Σάββατο 17 Απριλίου 2010

Ο σκακιστικός ήρωας της Αργεντινής

100 χρόνια συμπληρώνονται σήμερα από τη γέννηση του Μιγκέλ Νάιντορφ. Πολωνικής καταγωγής, έπαιξε στη σκακιστική Ολυμπιάδα του Μονάχου, το 1936, με την ομάδα της Πολωνίας, η οποία κατέκτησε το αργυρό μετάλλιο. Ο Νάιντορφ με εξαιρετική απόδοση πήρε το χρυσό μετάλλιο στη σκακιέρα του. Η επόμενη όμως Ολυμπιάδα, στο Μπουένος Άιρες, άλλαξε τη ζωή του. Κατά τη διάρκεια των αγώνων τα χιτλερικά στρατεύματα εισβάλουν στην Πολωνία, ήταν η αρχή του δεύτερου παγκοσμίου πολέμου. Εβραίος ο Νάιντορφ, έκρινε πως δεν θα μπορούσε να γυρίσει πια στην Ευρώπη, έμεινε στην Αργεντινή και έλαβε την υπηκόοτητα. Όπως είναι γνωστό, στα χρόνια πριν το ξέσπασμα του πολέμου, αρκετοί Εβραίοι επιστήμονες και καλλιτέχνες, βλέποντας τον όλεθρο να έρχεται, ζήτησαν καταφύγιο στις Ηνωμένες Πολιτείες και στη νότια Αμερική.

Ο Νάιντορφ είχε αφήσει πίσω όλη του ζωή και ξεκίνησε από την αρχή. Ισχυρότατος όμως σκακιστής, θεωρήθηκε ένας από τους καλύτερους παίκτες του κόσμου, ειδικά κατά τις δεκαετίες του '40 και του '50. Ικανότατος και στο «τυφλό παιχνίδι», έγραψε ιστορία με την επίδειξη τυφλού σιμουλτανέ στο Σάο Πάολο, στις 25 Ιανουαρίου του 1947 (+39 = 4 - 2). Το 1950, κατέρριψε το δικό του ρεκόρ, με σιμουλτανέ σε 250 σκακιέρες (+226 = 14 - 10). Αντιμετώπιζε με επιτυχία τους μεγάλους Σοβιετικούς της εποχής (Μποτβίνικ, Κέρες, Σμίσλοβ κ.ά) και για πολλά χρόνια πρέπει να ήταν ο ισχυρότερος παίκτης του δυτικού κόσμου (μαζί με τον Ρεσέβσκι - επίσης πολωνικής καταγωγής!).

Εδώ, η ιστορική φωτογραφία του Μιγκέλ Νάιντορφ, με τον κομαντάντε Τσε Γκεβάρα. Είχε συναντηθεί ακόμη με τον Νικίτα Χρούτσεφ, με τον Τίτο, με τον Φιντέλ Κάστρο. Ο Νάιντορφ έπαιζε σκάκι για πάνω από 60 χρόνια και κέρδισε 52 διεθνή τουρνουά. Μιλούσε άπταιστα 8 γλώσσες. Στην Αργεντινή, δημιούργησε οικογένεια και δραστηριοποιήθηκε σαν έμπορος. Μετείχε σε 11 Ολυμπιάδες με την Αργεντινή και σε 2 Ολυμπιάδες με την Πολωνία. Τον θυμάμαι, πολύ χαρακτηριστικά, στην Ολυμπιάδα του 1988 στη Θεσσαλονίκη, όπου συνόδευε ως προπονητής, τη νεαρή διεθνή μετρ Κλαούντια Αμούρα, βλέποντας από απόσταση, αλλά με προσήλωση, όλες τις παρτίδες της.

