Πέμπτη 14 Ιανουαρίου 2010

Σκάκι και φορολογία


«Oι εσαεί παίζοντες προς ευημερίαν του λαού» είναι ο τίτλος που φέρει αυτό το διαχρονικό σκίτσο του περιοδικού «Nέος Aριστοφάνης» της δεκαετίας του 1890. Στις θέσεις του Χαρίλαου Tρικούπη και του Θεόδωρου Δηλιγιάννη θα μπορούσε να βρίσκεται οποιοδήποτε άλλο αρχηγικό πολιτικό δίδυμο στη νεοελληνική ιστορία.
Το σκίτσο αναδημοσιεύτηκε στο «Έθνος της Κυριακής» στις 10 Ιανουαρίου 2010 και συνοδεύει το άρθρο του Τάκη Κατσιμάρδου οι στοιχειωμένοι φόροι του ελληνικού κράτους

19 σχόλια:

Schrödinger's Cat είπε...

Οι παρατηρητικοί θα είδαν πως η σκακιέρα που παίζουν ο Τρικούπης και ο Δηλιγιάννης είναι 8x7.
Ακόμη, το σκίτσο αναδημοσιεύει και η σκακιστική ιστοσελίδα του ΑO Λατώ Αγ. Νικολάου http://sites.google.com/site/latochess/Home

Alotan είπε...

8x8 φαίνεται να είναι η σκακιέρα και μάλιστα είναι σωστά στημένη, τουλάχιστον ως προς το λευκό γωνιακό τετράγωνο.

Schrödinger's Cat είπε...

@Alotan έχεις δίκιο, πρέπει να αλλάξω γυαλιά επειγόντως.

Alotan είπε...

Κι εγώ με γυαλιά τη βλέπω, μην ανησυχείς. Γεράματα...

Μετοικος στην Νισυρο είπε...

Ευγενικο εκ μερους του Γατου αλλα εγω δεν μετρησα σωστα και τον παρεσυρα..
Οι γατες στο σκιτσο φαινονται καλοζωϊσμενες και βαριεστημενες ενω οι σκυλοι φαινονται κακκαλιαρηδες και αγριεμενοι.
Ξερει κανεις αν η λεπτομερεια αυτη εχει καποια πολιτικη αναφορα;

ΠΑΝΑΓΙΩΤΗΣ ΚΟΝΙΔΑΡΗΣ είπε...

Υποψιάζομαι ότι η γάτες συμβολίζουν την οικιακή θαλπωρή, άρα διαβιούν εν καιρό ειρήνης, ενώ τα αγριεμένα σκυλιά παραπέμπουν σε πόλεμο. Ίσως όμως και να κάνω λάθος.

Ανώνυμος είπε...

Η αναγνωση του καθετου αξονα επιβαλλει να προσθεσουμε στη λεπτη παρατηρηση του Μετοικου και την διαφορα της ενδυμασιας οπου ο επισημως ενδεδυμενος- και φερων τον μεγαλοσταυρον- Τρικουπης αντιπαραβαλλεται με τον εν σπιτικη περιβολη Δεληγιαννη του οποιου τα σκυλια-υπαινιγμος στα κορυφαια στελεχη της παραταξης του ειναι απαιτητικα -επομενως εις την αντιπολιτευσιν- ενω ο εκσυγχρονιστης πρωθυπουργος αμα και δανειοληπτης εξ εσπεριας εχει απεναντιας τους δικους του ανθρωπους μεταμφιεσμενους εις γαλας χορτασμενους και ησυχους.Αλλο τιποτα δεν μπορω να συνεισφερω εις αυτην την υποθεσιν και γραμματα γνωριζω.

ΠΑΝΑΓΙΩΤΗΣ ΚΟΝΙΔΑΡΗΣ είπε...

Ναι, νομίζω ότι το επιβεβαίωσα. Ο Τρικούπης υπήρξε εκείνη την εποχή διαλλακτικός και μετριοπαθής (αγγλόφιλος γαρ), τόσο στην κρίση της Ανατολικής Ρωμυλίας και το ζήτημα της Μακεδονίας, όσο και στην περίπτωση της επανάστασης του 1889 στην Κρήτη και την πώληση του νησιού στον Χαμίτ. Αντίθετα ο Δηλιγιάννης έδειχνε μια προτίμηση στους λεονταρισμούς και γενικά επεδίωκε φιλοπολεμικό κλίμα στα αντίστοιχα ζητήματα εξωτερικής πολιτικής.

