Chess Cheating? - μέρος 2

Στις 25 Ιουλίου, στη δημοσίευση «Chess Cheating?» http://skakistiko.blogspot.com/2007/07/chess-cheating.html γράφαμε:

Περιστατικό «εξαπάτησης» φαίνεται ότι καταγράφτηκε πριν λίγες ημέρες στην πόλη Police της Πολωνίας, στο τουρνουά Tadeusz Gniot Memorial (11 - 19 Ιουλίου).
Ένας από τους συμμετέχοντες, ο Kryzstof Ejmont, εκδιώχθηκε από τους αγώνες μετά τον 7ο γύρο. H επίσημη αιτιολόγηση της απόφασης δεν προσχωρούσε σε λεπτομέρειες και περιοριζόταν σε δύο μόνο λέξεις: «αντιαθλητική συμπεριφορά».

Ο 20χρονος Kryzstof Ejmont έχει διεθνές ΕΛΟ 2367. Μετά από νίκη του στον πρώτο γύρο εναντίον ενός αδύνατου ερασιτέχνη, συνέχισε το νικηφόρο του σερί με 5 νίκες εναντίον ισχυρότερων αντιπάλων (ανάμεσά τους οι GM Grabarczyk και Malaniuk). Δεν είναι και αδύνατον να συμβεί κάτι τέτοιο. Οι ίδιες οι παρτίδες όμως -από τη πλευρά του νικητή- ήταν σκακιστικά εξαιρετικές, χωρίς λάθη, με εντυπωσιακή ακρίβεια στο μέτρημα σε χαώδεις θέσεις και γεμάτες δύσκολες ιδέες.

Οι παίκτες που έπαιζαν στους αγώνες και τον γνώριζαν καλά από άλλα τουρνουά, παρατήρησαν δραστικές αλλαγές στη συμπεριφορά του, σε σχέση με όλες τις συμμετοχές του σε προηγούμενους αγώνες: ενώ συνήθως ο Ejmont ήταν κοινωνικότατος, είχε πολύ χαρακτηριστικές (ως και ενοχλητικές!) εκφράσεις χαράς ή απαγοήτευσης όταν έπαιζε οποιαδήποτε παρτίδα και ήταν φανατικός της ανάλυσης όπου καθόταν με τις ώρες και φώναζε κλπ., στο συγκεκριμένο τουρνουά καθόταν σε όλη τη διάρκεια της παρτίδας στην καρέκλα του με ολύμπια αταραξία, αφιέρωνε χρόνο ακόμα και για τις φορσέ κινήσεις, έδειχνε μάλλον αδιάφορος και απόκοσμος στα συγχαρητήρια που του έδιναν οι φίλοι μετά τις νίκες του (αν και ήταν παρτίδες brillancies !) και έφευγε γρήγορα γρήγορα από την αίθουσα αγώνων μόλις τέλειωναν οι παρτίδες του, χωρίς καμία καθυστέρηση και χωρίς να κάνει ανάλυση.

Οι καιροί όμως δεν είναι τόσο αθώοι ούτε τόσο τεχνολογικά ανυποψίαστοι και όπως είναι φυσικό κάποιοι τοποθέτησαν τις παρτίδες του στον εξαντλητικό φακό του μικροσκοπίου των engines. Διαπιστώθηκε (με ανεξάρτητη διαδικασία, από αρκετούς συμμετέχοντες) ότι οι κινήσεις του Ejmont στις 5 συνολικές νίκες του, συνέπιπταν με τις προτάσεις της Rybka 2.3.2 κατά ποσοστό ...98%. Ακόμα και σε απόδοση που πλησιάζει το 2750 η ταύτιση με τις προτάσεις της Rybka δεν υπερβαίνει ποτέ το 80%. Μετά τη λήξη του 6ου γύρου, και μετά από πολλές συζητήσεις οργανωτών και ενδιαφερόμενων παικτών για το θέμα προτάθηκε στο σκακιστή ή να εγκαταλείψει αμέσως το τουρνουά με την υπόσχεση ότι δεν θα δινόταν συνέχεια και η υπόθεση θα έκλεινε ελλείψει αποδείξεων ή να συνεχίσει τους αγώνες, με την προειδοποίηση όμως ότι θα στελνόταν λεπτομερής αναφορά και αίτημα για περαιτέρω διερεύνηση στην Πολωνική Ομοσπονδία.

Το τεκμήριο της αθωώτητας είναι πάντα το πιο ισχυρό, όμως το ενδιαφέρον είναι ότι ο Ejmont, επέλεξε την πρώτη πρόταση και ταυτόχρονα «ομολόγησε» προφορικά ενώπιον πλήθους αυτήκοων μαρτύρων πως κέρδιζε με τη βοήθεια της Rybka, στοιχείο που ελπίζω ότι απαλλάσει το blog από την κατηγορία του blogoκιτρινισμού. Παρά την πίεση που δέχτηκε, δεν αποκαλύψε στη συνέχεια τον τρόπο. Μετά από κάποιες ώρες και μετά από κάποιες τηλεφωνικές διαβουλεύσεις, μετέστρεψε τη θέση του, ισχυρίστηκε ότι αστειευόταν και διαμαρτυρήθηκε δημόσια εναντίον των οργανωτών «που προσπαθούν να καταστρέψουν το τουρνουά της ζωής του» και «τον κατηγόρησαν χωρίς αποδείξεις».