Έφυγε από τη ζωή σε ηλικία 87 ετών, σε νοσοκομείο της Μάλαγα, στην Ισπανία. Ζήτησε να ταφεί στο εβραϊκό νεκροταφείο του Μπουένος Άιρες, δίπλα στη δεύτερη σύζυγό του, η οποία είχε πεθάνει σε ηλικία 56 ετών. Στην επιτάφια πλάκα είναι χαραγμένη η φράση «ένας άνθρωπος που ήξερε να ζει». Αντιμετώπισε όλους τους παγκόσμιους πρωταθλητές από την εποχή του Λάσκερ ως την εποχή του Κασπάροβ. Ο ντον Μιγκέλ είναι ένας θρύλος για το αργεντίνικο και το παγκόσμιο σκάκι.

21 σχόλια:

dim_sklav είπε...

Πολύ ενδιαφέρον άρθρο, ευχαριστώ πολύ! παω και μια wikipedia να βρώ κι άλλα στοιχεία!

Ηλίας Κουρκουνάκης είπε...

Αρκετό ενδιαφέρον παρουσιάζει το βιβλίο Najdorf: Life and Games (εκδόσεις B.T.Batsford Ltd., Λονδίνο 2005) των Lissowski Tomasz, Mikhalchishin Andrian & Najdorf Miguel. Προσωπικά το βρίσκω κάπως άνισο σε ποιότητα, έχει όμως αρκετές πολύ ποιοτικές παρτίδες και τα σχόλια του ίδιου του Najdorf συνήθως είναι γλαφυρά.

RIZOPOULOS GEORGIOS είπε...

Σκακιστικός Κολοσσός! Τι να πρωτοθυμηθεί ή να πρωτογράψει κανείς για τον Don Miguel..
Θα αναφέρω απλώς ένα περιστατικό που γράφει ο Bob Waitzkin (πατέρας του γνωστού Joshua(Josh) Waitzkin σκακιστικού παιδιού-θαυματος (σημερινός Δ.Μαιτρ και πρωταθλητής Καρατέκας) και μαθητής του γνωστού Bruce Padolfini) στo Best-Sheller βιβλίο του, ‘’Searching for Bobby Fischer’’ που αργότερα έγινε και ομώνυμη ταινία (υπάρχει διαθέσιμη στο you.tube σε συνέχειες) με τον ‘Γκάντι’ Μπεν Κίνγκσλευ στο ρόλο του Μπρους.
Ήταν το 1984 και οι Waitkins (πατήρ και υιός 8 ετών) είχαν μεταβεί στη Μόσχα για να παρακολουθήσουν το 1ο Ιστορικό ματς Κάρποφ-Κασπάροφ (με τη γνωστή ‘Καμπομανική’ κατάληξη). Εκεί ήταν παρών και ο Νάιντορφ (αν και σεβάσμιο γεροντάκι και πολυάσχολος μπίζνεσμαν, δεν έχανε με τίποτα μεγάλα σκακιστικά events) και κάποια στιγμή παρουσιάζεται η ευκαιρία και συναντιούνται . Ο μπαμπάς όλο συγκίνηση και περηφάνια παρουσιάζει τον ‘Θρύλο’ στον υιό του Josh. ‘Αυτός είναι ο Μιγκέλ Νάιντορφ, έχει παίξει με τον Καπαμπλάνκα, τον Μποτβίνικ, τον Αλιέχιν, έχει κερδίσει τον Μπόμπυ Φίσερ, έχει…’’ εδώ εμφανώς σοκαρισμένος ο μικρός στο άκουσμα του ‘νικημένου’ Μπόμπυ (τα άλλα ονόματα δεν του έκαναν μάλλον και τόσο κλικ) πετιέται και ρωτάει όλο δυσπιστία: ‘’Παππού, έχεις κερδίσει στ’ αλήθεια τον Μπόμπυ Φίσερ’ ??’’. ‘Άνοιξε η Γη να καταπιεί’ τον μπαμπά Waitzkin, αλλά ο Νάιντορφ με μια χειρονομία στοργής προς τον μικρό χαϊδεύοντας του το κεφάλι και χαμογελώντας, του λέει: ‘‘όχι πολλές φορές αγόρι μου, όχι πολλές φορές..’’.

RIZOPOULOS GEORGIOS είπε...