ΠΑΝΑΓΙΩΤΗΣ ΚΟΝΙΔΑΡΗΣ είπε...

Είδα μόλις και το σχόλιο του ανώνυμου φίλου. Πολύ λογική εξήγηση. Μάλλον πιθανότερη.

Ανώνυμος είπε...

Φυσικα ο Κος Κονιδαρης εχει δικιο οπως σχεδον παντα.
:):}

Μετοικος στην νισυρο είπε...

Οσφραινομαι ροδων ευωδιαν;
Συνεχιζοντας την αναλυση δεν πρεπει να ειναι ασημαντη και η επιλογη των δυο ζωγραφικων εργων στον τοιχο,απο την μια πλευρα ενα ακαθοριστο μπουκετο,και απο την αλλη ενα καϊκι που αρμενιζει κοντρα στον καιρο.
Δηλωτικη και η ατημελητα ριγμενη Ελληνικη σημαια στην πλατη της καρεκλας του Δεληγιαννη.
Η σκακιστικη θεση επομενως ειναι σκοπιμα ακαθοριστη, καθως καποια κομματια δεν ειναι δυνατο να τα ταυτοποιησουμε ενω ολο το υπολοιπο εργο δειχνει φοβερα μεγαλη προσοχη στην λεπτομερεια.
Απιστευτη δουλεια για ενα σκιτσο.Αλλες εποχες..

Emmanuel Manolas είπε...

Ένα ποίημα του Σουρή εκείνης της εποχής αναφέρει κάτι για γάτες στις στέγες και σκυλιά του πολέμου. Ας μας βοηθήσουν οι φιλόλογοι που έχουν εντρυφήσει.
Θα έψαχνα να το βρώ, αλλά δεν βρίσκω τα γυαλιά μου...

ΠΑΝΑΓΙΩΤΗΣ ΚΟΝΙΔΑΡΗΣ είπε...

Και βέβαια εννοείται ότι το σκίτσο, όπως κι ο Νέος Αριστοφάνης εξάλλου, είναι τρικούβερτα τρικουπικό, αφού τα μαύρα του Δηλιγιάννη έχουν ψοφήσει εδώ και καιρό και κείτονται στο κουτάκι. Χώρια που ο Γορτύνιος ενδύεται ρόμπα, ήτοι κάτσε σπίτι σου, ενώ ο Μεσολογγίτης επίσημο ένδυμα, ήτοι έτσι ντύνονται στας Ευρώπας.

Schrödinger's Cat είπε...

Μια παράλληλη σκέψη: πόσο παλιά μπορεί να είναι η έκφραση «σκυλιά του πολέμου»;. Με μια γκουγκλοαναζήτηση βλέπω πως βρίσκεται και στον Σέξπιρ (οπότε μάλλον είναι ακόμη παλιότερη): «Cry 'Havoc,' and let slip the dogs of war», από τον Ιούλιο Καίσαρα (III, 1) και τις προβλέψεις του Αντώνιου για τα χίλια-μύρια κακά που θα ακολουθήσουν τη δολοφονία του Καίσαρα.
Σχετικό νήμα στο http://www.translatum.gr/forum/index.php?topic=9859.0

καλοπροαίρετος είπε...

Και οι γάτες είναι υπερβολικά ανθρωπόμορφες για να μην αντιστοιχούν σε υπαρκτά πρόσωπα, π.χ. υπουργούς του Τρικούπη.

