17. Be2 Qg6 18. Bd3 Qh5 19. Be2 Qg6 20. Bd3 Qh5 21. Be2 Qg6 22. Bd3 Qh5 23. Be2 Qg6 24. Bd3 Qh5 25. Be2 Qg6 26. Bd3 Qh5 27. Be2 Qg6 28. Bd3 Qh5 29. Be2 Qg6 30. Bd3 Qh5 31. Be2 Qg6 32. Bd3 Qh5 33. Be2 Qg6 34. Bd3 Qh5 35. Be2 Qg6 36. Bd3 Qh5 37. Be2 Qg6 1/2-1/2

και το ρεπορτάζ εδώ:

http://www.chessvibes.com/reports/experimental-draw-at-dutch-championship/

Μουτούσης Κωνσταντίνος είπε...

@ Ριζόπουλος

Το πως επιτυγχανεται ακριβως η νικη και το ποια ειναι η σωστη αμυνα φυσικα και δεν το γνωριζω :)
Σαφως θα υπαρχουν και δικτυα ματ , αλλα περισσοτερο θεσεις καταστασεως εξαναγκασμου κακης κινησεως του αντιπαλου. (οπου φερειπειν , καποιες φορες ο ενας ιππος παει να βοσκησει μακρια απ'το βασιλια του και ολως αιφνιδιως εγκλωβιζεται απο τον εχθρο)

Μ'αυτο το φιναλε ομως ανακυπτει και ενα ενδιαφερον σκακιστικο-φιλοσοφικο ερωτημα : Γιατι η νταμα που κανει την κινηση του φου και του πυργου μαζι, με στατικη αριθμητικη αξια εννέα (9) [που κυμαινεται βεβαια αναλογα με τη φυση της θεσεως η αληθινη, δυναμικη της αξια, αλλα ας δεχτουμε αυτη τη γενικοτερα παραδεκτη σταθερα] αδυνατει να κερδισει τους 2 ιππους [συμφωνα με τα φιναλε του Κέρες -και δεν γνωριζω να εχει αλλαξει κατι- νταμα εναντι σωστης διαταξεως των 2 ιππων ειναι ισοπαλια ] ενω, ολως παραδοξως, φου και πυργος με συνολον αριθμητικης αξιας οκτώ (8) να ,δικαιουνται απο τους νομους της σκακιερας τη νικη ;

(Απο τους "νομους" της FIDE
βεβαια δεν τη δικαιουνται , κι αυτος ηταν οπωσδηποτε και ο καημος του Αλεξέι στο σχολιασμο, να αλλαξει κατι δηλαδη για καποια τετοια ειδικα φιναλε και να επεκταθει ο κανονισμος για την ισοπαλια τουλαχιστον στις 70 ή τις 90 κινησεις )

Η λογικη απαντησις βρισκεται πιστευω στο οτι φου και πυργος ελεγχουν καθε φορα καθετες οριζοντιες και διαγωνιους
της επιλογης των μεσα στο χωρο, μπορωντας ετσι να διαστελλουν κατα το δοκουν αυτου του τυπου τον ελεγχο σε διαφορες περιοχες της σκακιερας, ενω αντιθετα η πανισχυρη κατα τα αλλα νταμα, ειναι εξ'ορισμου περιορισμενη στο να ελεγχει καθετες οριζοντιες και διαγωνιους μονον απο το σημειο απο το οποιο βρισκεται. Εκτος αυτου, Π+Α μπορουν να ελεχγουν το ιδιο τετραγωνο 2 φορες, επιτευγμα και παλι ανεφικτο για μια και μονη νταμα, που μολονοτι μπορει
να αλλαζει χρωμα διαγωνιου [και επομενως δικαιο το -τουλαχιστον- 9 εναντι 8 σε μια τυχαια θεση] , αυτον τον διπλο ελεγχο
αδυνατει να τον επιτελεσει. Εδω βρισκεται και το κλειδι γι'αυτο το ειδικο φιναλε, αυτης της αρχικα αδιανοητης σκακιστικης παραδοξοτητος.

RIZOPOULOS GEORGIOS είπε...

Κώστα Μουτούση, ωραίος ο προβληματισμος που θετεις (και πρωτοτυπος,τουλαχιστον εγω δεν εχω διαβασει κατι σχετικο εως τωρα). Να επεκτείνω λιγο τον συλλογισμό λεγοντας ότι συνηθως οι περισσοτεροι πεσσοι (μεταξυ ισοδυναμου συνολου εξυπακουεται) υπερτερουν. Δηλαδη Οι δυο πυργοι της Νταμας ή τα 3 πιονια του ελαφρου και άλλες βεβαια περιπτωσεις πιο πολυπλοκων συσχετισμων . Πολύ ωραια η εξηγηση περι μοναδικου ή διπλου ελεγχου τετραγωνων που επιχειρεις και επιπροσθετως θα ελεγα ότι υφισταται και ένα ειδους’ενστικτου αυτοσυντηρησης’ δηλαδη οι πολλοι πεσσοι μπορει και να χαθει-θυσιαστει και καποιος και η ‘ζωή’ να συνεχιστει, ενώ οι λιγοι π.χ Μια Νταμα είναι πιο πολυτιμοι αρα και πιο ευαισθητοι. Βεβαια όλα τα παραπανω προυποθετουν μια σχετικα παρομοια ελευθερια κινησεων ,π.χ τρια πιονια ως φαλλαγγα εναντι ελαφρου είναι σχεδον ακατανικητα ,ενώ διπλωμενα η απομωνομενα πολύ αδυνατα.
Ισως να υπαρχει καποιος μαθηματικος συσχετισμος ή αλγοριθμος (μιας και το σκακι ως παιχνιδι ειναι γεωμετρικως περιορισμενο είναι βεβαιο ότι διεπεται από μαθηματικες αρχες και περιορισμους οι οποιοι βεβαια μονο ευκολα ανιχνευσιμοι δεν είναι).
Το θεμα βεβαια είναι πολύ πολυπλοκο και όλα τα παραπανω μπορουν να θεωρηθουν υποκειμενικα, παντως εχει ενδιαφερον ως φιλοσοφια η αμπελοφιλοσοφια εστω.