The Hustler
Σκακιστική σκηνή από την ταινία The Hustler (ελληνικός τίτλος: ο κόσμος είναι δικός μου), παραγωγής 1961, με πρωταγωνιστή τον Πολ Νιούμαν. Μνημειώδες κοινωνικό μελόδραμα με στοιχεία νουάρ και συνάμα ένα υπαρξιακό σχόλιο πάνω στον κόσμο των αντρών όπου κυριαρχούν οι επιθυμίες και οι φαντασιώσεις, παραμένει μέχρι σήμερα μια ταινία κομψοτέχνημα παρά τα χρόνια που βαραίνουν την πλάτη της. Σ' ένα κόσμο πικρόχολο και κυνικό, το φιλμ υπνωτίζει με τον ρυθμό του και την κλειστοφοβική ατμόσφαιρά του. Έπειτα από 25 χρόνια ο Πολ Νιούμαν επανήλθε στο χαρακτήρα του Έντι Φέλσον με τη ταινία The Color of Money του Μάρτιν Σκορτσέζε, για τον οποίο πήρε και το Όσκαρ.
(στοιχεία από το www.greektvsubs.gr)
6 σχόλια:
Η ταινία βασίστηκε στη νουβέλα ‘The hustler’ του αείμνηστου αμερικανού συγγραφέα Walter Tevis και όπως είναι γνωστό περιστρέφεται γύρω από τον κόσμο του μπιλιάρδου.
Ο Walter Tevis έγραψε επίσης το έργο ‘The Queen's Gambit’ το οποίο στα ελληνικά κυκλοφόρησε ως Bell με τον τίτλο ‘H τελευταία παρτίδα’ και το οποίο αναφέρεται στο σκάκι και στην ανέλιξη μιας ορφανής και κατατρεγμένης κοπέλας της Beth Harmon στην κορυφή του σκακιστικού Ολύμπου.
Y.Γ. Σε φωτογραφίες στα νιάτα του ο Walter μοιάζει πολύ με τον Ναιτζελ Σορτ !
Εδω και πολλα χρονια μπερδευω το "Τhe hustler" με το "The Cincinnati Kid".Βεβαια και οι δυο ειναι καταπληκτικες ταινιες,και στις δυο ενας ταλαντουχος νεαρος χανει μια πολυ σημαντικη αναμετρηση απο εναν πεπειραμενο αλλα σχεδον γερασμενο αντιπαλο (ο Jackie Gleason παιζει τον Μinnesota Fats τον αντιπαλο του Paul Newman στον 40ωρο μαραθωνιο πανω απο τα τραπεζι του μπιλιαρδου,ενω απεναντι στον Steve McQueen στο τρπεζι του ποκερ καθεται ο Ed.Ga.Robinson),και στις δυο ειναι η υπεροψια τους και η υπερβολικη αυτοεκτιμηση που τους οδηγει στην ηττα,και τελος και στις δυο υπαρχει μια γυναικα που τους αποσπα την προσοχη και δεν τους αφηνει να συγκεντρωθουν στην προετοιμασια για το παιχνιδι.Ωστοσο στο Cincinati Kid κλεινει εκει(με τον Στηβ μακ Κουην να βγαινει στο φως της μερας,μετα το παιχνιδι, να συναντα εναν νεαρο λουστρο και να χανει ακομα και στο παιχνιδι που προσπαθεις να ριξεις μια δεκαρα-δεν μου παει να γραψω ευρω-οσο γινεται πιο κοντα στον τοιχο),ενω το Τhe hustler απογειωνεται ακριβως μετα απο την ηττα.Στην προσπαθεια του να ανακτησει την αυτοπεποιθηση του πεφτει στα χερια ενος κυνικου μανατζερ(καταπληκτικος ο G.S.Scott μ'αυτο το χαμογελο καλοπροαιρετου καρχαρια,και την τραχια σαν γυαλοχαρτο φωνη του,να μεταπηδα απο το λεκτικο μαστιγωμα του προστατευομενου του στην απαλη σαν μεταξι πειθω,χωρις προσπαθεια) ο οποιος αναλαμβανει να του διδαξει τα κολπα με το αζημιωτο.Ο Eddie Felson (ο χαρακτηρας που υποδυεται ο P.Newman) συντομα θα καταλαβει οτι η σχεση του με την αλκοολικη,αυτοκαταστροφικη Σαρα(μεγαλη ερμηνεια απο την P.Laurie) δεν ταιριαζει με την καριερα που θελει ν'ακολουθησει.Τι θα διαλεξει;
Ο κοσμος των μπιλιαρδαδικων,με την επιδειξη ανδρισμου να κυριαρχει,την δευτερη θεση να ισοδυναμει με κριση ανασφαλειας και ταυτοτητας,αλλα απο την αλλη,ν'απαιτει να διατηρεις την ψυχραιμια σου κατα την διαρκεια του αγωνα, ισως να μην απεχει και τοσο πολυ απο τον σκακιστικο.