Μιά διόρθωση. Το ονομα του πατρός Waitzkin ειναι Fred και οχι Bob. Συγνωμη για το λάθος.

dim_sklav είπε...

ααχχαχαχαχαχαχαα

κορυφαία ιστορία !

‘‘όχι πολλές φορές αγόρι μου, όχι πολλές φορές..’’

RIZOPOULOS GEORGIOS είπε...

Ένα περίεργο ‘χούι’ του Νάιντορφ ήταν ότι συχνά σηκωνόταν από τη σκακιέρα του και ζητούσε την ‘συνδρομή’ άλλων σκακιστών -που τυχόν παρακολουθούσαν- στην αξιολόγηση της θέσης του με την ερώτηση: ‘πως με βλέπεις? Δεν έχω καλή θέση? (όχι ότι την χρειαζόταν, μάλλον κάποιος ανακλαστικός ψυχολογικός ‘εξαναγκασμός’ ήταν, αλλά πάντως το έκανε συχνά). Έτσι στον 4ο (αν θυμάμαι καλά) γύρο της ολυμπιάδας του Μπουένος Άιρες το ’39 ο ‘Μιγκελίτο’ έχει σηκωθεί από τη σκακιέρα του και νομίζοντας ότι έχει δίπλα του τον φίλο του Γκίντεον Στάλμπεργκ (Σουηδός παικταράς που και αυτός παρέμεινε στην Αργεντινή μετά την ολυμπιάδα και από τα απομνημονεύματα του οποίου προέρχεται η ιστορία) που έπαιζε εκείνη την ώρα με τον μεγάλο Καπαμπλάνκα, τον ρωτάει όλο αγωνία ‘πως με βλέπεις ,πως με βλέπεις?’ και απαντάει σαρκαστικά ο Κάπα που ήταν τελικά ο όρθιος τύπος δίπλα στον Νάιντορφ : Για μαζέτας νεαρέ ,δεν παίζεις και άσχημα !! (You don’t play bad for a Patzer, young man!).
‘Κόκκαλο’ ο Νάιντορφ!

RIZOPOULOS GEORGIOS είπε...

Τα συγχαρητήρια μου επίσης στον Γάτο για την εκπληκτική φωτογραφία!
Πολλοί από εμάς φαντάζομαι τρώμε και διαβάζουμε κάτι ταυτόχρονα (εγώ το κάνω πάντως) , αλλά να είσαι ‘κουστουμαρισμένος’ στην τρίχα, να τρως την σούπα σου και να διαβάζεις μαγνητική σκακιέρα τσέπης …! Μόνο οι ‘μεγααάλοι τύποι τα κάνουν!

Αμετανόητος είπε...

Σας ευχαριστούμε κύριε Ριζόπουλε για τις καταπληκτικές ιστορίες που παραθέσατε. Εμένα αυτό που με συγκίνησε πάρα πολύ ήταν όταν διάβασα για το ρεκόρ στο μπλάιντ σιμουλτανέ που έκανε και ένας από τους κύριους λόγους που έκανε κάτι τόσο σπουδαίο και σχεδόν ακατόρθωτο, ήταν για να ειδοποιηθούν οι δικοί του ότι ήταν ζωντανός. Μόνο με ένα γεγονός παγκόσμιας εμβέλειας θα μπορούσε να τους ειδοποιήσει....

RIZOPOULOS GEORGIOS είπε...

Φίλε Αμετανόητε, αυτό πραγματικά δεν το ήξερα. 'Οντως φοβερά συγκινητικό ! Μακάρι να μη ξαναζήσει καταστάσεις σαν των 2 Παγκ. Πολέμων η ανθρωπότητα.

Ανώνυμος είπε...

Ναι, κάτι τέτοιο το εύχονται και οι Έλληνες, αρκεί να κρατήσουν κοντά τα ξερά τους οι φον Ριζοι!

RIZOPOULOS GEORGIOS είπε...

Δεν το πιασα αυτο,για αν ειμαι ειλικρινής... ?!