@ Αλκίνοος

Στιχούργημα του Σουρή, όπου σχολιάζει τους Ολυμπιακούς του 1896, με γάτες: «κι οι γάτες κάνουν άλματα ψηλά στα κεραμίδια», και σκυλιά: «Αγώνες, οπού λύσσαξαν τα ξένα τα σκυλιά», παρατίθεται σε αυτό το σχετικό μού-τέλειωσαν-τα-διθυραμβικά-επίθετα άρθρο του Σαραντάκου. Αυτό εννοείς;

@ Παναγιώτης

Ωραίο αυτό το «η γάτες» σου, κατά το «η μέρες» (δύο φορές) στο χειρόγραφο των «Κεριών» του Καβάφη. Γιατί όμως όχι «η γάταις», όπως στο πρωτότυπο κείμενο («Ο Ρωμηός», τεύχος 546/30.3.1896) του παραπάνω στιχουργήματος του Σουρή; :D

ΠΑΝΑΓΙΩΤΗΣ ΚΟΝΙΔΑΡΗΣ είπε...

@Κλαψοπροαίρετος
Έκανες έναν χρόνο να επανεφανιστείς (τόσο που έβαζα στοίχημα ότι σε χτύπησε η γρίπη των χοίρων) και επανακάμπτεις, για τί άλλο; Να υπογραμμίσεις με κόκκινο στιλό τις απροσεξίες μου. Ας όψεται, κάτι θα σκεφτώ μέχρι το διαγωνισμό λύσης (που θα' ρθεις, δε θά 'ρθεις;) για να σε εκδικηθώ :-))

Ανώνυμος είπε...

geniko sxolio:

ena exo na po, afiste tous kataskeyastes/sxediastes/idiokthtes/apokodikopoiites/dhmosiolagnous klp, apo opou kai na einai, giati mporei na katebei kaneis se partida episimi enisxymenos me omades kai tetoia kai na sarosei...

Kai osoi xaireste gia to athlima, na to kalmarete se kati tetoia....

Ligi orimotita den blaptei...

Mετοικος στην Νισυρο είπε...

Ποιός είδε κράτος λιγοστό
σ’ όλη τη γη μοναδικό,
εκατό να εξοδεύει
και πενήντα να μαζεύει;
Να τρέφει όλους τους αργούς,
νά’χει επτά Πρωθυπουργούς,
ταμείο δίχως χρήματα
και δόξης τόσα μνήματα;
Νά’χει κλητήρες για φρουρά
και να σε κλέβουν φανερά,
κι ενώ αυτοί σε κλέβουνε
τον κλέφτη να γυρεύουνε;
(Γ. Σουρής) 19ος αιώνας

Το "υπεκλεψα" απο σχολιο του Μπαμπη σε συζητηση που γινεται σε σχεση με την προσφυγη η οχι της Ελλαδας στο ΔΝΤ
http://www.naftemporiki.gr/
debates/showthread.asp?id=71

Αλλα ο ποιητης εχει κι αλλα να πει:


Στὸν καφενὲ ἀπ᾿ ἔξω σὰν μπέης ξαπλωμένος,
τοῦ ἥλιου τὶς ἀκτῖνες ἀχόρταγα ρουφῶ,
καὶ στῶν ἐφημερίδων τὰ νέα βυθισμένος,
κανέναν δὲν κοιτάζω, κανέναν δὲν ψηφῶ.

Σὲ μία καρέκλα τὅνα ποδάρι μου τεντώνω,
τὸ ἄλλο σὲ μίαν ἄλλη, κι ὀλίγο παρεκεῖ
ἀφήνω τὸ καπέλο, καὶ ἀρχινῶ μὲ τόνο
τοὺς ὑπουργοὺς νὰ βρίζω καὶ τὴν πολιτική.

Ψυχή μου! τί λιακάδα! τί οὐρανὸς ! τί φύσις !
ἀχνίζει ἐμπροστά μου ὁ καϊμακλῆς καφές,
κι ἐγὼ κατεμπνευσμένος γιὰ ὅλα φέρνω κρίσεις,
καὶ μόνος μου τὶς βρίσκω μεγάλες καὶ σοφές.

Βρίζω Ἐγγλέζους, Ρώσους, καὶ ὅποιους ἄλλους θέλω,
καὶ στρίβω τὸ μουστάκι μ᾿ ἀγέρωχο πολύ,
καὶ μέσα στὸ θυμό μου κατὰ διαόλου στέλλω
τὸν ἴδιον ἑαυτό μου, καὶ γίνομαι σκυλί.