Γατε, αναρωτιεμαι αν ο λογος που την θυμηθηκες ειναι η σχεση του Τοπαλοβ με τον Νταναϊλοβ,καθως εψαχνα για λεπτομερειες βρηκα πολλες ομοιοτητες.
Δυο διαλογοι στ'Αγγλικα αναμεσα στον μανατζερ και τον παικτη:
Bert Gordon: Eddie, is it alright if I get personal?
Fast Eddie: Whaddaya been so far?
Bert Gordon: Eddie, you're a born loser.
Fast Eddie: What's that supposed to mean?
Bert Gordon: First time in ten years I ever saw Minnesota Fats hooked... really hooked. But you let him off.
Fast Eddie: I told you I got drunk.
Bert Gordon: Sure you got drunk. You have the best excuse in the world for losing; no trouble losing when you got a good excuse. Winning... that can be heavy on your back, too, like a monkey. You'll drop that load too when you got an excuse. All you gotta do is learn to feel sorry for yourself. One of the best indoor sports, feeling sorry for yourself. A sport enjoyed by all, especially the born losers.
Fast Eddie: Thanks for the drink
Bert Gordon: I don't think there's a pool player alive shoots better pool than I saw you shoot the other night at Ames. You got talent.
Fast Eddie: So I got talent. So what beat me?
Bert Gordon: Character
και ενας αλλος τροπος θεωρησης των πραγματων:
[Fast Eddie is bothered because Bert called him a born loser]
Fast Eddie: Cause, ya see, twice, Sarah... once at Ames with Minnesota Fats and then again at Arthur's, in that cheap, crummy pool room, now why'd I do it, Sarah? Why'd I do it? I coulda beat that guy, coulda beat 'im cold, he never woulda known. But I just hadda show 'im. Just hadda show those creeps and those punks what the game is like when it's great, when it's REALLY great. You know, like anything can be great, anything can be great. I don't care, BRICKLAYING can be great, if a guy knows. If he knows what he's doing and why and if he can make it come off. When I'm goin', I mean, when I'm REALLY goin' I feel like a... like a jockey must feel. He's sittin' on his horse, he's got all that speed and that power underneath him... he's comin' into the stretch, the pressure's on 'im, and he KNOWS... just feels... when to let it go and how much. Cause he's got everything workin' for 'im: timing, touch. It's a great feeling, boy, it's a real great feeling when you're right and you KNOW you're right. It's like all of a sudden I got oil in my arm. The pool cue's part of me. You know, it's uh - pool cue, it's got nerves in it. It's a piece of wood, it's got nerves in it. Feel the roll of those balls, you don't have to look, you just KNOW. You make shots that nobody's ever made before. I can play that game the way... NOBODY'S ever played it before.
Sarah Packard: You're not a loser, Eddie, you're a winner. Some men never get to feel that way about anything.
Μεγαλη ταινια,δειτε την,αλλα για μια πρωτη γευση,το σεναριο υπαρχει εδω:
http://www.filmsite.org/hust.html
Η ασπρομαυρη φωτογραφια ειναι τοσο καλη(πηρε Οσκαρ) που σε κανει να ξεχνας οτι τα τραπεζια του μπιλιαρδου ειναι πρασινα και οι μπαλλες πολυχρωμες.