Μουτούσης Κωνσταντίνος είπε...

@ που ειπε την κακια του ανωνυμως

Σε πειραξαν εσενα οι "φον Ριζοι" ε;
που με προσωπικο ψαξιμο και μοχθο, -και το σημαντικοτερο-αφιλοκερδως, πανε και σου βρισκουν
καμμια ΑΛΗΘΙΝΗ ιστορια απο το σκακι και ξεστραβωνεσαι...
Οι αλλοι με τα οφιτσια που πληρωνονται αδρα για να σου σερβιρουν μια παραμυθα εξωγηινου και στην πραγματικοτητα δεν εχουν να σου πουν τιποτα, δεν σε ενοχλουν, ετσι ;
Αυτους τους δεχεσαι αγογγυστα και βαυκαλιζεσαι να τους ακους...


...Ηταν καποιος, που δεν ηξερε καμμια ιστορια, κι ολο ελεγε:" ξερω πολλες, πολλες ιστοριες..."

RIZOPOULOS GEORGIOS είπε...

Έχω μείνει λίγο ‘χαζός’ από το σχόλιο περί φον Ρίζων (αν αφορούσε εμένα ?) αν και από την τρόπο τινά ‘απάντηση’ του Κώστα Μουτούση αυτός τουλάχιστον είναι βέβαιος πως αφορούσε εμένα. (αν δεν είναι έτσι αγαπητέ Κώστα διόρθωσε με… έχω λίγο σαστίσει).
Αν πάντως αφορούσε εμένα και όχι κάποιον Ρίζο ή φον Ρίζο έχω να πω ότι καταρχάς λέγομαι Ριζόπουλος μη μου κόβετε τον …πούλο. Αν με το φον θέλετε να μου προσάψετε αριστοκρατική καταγωγή, σας ευχαριστώ αλλά θα προτιμούσα κανένα σερ ή δον ή σιορ έστω, μιας και το φον μου θυμίζει τον παππούλη μου που σκοτώθηκε στο αλβανικό μέτωπο και τον άλλο τον παππούλη μου που εκτέλεσαν οι Γερμανοί στην Κατοχή και καταλαβαίνετε ότι δεν το ‘πολυπάω’. Αν πάλι με το φον υπονοείτε ότι εκφράζω κάποιου -μη αρεστού σε εσάς- είδους πολιτικές ή όποιου είδους θέσεις (?) λυπάμαι δεν μπορώ να σας βοηθήσω, το χαπάκι που αυξάνει το ΙQ δεν έχει βρεθεί ,δοκιμάστε πάντως ψάρι, βοηθάει. Αν τέλος το φον πάει στον ‘αριστοκρατικό’ τρόπο γραφής μου (??) ευχαριστώ και πάλι .
Πάντως τα ξερά μου τα χρησιμοποιώ για να αγαπήσω τα παιδιά μου και την γυναίκα μου και για να βγάλω κάνα τίμιο φράγκο και δεν τα απλώνω σε κανενός είδους ‘μέλι’ ή μισαλλοδοξία αλλά μάλλον κρίνετε ‘εξ ιδίων τα αλλότρια’.
Τελικά ίσως να έχετε κάποια δίκιο… μάλλον γράφω πολλά, υπόσχομαι να συμμορφωθώ στο μέλλον.

λιμ είπε...

Επειδή ένας ανώνυμος έγραψε μιά βλακεία, θα γράφεις εσύ λιγότερα; Όχι δα, μην του κάνεις τη χάρη!

Ανώνυμος είπε...

Ο κ Ριζόπουλος έχει ορθή και αμερόληπτη σκέψη και είναι συζητήσιμος,όχι όπως άλλοι πλήθος ξερόλες εδώ πέρα.

Δανάη είπε...

Μεγάλη σημασία δώσατε στο σχόλιο του τυχαίου!

Ανώνυμος είπε...

Ο Najdorf ήταν ο πρώτος που έπαιξε τη βαριάντα Najdorf της Σικελικής ή υπήρχε και άλλος πιο πριν;

Ανώνυμος είπε...