Έτσι, δύο γύρους πριν ολοκληρωθεί το τουρνουά, ο παίκτης, με απόφαση της οργανωτικής επιτροπής, αποβλήθηκε (στον 7ο γύρο και αφού η υπόθεση είχε πάρει ήδη αυτές τις διαστάσεις, είχε συμφωνήσει γρήγορη ισοπαλία). Παρ' όλο που κανείς δεν μπορεί να βγάλει συμπεράσματα και να καταδικάσει χωρίς να διαθέτει συντριπτικά στοιχεία, φαίνεται ότι υπόθεση θα «τραβήξει» και ότι οι διοργανωτές και οι ενδιαφερόμενοι παίκτες δεν εκτόξευσαν με προχειρότητα τις κατηγορίες.

Και μία παρατήρηση: το τουρνουά διεξήχθη στην πόλη Police (προφέρεται φυσικά Πόλιτσε στα πολωνικά, αλλά μπορεί να διαβαστεί και όπως το αγγλικό πολίς = αστυνομία !). Όσοι διαβάζουν πίσω από τις λέξεις, θα έχουν καταλάβει από άλλα posts, ότι o blogger του skakistiko.blogspot.com δεν διέπεται από φιλικά αισθήματα προς τον εν λόγω θεσμό καταστολής. Σύμπτωση η ονομασία της πόλης και μόνο..


Αυτά πριν από 3 μήνες. Νέες υποθέσεις (από Ολλανδία και Τουρκία) ήρθαν στη δημοσιότητα τώρα το Νοέμβριο. Στην πρώτη υπόθεση, η εξαπάτηση έγινε αντιληπτή «επ' αυτοφόρω», ενώ στη δεύτερη, ο πολύς Ali Nihat Yazici ομιλεί για συκοφάντηση της παίκτριας της ομοσπονδίας του:

Στην Ολλανδία, στη διάρκεια του διασυλλογικού πρωταθλήματος της χώρας που διεξήχθη την περασμένη εβδομάδα, σκακιστής βρέθηκε να έχει τη θέση της παρτίδας του, που βρισκόταν σε εξέλιξη, στην οθόνη του PocketFritz. Ο παίκτης μηδενίστηκε αμέσως και η Ολλανδική Σκακιστική Ομοσπονδία μετά από ελάχιστες ημέρες τον τιμώρησε με αποκλεισμό 2,5 ετών από όλες τις διοργανώσεις. Το ChessVibes δημοσιεύει όλη την ιστορία με λεπτομέρειες ενώ έχει ανοίξει σχετική συζήτηση γύρω από τις πτυχές του θέματος.

Η δεύτερη υπόθεση έρχεται από το πρόσφατο European Club Cup που διεξήχθη τον Οκτώβριο στην Τουρκία. Το φιλμ της επίμαχης παρτίδας έχει ως εξής:
Σκακίστρια με Έλο 1650, της τουρκικής ομάδας «Tarsus Zeka Satranc SK», παίζοντας εναντίον της WGM Turova (2383) έπαιξε το άνοιγμα μάλλον αδύναμα και έβγαλε χειρότερη θέση μετά από 13 κινήσεις. Οι επόμενες 18 κινήσεις όμως, δεν απλώς οι καλύτερες δυνατές, ήταν όλες οι πρώτες επιλογές της Rybka 2.3 και παίχτηκαν σε 10 λεπτά συνολικά. Η Τουρκάλα σκακίστρια νίκησε. Όλες οι άλλες παρτίδες της ίδιας σκακίστριας στο τουρνουά ήταν πολύ χαμηλής ποιότητας.
Ο V. Bykov, αρχηγός της ρωσικής ομάδας σε άρθρο του στο e3e5.com παραδέχεται ότι οι πολύ ισχυρές ενδείξεις που καταθέτει δεν συνιστούν ακλόνητη απόδειξη, αλλά προτρέπει την FIDE και την ECU να λάβουν μέτρα για την προστασία του παιχνιδιού στις αγωνιστικές συνθήκες από τη συνδρομή προγραμμάτων Η/Υ.
Ο πρόεδρος της Τουρκικής Ομοσπονδίας, ο γνωστός Ali Nihat Yazici, σε επιστολή του προς τη FIDE με κοινοποίηση προς τον αντιπρόεδρο Γ. Μακρόπουλο και τον Ignatius Leong διαμαρτύρεται για το άρθρο του Bykov και ζητά μια δημόσια συγνώμη. Αντίδραση η οποία είναι προφανώς εντυπωσιοθηρική γιατί στο άρθρο του Bykov δεν υπάρχει κάτι επιλήψιμο για τους Τούρκους σκακιστές γενικότερα ή για το τουρκικό σκάκι.

Σχετικοί σύνδεσμοι (συγκεντρωτικά):
http://www.chessvibes.com/?p=1350 (για την υπόθεση της Ολλανδίας, Νοέμβριος 2007)
http://www.e3e5.com/article.php?id=1538 (το άρθρο του Bykov με ανάλυση των παρτίδων της σκακίστριας, Νοέμβριος 2007)
http://www.e3e5.com/newsitem.php?id=6100 (διαμαρτυρία του Yazici, Νοέμβριος 2007)

Παλαιότερο άθρο των NY Times για υποθέσεις chess cheating (απαιτείται registration για την ανάγνωση, αλλά είναι δωρεάν και διόλου χρονοβόρα διαδικασία).
Παλαιότερο άρθρο της ChessBase για το περιστατικό που συνέβη στην παρτίδα Allwermann - Kalinichew, Γερμανία 1998
.Άρθρο για περιστατικό στην Ινδία που ο παίκτης τιμωρήθηκε με 10ετή αποκλεισμό από όλες τις διοργανώσεις.