@κε Ριζοπουλε
Μπορειτε να μου πειτε περισσοτερα στοιχεια για την Ελληνικη μεταφραση του βιβλιου The queens Gambit (Tevis)? Δεν βρισκω κατι στο δικτυο...
Σωστός ο παραλληλισμός του "Τhe hustler" με το "The Cincinnati Kid" – ευχαριστούμε τον Μέτοικο και για τα αποσπάσματα. Προσωπικά, μου θύμισε τον κλασικό μονόλογο του Marlon Brando (“I could have been a contender” – “Θα μπορούσα να ήμουν διεκδικητής”) στο βραβευμένο με Oscar “On the Waterfront” (στην Ελλάδα παίχθηκε το 1955, ως «Το Λιμάνι της Αγωνίας»), όπου υποδύεται έναν πρώην πυγμάχο που κατέληξε λιμενεργάτης και παλεύει ενάντια στο δειφθαρμένο / «πουλημένο» συνδικάτο. Μπιλιάρδο, πόκερ, μποξ – τρία μοναχικά αθλήματα (?!) / δραστηριότητες που έχουν κοινά με το σκάκι, τουλάχιστον ως προς τα ψυχικά αποθέματα που χρειάζεται η διεκδίκηση της πρωτιάς, το άγχος και την πνευματική (εκτός απ’τη σωματική) κούραση που επιφέρουν, τα έντονα συναισθήματα στη διάρκεια του αγώνα, την αίσθηση της απογοήτευσης όταν δεν τα καταφέρνεις...
@ Αγαπητό φίλο που με ρώτησε: ‘H τελευταία παρτίδα ‘ είναι ο ελληνικός τίτλος του ‘Queen’s gambit’ του Τέβις και έχει σίγουρα κυκλοφορήσει σαν βιβλίο τσέπης (Bell) .Αν έχει εκδοθεί και από κάποιον άλλο οίκο δεν το ξέρω. Εγώ είχα ένα αντίτυπο (που ούτε θυμάμαι πως είχα προμηθευτεί, πάνε πολλά χρόνια) αλλά δυστυχώς η κόρη μου προ 3ετιας περίπου θεώρησε καλό να το μετατρέψει σε χαρτοπόλεμο. Προσπάθησα να το (ξανα)εντοπισω σε ‘στοκατζίδικα’ Bell σε Αθήνα και Θες/νικη αλλά ανεπιτυχώς. Νομίζω ότι αυτός είναι μάλλον ο μόνος τρόπος καθότι είναι πολλή παλιά έκδοση (σίγουρα πριν το 1990).
Πάντως αξίζει ο κόπος να το ψάξετε. Είναι ηθογράφημα του κόσμου του σκακιού και κάποιων άλλων κόσμων (Ορφανοτροφεία, ιδρύματα κ.λ.π) με έντονα στοιχεία μελό και μια ατμόσφαιρα κάπως νουάρ γενικά, αλλά τα σκακιστικά στοιχεία που περιέχει είναι αρκετά ακριβή και ενδιαφέροντα και είναι και ελαφρώς προφητικό (για το 1959 που νομίζω πως γράφτηκε) . Η πρωταγωνίστρια Μπεθ Χαρμον καταφέρνει από την απόλυτη ορφάνια και ανέχεια να προχωρήσει μόνη της ουσιαστικά και φθάνει(μετά από διάφορα ‘στραπάτσα’) στην κορύφωση που είναι να κατανικήσει όλους τους ‘Ρώσους’ που είναι οι κυρίαρχοι του παιχνιδιού. (Ο ψυχρός και ‘ακατανίκητος’ Ρώσος Παγκ. Πρωταθλητής λέγεται Μποργκώφ στο βιβλίο) (Μια περίπτωση Μπομπυ Φισερ δηλ. στην θηλυκή του έκδοση).
Σας εύχομαι καλή τύχη στην αναζήτηση!
Δημοσίευση σχολίου