Πρωτοπαίχθηκε στην παρτίδα Yates-Tartakower το 1926, σύμφωνα με την Chessbase. Ο Najdorf ασχολήθηκε μαζί της πολύ αργότερα, το 1939 εναντίον του Poulsen.

Στράτος Γρίβας

Ανώνυμος είπε...

Ευχαριστώ πολύ για την απάντηση.

Ηλίας Κουρκουνάκης είπε...

Στην παρτίδα Yates-Tartakower, Βουδαπέστη 1926, προέκυψε πράγματι η βασική θέση της βαριάντας Najdorf μετά από 5 κινήσεις, αλλά το άνοιγμα μόνο βαριάντα Najdorf δεν ήταν. Αυτό φαίνεται τόσο από την εισαγωγή (1.ε4 γ5 2.Ιζ3 α6 3.δ4 γxδ4 4.Ιxδ4 Ιζ6 5.Ιγ3 δ6) όσο και από τη συνέχεια (6. Αδ3 Ιγ6 7.Ιδε2 η6 8.0-0 Αη7). Δηλαδή, η παρτίδα ξεκίνησε με σειρά κινήσεων που αργότερα πήρε το όνομα του Βέλγου γκρανμέτρ O’ Kelly και κατέληξε στη βαριάντα του Δράκου.
Επίσης, στην παρτίδα L.Steiner-Najdorf, Βαρσοβία 1937, παίχτηκε 1.ε4 γ5 2.Ιζ3 δ6 3.δ4 γxδ4 4.Ιxδ4 Ιζ6 5.Ιγ3 ε6 6.Αη5 α6, οπότε προέκυψε μάχη πολύ χαρακτηριστική της βαριάντας Najdorf. Για την ιστορία, η συνέχεια ήταν 7.ζ4 Ιβδ7 8.Αγ4 β5 9.Αβ3 (τα λευκά χάνουν την ευκαιρία να πραγματοποιήσουν την τυπική θυσία 9.Αxε6, η οποία παίχτηκε με επιτυχία στην μεταγενέστερη παρτίδα Matanovic-Gufeld, Σκόπια 1969) Ιγ5 10.ε5 δxε5 11.ζxε5 Βγ7 12.Βε2 Ιζδ7 13.Ιδ5 Ββ7 14.0-0-0 θ6 και ο Najdorf τελικά κέρδισε εκτελώντας ματ πάνω στη σκακιέρα στην 33η κίνηση. Αυτή η παρτίδα δεν υπάρχει στην Mega Database 2010, είναι όμως προγενέστερη εκείνης εναντίον του Poulsen.
Γενικά, η ονοματολογία των ανοιγμάτων στο σκάκι είναι γεμάτη από ανακρίβειες και δεν πρέπει να προσκολλάται κανείς σε επιφανειακές έννοιες. Μάλιστα, στην αρχική φάση εξοικείωσης με ένα άνοιγμα, συχνά έχει νόημα να μην επικεντρώνεται κανείς ούτε καν στην ακριβή σειρά των κινήσεων που προτείνει η σύγχρονη θεωρία, καθώς αυτή προέκυψε μετά από πολυετή έρευνα και λανθασμένες δοκιμές αρκετών γκρανμέτρ ή και παγκόσμιων πρωταθλητών. Αυτό που έχει πρωτεύουσα σημασία είναι η κατανόηση των ιδεών ενός ανοίγματος ή μιας συγκεκριμένης βαριάντας, ώστε στο μέσον της παρτίδας να συγκροτηθεί ένα καλό σχέδιο. Προς αυτή την κατεύθυνση, ο Najdorf σίγουρα έπαιξε καθοριστικό ρόλο στην εξέλιξη της βαριάντας «του», μολονότι κάποιες συναφείς σημαντικές ιδέες στη Σικελική Άμυνα είχαν δοκιμαστεί ήδη τον 19ο αιώνα από τον Paulsen.

Ανώνυμος είπε...

Ευχαριστώ πολύ!