Φέρνω τὸν νοῦν στὸν Διάκο καὶ εἰς τὸν Καραΐσκο,
κατενθουσιασμένος τὰ γένια μου μαδῶ,
τὸν Ἕλληνα εἰς ὅλα ἀνώτερο τὸν βρίσκω,
κι ἀπάνω στὴν καρέκλα χαρούμενος πηδῶ.

Τὴν φίλη μας Εὐρώπη μὲ πέντε φασκελώνω,
ἀπάνω στὸ τραπέζι τὸν γρόθο μου κτυπῶ…
Ἐχύθη ὁ καφές μου, τὰ ροῦχα μου λερώνω,
κι ὅσες βλαστήμιες ξέρω ἀρχίζω νὰ τὶς πῶ.

Στὸν καφετζῆ ξεσπάω… φωτιὰ κι ἐκεῖνος παίρνει.
Ἀμέσως ἄνω κάτω τοῦ κάνω τὸν μπουφέ,
τὸν βρίζω καὶ μὲ βρίζει, τὸν δέρνω καὶ μὲ δέρνει,
καὶ τέλος… δὲν πληρώνω δεκάρα τὸν καφέ.

“Ο Ρωμηός”, Γεώργιος Σουρής (1853-1919)


Ο εντοπισμος πιστωνεται στον "Ελευθερο δικτυογραφο"
http://nefelikas.wordpress.com/2010/02/10/like-the-poet-said/

Μετοικος στην Νισυρο είπε...

Εν μεγάλη Eλληνική αποικία, 200 π.X.
K.Π. Kαβάφης, Ποιήματα, II

τα πράγματα δεν βαίνουν κατ’ ευχήν στην Aποικία
δεν μέν’ η ελαχίστη αμφιβολία,
και μ’ όλο που οπωσούν τραβούμ’ εμπρός,
ίσως, καθώς νομίζουν ουκ ολίγοι, να έφθασε ο καιρός
να φέρουμε Πολιτικό Aναμορφωτή.

Όμως το πρόσκομμα κ’ η δυσκολία
είναι που κάμνουνε μια ιστορία
μεγάλη κάθε πράγμα οι Aναμορφωταί
αυτοί. (Ευτύχημα θα ήταν αν ποτέ
δεν τους χρειάζονταν κανείς.) Για κάθε τι,
για το παραμικρό ρωτούνε κ’ εξετάζουν,
κ’ ευθύς στον νου τους ριζικές μεταρρυθμίσεις βάζουν,
με την απαίτησι να εκτελεσθούν άνευ αναβολής.

Έχουνε και μια κλίσι στες θυσίες.
Παραιτηθείτε από την κτήσιν σας εκείνη·
η κατοχή σας είν’ επισφαλής:
η τέτοιες κτήσεις ακριβώς βλάπτουν τες Aποικίες.
Παραιτηθείτε από την πρόσοδον αυτή,
κι από την άλληνα την συναφή,
κι από την τρίτη τούτην: ως συνέπεια φυσική·
είναι μεν ουσιώδεις, αλλά τί να γίνει;
σας δημιουργούν μια επιβλαβή ευθύνη.

Κι όσο στον έλεγχό τους προχωρούνε,
βρίσκουν και βρίσκουν περιττά, και να παυθούν ζητούνε·
πράγματα που όμως δύσκολα τα καταργεί κανείς.

Κι όταν, με το καλό, τελειώσουνε την εργασία,
κι ορίσαντες και περικόψαντες το παν λεπτομερώς,
απέλθουν, παίρνοντας και την δικαία μισθοδοσία,
να δούμε τι απομένει πια, μετά
τόση δεινότητα χειρουργική.—

Ίσως δεν έφθασεν ακόμη ο καιρός.
Να μη βιαζόμεθα· είν’ επικίνδυνον πράγμα η βία.
Τα πρόωρα μέτρα φέρνουν μεταμέλεια.
Έχει άτοπα πολλά, βεβαίως και δυστυχώς, η Aποικία.
Όμως υπάρχει τι το ανθρώπινον χωρίς ατέλεια;
Και τέλος πάντων, να, τραβούμ’ εμπρός.


(Από τα Ποιήματα 1897-1933, Ίκαρος 1984)